Tadeusz Jędruszczak

Tadeusz Jędruszczak

pułkownik
Data i miejsce urodzenia	16 stycznia 1924 Iwano-Frankiwsk
Data śmierci	10 kwietnia 1993
Przebieg służby
Lata służby	1944-1973
Siły zbrojne	Ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	Wojskowa Akademia Polityczna, Wojskowy Instytut Historyczny
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Późniejsza praca	Instytut Historii PAN

Grób Tadeusza Jędruszczaka na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Tadeusz Jędruszczak (ur. 16 stycznia 1924 w Stanisławowie, zm. 10 kwietnia 1993 w Warszawie) – polski historyk dziejów najnowszych, profesor nauk humanistycznych.

Życiorys

Od 1944 roku służył w Ludowym Wojsku Polskim, w latach 1945–1948 oficer polityczno-wychowawczy. W latach 1948–1951 służył w Komendzie Głównej Służby Polsce. W latach 1951–1954 aspirant w Instytucie Kształcenia Kadr Naukowych / Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR. Magisterium uzyskał na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego w 1951, kandydatem nauk historycznych został w 1955. W latach 1954–1968 był wykładowcą w Wojskowej Akademii Politycznej (szef Katedry Historii Polski i prodziekan Wydziału Historycznego). W 1955 został zatrudniony w Instytucie Historii PAN.

Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1961, profesorem nadzwyczajnym został w 1968, a profesorem zwyczajnym w 1978. W latach 1968–1973 był komendantem Wojskowego Instytutu Historycznego. Ze stanowiska komendanta WIH, a także z wojska musiał odejść, w wyniku konfliktu z szefem Głównego Zarządu Politycznego WP gen. Włodzimierzem Sawczukiem. Od 1973 kierownik Zakładu Historii Politycznej Polski XIX i XX wieku w Instytucie Historii PAN. Kierownik seminarium magisterskiego z historii wojskowości na Uniwersytecie Warszawskim (od 1974), kierownik seminarium z historii Europy Środkowej w Szkole Zaawansowanych Badań w Naukach Społecznych w Paryżu (1978), członek Prezydium Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk (1972-1982). Był także redaktorem Kwartalnika Historycznego (1975-1984), wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Historycznego (1978–1982) oraz przewodniczący Komisji Historii Wojskowości Zarządu Głównego PTH (od 1973). Członek Międzynarodowej Komisji Historii II Wojny Światowej (1969-1982). Współzałożyciel kwartalnika Dzieje Najnowsze (1969).

W 1947 został członkiem PPR, następnie należał do PZPR.

Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Autor około 200 artykułów naukowych publikowanych w periodykach polskich i zagranicznych. Specjalizował się w dziejach II Rzeczypospolitej.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Bibliografia

• Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944–1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007
• Kto jest kim w Polsce 1989, Warszawa 1989, str. 471
• Wacław Ryżewski, Płk. prof. dr hab. Tadeusz Bolesław Jędruszczak (1924-1993) /w/ Wojskowy Przegląd Historyczny, nr 2/1993
• Andrzej Ajnenkiel, Tadeusz Jędruszczak (16 I 1924 – 10 IV 1993) /w/ Kwartalnik Historyczny, nr 2/1994
• Mieczysław Wrzosek, Z wyrazami pamięci o płk. prof. Tadeuszu Jędruszczaku /w/ Przegląd Historyczno-Wojskowy, nr 4/2001