Ulica Podwale we Wrocławiu

Podwale

{{{nazwa oryginalna}}}

{{{jednostki}}}
{{{opis zdjęcia}}}
Państwo	{{{państwo}}}
Miejscowość	{{{miejscowość}}}
Długość	2830 m
Poprzednie nazwy	{{{poprzednie nazwy}}}
Plan
[[Plik:{{{plan}}}|240x240px|alt=Plan przebiegu ulicy|]]
Przebieg
0 m Most Sikorskiego 80 m ul. Władysława Sikorskiego 285 m pl. Jana Pawła II 445 m ul. Zelwerowicza 700 m pl. Orląt Lwowskich 960 m ul. Krupnicza 1180 m ul. Muzealna 1300 m ul. Łąkowa 1470 m ul. Świdnicka 1640 m pl. Czysty 1960 m ul. ks. Piotra Skargi 1960 m ul. Mikołaja Kołłątaja 2165 m ul. Dworcowa 2225 m ul. Komuny Paryskiej 2650 m ul. Oławska 2650 m ul. Traugutta 2830 m al. Juliusza Słowackiego
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

{{Ulica infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | poprzednie nazwy = | miejscowość = | commons = | państwo = | jednostki = | plan = | opis zdjęcia = | współrzędne = | nazwa oryginalna = Nieznane pola: "jedn1_nazwa", "miasto", "jedn1", "zdjęcie_podpis", "państwo_kod", "rodzaj" oraz "mapa".

Ulica Podwale we Wrocławiu – ulica ciągnąca się łukiem wzdłuż zewnętrznego obwodu fosy miejskiej, obecnie od Mostu Sikorskiego na zachodzie do al. Słowackiego na wschodzie, długości 2,8 km.

Historia

Po wyburzeniu fortyfikacji miejskich w 1807 ulica Am Stadtgraben (Przy Fosie Miejskiej) pozostawała niezabudowana aż do podziału przyległych terenów na 26 parceli, co nastąpiło w 1813. Powstałe w ten sposób działki były bardzo duże, bywały wielokrotnie dzielone na mniejsze, co pociągało za sobą zamieszanie związane z numeracją posesji. Do lat 40. XIX wieku wzdłuż Podwala ciągnęły się głównie ogrody, w miarę jednak upływu lat zaczęły tu powstawać okazałe gmachy tak publiczne, jak i prywatne. W latach 1828-1834 między ul. Sądową i pl. Orląt Lwowskich wzniesiono koszary kirasjerów (później - grenadierów, obecnie - Starostwo Powiatowe, wg współczesnej numeracji ul. Podwale 28), a w latach 1845-1852 na sąsiedniej parceli powstał okazały gmach sądu (dziś – Sąd Rejonowy, ul. Podwale 30).

W 1847, pragnąc uporządkować numerację parceli wzdłuż Am Stadtgraben, podzielono ją na trzy odcinki nadając im osobne nazwy wywodzące się od nazw przedmieść, przez które przechodziły:

• od mostu Sikorskiego do pl. Orląt Lwowskich nazwano Nikolai Stadtgraben (Podwale Mikołajskie)
• od pl. Orląt Lwowskich do ul. Dworcowej – Schweidnitzer Stadtgraben (Podwale Świdnickie)
• od ul. Dworcowej do al. Słowackiego - Ohlauer Stadtgraben (Podwale Oławskie).

W 1849 wzdłuż Podwala zainstalowano gazowe oświetlenie; w następnych latach powstawały kolejne gmachy: 1866-1870 Synagoga Na Wygonie przy skrzyżowaniu z ul. Łąkową, dom handlowy Martina Schneidera (obecnie DH "Podwale", ul. Podwale 37-38), 1925-1927 gmach Prezydium Policji (dziś Komenda Wojewódzka Policji, ul. Podwale 31), dom towarowy Wertheim (dziś DH "Renoma"; wejście główne od Świdnickiej 40, od ul. Podwale jest wejście boczne do budynku), willa rodziny Haase przy ul. Podwale 76 (później siedziba śląskiego oddziału Hitlerjugend, po 1956 konsulatu NRD, obecnie mieści się tam Konsulat Generalny Niemiec).

Podział ulicy na trzy odcinki utrzymano także i po II wojnie światowej, aż do 11 grudnia 1951, kiedy odcinki te ponownie połączono pod wspólną współczesną nazwą ul. Podwale. Zniszczenia wojenne – największe w rejonie pl. Czystego i skrzyżowania z ul. Kołłątaja oraz pomiędzy ul. Traugutta a al. Słowackiego – stosunkowo szybko usunięto, pozostawiając jednak ten ostatni odcinek (ul. Podwale 82-91) niezabudowany. Przez ponad 60 lat ten kwartał ulic na zapleczu Poczty Głównej był pusty, ostatnio służąc za obszerny parking. 7 czerwca 2007 rozstrzygnięto przetarg na zabudowę tego placu. Wygrała go spółka Wings, która zapłaciła za niespełna jednohektarową działkę 35 milionów złotych i zamierza do 2010 postawić na niej pięciogwiazdkowy hotel sieci Hilton.

Galeria

• 
  Podwale, widok na zachód: na pierwszym planie gmach policji, na drugim (z wieżami) - sądu i prokuratury, na trzecim (jasno otynkowany) - budynek Starostwa
• 
  Podwale ze Wzgórza Partyzantów (Liebichs Höhe, dawniej Taschenbastion - Bastion Sakwowy), po prawej park Kopernika i fosa
• 
  Podwale na wschód od skrzyżowania z Kołłątaja
• 
  szkody wyrządzone przez powódź tysiąclecia w 1997 - miejsce, gdzie Odra wlewała się do fosy miejskiej; w głębi skwer Krasińskiego i budynki przy ul. Krasińskiego