Beczki Grohmana w Łodzi: Różnice pomiędzy wersjami

Beczki Grohmana
Brama wejściowa Fabryki Henryka Grohmana
	nr rej. 987-XVI-57 z 5 stycznia 1960
	; Beczki Grohmana współcześnie
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Adres	Targowa 46
Typ budynku	brama
Styl architektoniczny	neogotyk
Architekt	Franciszek Chełmiński
Inwestor	Henryk Grohman
Ukończenie budowy	1896
Ważniejsze przebudowy	2008
Pierwszy właściciel	Towarzystwo Akcyjne Zakładów Przemysłowych Ludwika Grohmana
Kolejni właściciele	Zjednoczone Zakłady Włókiennicze K. Scheiblera i L. Grohmana SA w Łodzi (1921-1945);; ; ZPB "Uniontex" (1945-1989);
Obecny właściciel	Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna
	Położenie na mapie Łodzi Beczki Grohmana
	Położenie na mapie Polski Beczki Grohmana
	Położenie na mapie województwa łódzkiego Beczki Grohmana
	51°45′19,3212″N 19°28′26,0796″E/51,755367 19,473911
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

[wersja oczekująca na przejrzenie]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 10:03, 22 lip 2024

Beczki Grohmana – neogotycka zabytkowa brama zakładowa Fabryki Ludwika Grohmana, wybudowana w 1896 roku przy ulicy Targowej 46, na Księżym Młynie w Łodzi.

Obecnie brama jest odrestaurowana i nie służy pierwotnym celom, stanowiąc dla turystów i pasjonatów jeden z najważniejszych symboli industrialnej Łodzi.

Charakterystyka

Nazewnictwo

Brama po wybudowaniu stała się znakiem rozpoznawczym całego przedsiębiorstwa Rodziny Grohmanów. Najbardziej charakterystyczny element konstrukcji, stanowią białe kolumny, które zostały przez społeczność nazwane beczkami. Jest to określenie błędne, gdyż w rzeczywistości architekt przedstawił kolumny jako szpulki nici, z racji sfery działalności ówczesnego przedsiębiorstwa. Pomyłka wyniknęła z faktu upatrywania w nich zbiorników na wodę i sugerowaniem się bliską lokalizacją remizy ogniowej, mając w pamięci też dokonania pożarnicze Rodziny Grohmanów^[2], zdobywając uznanie w krajowym i międzynarodowym środowisku.

Architektura

Za projekt budowli odpowiada ówczesny łódzki architekt miejski, Franciszek Chełmiński.

Brama jest zbudowana z nietynkowanej czerwonej cegły, nawiązując do architektury neogotyku. Neogotycki łuk oparty jest na dwóch kolumnach w kształcie szpulek nici. To one zostały właśnie błędnie nazwane beczkami. U dołu bramy znajdują się prostokątne drewniane ozdobne wrota, prowadzące do tkalni. Po bokach bramy znajdują się symetryczne okna z ozdobną secesyjną kratą.

Nad wyższą arkadą jest zębaty szczyt przypominający średniowieczne zamki. U szczytu arkady umieszczono wykutą w secesyjnym stylu żelazną rzeźbę, przypominającą sylwetkę orła z rozpostartymi skrzydłami. Rzeźba ta przetrwała czasy caratu, obie wojny światowe, w tym okres okupacji i prób szczególnego zniemczenia Łodzi, nieustannie zdobiąc wejście do fabryki, aż do 1950 roku, po którym to zniknęła w nieznanych okolicznościach.

Bramę w 2008 roku poddano renowacji i wyłączono z użytkowania, pozostawiając ją jako niepowtarzalne świadectwo historii i unikatową zabytkową atrakcję turystyczną.

Przeznaczenie

W dwudziestoleciu międzywojennym brama prowadziła do fabryki Zjednoczonych Zakładów Włókienniczych Karola Scheiblera i Ludwika Grohmana SA w Łodzi, wtedy największego przedsiębiorstwa w Europie.

Po znacjonalizowaniu przemysłu, w latach 1945–1989 mieściły się za nią Zakłady Przemysłu Bawełnianego im. Obrońców Pokoju „Uniontex”.

Po latach cały kompleks zaadaptowano dla celów Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, dokonując renowacji bramy.
Obecnie 'Beczki Grohmana

Przypisy

↑ Beczki Grohmana. turystyczna.lodz.pl. [dostęp 2015-02-12].
↑ Beczki Grohmana [online], lodz.travel [dostęp 2024-07-20] (pol.).

[1] Beczki Grohmana. turystyczna.lodz.pl. [dostęp 2015-02-12].

[2] Beczki Grohmana [online], lodz.travel [dostęp 2024-07-20] (pol.).

[1]

[2]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Budynek infobox
  |nazwa                 = Beczki Grohmana
- |nazwa oryginalna      = Brama wejściowa [[Fabryka Henryka Grohmana|Fabryki Henryka Grohmana]]
+ |nazwa oryginalna      = Brama wejściowa Fabryki Henryka Grohmana
  |zabytek               = 987-XVI-57 z [[5 stycznia]] [[1960]]
  |zdjęcie               = Lodz Grohmann's Factory Gate 2010-05 R.jpg
@@ Linia 8: / Linia 8: @@
  |państwo               = Polska
  |miejscowość           = [[Łódź]]
- |adres                 = ulica Targowa 46<ref>{{Cytuj stronę | url = https://archive.is/20150212142759/http://turystyczna.lodz.pl/page/194,obiekty-postindustrialne.html?id=964 | tytuł = Beczki Grohmana | data dostępu = 2015-02-12 | opublikowany = turystyczna.lodz.pl}}</ref>
+ |adres                 = Targowa 46<ref>{{Cytuj stronę | url = https://archive.is/20150212142759/http://turystyczna.lodz.pl/page/194,obiekty-postindustrialne.html?id=964 | tytuł = Beczki Grohmana | data dostępu = 2015-02-12 | opublikowany = turystyczna.lodz.pl}}</ref>
- |typ budynku           = brama
+ |typ budynku           = [[brama]]
- |styl architektoniczny = neogotycki
+ |styl architektoniczny = [[neogotyk]]
  |architekt             = [[Franciszek Chełmiński]]
- |inwestor              =
+ |inwestor              = [[Henryk Grohman]]
  |wysokość całkowita    =
  |wysokość do dachu     =
@@ Linia 22: / Linia 22: @@
  |zniszczono            =
  |odbudowano            =
- |pierwszy właściciel   = [[Henryk Grohman]]
+ |pierwszy właściciel   = Towarzystwo Akcyjne Zakładów Przemysłowych [[Ludwik Grohman|Ludwika Grohmana]]
- |kolejni właściciele   = *Zjednoczone Zakłady Włókiennicze K. Scheiblera i L. Grohmana SA w Łodzi (1921-1945);<br>
+ |kolejni właściciele   = *[[Zjednoczone Zakłady Włókiennicze K. Scheiblera i L. Grohmana SA w Łodzi]] (1921-1945);<br>
-*ZPB "Uniontex" (1945-1989)
+*[[ZPB "Uniontex"]] (1945-1989)
  |właściciel            = [[Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna]]
  |plan budynku          =
@@ Linia 30: / Linia 30: @@
  |kod mapy              = Łódź
  |wariant mapy          = osm
- |współrzędne           = 51°45′16.2″N 19°28′25.7″E
+ |współrzędne           = 51°45'19.3212"N 19°28'26.0796"E
  |commons               = Category:Grohman's Factory Gate
  |www                   = https://lodz.travel/turystyka/co-zobaczyc/ksiezy-mlyn/beczki-grohmana/
 }}
-'''Beczki Grohmana''' – neogotycka brama zakładowa [[Fabryka Henryka Grohmana|Fabryki Henryka Grohmana]], mieszcząca się przy ulicy Targowej 46 w [[Łódź|Łodzi]], powstała w 1896 roku. Obecnie brama jest wyłączona z użytkowania i odrestaurowana, stanowiąc dla turystów i pasjonatów jeden z najważniejszych symboli industrialnej Łodzi.
+'''Beczki Grohmana''' – [[Neogotyk|neogotycka]] [[Zabytek|zabytkowa]] [[brama]] [[Zakład produkcyjny|zakładowa]] [[Fabryka Ludwika Grohmana|Fabryki Ludwika Grohmana]], wybudowana w 1896 roku przy ulicy Targowej 46, na [[Księży Młyn|Księżym Młynie]] w [[Łódź|Łodzi]].
+Obecnie brama jest odrestaurowana i nie służy pierwotnym celom, stanowiąc dla turystów i pasjonatów jeden z najważniejszych symboli industrialnej Łodzi.
-== Błąd nazewnictwa ==
-Charakterystyczny element konstrukcji stanowią białe kolumny, które zostały przez społeczność nazwane ''beczkami''. <u>Jest to określenie błędne</u>, gdyż w rzeczywistości architekt przedstawił kolumny jako szpulki nici, z racji sfery działalności ówczesnego przedsiębiorstwa. Błąd wyniknął z faktu upatrywania w nich zbiorników na wodę i sugerowaniem się dokonaniami [[Henryk Grohman|Henryka Grohmana]] w lokalnym środowisku [[Straż pożarna|pożarniczym]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Beczki Grohmana |data dostępu = 2024-07-20 |opublikowany = lodz.travel |url = https://lodz.travel/turystyka/co-zobaczyc/ksiezy-mlyn/beczki-grohmana/ |język = pl}}</ref>.
-== Architektura ==
+== Charakterystyka ==
-[[Plik:Lodz Grohmann's Gate lamp 2010-05.jpg|thumb|338x338px|left|Jedna z lamp na bramie]]
+=== Nazewnictwo ===
-Za projekt budowli odpowiada ówczesny architekt miejski, [[Franciszek Chełmiński]]. Brama jest zbudowana z nietynkowanej czerwonej [[cegła|cegły]], nawiązując do [[neogotyk|architektury neogotyku]]. Neogotycki [[łuk (architektura)|łuk]] oparty jest na dwóch [[kolumna (architektura)|kolumnach]] w kształcie szpulek nici. To one zostały właśnie błędnie nazwane ''beczkami''.
+Brama po wybudowaniu stała się znakiem rozpoznawczym całego przedsiębiorstwa Rodziny Grohmanów. Najbardziej charakterystyczny element konstrukcji, stanowią białe kolumny, które zostały przez społeczność nazwane ''beczkami''. <u>Jest to określenie błędne</u>, gdyż w rzeczywistości architekt przedstawił kolumny jako szpulki nici, z racji sfery działalności ówczesnego przedsiębiorstwa. Pomyłka wyniknęła z faktu upatrywania w nich zbiorników na wodę i sugerowaniem się bliską lokalizacją [[Straż pożarna księży młyn|remizy ogniowej]], mając w pamięci też dokonania [[Straż pożarna|pożarnicze]] [[Henryk Grohman|Rodziny Grohmanów]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Beczki Grohmana |data dostępu = 2024-07-20 |opublikowany = lodz.travel |url = https://lodz.travel/turystyka/co-zobaczyc/ksiezy-mlyn/beczki-grohmana/ |język = pl}}</ref>, zdobywając uznanie w krajowym i międzynarodowym środowisku.
+=== Architektura ===
-Nad wyższą [[arkada|arkadą]] jest zębaty szczyt przypominający [[średniowiecze|średniowieczne]] [[zamek|zamki]]. U szczytu arkady umieszczono kutą z żelaza rzeźbę w secesyjnym stylu, wyglądem przypominającą orła z rozpostartymi skrzydłami. Rzeźba ta przetrwała okres okupacji, szczególnego zniemczenia Łodzi, widoczna była jeszcze w latach 1945–1950. Zniknęła po roku 1950, w nieznanych okolicznościach.
+[[Plik:Lodz Grohmann's Gate lamp 2010-05.jpg|thumb|291x291px|left|Jedna z lamp na bramie]]
+Za projekt budowli odpowiada ówczesny łódzki architekt miejski, [[Franciszek Chełmiński]].
-U dołu bramy znajdują się prostokątne drewniane ozdobne [[wrota (architektura)|wrota]], prowadzące do [[tkalnia|tkalni]]. Po bokach bramy znajdują się [[symetria figury|symetryczne]] okna z ozdobną secesyjną [[krata (budownictwo)|kratą]].
+Brama jest zbudowana z nietynkowanej czerwonej [[cegła|cegły]], nawiązując do [[neogotyk|architektury neogotyku]]. Neogotycki [[łuk (architektura)|łuk]] oparty jest na dwóch [[kolumna (architektura)|kolumnach]] w kształcie szpulek nici. To one zostały właśnie błędnie nazwane ''beczkami''. U dołu bramy znajdują się prostokątne drewniane ozdobne [[wrota (architektura)|wrota]], prowadzące do [[tkalnia|tkalni]]. Po bokach bramy znajdują się [[symetria figury|symetryczne]] okna z ozdobną secesyjną [[krata (budownictwo)|kratą]].
-Bramę w 2008 roku poddano renowacji i wyłączono z użytkowania, pozostawiając ją jako zabytek.
+Nad wyższą [[arkada|arkadą]] jest zębaty szczyt przypominający [[średniowiecze|średniowieczne]] [[zamek|zamki]]. U szczytu arkady umieszczono wykutą w secesyjnym stylu żelazną rzeźbę, przypominającą sylwetkę orła z rozpostartymi skrzydłami. Rzeźba ta przetrwała czasy caratu, obie wojny światowe, w tym okres okupacji i prób szczególnego zniemczenia Łodzi, nieustannie zdobiąc wejście do fabryki, aż do 1950 roku, po którym to zniknęła w nieznanych okolicznościach.
-== Przeznaczenie ==
+Bramę w 2008 roku poddano renowacji i wyłączono z użytkowania, pozostawiając ją jako niepowtarzalne świadectwo historii i unikatową zabytkową atrakcję turystyczną.
+[[Plik:Beczki Grohmana Lodz.jpg|thumb|193x193px|Beczki Grohmana przed renowacją (2006)|lewo]]
+=== Przeznaczenie ===
 * W dwudziestoleciu międzywojennym brama prowadziła do fabryki [[Zjednoczone Zakłady Włókiennicze Karola Scheiblera i Ludwika Grohmana SA w Łodzi|Zjednoczonych Zakładów Włókienniczych Karola Scheiblera i Ludwika Grohmana SA w Łodzi]], wtedy największego przedsiębiorstwa w Europie.
 * Po znacjonalizowaniu przemysłu, w latach 1945–1989 mieściły się za nią [[Zakłady Przemysłu Bawełnianego im. Obrońców Pokoju „Uniontex”]].
-* Po latach cały kompleks zaadaptowano dla celów [[Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna|Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej]], a odrestaurowana brama stanowi obiekt historyczno-turystyczny.
+* Po latach cały kompleks zaadaptowano dla celów [[Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna|Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej]], dokonując renowacji bramy.
+* Obecnie '''Beczki Grohmana''
-[[Plik:Beczki Grohmana Lodz.jpg|thumb|220px|Beczki Grohmana – widok z 2006 roku]]
 == Przypisy ==