Polkowice
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Polkowice (niem. Polkwitz, pierwotnie Bolckowitz, w latach 1937-45 Heerwegen) to miasto w woj. dolnośląskim, w powiecie polkowickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Polkowice. W latach 1945-1967 osiedle typu miejskiego, od 1967 ponownie miasto. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. legnickiego. Położone przy trasie E65 (droga krajowa nr 3), na południowo-zachodnim skraju Wzgórz Dalkowskich w kierunku Doliny Szprotawy. Stanowi jeden z głównych ośrodków przemysłowych Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego.
Według danych z 31 grudnia 2005, miasto miało około 22 290 mieszkańców.
Odległości
Odległości do niektórych miast polskich:
- Lubin - 15 km
- Głogów - 24 km
- Warszawa - 350 km
- Wrocław - 85 km
- Legnica - 34 km
- Zielona Góra - 62 km
- Wałbrzych - 80 km
- Jelenia Góra - 70 km
- Chojnów - 29 km
- Bolesławiec - 67 km
- Szprotawa - ok. 45 km
- Międzyzdroje- ok. 340km
Historia
Losy Ziemi Polkowickiej były od wczesnego średniowiecza związane z losami politycznymi całego Śląska. W szczególności utworzonego w połowie XIII w. Księstwa Głogowskiego. Pierwsze zapiski mówią o założonych około 1200 r. Bolkowicach (Bolkwitz) jako osadzie Bolesława Wysokiego, który wybudował tu, w miejscu licznych hulanek łowieckich, domek myśliwski. Nazwa ta często ulegała zmianom (Bolkewice, Pulkowice, Polkowice). Na długo przed uzyskaniem praw miejskich Polkowice były osadą targową – leżały na szlaku handlowym między grodem Dziadoszan - Głogowem, a Trzebowian - Legnicą. Oprócz uprawy roli, mieszkańcy zajmowali się też handlem i obsługą karawan kupieckich.
Prawa miejskie nadał Polkowicom książę głogowski Konrad I przed 1272 r. prawdopodobnie w 1265 r. Pierwsza wzmianka jako o "civitas" z 1291 r. Od lokacji miasta na prawie niemieckim do końca XIV w. w imieniu księcia miastem rządzili dziedziczni wójtowie. W 1406 r. mieszczanie powołali Radę Miejską, a w 1407 miasto wykupiło dziedziczne wójtostwo, a władzę w mieście przejęła Rada Miejska z burmistrzem na czele. w 1457 r. miasto doszczętnie spłonęło. Ponowne zniszczenia i wyludnienie miasta nastąpiło w czasie wojny trzydziestoletniej (1618-1648) oraz epidemii dżumy w 1680 r.
W wyniku wojen śląskich (1740-1763) Polkowice wraz z całym księstwem głogowskim przeszły z monarchii Habsburgów austriackich we władanie Prus (w 1741 r.). Wraz z nową państwowością, wprowadzono na Śląsku zmiany administracyjne: Śląsk podzielono na dwa departamenty i ich władze administracyjne w postaci kamer wojenno-dominalnych, z siedzibą we Wrocławiu (dla Śląska Środkowego i Górnego) oraz w Głogowie (dla Śląska Dolnego), oraz na powiaty - departament kamery głogowskiej obejmował 16 powiatów, wrocławskiej - 32, na ich czele stali starostowie. Rada Miejska przestała mieć wpływ na miejskie wydatki, na które zgodę wydawała Królewska Izba Skarbowa w Głogowie. Urzędników miejskich mianowali urzędnicy królewscy. Wybory do Rady Miejskiej odbyły się dopiero w 1809 r., po ogłoszonych w 1808 r. reformach w organizacji samorządów miejskich (w ramach wielkich reform państwa pruskiego, po klęskach w wojnach z napoleońską Francją). Mieszkańcy wybierali Radę, która wybierała członków magistratu i burmistrza. Wybory musiały być zatwierdzone przez króla. Wojny napoleońskie doprowadziły miasto do ruiny gospodarczej.
Pomyślna dla Niemiec 2. połowa XIX w. była także okresem rozwoju miasta. W latach 1852-1853 zbudowano nowy ratusz (do dziś istniejący). W 1900 r. Polkowice uzyskały połączenie kolejowe z resztą kraju, w 1901 - połączenie telefoniczne, 1907 - elektryczne oświetlenie ulic. W 1937 r. nazistowska administracja zmieniła posiadającą słowiańskie korzenie nazwę Polkwitz na Heerwegen.
W 1945 r. miejscowość została włączona do Polski pod nazwą Polkowice. Ze względu na niewielkie rozmiary administracja polska nie zakwalifikowała Polkowic do rzędu miast. Dotychczasowych mieszkańców wysiedlono do Niemiec. 1 stycznia 1967 r. Polkowice ponownie otrzymały prawa miejskie.
Najważniejsze wydarzenia w historii Polkowic
- 1265 - nadanie praw miejskich;
- 1291 - nadanie herbu;
- 1406 - pierwsza Rada Miejska;
- 1490 - przejście pod panowanie Czech;
- 1741 - przejście pod panowanie Prus;
- 1936 - zmieniono nazwę na Heerwegen;
- 1945 - włączenie miasta do Polski;
- 1946 - odebrano Polkowicom prawa miejskie;
- 1967 - ponowne nadanie praw miejskich
- 2007 - nadanie pierwszych honorowych obywatelstw oraz premiera hejnału miasta - kompozycja Jana Kantego Pawluśkiewicza.
Zabytki
- Kościół pw. św. Michała Archanioła,
- Kościół św. Barbary,
- Ratusz
- Młyn - Wiatrak Holenderski,
- Willa Morgenrothów,
- Poczta przy ulicy Targowej,
- Stare Targowisko przy ulicy Targowej,
- Lokomotywa Graf Recke Vollmerstein,
- Rynek Polkowicki
Gospodarka
Nazwa spółki - sektor - główna produkcja lub usługa - kraj pochodzenia inwestora
- CCC Factory Sp. Z O.O. - skórzany - produkcja obuwia sportowego - Polska
- NG2 S.A. do lutego 2007 pod nazwą CCC S.A. - skórzany - dystrybucja obuwia - Polska
- C.E.P. Scherdel Sp. Z O.O. - metalowy - produkcja sprężyn - Niemcy
- Kaczmarek-1 Sp. Z O.O. - tworzywa sztuczne - wyroby z tworzyw sztucznych - Polska (w budowie)
- Kaczmarek-2 Sp. Z O.O. - tworzywa sztuczne - wyroby z tworzyw sztucznych - Polska (w budowie)
- Kaczmarek-Petzetakis Sp. Z O.O. - tworzywa sztuczne - wyroby z tworzyw sztucznych - Polska (w budowie)
- Royal Europa Sp. Z O.O. - budowlany - siding, elementy prefabrykowane do budowy domów - Kanada
- Ruda Trading International Sp. z o.o. - usługowy - naprawy maszyn i urządzeń górniczych - Polska
- Sanden Manufacturing Poland Sp. Z O.O. - motoryzacyjny - elementy klimatyzatorów samochodowych Japonia
- SITECH SP. Z O.O. - motoryzacyjny - siedzenia samochodowe - Niemcy
- Volkswagen Motor Polska Sp. Z O.O. - motoryzacyjny - silniki diesla - Niemcy
Wydobycie i Wzbogacanie Rud Miedzi KGHM Polska Miedź
W Polkowicach znajduje się największy w Polsce ośrodek wydobycia rud miedzi.
- Zakłady Górnicze Polkowice-Sieroszowice - szyb POLKOWICE GŁÓWNE
- Zakłady Górnicze Rudna - szyby: RUDNA GŁÓWNA, RUDNA ZACHODNIA, R-VI
- Zakłady Wzbogacania Rud - Dyrekcja oraz Rejon Polkowice
Inne
- Trawos - utrzymanie ruchu i remont środków transportu i dźwignic.
- Pol-Miedź Trans - transport kolejowy oraz drogowy (w tym pasażerski) na zlecenia KGHM Polska Miedź
- ZANAM-LEGMET - produkcja i remonty maszyn górniczych
- KOLTECH - geologia i geofizyka, materiały głębinowe
- Systemy i Technologie - produkcja prefabrykatów z polimerobetonu
- [Opony Pośpiech] regionalny dystrybutor opon marki Nokian i Toyo
- Transeurope - transport międzynarodowy
Edukacja
- Dolnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Techniki (DWSPiT)
- Zespół Szkół im. Narodów Zjednoczonej Europy
- Szkoła podstawowa nr 1 im. Jan Wyżykowski
- Szkoła podstawowa nr 2 im. Kornela Makuszyńskiego
- Szkoła podstawowa nr 3 im. Arkady Fiedler
- Gimnazjum nr 1 im. Jan Paweł II
- Gimnazjum nr 2
Kultura
Imprezy kulturalne organizuje Polkowickie Centrum Animacji. Najważniejsze z nich to:
- Polkowickie Dni Teatru
- Dni Polkowic
- Polkowickie Lato Kulturalne
- Festiwal Muzyki Organowej
- W kręgu Cultur - miedziowe spotkania z...
Oprócz wyżej wymienionych wydarzeń kulturalnych odbywają się różne wystawy, konkursy, przeglądy itp. (Występy Grupy Teatralnej "Antrakt", występy Grupy Teatralnej "A-DE-TE" działających na terenie PCA)
Religia
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:
- Kościół Rzymskokatolicki- Parafa Matki Bożej Królowej Polski w Polkowicach
- Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa - Zbór w Polkowicach
Administracja
Burmistrzowie miasta:
Sport
- Górnik Polkowice - piłka nożna
- CCC Polkowice - koszykówka
- CCC Polsat - kolarstwo
- MKSTS Polkowice - tenis stołowy
- KPC "Górnik" Polkowice - podnoszenie ciężarów
- TPH Polkowice -piłka nożna halowa
- MKS Płetval Polkowice - pływanie
Turystyka
- Aquapark Polkowice - zespół basenów, fizykoterapii i hotel.