M388 Davy Crockett
M388 Davy Crockett – taktyczny jądrowy pocisk odpalany z wyrzutni bezodrzutowej opracowany w USA podczas zimnej wojny. Nazwany imieniem amerykańskiego bohatera ludowego, żołnierza i kongresmena Davy'ego Crocketta (1786-1836).
Specyfikacja
Jedna z najmniejszych, kiedykolwiek zbudowanych, broni jądrowych. Jej konstrukcja została opracowana w późnych latach 50. na wypadek ataku wojsk Układu Warszawskiego w Niemczech Zachodnich. Koncepcja zakładała rozmieszczenie wzdłuż granicy, co kilka kilometrów, drużyn Atomic Battle Group (Atomowych Grup Bojowych) uzbrojonych w te pociski. W razie ataku, za ich pomocą, żołnierze mieli za zadanie zniszczyć lub obezwładnić nacierające wrogie oddziały oraz skazić teren tak, by poziom promieniowania na co najmniej 48 godzin uniemożliwił jego zajęcie przez wroga, dając tym samym wystarczający czas na mobilizację sił NATO.
Pocisk M388 był niekierowanym, stabilizowanym aerodynamicznie pociskiem rakietowym, wyposażonym w głowicę jądrową W54. Była to bardzo mała głowica o mocy pod-kilotonowej. Jej wersja Mk-54 ważyła ok. 23 kilogramów, z możliwością wyboru mocy rażenia na 10 lub 20 ton (wartość bardzo bliska praktycznej minimalnej wielkości oraz sile rażenia głowic z materiałami rozszczepialnymi). Cały pocisk ważył około 34,5 kg i miał niecałe 80 cm długości i 28 cm średnicy maksymalnej. Pocisk przy swojej podstawie miał podkalibrowy trzpień umieszczany w lufie działa celem wystrzelenia[1].
Pocisk "Davy Crockett" mógł być odpalony z dwóch rodzajów wyrzutni: 120 mm M28, o zasięgu około 2 km, oraz 155 mm M29, o zasięgu około 4 km. Obydwie wyrzutnie można było zamocować na trójnogu na ciężarówce, transporterze opancerzonym czy jeepie. Wyrzutnie były obsługiwane przez trzech żołnierzy[2].
Obydwie wyrzutnie w trakcie testów wykazały się niską celnością, zatem skuteczność pocisku mogła polegać raczej na promieniowaniu niż bezpośrednim trafieniu. Ustawiony na moc 10 ton (niska) pocisk mógł wyprodukować natychmiastową śmiertelną dawkę promieniowania (ponad 10 000 remów) w promieniu 150 m i prawdopodobnie śmiertelną dawkę (około 600 remów) w promieniu 400 m[3].
Głowicę przetestowano 7 lipca 1962 w podczas testów broni nuklearnych Little Feller II, a sam pocisk wystrzelono (używając 155 mm wyrzutni) podczas kolejnych testów (Little Feller I) z dystansu 2,7 km 17 lipca. Była to ostatnia atmosferyczna próba jądrowa przeprowadzona na Poligonie Nevada.
Produkcja pocisków "Davy Crockett" zaczęła się w 1956 i wyprodukowano ich w sumie 2 100 sztuk. Armia amerykańska używała ich w latach 1961-1971.
W kulturze
- W grze komputerowej Metal Gear Solid 3: Snake Eater, radziecki pułkownik GRU Volgin odpala fikcyjny odpowiednik pocisku "Davy Crockett" (wersja obsługiwana i przenoszona przez jednego człowieka) ze śmigłowca Mi-24 Hind-A, celując w placówkę badawczą kontrolowaną przez wrogą frakcję. Pocisk "Davy Crockett" dostarczył mu amerykański agent, który zbiegł na stronę radziecką.
- W grze komputerowej Metal Gear Solid: Portable Ops, porucznik Cunningham, specjalista do przesłuchań z oddziału FOX, grozi odpaleniem pocisku "Davy Crockett" produkcji radzieckiej w St. Hyeronimo Peninsula Missile Base.
- W serii książek Battletech, rycerze Inner Sphere, Comstar, Rashleg Republic Battle Mechs zostali zniszczeni przez bojowników-terrorystów za pomocą pocisków "Davy Crockett" odpalanych z transportera opancerzonego
- Fikcyjne odpalenie pocisku "Davy Crockett" pojawia się w filmie Petera Watkinsa z 1965 The War Game, gdzie pociski są użyte przeciwko siłom radzieckim w i wokół Berlina Zachodniego.
Zachowane egzemplarze
Zachowane egzemplarze pocisków znajdują się m.in. w:
- Air Force Space & Missile Museum, Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral, Floryda;
- National Atomic Museum, Albuquerque, New Mexico;
- National Infantry Museum, Fort Benning, Georgia;
- United States Army Ordnance Museum, Aberdeen Proving Ground, Maryland;
- Watervliet Arsenal Museum, Watervliet, New York;
- West Point Museum, West Point, New York.
- ↑ Complete List of All U.S. Nuclear Weapons. 14-10-2006. [dostęp 22-03-08]. (ang.).
- ↑ M28 120mm Atomic Battle Group Delivery System (Light) M151A1D 4x4 Tactical Transporter / Launcher 'Davy Crockett'. [dostęp 22-03-08]. (ang.).
- ↑ Nuclear Weapons Frequently Asked Questions. 5.6 Mechanisms of Damage and Injury. [dostęp 22-03-08]. (ang.).
- Weapons of Mass Destruction (WMD). Davy Crockett. GlobalSecurity.org, 28-04-05. [dostęp 22-03-08]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Facts about the "Davy Crockett" missile (ang.)
- Characteristics of all US nuclear weapons designs (ang.)
- Davy Crocketts in Southern Avenue of Fulda Gap (ang.)
- Davy Crocketts during Oct 62 Cuban Crisis (Southern Avenue of Fulda Gap) (ang.)
- Source of some of the information (ang.)
- Wee Gwen - a UK weapon similar to Davy Crockett