Przejdź do zawartości

Pektolit: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ohtnim (dyskusja | edycje)
m ujednoznaczniono wiki, Replaced: RysaRysa
MatmaBot (dyskusja | edycje)
m poprawa zapisu nagłówków, WP:SK
Linia 4: Linia 4:
Nazwa pochodzi od gr. ''pektos'' = złożony i ''lithos'' = kamień, skała
Nazwa pochodzi od gr. ''pektos'' = złożony i ''lithos'' = kamień, skała


== Właściwości: ==
== Właściwości ==


*[[Wzór chemiczny]]: '''Ca <sub>2</sub> Na [Si<sub>3</sub> O<sub>8</sub>OH]''' – zasadowy krzemian wapnia i sodu
* [[Wzór chemiczny]]: '''Ca <sub>2</sub> Na [Si<sub>3</sub> O<sub>8</sub>OH]''' – zasadowy krzemian wapnia i sodu
*[[Układ krystalograficzny]]: trójskośny
* [[Układ krystalograficzny]]: trójskośny
*[[Twardość]]: 5
* [[Twardość]]: 5
*[[Gęstość]]: 2,74- 2,9
* [[Gęstość]]: 2,74- 2,9
*[[Rysa (mineralogia)|Rysa]]: biała
* [[Rysa (mineralogia)|Rysa]]: biała
*[[Barwa]]: biała, szarawa, zielonkawa, żółtawa, bezbarwny
* [[Barwa]]: biała, szarawa, zielonkawa, żółtawa, bezbarwny
*[[Przełam]]: nierówny, drzazgowy
* [[Przełam]]: nierówny, drzazgowy
*[[Połysk]]: szklisty, jedwabisty, perłowy
* [[Połysk]]: szklisty, jedwabisty, perłowy
*[[Łupliwość]]: bardzo dobra
* [[Łupliwość]]: bardzo dobra


Zazwyczaj tworzy kryształy (często pseudojednoskośne) o [[pokrój kryształu|pokroju]] słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Czasami tworzy [[zbliźniaczenia]]. Występuje w [[skupienia minerałów|skupieniach]] zbitych, nerkowatych, groniastych, włóknistych o budowie promienistej. Jest kruchy, półprzezroczysty, czasami kryształy wykazują [[efekt kociego oka]].
Zazwyczaj tworzy kryształy (często pseudojednoskośne) o [[pokrój kryształu|pokroju]] słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Czasami tworzy [[zbliźniaczenia]]. Występuje w [[skupienia minerałów|skupieniach]] zbitych, nerkowatych, groniastych, włóknistych o budowie promienistej. Jest kruchy, półprzezroczysty, czasami kryształy wykazują [[efekt kociego oka]].


== Występowanie: ==
== Występowanie ==
Najczęściej spotykany jest w utworach hydrotermalnych, przeważnie w szczelinach, [[druza]]ch, pustkach pogazowych zasadowych [[skały magmowe|skał magmowych]] i [[pegmatyt]]ach. Występuje głównie w [[serpentynit]]ach, [[amfibolit]]ach, [[skarn]]ach, i [[marmur]]ach. <br>
Najczęściej spotykany jest w utworach hydrotermalnych, przeważnie w szczelinach, [[druza]]ch, pustkach pogazowych zasadowych [[skały magmowe|skał magmowych]] i [[pegmatyt]]ach. Występuje głównie w [[serpentynit]]ach, [[amfibolit]]ach, [[skarn]]ach, i [[marmur]]ach. <br>
Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: [[zeolit]]y, [[kalcyt]], [[prehnit]], [[diopsyd]], [[grossular]], [[natrolit]], [[laumontyt]], [[heulandyt]].
Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: [[zeolit]]y, [[kalcyt]], [[prehnit]], [[diopsyd]], [[grossular]], [[natrolit]], [[laumontyt]], [[heulandyt]].
'''Miejsca występowania:'''
'''Miejsca występowania:'''
*[[USA]] - Bergen Hill (Tunnel), New Jersey (piękne, białe i bezbarwne kryształy, osiągają wielkość kilku cm), Kalifornia, Arkansas (kryształy różowe), Alaska (niebieskozielone kryształy – tzw. '''„żad pektolitowy”''' ),
* [[USA]] - Bergen Hill (Tunnel), New Jersey (piękne, białe i bezbarwne kryształy, osiągają wielkość kilku cm), Kalifornia, Arkansas (kryształy różowe), Alaska (niebieskozielone kryształy – tzw. '''„żad pektolitowy”''' ),
*[[Kanada]] – rejon Ontario, Quebec (wspaniale wykształcone, niebieskozielone i białe kryształy),
* [[Kanada]] – rejon Ontario, Quebec (wspaniale wykształcone, niebieskozielone i białe kryształy),
*[[Dominikana]] (niebieskie i ciemnoniebieskie kryształy – tzw. '''larimar''' ),
* [[Dominikana]] (niebieskie i ciemnoniebieskie kryształy – tzw. '''larimar''' ),
*[[Włochy]],
* [[Włochy]],
*[[Szwecja]] (kryształy przypominają [[azbest]]),
* [[Szwecja]] (kryształy przypominają [[azbest]]),
*[[Czechy]], [[Wielka Brytania]], [[Rosja]], [[Maroko]], [[RPA]], [[Grenlandia]].
* [[Czechy]], [[Wielka Brytania]], [[Rosja]], [[Maroko]], [[RPA]], [[Grenlandia]].


'''W Polsce''' został stwierdzony w okolicach [[Bielsko-Biała|Bielska-Białej]] ([[Beskidy]]) i w Jordanowie k. Sobótki ([[Dolny Śląsk]]).
'''W Polsce''' został stwierdzony w okolicach [[Bielsko-Biała|Bielska-Białej]] ([[Beskidy]]) i w Jordanowie k. Sobótki ([[Dolny Śląsk]]).


== Zastosowanie: ==
== Zastosowanie ==
*ma znaczenie naukowe
* ma znaczenie naukowe
*jest cennym kamieniem kolekcjonerskim
* jest cennym kamieniem kolekcjonerskim
*czasami stosowany jako kamień jubilerski (nadaje się mu formę [[kaboszon]]ów, czasami [[szlif (jubilerstwo)|szlifuje]] fastkowo).
* czasami stosowany jako kamień jubilerski (nadaje się mu formę [[kaboszon]]ów, czasami [[szlif (jubilerstwo)|szlifuje]] fastkowo).


== Bibliografia: ==
== Bibliografia ==
* Źródła: ISBN 83-7073-050-7
* Źródła: ISBN 83-7073-050-7
**''artykuł rozbudowano na podst:''
** ''artykuł rozbudowano na podst:''
*J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
* J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
*A. Bolewski, A. Manecki – Mineralogia szczegółowa – Wyd. PAE W-wa 1993
* A. Bolewski, A. Manecki – Mineralogia szczegółowa – Wyd. PAE W-wa 1993
*W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma - Press” 2003r.
* W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma - Press” 2003r.
{{commons|category:Pectolite }}
{{commons|category:Pectolite }}

== Zobacz też: ==
== Zobacz też ==
* '''Galeria:''' [http://webmineral.com/specimens/picshow.php?id=898], [http://webmineral.com/specimens/picshow.php?id=1111], [http://www.mindat.org/photo-3947.html]
* '''Galeria:''' [http://webmineral.com/specimens/picshow.php?id=898], [http://webmineral.com/specimens/picshow.php?id=1111], [http://www.mindat.org/photo-3947.html]



Wersja z 15:51, 2 lip 2009

Plik:Pektolit, Czechy, Zelachy.jpg
pektolit

Pektolit (Yuksporyt) - minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów rzadkich.

Nazwa pochodzi od gr. pektos = złożony i lithos = kamień, skała

Właściwości

Zazwyczaj tworzy kryształy (często pseudojednoskośne) o pokroju słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Czasami tworzy zbliźniaczenia. Występuje w skupieniach zbitych, nerkowatych, groniastych, włóknistych o budowie promienistej. Jest kruchy, półprzezroczysty, czasami kryształy wykazują efekt kociego oka.

Występowanie

Najczęściej spotykany jest w utworach hydrotermalnych, przeważnie w szczelinach, druzach, pustkach pogazowych zasadowych skał magmowych i pegmatytach. Występuje głównie w serpentynitach, amfibolitach, skarnach, i marmurach.
Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: zeolity, kalcyt, prehnit, diopsyd, grossular, natrolit, laumontyt, heulandyt.

Miejsca występowania:

  • USA - Bergen Hill (Tunnel), New Jersey (piękne, białe i bezbarwne kryształy, osiągają wielkość kilku cm), Kalifornia, Arkansas (kryształy różowe), Alaska (niebieskozielone kryształy – tzw. „żad pektolitowy” ),
  • Kanada – rejon Ontario, Quebec (wspaniale wykształcone, niebieskozielone i białe kryształy),
  • Dominikana (niebieskie i ciemnoniebieskie kryształy – tzw. larimar ),
  • Włochy,
  • Szwecja (kryształy przypominają azbest),
  • Czechy, Wielka Brytania, Rosja, Maroko, RPA, Grenlandia.

W Polsce został stwierdzony w okolicach Bielska-Białej (Beskidy) i w Jordanowie k. Sobótki (Dolny Śląsk).

Zastosowanie

  • ma znaczenie naukowe
  • jest cennym kamieniem kolekcjonerskim
  • czasami stosowany jako kamień jubilerski (nadaje się mu formę kaboszonów, czasami szlifuje fastkowo).

Bibliografia

  • Źródła: ISBN 83-7073-050-7
    • artykuł rozbudowano na podst:
  • J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
  • A. Bolewski, A. Manecki – Mineralogia szczegółowa – Wyd. PAE W-wa 1993
  • W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma - Press” 2003r.

Zobacz też