Przejdź do zawartości

Dave Toschi: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kat.
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 3: Linia 3:
|imię i nazwisko org =
|imię i nazwisko org =
|grafika = File:DAVETOSCHI.jpg
|grafika = File:DAVETOSCHI.jpg
|opis grafiki = Toschi w swoim biurze w [[San Francisco]] (1976).
|opis grafiki = Dave Toschi w swoim biurze w [[San Francisco]] (1976).
|data urodzenia = 11 lipca 1931
|data urodzenia = 11 lipca 1931
|miejsce urodzenia = [[San Francisco]]
|miejsce urodzenia = [[San Francisco]]
|data śmierci = 6 stycznia 2018
|data śmierci = 6 stycznia 2018
|miejsce śmierci = [[San Francisco]]
|miejsce śmierci = San Francisco
|zawód = [[Inspektor Policji]] ({{Link-interwiki|pl=San Francisco Police Department|lang=en|tam=San Francisco Police Department|tekst=SFPD}}; 1952–1983)
|zawód = inspektor policji ({{Link-interwiki|pl=San Francisco Police Department|lang=en|tam=San Francisco Police Department|tekst=SFPD}}; 1952–1983)
|imię przy narodzeniu = David Ramon Toschi
|imię przy narodzeniu = David Ramon Toschi
|odznaczenia =
|odznaczenia =
Linia 14: Linia 14:
|www =
|www =
}}
}}
'''Dave Toschi''', właśc. '''David Ramon Toschi''' (ur. [[11 lipca]] [[1931]] w [[San Francisco]], zm. [[6 stycznia]] [[2018]] tamże<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.sfgate.com/news/article/SF-cop-who-hunted-Zodiac-killer-dies-Dave-Toschi-12488886.php | tytuł = ''SF cop who hunted Zodiac killer dies. Dave Toschi was 86'' | opublikowany = sfgate.com | język = en| data dostępu = 2017-01-13}}</ref>) – amerykański policjant śledczy, w latach 1952—1983 związany z [[San Francisco Police Department]]. Na przełomie [[Lata 60. XX wieku|lat 60.]] i [[Lata 70. XX wieku|70. XX wieku]] główny śledczy w głośnej sprawie [[Zodiak (morderca)|mordercy Zodiaka]], zaangażowany także w sprawę czarnoskórych muzułmańskich morderców, którą nazwano „the Zebra murders”<ref name=inve>{{Cytuj stronę | url = http://listverse.com/2015/05/14/10-real-life-detectives-who-were-better-than-fiction/ | tytuł = 10 Real-Life Detectives Who Were Better Than Fiction | nazwisko = Welton | imię = Benjamin | data = 14 maja 2015 | strony = Listverse | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>.


Po zakończeniu pracy w policji był dyrektorem ds. bezpieczeństwa w Szpitalu św. Łukasza w [[San Francisco]]<ref name=daily>{{Cytuj stronę | url = http://www.dailymail.co.uk/news/article-2629558/Retired-detective-led-Zodiac-Killer-case-inspired-Steve-McQueens-character-Bullitt-says-hell-look-book-claims-notorious-murderer.html | tytuł = Retired detective who led Zodiac Killer case and inspired Steve McQueen’s character in Bullitt says he'll 'look into' claims in new book that names notorious murderer | nazwisko = Alleyne | imię = Richard | data = 15 maja 2014 | strony = [[Daily Mail]] | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>, a następnie wiceprezesem NorthStar Security Services w [[Daly City]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sfgate.com/bayarea/article/CHASING-ZODIAC-He-murdered-dozens-of-people-and-2604337.php | tytuł = CHASING ZODIAC / He murdered dozens of people and wrote weird notes to The Chronicle. Many years on, a movie is in the works. | nazwisko = King | imię = Daniel | data = 5 października 2005 | strony = SFGate | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. Jego osoba natchnęła powstanie licznych postaci filmowych, a w nakręconym przez [[David Fincher|Davida Finchera]] ''[[Zodiak (film)|Zodiaku]]'' (2007), Toschi został sportretowany przez [[Mark Ruffalo|Marka Ruffalo]]<ref name=daily /><ref name=fw>{{Cytuj stronę | url = http://www.filmweb.pl/Zodiak/cast/actors | tytuł = Zodiak (2007) Pełna obsada | strony = [[Filmweb]] | język = pl | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>.
'''David Ramon "Dave" Toschi''' (ur. [[11 lipca]] [[1931]] w [[San Francisco]], zm. [[6 stycznia]] [[2018]] tamże<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.sfgate.com/news/article/SF-cop-who-hunted-Zodiac-killer-dies-Dave-Toschi-12488886.php | tytuł = ''SF cop who hunted Zodiac killer dies. Dave Toschi was 86'' | opublikowany = sfgate.com | język = en| data dostępu = 2017-01-13}}</ref>) – amerykański były [[Inspektor Policji]], w latach 1952—1983 związany z [[San Francisco Police Department]]. Na przełomie [[Lata 60. XX wieku|lat 60.]] i [[Lata 70. XX wieku|70. XX wieku]] główny śledczy w głośnej sprawie [[Zodiak (morderca)|mordercy Zodiaka]], zaangażowany także w sprawę czarnoskórych muzułmańskich morderców, którą nazwano „the Zebra murders”<ref name=inve>{{Cytuj stronę | url = http://listverse.com/2015/05/14/10-real-life-detectives-who-were-better-than-fiction/ | tytuł = 10 Real-Life Detectives Who Were Better Than Fiction | nazwisko = Welton | imię = Benjamin | data = 14 maja 2015 | strony = Listverse | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>.

Po zakończeniu pracy w policji Toschi był dyrektorem ds. Bezpieczeństwa w Szpitalu św. Łukasza w [[San Francisco]]<ref name=daily>{{Cytuj stronę | url = http://www.dailymail.co.uk/news/article-2629558/Retired-detective-led-Zodiac-Killer-case-inspired-Steve-McQueens-character-Bullitt-says-hell-look-book-claims-notorious-murderer.html | tytuł = Retired detective who led Zodiac Killer case - and inspired Steve McQueen's character in Bullitt - says he'll 'look into' claims in new book that names notorious murderer | nazwisko = Alleyne | imię = Richard | data = 15 maja 2014 | strony = [[Daily Mail]] | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>, a następnie wiceprezesem NorthStar Security Services w [[Daly City]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sfgate.com/bayarea/article/CHASING-ZODIAC-He-murdered-dozens-of-people-and-2604337.php | tytuł = CHASING ZODIAC / He murdered dozens of people and wrote weird notes to The Chronicle. Many years on, a movie is in the works. | nazwisko = King | imię = Daniel | data = 5 października 2005 | strony = SFGate | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. Jego osoba natchnęła powstanie licznych postaci filmowych, a w nakręconym przez [[David Fincher|Davida Finchera]] ''[[Zodiak (film)|Zodiaku]]'' (2007), Toschi został sportretowany przez [[Mark Ruffalo|Marka Ruffalo]]<ref name=daily></ref><ref name=fw>{{Cytuj stronę | url = http://www.filmweb.pl/Zodiak/cast/actors | tytuł = Zodiak (2007) - Pełna obsada | strony = [[Filmweb]] | język = pl | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>.


== Sprawa Zodiaka ==
== Sprawa Zodiaka ==
Toschi, wraz z innym detektywem policji, Billem Armstrongiem, został przypisany do sprawy [[Zodiak (morderca)|Zodiaka]] po tym, jak ten 11 października 1969 [[Zodiak (morderca)#Śmierć Paula Stine’a|zamordował taksówkarza Paula Stine’a]]. Departament policji w tamtym czasie o powiązania z Zodiakiem podejrzewał szacowaną ilość 2500 osób<ref name=amw>{{Cytuj stronę | url = https://web.archive.org/web/20110901221523/http://www.amw.com/features/feature_story_detail.cfm?id=1542 | tytuł = Zodiac Killer: Meet The Prime Suspects | data = 2 września 2008 | strony = America's Most Wanted | język = en | data dostępu = 2017-06-20 | zarchiwizowano = 1 września 2011}}</ref>, w tym, zdaniem Toschiego, najbardziej prawdopodobnego podejrzanego, Arthura Leigh Allena, który znajdował się w pobliżu miejsca niemal każdego morderstwa Zodiaka, oraz Bruce'a Davisa, dawnego członka ''„Rodziny”'' zbrodniarza [[Charles Manson|Charlesa Mansona]], jednak w dalszej części śledztwa odrzucono ich obu, między innymi jako nieodpowiadających rysopisowi Zodiaka według zeznań niektórych naocznych świadków jego zbrodni<ref name=inve></ref><ref name=amw></ref>.
Toschi, wraz z innym detektywem policji, Billem Armstrongiem, został przypisany do sprawy [[Zodiak (morderca)|Zodiaka]] po tym, jak ten 11 października 1969 [[Zodiak (morderca)#Śmierć Paula Stine’a|zamordował taksówkarza Paula Stine’a]]. Departament policji w tamtym czasie o powiązania z Zodiakiem podejrzewał szacowaną ilość 2500 osób<ref name=amw>{{Cytuj stronę | url = https://web.archive.org/web/20110901221523/http://www.amw.com/features/feature_story_detail.cfm?id=1542 | tytuł = Zodiac Killer: Meet The Prime Suspects | data = 2 września 2008 | strony = America's Most Wanted | język = en | data dostępu = 2017-06-20 | zarchiwizowano = 1 września 2011}}</ref>, w tym, zdaniem Toschiego, najbardziej prawdopodobnego podejrzanego, Arthura Leigh Allena, który znajdował się w pobliżu miejsca niemal każdego morderstwa Zodiaka, oraz Bruce’a Davisa, dawnego członka ''„Rodziny”'' zbrodniarza [[Charles Manson|Charlesa Mansona]], jednak w dalszej części śledztwa odrzucono ich obu, między innymi jako nieodpowiadających rysopisowi Zodiaka według zeznań niektórych naocznych świadków jego zbrodni<ref name=inve /><ref name=amw />.


24 kwietnia 1978 do policji w [[San Francisco]] trafił list rzekomego autorstwa Zodiaka. Początkowo uznany za prawdziwy, 3 miesiące później poddano go wątpliwościom zakładając, iż sfabrykował go Toschi, chcąc uciszyć sprawę w mediach. Pisarz Armistead Maupin, który 2 lata wcześniej otrzymał podobny list od fana, wierzył iż jego autorem jest Toschi. Dave przyznał się do napisania listu do Maupina, jednocześnie zaprzeczając swojemu autorstwu listu do policji<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.zodiacciphers.com/the-1978-letter.html | tytuł = The 1978 Letter | strony = ZODIAC CIPHERS | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. Od tamtego czasu wysyłano różne listy z podpisami i symbolem [[Zodiak (morderca)|Zodiaka]], jednak jego tożsamość nie została zidentyfikowana<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sfgate.com/news/article/Zodiac-s-written-clues-fascinate-document-expert-2644828.php | tytuł = Zodiac's written clues fascinate document expert | nazwisko = Williams | imię = Lance | data = 3 marca 2007 | strony = SFGate | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>.
24 kwietnia 1978 do policji w [[San Francisco]] trafił list rzekomego autorstwa Zodiaka. Początkowo uznany za prawdziwy, 3 miesiące później poddano go wątpliwościom zakładając, iż sfabrykował go Toschi, chcąc uciszyć sprawę w mediach. Pisarz Armistead Maupin, który 2 lata wcześniej otrzymał podobny list od fana, wierzył iż jego autorem jest Toschi. Dave przyznał się do napisania listu do Maupina, jednocześnie zaprzeczając swojemu autorstwu listu do policji<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.zodiacciphers.com/the-1978-letter.html | tytuł = The 1978 Letter | strony = ZODIAC CIPHERS | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. Od tamtego czasu wysyłano różne listy z podpisami i symbolem [[Zodiak (morderca)|Zodiaka]], jednak jego tożsamość nie została zidentyfikowana<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sfgate.com/news/article/Zodiac-s-written-clues-fascinate-document-expert-2644828.php | tytuł = Zodiac's written clues fascinate document expert | nazwisko = Williams | imię = Lance | data = 3 marca 2007 | strony = SFGate | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>.


== Obecność w popkulturze ==
== Upamiętnienie w popkulturze ==
* Toschi znalazł się na 9. miejscu listy „10 prawdziwych detektywów, którzy byli lepsi od fikcyjnych”, sporządzonej przez redaktora portalu Listverse<ref name=inve></ref>.
* Znalazł się na 9. miejscu listy „10 prawdziwych detektywów, którzy byli lepsi od fikcyjnych”, sporządzonej przez redaktora portalu Listverse<ref name=inve />.
* W filmie ''[[Zodiak (film)|Zodiak]]'' (2007) w reżyserii [[David Fincher|Davida Finchera]] i według scenariusza [[James Vanderbilt|Jamesa Vanderbilta]], który opowiada o prawdziwym śledztwie [[Zodiak (morderca)|mordercy Zodiaka]], Toschiego zagrał aktor [[Mark Ruffalo]]<ref name=fw></ref>.
* W filmie ''[[Zodiak (film)|Zodiak]]'' (2007) w reżyserii [[David Fincher|Davida Finchera]] i według scenariusza [[James Vanderbilt|Jamesa Vanderbilta]], który opowiada o prawdziwym śledztwie [[Zodiak (morderca)|mordercy Zodiaka]], Toschiego zagrał aktor [[Mark Ruffalo]]<ref name=fw />.
* Aktor [[Steve McQueen]], przygotowując się do roli Franka Bullitta w filmie ''[[Bullitt]]'' (1968), inspirował się osobą Toschiego, budując charakter swojej filmowej postaci na podstawie Dave'a. McQueen odwiedził w tym czasie departament policji, w którym pracował Toschi<ref name=daily></ref>.
* Aktor [[Steve McQueen]], przygotowując się do roli Franka Bullitta w filmie ''[[Bullitt]]'' (1968), inspirował się osobą Toschiego, budując charakter swojej filmowej postaci na podstawie Dave’a. McQueen odwiedził w tym czasie departament policji, w którym pracował Toschi<ref name=daily />.
* Scenarzyści filmu ''[[Brudny Harry]]'' (1971) [[Rita M. Fink]] oraz [[Harry Julian Fink]] przyznali, iż tytułowa postać inspektora granego przez [[Clint Eastwood|Clinta Eastwooda]] była inspirowana Toschim, z kolei główny antagonista filmu „Skorpion” ([[Andrew Robinson|Andy Robinson]]), był inspirowany Zodiakiem<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.thelegalartist.com/blog/when-the-movies-get-it-right-probable-cause-and-david-finchers-zodiac | tytuł = When The Movies Get It Right: Probable Cause and David Fincher's Zodiac | nazwisko = Kanaan | imię = Greg | data = 1 marca 2017 | strony = THE [LEGAL] ARTIST | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>.
* Scenarzyści filmu ''[[Brudny Harry]]'' (1971) [[Rita M. Fink]] oraz [[Harry Julian Fink]] przyznali, iż tytułowa postać inspektora granego przez [[Clint Eastwood|Clinta Eastwooda]] była inspirowana Toschim, z kolei główny antagonista filmu „Skorpion” ([[Andrew Robinson|Andy Robinson]]), był inspirowany Zodiakiem<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.thelegalartist.com/blog/when-the-movies-get-it-right-probable-cause-and-david-finchers-zodiac | tytuł = When The Movies Get It Right: Probable Cause and David Fincher's Zodiac | nazwisko = Kanaan | imię = Greg | data = 1 marca 2017 | strony = THE [LEGAL] ARTIST | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>.

{{Przypisy}}

{{ka}}


{{SORTUJ:Toschi, Dave}}
{{SORTUJ:Toschi, Dave}}
[[Kategoria:Amerykańscy policjanci]]
[[Kategoria:Amerykańscy policjanci]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w San Francisco]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w San Francisco]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1931]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1931]]
[[Kategoria:Zmarli w 2018]]
[[Kategoria:Zmarli w 2018]]
{{Przypisy}}

Wersja z 21:07, 13 sty 2018

Dave Toschi
{{{alt grafiki}}}
Dave Toschi w swoim biurze w San Francisco (1976).
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1931
San Francisco

Data i miejsce śmierci

6 stycznia 2018
San Francisco

Zawód, zajęcie

inspektor policji ([[{{{1}}}|SFPD]][[:d:{{{Q}}}#sitelinks-wikipedia|(inne języki)]]; 1952–1983)

Dave Toschi, właśc. David Ramon Toschi (ur. 11 lipca 1931 w San Francisco, zm. 6 stycznia 2018 tamże[1]) – amerykański policjant śledczy, w latach 1952—1983 związany z San Francisco Police Department. Na przełomie lat 60. i 70. XX wieku główny śledczy w głośnej sprawie mordercy Zodiaka, zaangażowany także w sprawę czarnoskórych muzułmańskich morderców, którą nazwano „the Zebra murders”[2].

Po zakończeniu pracy w policji był dyrektorem ds. bezpieczeństwa w Szpitalu św. Łukasza w San Francisco[3], a następnie wiceprezesem NorthStar Security Services w Daly City[4]. Jego osoba natchnęła powstanie licznych postaci filmowych, a w nakręconym przez Davida Finchera Zodiaku (2007), Toschi został sportretowany przez Marka Ruffalo[3][5].

Sprawa Zodiaka

Toschi, wraz z innym detektywem policji, Billem Armstrongiem, został przypisany do sprawy Zodiaka po tym, jak ten 11 października 1969 zamordował taksówkarza Paula Stine’a. Departament policji w tamtym czasie o powiązania z Zodiakiem podejrzewał szacowaną ilość 2500 osób[6], w tym, zdaniem Toschiego, najbardziej prawdopodobnego podejrzanego, Arthura Leigh Allena, który znajdował się w pobliżu miejsca niemal każdego morderstwa Zodiaka, oraz Bruce’a Davisa, dawnego członka „Rodziny” zbrodniarza Charlesa Mansona, jednak w dalszej części śledztwa odrzucono ich obu, między innymi jako nieodpowiadających rysopisowi Zodiaka według zeznań niektórych naocznych świadków jego zbrodni[2][6].

24 kwietnia 1978 do policji w San Francisco trafił list rzekomego autorstwa Zodiaka. Początkowo uznany za prawdziwy, 3 miesiące później poddano go wątpliwościom zakładając, iż sfabrykował go Toschi, chcąc uciszyć sprawę w mediach. Pisarz Armistead Maupin, który 2 lata wcześniej otrzymał podobny list od fana, wierzył iż jego autorem jest Toschi. Dave przyznał się do napisania listu do Maupina, jednocześnie zaprzeczając swojemu autorstwu listu do policji[7]. Od tamtego czasu wysyłano różne listy z podpisami i symbolem Zodiaka, jednak jego tożsamość nie została zidentyfikowana[8].

Upamiętnienie w popkulturze

  • Znalazł się na 9. miejscu listy „10 prawdziwych detektywów, którzy byli lepsi od fikcyjnych”, sporządzonej przez redaktora portalu Listverse[2].
  • W filmie Zodiak (2007) w reżyserii Davida Finchera i według scenariusza Jamesa Vanderbilta, który opowiada o prawdziwym śledztwie mordercy Zodiaka, Toschiego zagrał aktor Mark Ruffalo[5].
  • Aktor Steve McQueen, przygotowując się do roli Franka Bullitta w filmie Bullitt (1968), inspirował się osobą Toschiego, budując charakter swojej filmowej postaci na podstawie Dave’a. McQueen odwiedził w tym czasie departament policji, w którym pracował Toschi[3].
  • Scenarzyści filmu Brudny Harry (1971) – Rita M. Fink oraz Harry Julian Fink przyznali, iż tytułowa postać inspektora granego przez Clinta Eastwooda była inspirowana Toschim, z kolei główny antagonista filmu – „Skorpion” (Andy Robinson), był inspirowany Zodiakiem[9].
  1. SF cop who hunted Zodiac killer dies. Dave Toschi was 86. sfgate.com. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
  2. a b c Benjamin Welton: 10 Real-Life Detectives Who Were Better Than Fiction. 14 maja 2015. s. Listverse. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).
  3. a b c Richard Alleyne: Retired detective who led Zodiac Killer case – and inspired Steve McQueen’s character in Bullitt – says he'll 'look into' claims in new book that names notorious murderer. 15 maja 2014. s. Daily Mail. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).
  4. Daniel King: CHASING ZODIAC / He murdered dozens of people and wrote weird notes to The Chronicle. Many years on, a movie is in the works.. 5 października 2005. s. SFGate. [dostęp 2017-06-20].
  5. a b Zodiak (2007) – Pełna obsada. s. Filmweb. [dostęp 2017-06-20]. (pol.).
  6. a b Zodiac Killer: Meet The Prime Suspects. 2 września 2008. s. America's Most Wanted. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).
  7. The 1978 Letter. s. ZODIAC CIPHERS. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).
  8. Lance Williams: Zodiac's written clues fascinate document expert. 3 marca 2007. s. SFGate. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).
  9. Greg Kanaan: When The Movies Get It Right: Probable Cause and David Fincher's Zodiac. 1 marca 2017. s. THE [LEGAL] ARTIST. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).