Wojna zastępcza
Wojna zastępcza – rodzaj wojny, w której dwa lub więcej znajdujących się w konflikcie państw rozstrzyga spór nie za pomocą starć militarnych prowadzonych bezpośrednio na własnym terytorium, ale zastępczo za pomocą działań na terenie państwa trzeciego, a więc na terenie zewnętrznym, zastępczym.
Przykład: „zimna wojna” w której mocarstwa zachodnie: USA i ich sprzymierzeńcy (Alianci) z jednej strony oraz ZSRR i jego sprzymierzeńcy po drugiej stronie, swój spór o różnice ideologiczne rozstrzygali na terenie państw trzecich. Efektem było m.in. przekształcenie dwóch stref okupacyjnych Niemiec, na dwie strony jednego konfliktu: podziału ideologicznego Europy na dwie strefy wpływu.
Geneza pojęcia
Istota wojen zastępczych
Wojny zastępcze są rozumiane jako wojny niebezpośrednie, tzn. takie, w których, w żadnym wypadku nie dochodzi do bezpośredniego starcia między żołnierzami obu Mocarstw stojących za stronami konfliktu. Nie powinno to jednak wprowadzać wątpliwości co do faktu, że nieoficjalnie takowe jak najbardziej się zdarzają. W ten sposób uwidaczniają się różne formy wojen zastępczych, które ogólnie można podzielić na dwie kategorie:
- Forma pośrednia:
Wojska w krajach trzecich (zastępczych) są wspierane jedynie sprzętowo, finansowo lub inaczej; nie dochodzi jednak do żadnej oficjalnej, bezpośredniej ingerencji. - Forma bezpośrednia:
Żołnierze mocarstwa stojącego za jedną ze stron konfliktu biorą aktywnie, bezpośrednio i oficjalnie udział w militarnej ingerencji w działania wojenne.