Przejdź do zawartości

Rodion Szczedrin: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
Boty
400 557 edycji
m Różne zmiany redakcyjne – poprawa linków, apostrofy, cudzysłowy itp.
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
Boty
400 557 edycji
m Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” - poprawiam linkowania, typografię i kategorie
Linia 7: Linia 7:
|pseudonim =
|pseudonim =
|data urodzenia = [[16 grudnia]] [[1932]]
|data urodzenia = [[16 grudnia]] [[1932]]
|miejsce urodzenia = [[Moskwa]], [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]
|miejsce urodzenia = [[Moskwa]]
|data śmierci =
|data śmierci =
|miejsce śmierci =
|miejsce śmierci =
Linia 21: Linia 21:
|wyróżniony instrument =
|wyróżniony instrument =
|zespół =
|zespół =
|odznaczenia = [[Plik:Orden for Service II.png|40px|link=Order Za Zasługi dla Ojczyzny|Order Za Zasługi dla Ojczyzny II klasy (Rosja)]] [[Plik:Orden for Service III.png|40px|link=Order Za Zasługi dla Ojczyzny|Order Za Zasługi dla Ojczyzny III klasy (Rosja)]] [[Plik:POL Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis BAR.png|40px|link=Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis|Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Polska)]]<br />[[Plik:People Artist of the USSR.png|20px|link=Ludowy Artysta ZSRR]] [[Plik:RusStatePrize.jpg|32px|Nagroda Państwowa Federacji Rosyjskiej]] [[Plik:Medal Lenin Prize.png|20px|link=Nagroda Leninowska|Nagroda Leninowska]] [[Plik:Medal State Prize Soviet Union.png|20px|link=Nagroda Państwowa ZSRR|Nagroda Państwowa ZSRR]]
|odznaczenia = [[Plik:Orden for Service II.png|40px|link=Order Za Zasługi dla Ojczyzny|Order Za Zasługi dla Ojczyzny II klasy (Rosja)]] [[Plik:Orden for Service III.png|40px|link=Order Za Zasługi dla Ojczyzny|Order Za Zasługi dla Ojczyzny III klasy (Rosja)]] [[Plik:POL Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis BAR.png|40px|link=Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Polska)]]<br />[[Plik:People Artist of the USSR.png|20px|link=Ludowy Artysta ZSRR]] [[Plik:RusStatePrize.jpg|32px|Nagroda Państwowa Federacji Rosyjskiej]] [[Plik:Medal Lenin Prize.png|20px|link=Nagroda Leninowska|Nagroda Leninowska]] [[Plik:Medal State Prize Soviet Union.png|20px|link=Nagroda Państwowa ZSRR|Nagroda Państwowa ZSRR]]
|commons = Category:Rodion Konstantinovich Shchedrin
|commons = Category:Rodion Konstantinovich Shchedrin
|wikicytaty = Rodion Szczedrin
|wikicytaty = Rodion Szczedrin
Linia 35: Linia 35:
Początkowo ważne miejsce w jego twórczości zajmowały utwory sceniczne – wynik współpracy z Teatrem Bolszoj. Po wyjeździe z Rosji komponował przede wszystkim muzykę instrumentalną. W Polsce wystawiano jego balety ''Carmen'' i ''Anna Karenina'' oraz wykonywano niektóre utwory instrumentalne – przede wszystkim podczas [[Warszawska Jesień|Międzynarodowych Festiwali Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”]].
Początkowo ważne miejsce w jego twórczości zajmowały utwory sceniczne – wynik współpracy z Teatrem Bolszoj. Po wyjeździe z Rosji komponował przede wszystkim muzykę instrumentalną. W Polsce wystawiano jego balety ''Carmen'' i ''Anna Karenina'' oraz wykonywano niektóre utwory instrumentalne – przede wszystkim podczas [[Warszawska Jesień|Międzynarodowych Festiwali Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”]].


19 listopada 2008 z rąk [[Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego|ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego]] [[Bogdan Zdrojewski|Bogdana Zdrojewskiego]] odebrał [[Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis|Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/zlote_glorie_artis_dla_mai_plisieckiej_oraz_rodiona_szczedrina-106.php?searchresult=1&sstring=Rodion+Szczedrin |tytuł=''Złote Glorie Artis dla Mai Plisieckiej oraz Rodiona Szczedrina'' |opublikowany=mkidn.gov.pl |data=22 listopada 2008}}</ref>.
19 listopada 2008 z rąk [[Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego|ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego]] [[Bogdan Zdrojewski|Bogdana Zdrojewskiego]] odebrał [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/zlote_glorie_artis_dla_mai_plisieckiej_oraz_rodiona_szczedrina-106.php?searchresult=1&sstring=Rodion+Szczedrin |tytuł=''Złote Glorie Artis dla Mai Plisieckiej oraz Rodiona Szczedrina'' |opublikowany=mkidn.gov.pl |data=22 listopada 2008}}</ref>.


== Twórczość ==
== Twórczość ==
Linia 56: Linia 56:
* [[Nagroda Leninowska]] (1984)
* [[Nagroda Leninowska]] (1984)
* [[Nagroda Państwowa ZSRR]] (1972)
* [[Nagroda Państwowa ZSRR]] (1972)
* [[Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis|Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]] (2008, [[Polska]])
* [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]] (2008, [[Polska]])


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}
Linia 78: Linia 78:
[[Kategoria:Ludowi Artyści ZSRR]]
[[Kategoria:Ludowi Artyści ZSRR]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Za Zasługi dla Ojczyzny]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Za Zasługi dla Ojczyzny]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]
[[Kategoria:Radzieccy kompozytorzy]]
[[Kategoria:Radzieccy kompozytorzy]]
[[Kategoria:Rosyjscy kompozytorzy]]
[[Kategoria:Rosyjscy kompozytorzy]]

Wersja z 12:59, 17 paź 2017

Rodion Konstantynowicz Szczedrin
Родион Константинович Щедрин
Ilustracja
Rodion Szczedrin z żoną Maja Plisiecką
Imię i nazwisko

Rodion Konstantynowicz Szczedrin

Data i miejsce urodzenia

16 grudnia 1932
Moskwa

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna,
(opera, balet)

Zawód

kompozytor, pianista

Odznaczenia
Order Za Zasługi dla Ojczyzny II klasy (Rosja) Order Za Zasługi dla Ojczyzny III klasy (Rosja) Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Polska)
Nagroda Państwowa Federacji Rosyjskiej Nagroda Leninowska Nagroda Państwowa ZSRR
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Rodion Konstantynowicz Szczedrin, ros. Родион Константинович Щедрин (ur. 16 grudnia 1932 w Moskwie) – radziecki i rosyjski kompozytor, pianista, przewodniczący Związku Kompozytorów ZSRR (1973–1990), Ludowy Artysta ZSRR (1981), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 12. kadencji (1989–1991).

Życiorys

W latach 1950–1955 studiował w Konserwatorium Moskiewskim. W 1958 poślubił primabalerinę Teatru Bolszoj Maję Plisiecką, dla której w następnych latach skomponował kilka baletów. Najsławniejszym była Carmen, adaptacja opery Georges’a Bizeta. Ostatni (Dama z pieskiem) był prezentem, jaki ofiarował żonie na 60. urodziny. W latach 60. XX w. Rodion Szczedrin był ważną postacią w radzieckim życiu muzycznym; w latach 1973–1990 był przewodniczącym Związku Kompozytorów Rosyjskich. W 1989 został deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR, gdzie przystąpił do grupy osób działających na rzecz wsparcia „pieriestrojki”. W 1992 przeprowadził się do Monachium, gdzie mieszka do dzisiaj.

Muzyka Szczedrina uważana jest za bardzo typową kontynuację rosyjskiej tradycji. Kompozytor pisze głównie do librett według literatury rosyjskiej i do rosyjskiej poezji, również muzykę filmową (A jeśli to miłość?, Niezłomny) W utworze Poetorija (1968), zainspirowanym poetycką recytacją Andrieja Wozniesienskiego, stworzył nowy gatunek – „koncert dla poety”. Utwór ten, obwołany „rosyjską pasją”, wywołał nieprzychylne dla kompozytora reakcje władz. Muzyka Szczedrina, bardzo ekspresyjna, wyraźnie nawiązuje do tradycji Dymitra Szostakowicza. Kompozytor często sięga do rosyjskiej muzyki ludowej i cerkiewnej (jego dziadek był popem). Ale równocześnie jako pierwszy kompozytor w Rosji wprowadził do muzyki collage – w finale II Koncertu fortepianowego.

Początkowo ważne miejsce w jego twórczości zajmowały utwory sceniczne – wynik współpracy z Teatrem Bolszoj. Po wyjeździe z Rosji komponował przede wszystkim muzykę instrumentalną. W Polsce wystawiano jego balety Carmen i Anna Karenina oraz wykonywano niektóre utwory instrumentalne – przede wszystkim podczas Międzynarodowych Festiwali Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”.

19 listopada 2008 z rąk ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego odebrał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[1].

Twórczość

  • opery: Nie tylko miłość (1961), Martwe dusze (1977), Lolita (1994),
  • balety: Konik Garbusek (1960), Carmen-suita (1960; premiera polska – Gdynia 1977), Anna Karenina (1972; premiera polska – Bydgoszcz, Opera i Operetka, 25 VI 1979), Mewa (1979), Dama z pieskiem (1985)
  • Symfonie: nr 1 (1958), 25 preludiów (1965), Twarze rosyjskich bajek (2000),
  • Koncerty na orkiestrę: Ozornyje czastuszki (1963), Dzwony (1968), Dawna muzyka rosyjskich cyrków prowincjalnych (1989), Korowody (1989), Cztery pieśni rosyjskie (1997)
  • liczne koncerty na instrument solowy z orkiestrą, w tym 6 koncertów fortepianowych

Wybrana muzyka filmowa

Odznaczenia

  1. ↑ Złote Glorie Artis dla Mai Plisieckiej oraz Rodiona Szczedrina. mkidn.gov.pl, 22 listopada 2008.

Bibliografia

  • Maja Plisiecka – Ja, Maja, Warszawa 1999
  • (ros.) Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 29, s. 530, Moskwa 1969–1978

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rodion_Szczedrin&oldid=50628858”