Sierpiec
| Bucephala islandica[1] | |||
| (J. F. Gmelin, 1789) | |||
 Samiec | |||
 Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
sierpiec | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Sierpiec, gągoł północny[5] (Bucephala islandica) – gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae).
Występowanie
Alaska przez południową Kanadę do północno-zachodnich USA oraz Islandia[6].
Morfologia
Długość ciała 41-51[7][8], długość skrzydła 21-25 cm[8], rozpiętość skrzydeł 67-85 cm[9], masa ciała około 1100 g[7]. Samiec większy od samicy. głowa czarna z odcieniem koloru purpury. Między czarnym dziobem i żółtym okiem biała plama w kształcie półksiężyca. Na potylicy widać czubek z dłuższych piór. Brzuch, szyja, boki pierś, ogon czarne, z białymi plamami. Głowa samicy i młodych brązowa; plecy, boki oraz ogon ciemne; dziób żółty do pomarańczowego. W locie widoczne skrzydła z czarnym rysunkiem, lot świszczący.
Ekologia
Ptaki monogamiczne. Preferuje otwarte jeziora i oczka wodne, jeziora śródlądowe i rzeki.[7] W głębi lądu, latem i jesienią, żywi się owadami wodnymi, skorupiaków i roślinami wodnymi. Na zimowiskach, odżywia się głównie na skorupiakami, mięczakami, małymi rybami i różnym materiałem roślinnym; pożywienie zdobywa nurkując z powierzchni wody[7]. Gniazda pokryte puchem i trawą buduje w szczelinach skał, urwistych brzegach rzek lub na drzewach nawet do wysokości 50 m[7][8]. Samica znosi 5-15 blado-niebieskich, oliwkowych lub zielonych jaj, które wysiaduje przez okres 28-34 dni[7].
Status i ochrona
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (najmniejszej troski)[4]. Wielkość populacji jest bardzo duża[4].
Przypisy
- ↑ Bucephala islandica, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Carboneras 1992 ↓, s. 623.
- ↑ a b Denis Lapage: Sierpiec (Bucephala islandica) (Gmelin, 1789). Avibase. [dostęp 2013-11-25].
- ↑ a b c Bucephala islandica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Busse i in. 1991a ↓, s. 171.
- ↑ Frank Gill, David Donsker: Family Anatidae. IOC World Bird List: Version 3.5. [dostęp 2013-11-25]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Barrow's Goldeneye Bucephala islandica. WhatBird. [dostęp 2013-11-25]. (ang.).
- ↑ a b c Busse i in. 1991b ↓, s. 184.
- ↑ Sterry i in. 2002 ↓, s. 88.
Bibliografia
- Andrew Gosler: Atlas Ptaków Świata. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
- Carles Carboneras: Family Anatidae (Ducks, geese and Swans). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
- Przemysław Busse, Zygmunt Czarnecki, Andrzej Dyrcz, Maciej Gromadzki, Roman Hołyński, Alina Kowalska-Dyrcz, Jadwiga Machalska, Stanisław Manikowski, Bogumiła Olech: Ptaki. T. I. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.
- Przemysław Busse, Zygmunt Czarnecki, Andrzej Dyrcz, Maciej Gromadzki, Roman Hołyński, Alina Kowalska-Dyrcz, Jadwiga Machalska, Stanisław Manikowski, Bogumiła Olech: Ptaki. T. II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.
- Paul Sterry, Andrew Cleave, Andy Clements, Peter Goodfellow: Ptaki Europy: przewodnik ilustrowany. Warszawa: Horyzont, 2002. ISBN 83-7311-341-X.