Przejdź do zawartości

Lubień (województwo małopolskie): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
-zdublowane, drobne redakcyjne
aktualizacja integralnych części wsi
 
(Nie pokazano 40 wersji utworzonych przez 26 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Inne znaczenia|2=[[Lubień|Lubień w innych znaczeniach tej nazwy]]}}
{{Wieś infobox
{{Polska miejscowość infobox
|nazwa = Lubień
|herb wsi = POL gmina Lubień COA.svg
|nazwa = Lubień
|flaga wsi =
|rodzaj miejscowości = wieś
|herb artykuł =
|zdjęcie = Lubien.jpg
|dopełniacz wsi =
|opis zdjęcia =
|zdjęcie = Lubien church.jpg
|alt zdjęcia =
|opis zdjęcia =
|województwo = małopolskie
|województwo = [[Województwo małopolskie|małopolskie]]
|powiat = [[Powiat myślenicki|myślenicki]]
|powiat = [[Powiat myślenicki|myślenicki]]
|gmina = [[Lubień (gmina)|Lubień]]
|gmina = [[Lubień (gmina)|Lubień]]
|sołectwo =
|miejscowość podstawowa =
|sołectwo =
|wysokość = 405
|wysokość = 369
|liczba ludności = 3778<ref>{{Cytuj |url=https://bdl.stat.gov.pl/bdl/metadane/cechy/4182 |tytuł=NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych |data=2022-09-19 |data dostępu=2022-10-04 |opublikowany=Bank Danych Lokalnych GUS}}</ref>
|liczba ludności = 3603<ref>http://bip.malopolska.pl/pobierz/686031.html</ref>
|rok = 31.12.2008
|rok = 2022
|strefa numeracyjna = (+48) 18
|strefa numeracyjna = 18
|kod pocztowy = 32-433{{r|poczta}}
|kod pocztowy = 32-433{{r|poczta}}
|tablice rejestracyjne = KMY
|tablice rejestracyjne = KMY
|SIMC = 0441247
|SIMC = 0441247
|mapa wsi =
|kod mapy = Lubień (gmina)
|współrzędne = 49°42'59"N 19°58'37"E<ref name="prng">{{PRNG Miejscowości|70194|data=2024-01-09}}</ref>
|stopniN = 49 |minutN = 42 |sekundN = 51
|commons = Category:Lubień, Lesser Poland Voivodeship
|stopniE = 19 |minutE = 58 |sekundE = 29
|commons = Category:Lubień, Lesser Poland Voivodeship
|www = http://www.lubien.pl
|wikisłownik =
|www = http://www.lubien.pl
}}
}}
'''Lubień''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo małopolskie|województwie małopolskim]], w [[powiat myślenicki|powiecie myślenickim]], w [[Lubień (gmina)|gminie Lubień]]. Miejscowość jest siedzibą [[Lubień (gmina)|gminy Lubień]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość położona była w [[województwo nowosądeckie|województwie nowosądeckim]].
'''Lubień''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]], położona w [[województwo małopolskie|województwie małopolskim]], w [[powiat myślenicki|powiecie myślenickim]], w [[Lubień (gmina)|gminie Lubień]]{{r|R2013|teryt}}. Siedziba [[Lubień (gmina)|gminy Lubień]].

[[Plik:Lubien.jpg|thumb|251px|Panorama Lubnia]]
== Integralne części wsi ==
{| class="wikitable" width="70%"
|+ Integralne części wsi Lubień{{r|R2013|teryt}}
|-
|'''Przysiółki wsi''' || Smugawa, Zarębki
|-
|'''Części wsi''' || Bałasowa, Borutowa, Burtanowa, Burzowa, Czechowa, Dolniakowa, Druzgałowa, Dwór, Dziedzicowa, Gorzutkowa, Górniowa, Górniówka, Inżynierskie, Jamrózkowa, Jasiurowa, Jugowa, Juszczakowa, Juszczęciowa, Kowalowa, Kozakowa, Krzywańskowa, Kubięciowa, Leksandrowa, Leśniakowa, Młynarzęciowa, Moskałowa, Packowa, Pasiowa, Pawlikowa, Piętkowa, Pod Banią, Prośniakowa, Pustki, Rapaczowa, Rynek, Siedlaczkowa, Skokówka, Sobalowa, Szczepańcowa, Świdrowa, Turciakowa, Warzechowa, Witkówka, Wojtanowa, Woźnikowa, Wójcikowa, Wronowa, Zagrody, Zagrody Plebańskie, Zagrody Prośniakowe, Zalas, Żądłowa, Żurowa
|}

== Historia ==
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady [[Lubień (gromada w powiecie myślenickim)|Lubień]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] wieś położona była w [[województwo nowosądeckie|województwie nowosądeckim]].

Wieś [[Lokacja na surowym korzeniu|lokowana na surowym korzeniu]] przez króla [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza III Wielkiego]] w [[1360]] roku<ref>Elżbieta Dybek, Lokacje na prawie niemieckim in cruda radice w południowej części województwa krakowskiego w latach 1334–1434, w: Roczniki Humanistyczne tom XLI, zeszyt 2, (1993), s. 73.</ref>. Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie szczyrzyckim [[województwo krakowskie (I Rzeczpospolita)|województwa krakowskiego]]<ref>Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2008, k. 1.</ref>. Wchodziła w skład klucza myślenickiego, stanowiącego uposażenie kasztelanów krakowskich<ref>Władysław Pałucki, Studia nad uposażeniem urzędników ziemskich w Koronie do schyłku XVI wieku, Warszawa 1962, s. 121.</ref>.
3 września 1939 za pomoc udzielaną wojskom polskim żołnierze [[Wehrmacht]]u zamordowali 10 osób oraz spalili 3 gospodarstwa. We wrześniu 1943 i sierpniu 1944 Niemcy dokonali pacyfikacji wsi. W tych dwóch akcjach śmierć poniosło co najmniej 21 osób<ref>Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 231.</ref>.


== Położenie ==
== Położenie ==
Lubień znajduje się w [[Beskid Wyspowy|Beskidzie Wyspowym]], w dolinie [[Raba (dopływ Wisły)|Raby]] i [[Smugawka|Smugawki]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko=Kondracki |imię=Jerzy |tytuł=Geografia regionalna Polski |wydawca=Wyd. Naukowe PWN |miejsce=Warszawa |rok= 1998| |isbn=83-01-12479-2}}</ref>. Zabudowania i pola miejscowości znajdują się nie tylko na dnie dolin tych rzek, ale także na stokach wybitnych szczytów Beskidu Wyspowego: [[Luboń Wielki]], [[Szczebel]] i [[Zębalowa]]. Przez miejscowość przechodzi łącząca [[Kraków]] z [[Zakopane]]m oraz z [[Chyżne]]m ([[Droga krajowa nr 7 (Polska)|droga krajowa nr 7]] jako fragment [[E77 (trasa europejska)|międzynarodowej trasy E77]]), stanowiąca na tym odcinku część [[Zakopianka|Zakopianki]]. Została także wykonana obwodnica wsi w ramach [[Droga ekspresowa S7 (Polska)|drogi ekspresowej S7]]. W Lubniu znajduje się zjazd w kierunku [[Mszana Dolna|Mszany Dolnej]] ([[droga wojewódzka nr 968]])<ref name=Compass>{{Cytuj książkę |tytuł=Beskid Wyspowy 1:50&nbsp;000. Mapa turystyczna|miejsce=Kraków |rok=2006 |wydawca=Wyd. Compass |isbn= 83-89165-86-4}}</ref>.
Lubień znajduje się w [[Beskid Wyspowy|Beskidzie Wyspowym]], w dolinie [[Raba (dopływ Wisły)|Raby]] i [[Smugawka|Smugawki]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Kondracki |imię = Jerzy |tytuł = Geografia regionalna Polski |wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN |miejsce = Warszawa |rok = 1998 |isbn = 83-01-12479-2}}</ref>. Zabudowania i pola miejscowości znajdują się nie tylko na dnie dolin tych rzek, ale także na stokach wybitnych szczytów Beskidu Wyspowego: [[Luboń Wielki]], [[Szczebel]] i [[Zębalowa]]. Przez miejscowość przechodzi łącząca [[Kraków]] z [[Zakopane]]m oraz z [[Chyżne]]m ([[Droga krajowa nr 7 (Polska)|droga krajowa nr 7]] jako fragment [[E77 (trasa europejska)|międzynarodowej trasy E77]]), stanowiąca na tym odcinku część [[Zakopianka|Zakopianki]]. Została także wykonana obwodnica wsi w ramach [[Droga ekspresowa S7 (Polska)|drogi ekspresowej S7]]. W Lubniu znajduje się zjazd w kierunku [[Mszana Dolna|Mszany Dolnej]] ([[droga wojewódzka nr 968]])<ref name="Compass">{{Cytuj książkę |tytuł = Beskid Wyspowy 1:50&nbsp;000. Mapa turystyczna |miejsce = Kraków |rok = 2006 |wydawca = Wyd. Compass |isbn = 83-89165-86-4}}</ref>.


== Zabytki ==
Urodził się tutaj duchowny katolicki ks. biskup [[Kazimierz Górny (biskup)|Kazimierz Górny]].
Obiekt wpisany do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]] [[Zabytek|nieruchomych]] województwa małopolskiego<ref name=":rejestr">{{Cytuj |url = https://www.wuoz.malopolska.pl/wp-content/uploads/2023/07/Rejestr-zabytk%C3%B3w-powiaty-lipiec-2023.pdf |tytuł = Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy |opublikowany = wuoz.malopolska.pl |data dostępu = 2023-12-07}}</ref>.
* Willa „Pod Sośniną” nr 335.


== Osoby związane z miejscowością ==
== Części wsi ==
* [[Kazimierz Górny (duchowny)|Kazimierz Górny]]
'''Integralne części wsi Lubień:'''{{r|R2013}}{{r|teryt}}
* [[Julian Antonisz]]
; osady: Lachówka, Leśniakowa, Łopatowa
; przysiółki: Borutowa, Burtanowa, Działy, Jamrózkowa, Jasiurówka, Kowalowa, Siedlaczowa, Smugawa, Szczepańcowa, Warzechowa, Wronowa, Zarębki, Żądłówka
; części wsi: Bułasowa, Burzowa, Czechówka, Dolniakowa, Druzgałowa, Górniowa, Górniówka, Gorzutkowa. Jugowa. Juszczakowa, Kozakowa, Krzywańskowa, Kubińcowa, Leksandrówka, Moskałowa, Paczkowa, Pasiowa, Piątkowa, Próśniakowa, Pustki, Rapaczowa, Skokówka, Sobalowa, Świdrowa, Turciakowa, Witkówka, Wojtanowa, Wójcikówka, Zagrody, Zalesie, Żurowa


== Szlaki turystyki pieszej ==
== Szlaki turystyki pieszej ==
: {{szlak|czarny}} – czarny z Lubnia przez Mały Szczebel i [[Szczebel]] do [[Kasinka Mała|Kasinki Małej]].
: {{szlak|czarny}} – czarny z Lubnia przez Mały Szczebel i [[Szczebel]] do [[Kasinka Mała|Kasinki Małej]];
: {{szlak|żółty}} – żółty z Lubnia przez [[Łysina (Beskid Wyspowy)|Łysinę]] do [[Wieliczka|Wieliczki]]
: {{szlak|żółty}} – żółty z Lubnia przez [[Łysina (Beskid Wyspowy)|Łysinę]] do [[Wieliczka|Wieliczki]];
: {{szlak|żółty}} – żółty z Lubnia przez [[Zębalowa|Zębalową]] do [[Krzeczów (powiat myślenicki)|Krzeczowa]].
: {{szlak|żółty}} – żółty z Lubnia przez [[Zębalowa|Zębalową]] do [[Krzeczów (powiat myślenicki)|Krzeczowa]].


== Galeria ==
== Galeria ==
<gallery>
<gallery>
Plik:Lubien3.JPG|Widok na Lubień z Działów
Lubien3.JPG|Widok na Lubień z Działów
Plik:Lubien4.jpg|Widok na Lubień z Zarębek
Lubien4.jpg|Widok na Lubień z Zarębek
Plik:Lubien5.JPG|Widok na Lubień z Działów
Lubien5.JPG|Widok na Lubień z Działów
Plik:Lubien6.JPG|Widok na Lubień, Gimnazjum i "Zakopianka"
Lubien6.JPG|Widok na Lubień, Gimnazjum i „Zakopianka”
Lubien church.jpg|Kościół
</gallery>
</gallery>


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
* [[Lubień]], [[Lubień Dolny]], [[Lubień Kujawski]]
* [[Lubień Dolny]], [[Lubień Kujawski]]


{{Przypisy|przypisy=
== Przypisy ==
<references>
<ref name = R2013>''Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części'' ({{Dziennik Ustaw|2013|200}})</ref>
<ref name="R2013">''Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części'' ({{Dziennik Ustaw|2013|200}}).</ref>

<ref name = "teryt">[http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=&level=miejsc&wojewodztwo=&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true GUS. Rejestr TERYT]</ref>
<ref name="teryt">[http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=&level=miejsc&wojewodztwo=&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true GUS. Rejestr TERYT].</ref>
<ref name="poczta">{{Poczta Polska|2013|s=662|data dostępu=2020-12-22}}</ref>

</references>
<ref name=poczta>{{cytuj stronę|url=http://kody.poczta-polska.pl/|tytuł=Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę|opublikowany = Poczta Polska S.A.|data = styczeń 2013 | data dostępu = 2015-03-26}}</ref>
}}


{{Gmina Lubień}}
{{Gmina Lubień}}


[[Kategoria:Lubień (województwo małopolskie)|*]]
[[Kategoria:Lubień (województwo małopolskie)| ]]
[[Kategoria:Wsie klucza myślenickiego]]
[[Kategoria:Wsie w Polsce lokowane w XIV wieku]]
[[Kategoria:Wsie w powiecie myślenickim]]

Aktualna wersja na dzień 17:59, 22 lis 2024

Lubień
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

myślenicki

Gmina

Lubień

Wysokość

369 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

3778[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

32-433[3]

Tablice rejestracyjne

KMY

SIMC

0441247

Położenie na mapie gminy Lubień
Mapa konturowa gminy Lubień, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Lubień”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Lubień”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Lubień”
Położenie na mapie powiatu myślenickiego
Mapa konturowa powiatu myślenickiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Lubień”
Ziemia49°42′59″N 19°58′37″E/49,716389 19,976944[1]
Strona internetowa

Lubieńwieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie myślenickim, w gminie Lubień[4][5]. Siedziba gminy Lubień.

Integralne części wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Lubień[4][5]
Przysiółki wsi Smugawa, Zarębki
Części wsi Bałasowa, Borutowa, Burtanowa, Burzowa, Czechowa, Dolniakowa, Druzgałowa, Dwór, Dziedzicowa, Gorzutkowa, Górniowa, Górniówka, Inżynierskie, Jamrózkowa, Jasiurowa, Jugowa, Juszczakowa, Juszczęciowa, Kowalowa, Kozakowa, Krzywańskowa, Kubięciowa, Leksandrowa, Leśniakowa, Młynarzęciowa, Moskałowa, Packowa, Pasiowa, Pawlikowa, Piętkowa, Pod Banią, Prośniakowa, Pustki, Rapaczowa, Rynek, Siedlaczkowa, Skokówka, Sobalowa, Szczepańcowa, Świdrowa, Turciakowa, Warzechowa, Witkówka, Wojtanowa, Woźnikowa, Wójcikowa, Wronowa, Zagrody, Zagrody Plebańskie, Zagrody Prośniakowe, Zalas, Żądłowa, Żurowa

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lubień. W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie nowosądeckim.

Wieś lokowana na surowym korzeniu przez króla Kazimierza III Wielkiego w 1360 roku[6]. Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego[7]. Wchodziła w skład klucza myślenickiego, stanowiącego uposażenie kasztelanów krakowskich[8]. 3 września 1939 za pomoc udzielaną wojskom polskim żołnierze Wehrmachtu zamordowali 10 osób oraz spalili 3 gospodarstwa. We wrześniu 1943 i sierpniu 1944 Niemcy dokonali pacyfikacji wsi. W tych dwóch akcjach śmierć poniosło co najmniej 21 osób[9].

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Lubień znajduje się w Beskidzie Wyspowym, w dolinie Raby i Smugawki[10]. Zabudowania i pola miejscowości znajdują się nie tylko na dnie dolin tych rzek, ale także na stokach wybitnych szczytów Beskidu Wyspowego: Luboń Wielki, Szczebel i Zębalowa. Przez miejscowość przechodzi łącząca Kraków z Zakopanem oraz z Chyżnem (droga krajowa nr 7 jako fragment międzynarodowej trasy E77), stanowiąca na tym odcinku część Zakopianki. Została także wykonana obwodnica wsi w ramach drogi ekspresowej S7. W Lubniu znajduje się zjazd w kierunku Mszany Dolnej (droga wojewódzka nr 968)[11].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[12].

  • Willa „Pod Sośniną” nr 335.

Osoby związane z miejscowością

[edytuj | edytuj kod]

Szlaki turystyki pieszej

[edytuj | edytuj kod]
szlak turystyczny czarny – czarny z Lubnia przez Mały Szczebel i Szczebel do Kasinki Małej;
szlak turystyczny żółty – żółty z Lubnia przez Łysinę do Wieliczki;
szlak turystyczny żółty – żółty z Lubnia przez Zębalową do Krzeczowa.

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 70194
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 662 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. a b GUS. Rejestr TERYT.
  6. Elżbieta Dybek, Lokacje na prawie niemieckim in cruda radice w południowej części województwa krakowskiego w latach 1334–1434, w: Roczniki Humanistyczne tom XLI, zeszyt 2, (1993), s. 73.
  7. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2008, k. 1.
  8. Władysław Pałucki, Studia nad uposażeniem urzędników ziemskich w Koronie do schyłku XVI wieku, Warszawa 1962, s. 121.
  9. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 231.
  10. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  11. Beskid Wyspowy 1:50 000. Mapa turystyczna. Kraków: Wyd. Compass, 2006. ISBN 83-89165-86-4.
  12. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-07].