Kolet: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
przeredagowanie stylistyczne tekstu /bez pustosłowia/, inne porządkujące |
ilustracja |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Buff Coat MET sfeah29-158-885s2.jpeg|mały|Buff Coat (płaszcz bufiasty) używany przez wojska angielskie w wojnie trzydziestoletniej.]] |
|||
'''Kolet''' ([[język francuski|fr.]] ''collet'' – kołnierz) – rodzaj [[Skóra (surowiec)|skórzanego]] [[Odzież|ubioru]] [[siły zbrojne|wojskowego]] ze skóry [[łoś|łosiowej]], jeleniej lub [[wół|wołowej]], w powszechnym użytku od czasu [[wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]], w XVIII-XIX wieku zastąpiony ubiorem [[sukno|sukiennym]]. |
'''Kolet''' ([[język francuski|fr.]] ''collet'' – kołnierz) – rodzaj [[Skóra (surowiec)|skórzanego]] [[Odzież|ubioru]] [[siły zbrojne|wojskowego]] ze skóry [[łoś|łosiowej]], jeleniej lub [[wół|wołowej]], w powszechnym użytku od czasu [[wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]], w XVIII-XIX wieku zastąpiony ubiorem [[sukno|sukiennym]]. |
||
Wersja z 15:11, 3 sty 2023
Kolet (fr. collet – kołnierz) – rodzaj skórzanego ubioru wojskowego ze skóry łosiowej, jeleniej lub wołowej, w powszechnym użytku od czasu wojny trzydziestoletniej, w XVIII-XIX wieku zastąpiony ubiorem sukiennym.
Był długim kaftanem lub płaszczem z długimi rękawami (lub bez), rozszerzanym w części dolnej. Zwykle wkładano go pod kirys (np. rajtaria, arkebuzeria, pikinierzy) lub na wierzch jako rodzaj lżejszego ubioru ochronnego (np. u muszkieterów, dragonów). Nazwa pochodzi od wywijanego skórzanego kołnierza.
Początkowo stosowany przez wojska zaciężne, wprowadzony został w Polsce w XVII wieku jako element stroju wojsk cudzoziemskiego autoramentu. W następnym stuleciu był elementem stroju paradnego głównie dragonii i gwardii konnej, o rękawach zredukowanych do postaci kamizelki ze skóry łosiowej. W okresie saskim kolety oficerów dodatkowo zdobiono złoceniami i blachami, były one także na wyposażeniu ciężkiej jazdy okresu napoleońskiego, zakładane pod kirys przez oddziały kirasjerów (m.in. 14 Pułk Kirasjerów), choć w XIX wieku szyto je już tylko z grubego sukna.
Zobacz też
Bibliografia
- Zdzisław Żygulski jun, Henryk Wielecki: Polski mundur wojskowy. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1988, s. 413. ISBN 83-03-01483-8.