Dave Toschi: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Kobrabones (dyskusja | edycje) kat. |
Andrzei111 (dyskusja | edycje) m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, drobne techniczne |
||
Linia 3: | Linia 3: | ||
|imię i nazwisko org = |
|imię i nazwisko org = |
||
|grafika = File:DAVETOSCHI.jpg |
|grafika = File:DAVETOSCHI.jpg |
||
|opis grafiki = Toschi w swoim biurze w [[San Francisco]] (1976). |
|opis grafiki = Dave Toschi w swoim biurze w [[San Francisco]] (1976). |
||
|data urodzenia = 11 lipca 1931 |
|data urodzenia = 11 lipca 1931 |
||
|miejsce urodzenia = [[San Francisco]] |
|miejsce urodzenia = [[San Francisco]] |
||
|data śmierci = 6 stycznia 2018 |
|data śmierci = 6 stycznia 2018 |
||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = San Francisco |
||
|zawód = |
|zawód = inspektor policji ({{Link-interwiki|pl=San Francisco Police Department|lang=en|tam=San Francisco Police Department|tekst=SFPD}}; 1952–1983) |
||
|imię przy narodzeniu = David Ramon Toschi |
|imię przy narodzeniu = David Ramon Toschi |
||
|odznaczenia = |
|odznaczenia = |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
⚫ | '''Dave Toschi''', właśc. '''David Ramon Toschi''' (ur. [[11 lipca]] [[1931]] w [[San Francisco]], zm. [[6 stycznia]] [[2018]] tamże<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.sfgate.com/news/article/SF-cop-who-hunted-Zodiac-killer-dies-Dave-Toschi-12488886.php | tytuł = ''SF cop who hunted Zodiac killer dies. Dave Toschi was 86'' | opublikowany = sfgate.com | język = en| data dostępu = 2017-01-13}}</ref>) – amerykański policjant śledczy, w latach 1952—1983 związany z [[San Francisco Police Department]]. Na przełomie [[Lata 60. XX wieku|lat 60.]] i [[Lata 70. XX wieku|70. XX wieku]] główny śledczy w głośnej sprawie [[Zodiak (morderca)|mordercy Zodiaka]], zaangażowany także w sprawę czarnoskórych muzułmańskich morderców, którą nazwano „the Zebra murders”<ref name=inve>{{Cytuj stronę | url = http://listverse.com/2015/05/14/10-real-life-detectives-who-were-better-than-fiction/ | tytuł = 10 Real-Life Detectives Who Were Better Than Fiction | nazwisko = Welton | imię = Benjamin | data = 14 maja 2015 | strony = Listverse | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. |
||
⚫ | Po zakończeniu pracy w policji był dyrektorem ds. bezpieczeństwa w Szpitalu św. Łukasza w [[San Francisco]]<ref name=daily>{{Cytuj stronę | url = http://www.dailymail.co.uk/news/article-2629558/Retired-detective-led-Zodiac-Killer-case-inspired-Steve-McQueens-character-Bullitt-says-hell-look-book-claims-notorious-murderer.html | tytuł = Retired detective who led Zodiac Killer case – and inspired Steve McQueen’s character in Bullitt – says he'll 'look into' claims in new book that names notorious murderer | nazwisko = Alleyne | imię = Richard | data = 15 maja 2014 | strony = [[Daily Mail]] | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>, a następnie wiceprezesem NorthStar Security Services w [[Daly City]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sfgate.com/bayarea/article/CHASING-ZODIAC-He-murdered-dozens-of-people-and-2604337.php | tytuł = CHASING ZODIAC / He murdered dozens of people and wrote weird notes to The Chronicle. Many years on, a movie is in the works. | nazwisko = King | imię = Daniel | data = 5 października 2005 | strony = SFGate | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. Jego osoba natchnęła powstanie licznych postaci filmowych, a w nakręconym przez [[David Fincher|Davida Finchera]] ''[[Zodiak (film)|Zodiaku]]'' (2007), Toschi został sportretowany przez [[Mark Ruffalo|Marka Ruffalo]]<ref name=daily /><ref name=fw>{{Cytuj stronę | url = http://www.filmweb.pl/Zodiak/cast/actors | tytuł = Zodiak (2007) – Pełna obsada | strony = [[Filmweb]] | język = pl | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. |
||
⚫ | '''David Ramon |
||
⚫ | Po zakończeniu pracy w policji |
||
== Sprawa Zodiaka == |
== Sprawa Zodiaka == |
||
Toschi, wraz z innym detektywem policji, Billem Armstrongiem, został przypisany do sprawy [[Zodiak (morderca)|Zodiaka]] po tym, jak ten 11 października 1969 [[Zodiak (morderca)#Śmierć Paula Stine’a|zamordował taksówkarza Paula Stine’a]]. Departament policji w tamtym czasie o powiązania z Zodiakiem podejrzewał szacowaną ilość 2500 osób<ref name=amw>{{Cytuj stronę | url = https://web.archive.org/web/20110901221523/http://www.amw.com/features/feature_story_detail.cfm?id=1542 | tytuł = Zodiac Killer: Meet The Prime Suspects | data = 2 września 2008 | strony = America's Most Wanted | język = en | data dostępu = 2017-06-20 | zarchiwizowano = 1 września 2011}}</ref>, w tym, zdaniem Toschiego, najbardziej prawdopodobnego podejrzanego, Arthura Leigh Allena, który znajdował się w pobliżu miejsca niemal każdego morderstwa Zodiaka, oraz |
Toschi, wraz z innym detektywem policji, Billem Armstrongiem, został przypisany do sprawy [[Zodiak (morderca)|Zodiaka]] po tym, jak ten 11 października 1969 [[Zodiak (morderca)#Śmierć Paula Stine’a|zamordował taksówkarza Paula Stine’a]]. Departament policji w tamtym czasie o powiązania z Zodiakiem podejrzewał szacowaną ilość 2500 osób<ref name=amw>{{Cytuj stronę | url = https://web.archive.org/web/20110901221523/http://www.amw.com/features/feature_story_detail.cfm?id=1542 | tytuł = Zodiac Killer: Meet The Prime Suspects | data = 2 września 2008 | strony = America's Most Wanted | język = en | data dostępu = 2017-06-20 | zarchiwizowano = 1 września 2011}}</ref>, w tym, zdaniem Toschiego, najbardziej prawdopodobnego podejrzanego, Arthura Leigh Allena, który znajdował się w pobliżu miejsca niemal każdego morderstwa Zodiaka, oraz Bruce’a Davisa, dawnego członka ''„Rodziny”'' zbrodniarza [[Charles Manson|Charlesa Mansona]], jednak w dalszej części śledztwa odrzucono ich obu, między innymi jako nieodpowiadających rysopisowi Zodiaka według zeznań niektórych naocznych świadków jego zbrodni<ref name=inve /><ref name=amw />. |
||
24 kwietnia 1978 do policji w [[San Francisco]] trafił list rzekomego autorstwa Zodiaka. Początkowo uznany za prawdziwy, 3 miesiące później poddano go wątpliwościom zakładając, iż sfabrykował go Toschi, chcąc uciszyć sprawę w mediach. Pisarz Armistead Maupin, który 2 lata wcześniej otrzymał podobny list od fana, wierzył iż jego autorem jest Toschi. Dave przyznał się do napisania listu do Maupina, jednocześnie zaprzeczając swojemu autorstwu listu do policji<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.zodiacciphers.com/the-1978-letter.html | tytuł = The 1978 Letter | strony = ZODIAC CIPHERS | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. Od tamtego czasu wysyłano różne listy z podpisami i symbolem [[Zodiak (morderca)|Zodiaka]], jednak jego tożsamość nie została zidentyfikowana<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sfgate.com/news/article/Zodiac-s-written-clues-fascinate-document-expert-2644828.php | tytuł = Zodiac's written clues fascinate document expert | nazwisko = Williams | imię = Lance | data = 3 marca 2007 | strony = SFGate | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. |
24 kwietnia 1978 do policji w [[San Francisco]] trafił list rzekomego autorstwa Zodiaka. Początkowo uznany za prawdziwy, 3 miesiące później poddano go wątpliwościom zakładając, iż sfabrykował go Toschi, chcąc uciszyć sprawę w mediach. Pisarz Armistead Maupin, który 2 lata wcześniej otrzymał podobny list od fana, wierzył iż jego autorem jest Toschi. Dave przyznał się do napisania listu do Maupina, jednocześnie zaprzeczając swojemu autorstwu listu do policji<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.zodiacciphers.com/the-1978-letter.html | tytuł = The 1978 Letter | strony = ZODIAC CIPHERS | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. Od tamtego czasu wysyłano różne listy z podpisami i symbolem [[Zodiak (morderca)|Zodiaka]], jednak jego tożsamość nie została zidentyfikowana<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sfgate.com/news/article/Zodiac-s-written-clues-fascinate-document-expert-2644828.php | tytuł = Zodiac's written clues fascinate document expert | nazwisko = Williams | imię = Lance | data = 3 marca 2007 | strony = SFGate | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. |
||
== |
== Upamiętnienie w popkulturze == |
||
* |
* Znalazł się na 9. miejscu listy „10 prawdziwych detektywów, którzy byli lepsi od fikcyjnych”, sporządzonej przez redaktora portalu Listverse<ref name=inve />. |
||
* W filmie ''[[Zodiak (film)|Zodiak]]'' (2007) w reżyserii [[David Fincher|Davida Finchera]] i według scenariusza [[James Vanderbilt|Jamesa Vanderbilta]], który opowiada o prawdziwym śledztwie [[Zodiak (morderca)|mordercy Zodiaka]], Toschiego zagrał aktor [[Mark Ruffalo]]<ref name=fw |
* W filmie ''[[Zodiak (film)|Zodiak]]'' (2007) w reżyserii [[David Fincher|Davida Finchera]] i według scenariusza [[James Vanderbilt|Jamesa Vanderbilta]], który opowiada o prawdziwym śledztwie [[Zodiak (morderca)|mordercy Zodiaka]], Toschiego zagrał aktor [[Mark Ruffalo]]<ref name=fw />. |
||
* Aktor [[Steve McQueen]], przygotowując się do roli Franka Bullitta w filmie ''[[Bullitt]]'' (1968), inspirował się osobą Toschiego, budując charakter swojej filmowej postaci na podstawie |
* Aktor [[Steve McQueen]], przygotowując się do roli Franka Bullitta w filmie ''[[Bullitt]]'' (1968), inspirował się osobą Toschiego, budując charakter swojej filmowej postaci na podstawie Dave’a. McQueen odwiedził w tym czasie departament policji, w którym pracował Toschi<ref name=daily />. |
||
* Scenarzyści filmu ''[[Brudny Harry]]'' (1971) |
* Scenarzyści filmu ''[[Brudny Harry]]'' (1971) – [[Rita M. Fink]] oraz [[Harry Julian Fink]] przyznali, iż tytułowa postać inspektora granego przez [[Clint Eastwood|Clinta Eastwooda]] była inspirowana Toschim, z kolei główny antagonista filmu – „Skorpion” ([[Andrew Robinson|Andy Robinson]]), był inspirowany Zodiakiem<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.thelegalartist.com/blog/when-the-movies-get-it-right-probable-cause-and-david-finchers-zodiac | tytuł = When The Movies Get It Right: Probable Cause and David Fincher's Zodiac | nazwisko = Kanaan | imię = Greg | data = 1 marca 2017 | strony = THE [LEGAL] ARTIST | język = en | data dostępu = 2017-06-20}}</ref>. |
||
⚫ | |||
{{ka}} |
|||
{{SORTUJ:Toschi, Dave}} |
{{SORTUJ:Toschi, Dave}} |
||
[[Kategoria:Amerykańscy policjanci]] |
[[Kategoria:Amerykańscy policjanci]] |
||
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w San Francisco]] |
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w San Francisco]] |
||
[[Kategoria:Urodzeni w 1931]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1931]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 2018]] |
[[Kategoria:Zmarli w 2018]] |
||
⚫ |
Wersja z 21:07, 13 sty 2018
Dave Toschi w swoim biurze w San Francisco (1976). | |
Data i miejsce urodzenia |
11 lipca 1931 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
6 stycznia 2018 |
Zawód, zajęcie |
inspektor policji ([[{{{1}}}|SFPD]] ; 1952–1983) |
Dave Toschi, właśc. David Ramon Toschi (ur. 11 lipca 1931 w San Francisco, zm. 6 stycznia 2018 tamże[1]) – amerykański policjant śledczy, w latach 1952—1983 związany z San Francisco Police Department. Na przełomie lat 60. i 70. XX wieku główny śledczy w głośnej sprawie mordercy Zodiaka, zaangażowany także w sprawę czarnoskórych muzułmańskich morderców, którą nazwano „the Zebra murders”[2].
Po zakończeniu pracy w policji był dyrektorem ds. bezpieczeństwa w Szpitalu św. Łukasza w San Francisco[3], a następnie wiceprezesem NorthStar Security Services w Daly City[4]. Jego osoba natchnęła powstanie licznych postaci filmowych, a w nakręconym przez Davida Finchera Zodiaku (2007), Toschi został sportretowany przez Marka Ruffalo[3][5].
Sprawa Zodiaka
Toschi, wraz z innym detektywem policji, Billem Armstrongiem, został przypisany do sprawy Zodiaka po tym, jak ten 11 października 1969 zamordował taksówkarza Paula Stine’a. Departament policji w tamtym czasie o powiązania z Zodiakiem podejrzewał szacowaną ilość 2500 osób[6], w tym, zdaniem Toschiego, najbardziej prawdopodobnego podejrzanego, Arthura Leigh Allena, który znajdował się w pobliżu miejsca niemal każdego morderstwa Zodiaka, oraz Bruce’a Davisa, dawnego członka „Rodziny” zbrodniarza Charlesa Mansona, jednak w dalszej części śledztwa odrzucono ich obu, między innymi jako nieodpowiadających rysopisowi Zodiaka według zeznań niektórych naocznych świadków jego zbrodni[2][6].
24 kwietnia 1978 do policji w San Francisco trafił list rzekomego autorstwa Zodiaka. Początkowo uznany za prawdziwy, 3 miesiące później poddano go wątpliwościom zakładając, iż sfabrykował go Toschi, chcąc uciszyć sprawę w mediach. Pisarz Armistead Maupin, który 2 lata wcześniej otrzymał podobny list od fana, wierzył iż jego autorem jest Toschi. Dave przyznał się do napisania listu do Maupina, jednocześnie zaprzeczając swojemu autorstwu listu do policji[7]. Od tamtego czasu wysyłano różne listy z podpisami i symbolem Zodiaka, jednak jego tożsamość nie została zidentyfikowana[8].
Upamiętnienie w popkulturze
- Znalazł się na 9. miejscu listy „10 prawdziwych detektywów, którzy byli lepsi od fikcyjnych”, sporządzonej przez redaktora portalu Listverse[2].
- W filmie Zodiak (2007) w reżyserii Davida Finchera i według scenariusza Jamesa Vanderbilta, który opowiada o prawdziwym śledztwie mordercy Zodiaka, Toschiego zagrał aktor Mark Ruffalo[5].
- Aktor Steve McQueen, przygotowując się do roli Franka Bullitta w filmie Bullitt (1968), inspirował się osobą Toschiego, budując charakter swojej filmowej postaci na podstawie Dave’a. McQueen odwiedził w tym czasie departament policji, w którym pracował Toschi[3].
- Scenarzyści filmu Brudny Harry (1971) – Rita M. Fink oraz Harry Julian Fink przyznali, iż tytułowa postać inspektora granego przez Clinta Eastwooda była inspirowana Toschim, z kolei główny antagonista filmu – „Skorpion” (Andy Robinson), był inspirowany Zodiakiem[9].
- ↑ SF cop who hunted Zodiac killer dies. Dave Toschi was 86. sfgate.com. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
- ↑ a b c Benjamin Welton: 10 Real-Life Detectives Who Were Better Than Fiction. 14 maja 2015. s. Listverse. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).
- ↑ a b c Richard Alleyne: Retired detective who led Zodiac Killer case – and inspired Steve McQueen’s character in Bullitt – says he'll 'look into' claims in new book that names notorious murderer. 15 maja 2014. s. Daily Mail. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).
- ↑ Daniel King: CHASING ZODIAC / He murdered dozens of people and wrote weird notes to The Chronicle. Many years on, a movie is in the works.. 5 października 2005. s. SFGate. [dostęp 2017-06-20].
- ↑ a b Zodiak (2007) – Pełna obsada. s. Filmweb. [dostęp 2017-06-20]. (pol.).
- ↑ a b Zodiac Killer: Meet The Prime Suspects. 2 września 2008. s. America's Most Wanted. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).
- ↑ The 1978 Letter. s. ZODIAC CIPHERS. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).
- ↑ Lance Williams: Zodiac's written clues fascinate document expert. 3 marca 2007. s. SFGate. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).
- ↑ Greg Kanaan: When The Movies Get It Right: Probable Cause and David Fincher's Zodiac. 1 marca 2017. s. THE [LEGAL] ARTIST. [dostęp 2017-06-20]. (ang.).