Mastif neapolitański: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Pies infobox |
{{Pies infobox |
||
| rasa_psa=Mastif neapolitański |
|||
| grafika=Mastino sylwetka.jpg |
|||
| inne_nazwy=[[język włoski|wł.]] ''mastino napoletano'',<br />[[język angielski|ang.]] ''neapolitan mastiff'',<br />mastyf neapolitański |
|||
inne_nazwy=Mastino napoletano, Neapolitan Mastiff, Mastyf Neapolitański| |
|||
| kraj_patronacki= |
|||
| kraj_pochodzenia=[[Włochy]] |
|||
wzrost= 65- 75 [[centymetr|cm]] psy,</br> 60 - 68 cm suki| |
|||
| wzrost= 65–75 [[centymetr|cm]] psy,<br />60–68 cm suki |
|||
| masa= 60–70 [[Kilogram|kg]] psy,<br />50–60 kg suki |
|||
| FCI= Grupa II, sekcja 2,<br />wzorzec nr 197{{r|Wz197}} |
|||
www_FCI=| |
|||
| www_FCI=http://www.zkwp.pl/zg/wzorce/197.pdf |
|||
| AKC=Working |
|||
| www_AKC=www.akc.org/breeds/neapolitan_mastiff/index.cfm |
|||
| ANKC=Grupa 6 (Utility) |
|||
| www_ANKC=www.ankc.aust.com/neamast.html |
|||
| CKC=Miscellaneous |
|||
| www_CKC=www.canadasguidetodogs.com/neopolitan.htm |
|||
| KC(UK)=Working |
|||
| www_KC(UK)=www.the-kennel-club.org.uk/discoverdogs/working/w860.htm |
|||
| NZKC=Utility |
|||
| www_NZKC=www.nzkc.org.nz/br650.html |
|||
| UKC=Grupa 1 – Guardian Dog |
|||
| www_UKC=www.ukcdogs.com/breeds/guardiandogs/neapolitanmastiff.std.shtml |
|||
| galeria_commons=Neapolitan Mastiff |
|||
}} |
}} |
||
'''Mastif neapolitański''' (oryginalna nazwa ''mastino napoletano'') – [[rasa psa]] zaliczana do grupy [[molosy (psy)|molosów]] w typie [[mastif]]a ([[typy psów|typ dogowaty]]{{r|Fal}}), wyhodowana we [[Włochy|Włoszech]] do walk z psami i jako pies stróżujący. Współcześnie jest użytkowany jako pies stróżujący, obronny i pies-towarzysz. |
|||
'''Mastif neapolitański''' – jedna z [[rasy psów|ras psów]], należąca do grupy sznaucerów i pinczerów, psów [[molosy (psy)|molosowatych]], [[Szwajcaria|szwajcarskich]] psów pasterskich oraz psów innych ras. Zaklasyfikowana do sekcji molosowatych w typie dogowatym<ref name="Fal">{{Cytuj książkę | nazwisko =Falappi| imię = Rino| tytuł =Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów| strony =86}}</ref>. |
|||
== Rys historyczny == |
== Rys historyczny == |
||
Niemiecki Klub Molosów prezentuje mastifa neapolitańskiego jako |
Niemiecki Klub Molosów prezentuje mastifa neapolitańskiego jako „prastarą rasę psów hodowaną w rejonach Wezuwiusza, przez tamtejszych chłopów”. Klub przyjmuje, że psy tej rasy są potomkami dawnych bojowych psów rzymskich. Prócz pełnienia funkcji psa bojowego, służyły także jako psy służbowe i pociągowe. Z określeniem „prastara rasa” polemizuje Hans Räber<ref>Hans Räber, "Encyklopedia psów rasowych", T I, s. 421</ref>, wskazując na brak jakichkolwiek wcześniejszych wzmianek o tym psie u dawnych [[kynologia|kynologów]] tj: Strebel, Beckmann, Shaw, czy Zimmermann, autor „''Lexikon der Hundefreunde''”. Po raz pierwszy mastif neapolitański zaistniał na wystawie psów w [[Mediolan]]ie w [[1914]] roku. Zaprezentowano tam jednego psa o imieniu Drago, którego właściciel, Mario Monti, określał jako ''mastino italiano''. W tym okresie nie istniał wzorzec psa określanego w ten sposób, chociaż sam Monti jak i Hauck (autor pozycji o rzadkich rasach psów) zaliczali psy z południowej części [[Włochy|Włoch]] nazywane psami [[korsyka]]ńskimi jak i mastino napoletano do tzw. „psów rzeźnickich opisywanych już w [[1550]] roku”. Zastrzegali także, że psy te nie prezentują ujednoliconego typu. |
||
Planowa hodowla rozpoczęła się od 1947 roku{{R|Wz197}}. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Nie ma zgodności co do pochodzenia nazwy rasy i istnieją różne jej wersje. Jedna z nich, tłumaczy że nazwa ta powstała od słowa pochodzenia [[języki celtyckie|celtyckiego]] ''mast-tuin'', oznaczającego pilnowanie domu. Według Diany Hornik (Sprawozdanie o molosach 1/88) nazwa ''mastino napoletano'' powstała od włoskiego tematu ''mast'' (pierwotna forma ''mast'' dostała się do [[Francja|Francji]], [[Hiszpania|Hiszpanii]] i [[Anglia|Anglii]] wraz z [[Starożytny Rzym|Rzymianami]]) oznaczającego ''obwarowane miejsce''. Doktor Albrecht, na którego powołuje się Strebel, wychodził z założenia, że formą podstawową jest łacińskie ''mixitivus'' oznaczającego mieszańca, lub według Reula (w |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Nie ma zgodności co do pochodzenia nazwy rasy i istnieją różne jej wersje. Jedna z nich, tłumaczy że nazwa ta powstała od słowa pochodzenia [[języki celtyckie|celtyckiego]] ''mast-tuin'', oznaczającego pilnowanie domu. Według Diany Hornik (Sprawozdanie o molosach 1/88) nazwa ''mastino napoletano'' powstała od włoskiego tematu ''mast'' (pierwotna forma ''mast'' dostała się do [[Francja|Francji]], [[Hiszpania|Hiszpanii]] i [[Anglia|Anglii]] wraz z [[Starożytny Rzym|Rzymianami]]) oznaczającego ''obwarowane miejsce''. Doktor Albrecht, na którego powołuje się Strebel, wychodził z założenia, że formą podstawową jest łacińskie ''mixitivus'' oznaczającego mieszańca, lub według Reula (w „Les races des chiens” [[1891]]–[[1994]]) ''massatinus'' oznaczającego domowy. |
||
== Klasyfikacja FCI == |
|||
W [[grupy FCI|klasyfikacji FCI]] rasa ta została zaliczona do grupy II – Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła, sekcja 2.1 – Molosy w typie mastifa{{r|ZKwP}}. Nie podlega próbom prasy{{r|Wz197}}. |
|||
== Wygląd == |
== Wygląd == |
||
[[ |
[[Plik:Mastino2.jpg|thumb|250px|Głowa Mastino Napoletano]] |
||
=== Budowa === |
=== Budowa === |
||
Wrażenie |
Wrażenie ogólne : Duży pies o masywnej i krępej budowie, długości tułowia o 10% większej od [[wysokość w kłębie|wysokości w kłębie]]. Proporcje długości czaszki do długości kufy wynoszą 2:1{{r|Wz197}}. |
||
=== Szata i umaszczenie === |
=== Szata i umaszczenie === |
||
Skóra gruba, obfita i luźna na całym ciele, szczególnie na głowie, gdzie tworzy liczne fałdy i zmarszczki i na spodniej części szyi, gdzie tworzy podwójne podgardle. |
Skóra gruba, obfita i luźna na całym ciele, szczególnie na głowie, gdzie tworzy liczne fałdy i zmarszczki i na spodniej części szyi, gdzie tworzy podwójne podgardle. |
||
Szata : |
|||
Włos |
Włos krótki i twardy, gęsty, wszędzie tej samej długości, jednolicie gładki, cienki – długości nie większej niż 1,5 cm. Nie może wykazywać tendencji do tworzenia się frędzli. |
||
Umaszczenie: Kolory preferowane: szary, ołowiano-szary i czarny, ale także brązowy, płowy i intensywnie płowy (czerwień jelenia), czasami występują małe, białe znaczenia na piersi i końcach palców. Wszystkie te kolory mogą być pręgowane; dopuszczalne jest umaszczenie orzechowe, gołębie (jasnoszare) i izabelowate. |
Umaszczenie: Kolory preferowane: szary, ołowiano-szary i czarny, ale także brązowy, płowy i intensywnie płowy (czerwień jelenia), czasami występują małe, białe znaczenia na piersi i końcach palców. Wszystkie te kolory mogą być pręgowane; dopuszczalne jest umaszczenie orzechowe, gołębie (jasnoszare) i izabelowate. |
||
| Linia 54: | Linia 61: | ||
== Popularność == |
== Popularność == |
||
W [[Polska|Polsce]] rasa jest rzadko spotykana. |
W [[Polska|Polsce]] rasa jest rzadko spotykana. |
||
== Ciekawostki == |
== Ciekawostki == |
||
Mastif ten nie należy jeszcze do przerasowanych, aczkolwiek niektórzy nieuczciwi hodowcy zaczęli kilka lat temu hodować psy z poważnymi wadami anatomicznymi. W [[1946]] malarz [[Piero Scanziani]] założył związek kynologiczny tej rasy i zaczął ratować ją przed wyginięciem. |
Mastif ten nie należy jeszcze do przerasowanych, aczkolwiek niektórzy nieuczciwi hodowcy zaczęli kilka lat temu hodować psy z poważnymi wadami anatomicznymi. W [[1946]] malarz [[Piero Scanziani]] założył związek kynologiczny tej rasy i zaczął ratować ją przed wyginięciem. |
||
{{przypisy |
{{Przypisy|przypisy= |
||
<ref name="Fal">{{Cytuj książkę | nazwisko =Falappi| imię = Rino| tytuł =Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów| strony =86}}</ref> |
|||
<ref name="Wz197">Wzorzec rasy nr 197 (FCI Standard N° 197) [http://www.zkwp.pl/zg/wzorce/197.pdf (pdf)] {{lang|pl}}, Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny</ref> |
|||
<ref name="ZKwP">Systematyka ras wg FCI z uwzględnieniem polskiego nazewnictwa ras [http://www.zkwp.pl/zg/regulaminy/Systematyka_ras_FCI.pdf (pdf)], Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny</ref> |
|||
}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
{{ |
{{Bibliografia start}} |
||
*{{Cytuj książkę |
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Krämer | imię = Eva Maria | tytuł = Rasy psów|wydawca=Oficyna Wydawnicza MULTICO| miejsce = Warszawa | data =1998 | isbn = 83-7073-122-8 | strony =285}} |
||
* Hans Räber ''"Encyklopedia psów rasowych"'' tom I, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 1999, ISBN 83-7073-158-9. |
* Hans Räber ''"Encyklopedia psów rasowych"'' tom I, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 1999, ISBN 83-7073-158-9. |
||
* {{Cytuj książkę |
* {{Cytuj książkę | nazwisko =Falappi | imię = Rino| tytuł =Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów| data = 2001 | wydawca =Dom Wydawniczy "Bellona" | miejsce = Warszawa | isbn = 83-11-09354-7 }} |
||
{{Bibliografia stop}} |
{{Bibliografia stop}} |
||
Wersja z 09:14, 25 lut 2012
| |
| Wymiary | |
| Masa |
60–70 kg psy, |
|---|---|
| Klasyfikacja | |
| FCI |
Grupa II, sekcja 2, |
| AKC |
Working |
| ANKC |
Grupa 6 (Utility) |
| CKC |
Miscellaneous |
| KC(UK) |
Working |
| NZKC |
Utility |
| UKC |
Grupa 1 – Guardian Dog |
| Wzorce rasy | |
| |
Mastif neapolitański (oryginalna nazwa mastino napoletano) – rasa psa zaliczana do grupy molosów w typie mastifa (typ dogowaty[2]), wyhodowana we Włoszech do walk z psami i jako pies stróżujący. Współcześnie jest użytkowany jako pies stróżujący, obronny i pies-towarzysz.
Rys historyczny
Niemiecki Klub Molosów prezentuje mastifa neapolitańskiego jako „prastarą rasę psów hodowaną w rejonach Wezuwiusza, przez tamtejszych chłopów”. Klub przyjmuje, że psy tej rasy są potomkami dawnych bojowych psów rzymskich. Prócz pełnienia funkcji psa bojowego, służyły także jako psy służbowe i pociągowe. Z określeniem „prastara rasa” polemizuje Hans Räber[3], wskazując na brak jakichkolwiek wcześniejszych wzmianek o tym psie u dawnych kynologów tj: Strebel, Beckmann, Shaw, czy Zimmermann, autor „Lexikon der Hundefreunde”. Po raz pierwszy mastif neapolitański zaistniał na wystawie psów w Mediolanie w 1914 roku. Zaprezentowano tam jednego psa o imieniu Drago, którego właściciel, Mario Monti, określał jako mastino italiano. W tym okresie nie istniał wzorzec psa określanego w ten sposób, chociaż sam Monti jak i Hauck (autor pozycji o rzadkich rasach psów) zaliczali psy z południowej części Włoch nazywane psami korsykańskimi jak i mastino napoletano do tzw. „psów rzeźnickich opisywanych już w 1550 roku”. Zastrzegali także, że psy te nie prezentują ujednoliconego typu.
Planowa hodowla rozpoczęła się od 1947 roku[1].
Etymologia nazwy rasy
Nie ma zgodności co do pochodzenia nazwy rasy i istnieją różne jej wersje. Jedna z nich, tłumaczy że nazwa ta powstała od słowa pochodzenia celtyckiego mast-tuin, oznaczającego pilnowanie domu. Według Diany Hornik (Sprawozdanie o molosach 1/88) nazwa mastino napoletano powstała od włoskiego tematu mast (pierwotna forma mast dostała się do Francji, Hiszpanii i Anglii wraz z Rzymianami) oznaczającego obwarowane miejsce. Doktor Albrecht, na którego powołuje się Strebel, wychodził z założenia, że formą podstawową jest łacińskie mixitivus oznaczającego mieszańca, lub według Reula (w „Les races des chiens” 1891–1994) massatinus oznaczającego domowy.
Klasyfikacja FCI
W klasyfikacji FCI rasa ta została zaliczona do grupy II – Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła, sekcja 2.1 – Molosy w typie mastifa[4]. Nie podlega próbom prasy[1].
Wygląd
Budowa
Wrażenie ogólne : Duży pies o masywnej i krępej budowie, długości tułowia o 10% większej od wysokości w kłębie. Proporcje długości czaszki do długości kufy wynoszą 2:1[1].
Szata i umaszczenie
Skóra gruba, obfita i luźna na całym ciele, szczególnie na głowie, gdzie tworzy liczne fałdy i zmarszczki i na spodniej części szyi, gdzie tworzy podwójne podgardle.
Włos krótki i twardy, gęsty, wszędzie tej samej długości, jednolicie gładki, cienki – długości nie większej niż 1,5 cm. Nie może wykazywać tendencji do tworzenia się frędzli.
Umaszczenie: Kolory preferowane: szary, ołowiano-szary i czarny, ale także brązowy, płowy i intensywnie płowy (czerwień jelenia), czasami występują małe, białe znaczenia na piersi i końcach palców. Wszystkie te kolory mogą być pręgowane; dopuszczalne jest umaszczenie orzechowe, gołębie (jasnoszare) i izabelowate.
Zachowanie i charakter
Psy tej rasy są łagodne i zrównoważone, ale sprowokowane walczą bezkompromisowo. Nawet jeżeli są wychowywane konsekwentnie i z intuicją, nigdy nie będą wybitnie posłuszne. Czujne, zwinne, szybkie. U niektórych osobników może powstać problem z odpowiednim wychowaniem.
Użytkowość
Psy pasterskie, ale przede wszystkim stróżujące, o wrodzonym instynkcie obronnym.
Zdrowie i pielęgnacja
Pies ten wymaga czasochłonnej hodowli, uciążliwe może również być obfite ślinienie.
Popularność
W Polsce rasa jest rzadko spotykana.
Ciekawostki
Mastif ten nie należy jeszcze do przerasowanych, aczkolwiek niektórzy nieuczciwi hodowcy zaczęli kilka lat temu hodować psy z poważnymi wadami anatomicznymi. W 1946 malarz Piero Scanziani założył związek kynologiczny tej rasy i zaczął ratować ją przed wyginięciem.
- ↑ a b c d Wzorzec rasy nr 197 (FCI Standard N° 197) (pdf) (pol.), Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny
- ↑ Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. s. 86.
- ↑ Hans Räber, "Encyklopedia psów rasowych", T I, s. 421
- ↑ Systematyka ras wg FCI z uwzględnieniem polskiego nazewnictwa ras (pdf), Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny
Bibliografia
- Eva Maria Krämer: Rasy psów. Warszawa: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 1998, s. 285. ISBN 83-7073-122-8.
- Hans Räber "Encyklopedia psów rasowych" tom I, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 1999, ISBN 83-7073-158-9.
- Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. Warszawa: Dom Wydawniczy "Bellona", 2001. ISBN 83-11-09354-7.