Pektolit

Plik:Pektolit, Czechy, Zelachy.jpg

pektolit

Pektolit (Yuksporyt) - minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów rzadkich.

Nazwa pochodzi od gr. pektos = złożony i lithos = kamień, skała

Właściwości

• Wzór chemiczny: Ca₂Na[Si₃ O₈OH] – zasadowy krzemian wapnia i sodu
• Układ krystalograficzny: trójskośny
• Twardość: 5
• Gęstość: 2,74- 2,9
• Rysa: biała
• Barwa: biała, szarawa, zielonkawa, żółtawa, bezbarwny
• Przełam: nierówny, drzazgowy
• Połysk: szklisty, jedwabisty, perłowy
• Łupliwość: bardzo dobra

Zazwyczaj tworzy kryształy (często pseudojednoskośne) o pokroju słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Czasami tworzy zbliźniaczenia. Występuje w skupieniach zbitych, nerkowatych, groniastych, włóknistych o budowie promienistej. Jest kruchy, półprzezroczysty, czasami kryształy wykazują efekt kociego oka.

Występowanie

Najczęściej spotykany jest w utworach hydrotermalnych, przeważnie w szczelinach, druzach, pustkach pogazowych zasadowych skał magmowych i pegmatytach. Występuje głównie w serpentynitach, amfibolitach, skarnach, i marmurach.
Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: zeolity, kalcyt, prehnit, diopsyd, grossular, natrolit, laumontyt, heulandyt.

Miejsca występowania:

• USA - Bergen Hill (Tunnel), New Jersey (piękne, białe i bezbarwne kryształy, osiągają wielkość kilku cm), Kalifornia, Arkansas (kryształy różowe), Alaska (niebieskozielone kryształy – tzw. „żad pektolitowy” ),
• Kanada – rejon Ontario, Quebec (wspaniale wykształcone, niebieskozielone i białe kryształy),
• Dominikana (niebieskie i ciemnoniebieskie kryształy – tzw. larimar ),
• Włochy,
• Szwecja (kryształy przypominają azbest),
• Czechy, Wielka Brytania, Rosja, Maroko, RPA, Grenlandia.

W Polsce został stwierdzony w okolicach Bielska-Białej (Beskidy) i w Jordanowie k. Sobótki (Dolny Śląsk).

Zastosowanie

• ma znaczenie naukowe
• jest cennym kamieniem kolekcjonerskim
• czasami stosowany jako kamień jubilerski (nadaje się mu formę kaboszonów, czasami szlifuje fastkowo).

Bibliografia

• Źródła: ISBN 83-7073-050-7
  • artykuł rozbudowano na podst:
• J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
• A. Bolewski, A. Manecki – Mineralogia szczegółowa – Wyd. PAE W-wa 1993
• W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma - Press” 2003r.

Zobacz też

• Galeria: [1], [2], [3]

• Artykuł: [4], [5]