Wilhelm z Conches: Różnice pomiędzy wersjami

Wilhelm z Conches
	; Wilhelm z Conches (u dołu z prawej) w rozmowie z Godfrydem V Plantagenetem na ilustracji z własnego rękopisu Dragmaticon
Data urodzenia	ok. 1090
Data śmierci	ok. 1155
Zawód, zajęcie	teolog i filozof
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 17:26, 25 lis 2024

Wilhelm z Conches (ur. ok. 1090, zm. ok. 1155) – średniowieczny filozof i teolog, nauczyciel szkoły w Chartres, jedna z czołowych postaci renesansu XII wieku.

Życie

Wilhelm pochodził z Conches-en-Ouche w Normandii. Był związany ze szkołą w Chartres, gdzie był uczniem Bernarda z Chartres i nauczycielem Jana z Salisbury. W pracy De erroribus Guillelmi a Conchis Wilhelm z Saint Thierry skrytykował Wilhelma z Conches, zarzucając mu modalizm w poglądach na Trójcę Świętą, oraz materializm w poglądach na relację Trójcy do świata. Wilhelm z Conches opuścił szkołę i osiadł na dworze Godfryda V Plantageneta, gdzie został nauczycielem Henryka II Plantageneta^[1].

Do jego pism należą: komentarze i glossy do Institutiones grammaticae Pryscjana, De nuptiis Philologiae et Mercurii Marcjanusa Kapelli, De somnio Scipionis Makrobiusza, O pocieszeniu Boecjusza i Timajosa Platona (w tłumaczeniu Chalcydiusza). Był również autorem dzieł: Philosophia mundi, dialogu Dragmaticon philosophiae i Summa moralium philosophorum^[1].

Poglądy

Poglądy Wilhelma były typowe dla środowiska szkoły w Chartres. Cechowały go klasyczny humanizm, oraz zainteresowanie filozofią przyrody (szczególnie kosmologią) oraz medycyną. Jego dzieła są kompendium ówczesnej wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych. Łączą w sobie treści chrześcijańskie z dziedzictwem filozofii starożytnej i arabskiej. Podstawowymi źródłami wiedzy były dla Wilhelma pisma Konstantyna Afrykańczyka (zwłaszcza jego przekłady pism Galena i Hipokratesa), a także Timajos, którego starał się pogodzić z Księgą Rodzaju^[1]. W odróżnieniu od większości współczesnych Wilhelm z Conches był również zwolennikiem epikurejskiego atomizmu, co ściągnęło na niego wiele ataków^[2].

Wilhelm z Conches wywarł wpływ na wielu filozofów przyrody, m.in. na Bartłomieja z Pizy, Adelarda z Bath, Wilhelma z Saint Thierry czy Wilhelma z Hirshau^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Swieżawski, s. 497; Brown, Flores, s. 300.
↑ ^a ^b Swieżawski, s. 498.

Bibliografia

Stephen F. Brown, Juan Carlos Flores: Historical Dictionary of Medieval Philosophy and Theology. Lanham, Maryland – Toronto – Plymuth, UK: The Scarecrow Press Inc., 2007. ISBN 978-0-8108-5326-3.
Stefan Swieżawski: Dzieje europejskiej filozofii klasycznej. Warszawa – Wrocław: PWN, 2000.

[SB-1] Swieżawski, s. 497; Brown, Flores, s. 300.

[S-2] Swieżawski, s. 498.

[1]

[2]

@@ Linia 16: / Linia 16: @@
 == Życie ==
-Wilhelm pochodził z [[Normandia (kraina historyczna)|Normandii]]. Był związany ze szkołą w Chartres, gdzie był uczniem [[Bernard z Chartres|Bernarda z Chartres]] i nauczycielem [[Jan z Salisbury|Jana z Salisbury]]. W pracy ''De erroribus Guillelmi a Conchis'' [[Wilhelm z Saint Thierry]] skrytykował Wilhelma z Conches, zarzucając mu [[modalizm (herezja)|modalizm]] w poglądach na [[Trójca Święta|Trójcę Świętą]], oraz [[materializm]] w poglądach na relację Trójcy do świata. Wilhelm z Conches opuścił szkołę i osiadł na dworze [[Godfryd V Plantagenet|Godfryda V Plantageneta]], gdzie został nauczycielem [[Henryk II Plantagenet|Henryka II Plantageneta]]<ref name="SB">Swieżawski, s. 497; Brown, Flores, s. 300.</ref>.
+Wilhelm pochodził z [[Conches-en-Ouche]] w [[Normandia (kraina historyczna)|Normandii]]. Był związany ze szkołą w Chartres, gdzie był uczniem [[Bernard z Chartres|Bernarda z Chartres]] i nauczycielem [[Jan z Salisbury|Jana z Salisbury]]. W pracy ''De erroribus Guillelmi a Conchis'' [[Wilhelm z Saint Thierry]] skrytykował Wilhelma z Conches, zarzucając mu [[modalizm (herezja)|modalizm]] w poglądach na [[Trójca Święta|Trójcę Świętą]], oraz [[materializm]] w poglądach na relację Trójcy do świata. Wilhelm z Conches opuścił szkołę i osiadł na dworze [[Godfryd V Plantagenet|Godfryda V Plantageneta]], gdzie został nauczycielem [[Henryk II Plantagenet|Henryka II Plantageneta]]<ref name="SB">Swieżawski, s. 497; Brown, Flores, s. 300.</ref>.
 Do jego pism należą: komentarze i glossy do ''Institutiones grammaticae'' [[Pryscjan]]a, ''De nuptiis Philologiae et Mercurii'' [[Marcjanus Kapella|Marcjanusa Kapelli]], ''De somnio Scipionis'' [[Ambrozjusz Teodozjusz Makrobiusz|Makrobiusza]], ''O pocieszeniu'' [[Anicius Manlius Severinus Boethius|Boecjusza]] i ''[[Timajos (dialog)|Timajosa]]'' [[Platon]]a (w tłumaczeniu [[Chalcydiusz]]a). Był również autorem dzieł: ''Philosophia mundi'', dialogu ''Dragmaticon philosophiae'' i ''Summa moralium philosophorum''<ref name="SB"/>.