Karl Ludwig Kahlbaum
Karl Ludwig Kahlbaum (ur. 28 grudnia 1828 w Driesen, zm. 15 kwietnia 1899 w Görlitz) – niemiecki lekarz psychiatra, praktykował w Allenbergu koło Wehlau i w Görlitz. Reprezentował kierunek kliniczno-nozologiczny w psychiatrii.
Życiorys
Urodził się w Driesen (obecnie Drezdenko) jako najstarszy z trzech synów Johanna Friedricha Kahlbauma. Dzieciństwo spędził w Dirschau (dziś Tczew), uczęszczał do szkół w Marienwerder (Kwidzyn) i Elbing (Elbląg). Następnie studiował medycynę na Uniwersytecie w Królewcu, Würzburgu, Lipsku i Berlinie. Tytuł doktora medycyny otrzymał w Berlinie w 1854 po przedstawieniu rozprawy De avium tractus alimentarii anatomia et histologia nonnulla. Po odbyciu w Berlinie rocznej służby wojskowej został sekundariuszem w Provinzial Heil- und Pflegeanstalt Allenberg w Prusach Wschodnich.
W Allenbergu praktykował przez dziesięć lat, od 1856 do 1866. W 1862 zdał egzaminy (Physikatsprüfung), odpowiadające dzisiejszej habilitacji, i otrzymał venia legendi na Uniwersytecie w Królewcu. Od 1863 do 1866 prowadził na tej uczelni wykłady z psychiatrii.
W 1867 został właścicielem prywatnego zakładu psychiatrycznego w Görlitz, założonego kilka lat wcześniej przez Reimera i przeznaczonego do leczenia pacjentów z padaczką. Kahlbaum zmienił profil szpitala i był jego dyrektorem przez kolejne dwie dekady. Po jego śmierci prowadził je jeden z synów, Siegfried (1870–1943).
W 1895 mianowany radcą sanitarnym (Sanitätsrat)[1].
Jego uczniami i współpracownikami byli m.in. Ewald Hecker, Johannes Bresler, Eugen Hallervorden, Konrad Rieger i Theodor Ziehen[2].
Przez całe życie cierpiał na migreny. Pod koniec życia chorował na cukrzycę. Zmarł w śpiączce cukrzycowej 15 kwietnia 1899[3]. Wspomnienie pośmiertne poświęcił mu Ziehen[4]. Pochowany został na cmentarzu w Görlitz w kwaterze C-431, obok syna Eckhardta (1890-1893). Grób został zlikwidowany około 1959. Zachował się natomiast grób rodziny Kahlbaumów (kwatera S-053), w którym spoczywają rodzice psychiatry i jego syn Siegfried[5].
Dorobek naukowy
Wprowadził terminy hebefrenii i cyklotymii. W 1874 roku opisał katatonię. Wyróżniał dośrodkowe, ośrodkowe i odśrodkowe funkcje psychiczne, co później rozwinął Wernicke w swojej teorii obwodów odruchów psychicznych[6].
Przed Bonhoefferem sformułował założenia koncepcji reakcji egzogennych, zauważając, że podobny obraz kliniczny mogą mieć zaburzenia o różnej etiologii[7].
Dawniej stosowane terminy „zespołów Kahlbauma” są obecnie zarzucone[8].
Klasyfikacja chorób psychicznych Kahlbauma (1863)
- Vecordia
- Vecordia dysthymia
- Dysthymia meläna
- Dysthymia simplex (hilaris)
- Dysthymia elata
- Vecordia paranoia
- Vecordia diasrephia
- Vecordia insania
- Vecordia dysthymia
- Vesania
- Vesania typica
- stadium melancholiae
- stadium maniae
- stadium perturbationis
- stadium dementiae
- Vesania progressiva
- Vesania typica
Podział zaburzeń nastroju:
- Vecordia dysthymia (Cyclothymia)
- Dysthymia
- Hyperthymia
- Vesani atypica circularis
- Melancholia
- Mania
Wybrane prace
- De avium tractus alimentarii anatomia et histologia nonnulla. Gedani: A.W. Kaufman, 1854
- Entwurf einer wissenschaftslehre nach der Methode der Naturforschung. Danzig: Kafemann, 1860.
- Die Gruppierung der psychischen Krankheiten und die Einteilung der Seelenstörungen. Danzig: Verlag von A. W. Kafemann, 1863
- Die Sinnesdelirien. Ein Beitrag zur klinischen Erweiterung der psychiatrischen Symptomatologie und zur physiologischen Psychologie. Allgemeine Zeitschrift für Psychiatrie 23, ss. 1-86 (1866)
- Die Hallucination. Allgemeine Zeitschrift für Psychiatrie 23, ss. 1-50 (1866)
- Klinische Abhandlungen über psychische Krankheiten. I. Heft: Die Katatonie oder das Spannungsirresein, eine klinische Form psychischer Krankheit. Berlin: Hirschwald, 1874
- Heil- und Pflege-Anstalt für Nerven- und Gemüthskranke zu Görlitz (1874)
- Die klinisch-diagnostischen Gesichtspunkte der Psychopathologie. [Volkmanns] Sammlung klinisher Vorträge No 126. Leipzig: Breitkopf und Härtel, 1877
- Über zyklisches Irresein. Der Irrenfreund 10 (1882)
- Programm zur Betheiligung der Heilanstalt für Nervenkranke zu Görlitz an der diesjärigen Hygiene-Ausstellung, nebst einigen Bemerkungen über die Entwicklung des NervenHeilanstaltswesens in Deutschland und über Veranlassung und Zweck meiner Betheiligung an der Ausstellung. Görlitz, 1883
- Über jugendliche Nerven- und Gemütskranke und ihre pädagogische Behandlung in der Anstalt. Allgemeine Zeitschrift für Psychiatrie 44 (1884)
- Ueber eine klinische Form des moralischen Irreseins. Wien. med. Bl. (1884)
- Ueber Heboïdophrenie. Allgemeine Zeitschrift für Psychiatrie 46, ss. 461-474 (1889)
- Ein internationaler Vorschlag zur rationellen Behandlung der Dipsomanie. Wien. med. Wchnschr. xli, 1195; 1233, 1891
- Ueber einen Fall von Pseudoparanoia. Allgemeine Zeitschrift für Psychiatrie 49, ss. 486–97, 1893
- ↑ Pagel JL: Biographisches Lexikon hervorragender Ärzte des neunzehnten Jahrhunderts. Berlin-Wien: Urban & Schwarzenberg, 1901, s. 835. [1]
- ↑ Jürgen Peiffer: Hirnforschung in Deutschland 1849 bis 1974: Briefe zur Entwicklung von Psychiatrie und Neurowissenschaften sowie zum Einfluss des politischen Umfeldes auf Wissenschaftler. Springer, s. 1086. ISBN 3-540-40690-5.
- ↑ Bräuning P, Krüger S. Karl Ludwig Kahlbaum (1828-1899) W: Nervenärzte 2: 21 Biographien und ein Psychiatrie-Literaturhistorischer Essay. Hanns Hippius, Hans Schliack (ed.) Georg Thieme Verlag, 2006 ISBN 3131283513 ss. 83-96
- ↑ Ziehen T. Necrolog. Karl Ludwig Kahlbaum†. Monatschr. f. Psychiat. u. Neurol. 5 ss. 479-480, 1899
- ↑ Grabmal Dr. Kahlbaum
- ↑ P Bräunig, S Krüger. Karl Ludwig Kahlbaum (1828-1899) – ein Protagonist der modernen Psychiatrie. „Psychiatr Prax”. 27 (3), s. 112-8, 2000. PMID: 10812634.
- ↑ Bräunig P, Krüger S. Karl Ludwig Kahlbaum, M.D. 1828–1899. American Journal of Psychiatry 156, s. 89, 1999
- ↑ Karl Ludwig Kahlbaum w bazie Who Named It (ang.)