Klub Sportowy Cracovia: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Klub ten nie jest uznawany, lecz potwierdzony, jako najstarszy nieprzerwanie istniejący w Polsce. |
m jęz. |
||
(Nie pokazano 46 wersji utworzonych przez 34 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|klubu sportowego Cracovia|artykuły dotyczące poszczególnych sekcji oraz [[Cracovia|inne znaczenia tego słowa]]}} |
{{Inne znaczenia|klubu sportowego Cracovia|artykuły dotyczące poszczególnych sekcji oraz [[Cracovia|inne znaczenia tego słowa]]}} |
||
'''Cracovia''' ( |
'''Cracovia''' (błędnie nazywana Cracovią Kraków) – uznawany za najstarszy nieprzerwanie istniejący [[Polska|polski]] [[klub sportowy]], założony 13 czerwca 1906 roku<ref>[https://www.wikipasy.pl/Plik:Nowa_Reforma_1906-06-13.jpg dziennik "Nowa Reforma" nr 132 z 13 czerwca 1906]</ref> w [[Kraków|Krakowie]], jako Akademicki Klub Footballistów. W Cracovii łącznie działały 32 sekcje sportowe. |
||
[[Plik:Cracovia Krakau.svg|thumb|240px|Herb Cracovii]] |
|||
== Struktura organizacyjna == |
== Struktura organizacyjna == |
||
* '''Klub "KS Cracovia 1906"''' – Stowarzyszenie. Zajmuje się sportami indywidualnymi i amatorskimi sekcjami sportów drużynowych. |
* '''Klub "KS Cracovia 1906"''' – Stowarzyszenie. Zajmuje się sportami indywidualnymi i amatorskimi sekcjami sportów drużynowych. |
||
* '''Miejski Klub Sportowy Cracovia Sportowa Spółka Akcyjna''' – założona w 1998 roku pierwotnie jako spółka KS Cracovia i Gminy Kraków. Od 2003 początkowo mniejszościowy, a później większościowy pakiet akcji ma w niej firma [[Comarch]]. MKS Cracovia SSA zajmuje się zawodowymi sekcjami sportów drużynowych. |
* '''Miejski Klub Sportowy Cracovia Sportowa Spółka Akcyjna''' – założona w 1998 roku pierwotnie jako spółka KS Cracovia i Gminy Kraków. Od 2003 początkowo mniejszościowy, a później większościowy pakiet akcji ma w niej firma [[Comarch|ComArch]]. MKS Cracovia SSA zajmuje się zawodowymi sekcjami sportów drużynowych. |
||
* '''Akademia Mistrzów Cracovia''' |
* '''Akademia Mistrzów Cracovia''' – szkółka piłkarska dla dzieci i młodzieży |
||
* '''Szkoła Mistrzostwa Sportowego im. Józefa Kałuży i Henryka Reymana''' |
* '''Szkoła Mistrzostwa Sportowego im. Józefa Kałuży i Henryka Reymana''' – [[Szkoła mistrzostwa sportowego]] prowadzona przez MKS Cracovia SSA. Obecnie [[liceum]], w przeszłości również [[gimnazjum]]. |
||
* '''Fundacja "100 lat KS Cracovia"''' – fundacja współfinansująca działalność klubu, głównie zajęcia z dziećmi i młodzieżą w KS Cracovia 1906. Ma status [[organizacja pożytku publicznego|organizacji pożytku publicznego]]. |
* '''Fundacja "100 lat KS Cracovia"''' – fundacja współfinansująca działalność klubu, głównie zajęcia z dziećmi i młodzieżą w KS Cracovia 1906. Ma status [[organizacja pożytku publicznego|organizacji pożytku publicznego]]. |
||
* '''Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Wspierania Młodych Talentów "100 Lat Cracovia"''' – stowarzyszenie współfinansujące szkółki piłkarskie i hokejowe MKS Cracovia. Ma status [[organizacja pożytku publicznego|organizacji pożytku publicznego]]. |
* '''Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Wspierania Młodych Talentów "100 Lat Cracovia"''' – stowarzyszenie współfinansujące szkółki piłkarskie i hokejowe MKS Cracovia. Ma status [[organizacja pożytku publicznego|organizacji pożytku publicznego]]. |
||
* '''Ośrodek Sportowo – Rekreacyjny Klub 1906''' – prowadzony przez KS Cracovia 1906 ośrodek organizujący zajęcia sportowo-rekreacyjne. |
* '''Ośrodek Sportowo – Rekreacyjny Klub 1906''' – prowadzony przez KS Cracovia 1906 ośrodek organizujący zajęcia sportowo-rekreacyjne. |
||
* '''Stowarzyszenie "Cracovia To My"''' – organizacja kibiców Cracovii. Początkowo działała pod nazwą Stowarzyszenie "Tylko Cracovia" |
* '''Stowarzyszenie "Cracovia To My"''' – organizacja kibiców Cracovii. Początkowo działała pod nazwą Stowarzyszenie "Tylko Cracovia"<ref>https://stadionowioprawcy.net/bez-kategorii/nowa-nazwa-stowarzyszenia-kibicow-cracovii/ "Nowa nazwa Stowarzyszenia Kibiców Cracovii" stadionowioprawcy.net</ref>. |
||
* '''"Opravcy"''' – grupa kibiców tzw. [[Ultras (sport)|ultras]] zajmująca się organizowaniem opraw na meczach. |
* '''"Opravcy"''' – grupa kibiców tzw. [[Ultras (sport)|ultras]] zajmująca się organizowaniem opraw na meczach. |
||
* ponadto obecnie w likwidacji lub istniały w przeszłości |
* ponadto obecnie w likwidacji lub istniały w przeszłości |
||
Linia 20: | Linia 19: | ||
== Informacje ogólne == |
== Informacje ogólne == |
||
* '''Pełna nazwa''': Klub Sportowy Cracovia (12 sekcji sportowych) oraz |
* '''Pełna nazwa''': Klub Sportowy Cracovia (12 sekcji sportowych) oraz Klub Sportowy Cracovia SA (2 sekcje sportowe) |
||
* '''Data założenia''': Klub Sportowy Cracovia – 13 czerwca 1906, |
* '''Data założenia''': Klub Sportowy Cracovia – 13 czerwca 1906, KS Cracovia SA – 1998 |
||
* '''Barwy''': biało-czerwone |
* '''Barwy''': biało-czerwone |
||
* '''Przydomki klubu używane przez kibiców''': Pasy |
* '''Przydomki klubu używane przez kibiców''': Pasy |
||
* '''Adresy''': KS Cracovia – al. 3 Maja 11A (Park Jordana), 30-062 Kraków oraz |
* '''Adresy''': KS Cracovia – al. 3 Maja 11A (Park Jordana), 30-062 Kraków oraz KS Cracovia SA – ul. Wielicka 101, 30-552 Kraków |
||
* '''Prezes''': [[Józef Lassota]] (KS Cracovia) oraz [[Mateusz Dróżdż]] (MKS Cracovia SSA; zastąpił zmarłego w grudniu 2023 [[Janusz Filipiak|Janusza Filipiaka]])<ref>{{Cytuj |tytuł = Wyborcza.pl |data dostępu = 2024-01-23 |opublikowany = krakow.wyborcza.pl |url = https://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,35800,30618395,cracovia-znalazla-prezesa-zostal-nim-mateusz-drozdz.html}}</ref> |
|||
* '''Prezes''': [[Józef Lassota]] (KS Cracovia) oraz prof. [[Janusz Filipiak]] (MKS Cracovia SSA) |
|||
== Historia == |
== Historia == |
||
Cracovia powstała w 1906 jako drużyna akademicka. Pierwszy mecz zawodnicy meczu 23 września tego samego roku z drużyną biało-czerwonych{{Doprecyzuj|doprecyzuj!|data=2024-11}}{{Odn|Gawędzki|2016|s=20}}. Miesiąc później rozegrany został rewanż na boisku o rozmiarach 120 na 150{{Odn|Gawędzki|2016|s=20}}. Rywalizacja zakończyła się remisem 1:1. Strzelcem pierwszej bramki w historii Cracovii został [[Tadeusz Zabrza]]{{Odn|Gawędzki|2016|s=20}}. W 1907 doszło do połączenia drużyną Biało-Czerwoni i przyjęcia biało-czerwonych barw jako klubowe. W tym samym roku szeregi klubu zasiliła drużyna Wisły Kraków{{Odn|Gawędzki|2016|s=23}}. 27 listopada 1909 roku sporządzony został pierwszy klubowy statut{{Odn|Gawędzki|2016|s=18}}. W 1913 drużyna zdobyła tytuł Mistrza Galicji. Było to pierwsze trofeum w historii klubu{{Odn|Gawędzki|2016|s=97}}. W pierwszym sezonie 1921 Cracovia wygrała prawie wszystkie spotkania ligowe bilansem 64 goli strzelonych i 10 straconych zdobywając pierwsze mistrzostwo Polski{{Odn|Gawędzki|2016|s=125}}. W grudniu tego samego roku 7 z nich zostało powołanych do reprezentacji Polski na pierwszy w historii mecz reprezentacji polski przeciwko reprezentacji Węgier{{Odn|Gawędzki|2016|s=130}}. W kolejnym sezonie do mistrzowskiej drużyny dołączyli: [[Antoni Zasada]], [[Jan Prochowski]] oraz [[Mieczysław Zimowski]]{{Odn|Gawędzki|2016|s=133}}. Podczas przygotowań pokonali 8:2 drużynę Pogonii Katowice{{Odn|Gawędzki|2016|s=134}}. W marcu tego samego roku przegrali spotkania sparingowe z czeskimi drużynami Unionu Ziżkov i Spartą Praga{{Odn|Gawędzki|2016|s=136}}. |
|||
W lipcu 2002 właścicielem Cracovii została firma [[Comarch]]{{Odn|Gawędzki|2016|s=348}}. Nowy właściel spłacił długi zaś trenerem został [[Wojciech Stawowy]]. Do drużyny dołączyli zawodnicy proszowianki oraz Szczakowianki{{Odn|Gawędzki|2016|s=348}}. Drużyna na swoim boisku rozbiła m .n Ładę Biłgoraj, Pogoń Staszów i ŁKS Niedźwiedź. W derbowym spotkaniu pokonali drużynę [[Hutnik Kraków|Hutnika Kraków]].J jesienny bilans drużyny wynosił 11 zwycięstw 4 remisy i jedna porażka{{Odn|Gawędzki|2016|s=348}}. Również w rundzie rewanżowej wygrała znaczną większość spotkań a awans ostatecznie uzyskała po wygranej 2:0 z drużyną Motoru Lublin{{Odn|Gawędzki|2016|s=351}}. |
|||
=== Kalendarium początkowych lat === |
=== Kalendarium początkowych lat === |
||
[[Plik:Nowa Reforma 1906-06-13.jpg|ramka|Ogłoszenie o powstaniu Cracovii w dzienniku "Nowa Reforma" z 13 czerwca 1906]] |
[[Plik:Nowa Reforma 1906-06-13.jpg|ramka|Ogłoszenie o powstaniu Cracovii w dzienniku "Nowa Reforma" z 13 czerwca 1906]] |
||
Linia 59: | Linia 62: | ||
[[Plik:ZS Ogniwo odznaka.png|thumb|240px|Odznaka [[zrzeszenie sportowe|zrzeszenia sportowego]] "Ogniwo"]] |
[[Plik:ZS Ogniwo odznaka.png|thumb|240px|Odznaka [[zrzeszenie sportowe|zrzeszenia sportowego]] "Ogniwo"]] |
||
* 1906 – Akademicki Klub Footballistów |
* 1906 – Akademicki Klub Footballistów |
||
* 1906 – Akademicki Klub Footballowy '''Cracovia'''<ref>{{Cytuj pismo |tytuł =Notatki sportowe |url =https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/223066/edition/211609/content |czasopismo =[[Nowa Reforma]] |wolumin =240 |strony =3 |data =1906-10-21 |odpowiedzialność =[[Michał Konopiński]] – redaktor naczelny |miejsce =Kraków |język =pl |data dostępu = 2021-02-07}}</ref> |
|||
* 1906 – Akademicki Klub Footballowy '''Cracovia''' |
|||
* 1907 – Klub Sportowy '''Cracovia''' |
* 1907 – Klub Sportowy '''Cracovia''' |
||
* 1948 – Związkowy Klub Sportowy '''Cracovia''' |
* 1948 – Związkowy Klub Sportowy '''Cracovia''' |
||
Linia 92: | Linia 95: | ||
* sekcja kung-fu |
* sekcja kung-fu |
||
* sekcja lekkoatletyczna |
* sekcja lekkoatletyczna |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (lekkoatletyka)}} |
|||
* sekcja piłki ręcznej kobiet |
* sekcja piłki ręcznej kobiet |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (piłka ręczna)}} |
{{osobny artykuł|Cracovia (piłka ręczna)}} |
||
Linia 98: | Linia 100: | ||
{{osobny artykuł|Cracovia (szachy)}} |
{{osobny artykuł|Cracovia (szachy)}} |
||
* sekcja tenisa stołowego |
* sekcja tenisa stołowego |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (tenis stołowy)}} |
|||
=== Sekcje działające w przeszłości === |
=== Sekcje działające w przeszłości === |
||
==== Sporty zespołowe ==== |
==== Sporty zespołowe ==== |
||
* sekcja hazeny |
* sekcja hazeny |
||
{{osobny artykuł|Cracovia ( |
{{osobny artykuł|Cracovia (piłka ręczna)}} |
||
* sekcja hokeja bandy |
* sekcja hokeja bandy |
||
* sekcja hokeja na trawie kobiet |
* sekcja hokeja na trawie kobiet |
||
Linia 114: | Linia 115: | ||
{{osobny artykuł|Cracovia (piłka ręczna)}} |
{{osobny artykuł|Cracovia (piłka ręczna)}} |
||
* sekcja piłki wodnej |
* sekcja piłki wodnej |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (piłka wodna)}} |
|||
* sekcja siatkówki kobiet |
* sekcja siatkówki kobiet |
||
* sekcja siatkówki mężczyzn |
* sekcja siatkówki mężczyzn |
||
Linia 121: | Linia 121: | ||
==== Sporty indywidualne ==== |
==== Sporty indywidualne ==== |
||
* sekcja badmintona |
* sekcja badmintona |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (badminton)}} |
|||
* sekcja bilardowa |
* sekcja bilardowa |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (bilard)}} |
|||
* sekcja bobslejowa |
* sekcja bobslejowa |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (bobsleje)}} |
|||
* sekcja bokserska |
* sekcja bokserska |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (boks)}} |
|||
* sekcja brydżowa |
* sekcja brydżowa |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (brydż)}} |
|||
* sekcja gimnastyczna |
* sekcja gimnastyczna |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (gimnastyka)}} |
|||
* sekcja kajakarska |
* sekcja kajakarska |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (kajakarstwo)}} |
|||
* sekcja kolarska |
* sekcja kolarska |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (kolarstwo)}} |
|||
* sekcja łucznicza |
* sekcja łucznicza |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (łucznistwo)}} |
|||
* sekcja łyżwiarska |
* sekcja łyżwiarska |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (łyżwiarstwo)}} |
|||
* sekcja motorowa |
* sekcja motorowa |
||
* sekcja narciarska (zob. [[Skocznie narciarskie w Krakowie]]) |
* sekcja narciarska (zob. [[Skocznie narciarskie w Krakowie]]) |
||
* sekcja pływacka |
* sekcja pływacka |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (pływanie)}} |
|||
* sekcja strzelecka |
* sekcja strzelecka |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (strzelectwo)}} |
|||
* sekcja szermierska |
* sekcja szermierska |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (szermierka)}} |
|||
* sekcja tenisa ziemnego |
* sekcja tenisa ziemnego |
||
{{osobny artykuł|Cracovia (tenis ziemny)}} |
|||
* sekcja żeglarska |
* sekcja żeglarska |
||
* sekcja żużlowa |
* sekcja żużlowa |
||
Linia 158: | Linia 144: | ||
* 133 tytuły wicemistrza Polski |
* 133 tytuły wicemistrza Polski |
||
* 101 trzecich miejsc w MP |
* 101 trzecich miejsc w MP |
||
* |
* 5 Pucharów Polski |
||
* 1 rekord świata |
* 1 rekord świata |
||
* 1 rekord Europy |
* 1 rekord Europy |
||
Linia 168: | Linia 154: | ||
!Mistrz Polski!!Mężczyźni!!Kobiety |
!Mistrz Polski!!Mężczyźni!!Kobiety |
||
|- |
|- |
||
|Piłka nożna||1921, |
|Piłka nożna||1921, 1930, 1932, 1937, 1948 || |
||
|- |
|- |
||
|Koszykówka||1929,1938||1929 |
|Koszykówka||1929,1938||1929 |
||
Linia 174: | Linia 160: | ||
|Piłka siatkowa||1933|| |
|Piłka siatkowa||1933|| |
||
|- |
|- |
||
|Piłka ręczna||11-osobowa: 1930,1933||7-osobowa: 1957, 1958 |
|Piłka ręczna||11-osobowa: 1930,1933||7-osobowa: 1957, 1958 – hala, 1958 – boisko, 1959/60, 1960/61, 1966/67, 1984/85, 1986/87; 11-osobowa: 1956, 1959, 1960/61, 1961/62 |
||
|- |
|- |
||
|Hokej na lodzie|| |
|Hokej na lodzie|| 1937, 1946, 1947, 1948, 1949, 2006, 2008, 2009, 2011, 2013, 2016 || |
||
|} |
|} |
||
== Encyklopedia klubu == |
== Encyklopedia klubu == |
||
Klub posiada tworzoną przez kibiców niezależną, internetową encyklopedię wiedzy i historii klubu – WikiPasy.pl |
Klub posiada tworzoną przez kibiców niezależną, internetową encyklopedię wiedzy i historii klubu – WikiPasy.pl. Projekt był przygotowywany od początku stycznia 2004 roku, w internecie zaistniał w sierpniu 2004, a od początku 2005 roku jest oparty na wolnym oprogramowaniu [[MediaWiki|Mediawiki]]. |
||
== Ciekawostki == |
== Ciekawostki == |
||
* [[Jan Paweł II|Karol Wojtyła]], będąc studentem na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]], był kibicem Cracovii. Również później, podczas spotkań z Polakami interesował się losami klubu. Podczas spotkań pytał: ''Jak tam moja ukochana Cracovia?''. Przedstawicieli Klubu Sportowego „Cracovia” na zakończenie audiencji papieskiej w dniu 5 stycznia 2005 roku pożegnał słowami: ''Cracovia pany!''<ref>{{Cytuj stronę | url = |
* [[Jan Paweł II|Karol Wojtyła]], będąc studentem na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]], był kibicem Cracovii. Również później, podczas spotkań z Polakami interesował się losami klubu. Podczas spotkań pytał: ''Jak tam moja ukochana Cracovia?''. Przedstawicieli Klubu Sportowego „Cracovia” na zakończenie audiencji papieskiej w dniu 5 stycznia 2005 roku pożegnał słowami: ''Cracovia pany!''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://sport.wp.pl/kat,1715,title,Jan-Pawel-II-najbardziej-usportowiony-papiez-w-historii,wid,6946000,wiadomosc.html?ticaid=11a0c8 | tytuł = Jan Paweł II najbardziej usportowiony papież w historii | opublikowany = sport.wp.pl | data = 2005-04-03 | język = pl | data dostępu = 2017-10-15}}</ref> |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
== Bibliografia == |
|||
* {{Cytuj książkę |imię=Tomasz |nazwisko=Gawędzki| tytuł = Cracovia znaczy Kraków | wydawca = SQN | miejsce = Kraków | data = 2016 | strony = | isbn = 978-83-7924-639-7 | odn = tak}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
Linia 198: | Linia 187: | ||
<!-- WCZEŚNIEJ przeczytaj http://pl.wikipedia.org/wiki/WP:LZ --> |
<!-- WCZEŚNIEJ przeczytaj http://pl.wikipedia.org/wiki/WP:LZ --> |
||
<!-- ============================================================ --> |
<!-- ============================================================ --> |
||
* |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.cracovia.pl/pilka-nozna/ | tytuł = Oficjalna strona MKS Cracovia SSA | opublikowany = cracovia.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20151221013331/http://www.cracovia.pl/pilka-nozna/ | zarchiwizowano = 2015-12-21}} |
||
* [ |
* [https://www.wikipasy.pl/Encyklopedia_KS_Cracovia_online WikiPasy – encyklopedia KS Cracovia online] |
||
* [http://www.cracoviatomy.pl/ Strona Stowarzyszenia Kibiców] |
* [http://www.cracoviatomy.pl/ Strona Stowarzyszenia Kibiców] |
||
* monografia klubu Cracovia: [http://www.nigdywiecej.org/pdf/NarodWybranyCracoviaPany.pdf Maciej Kozłowski "Naród Wybrany – Cracovia Pany. Z wielokulturowej historii polskiego sportu"], Warszawa,Stowarzyszenie "NIGDY WIĘCEJ", 2015. |
* monografia klubu Cracovia: [https://web.archive.org/web/20150529163723/http://www.nigdywiecej.org/pdf/NarodWybranyCracoviaPany.pdf Maciej Kozłowski "Naród Wybrany – Cracovia Pany. Z wielokulturowej historii polskiego sportu"], Warszawa,Stowarzyszenie "NIGDY WIĘCEJ", 2015. |
||
{{Klub Sportowy Cracovia}} |
{{Klub Sportowy Cracovia}} |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Cracovia| ]] |
[[Kategoria:Cracovia| ]] |
Aktualna wersja na dzień 17:36, 12 lis 2024
Cracovia (błędnie nazywana Cracovią Kraków) – uznawany za najstarszy nieprzerwanie istniejący polski klub sportowy, założony 13 czerwca 1906 roku[1] w Krakowie, jako Akademicki Klub Footballistów. W Cracovii łącznie działały 32 sekcje sportowe.
Struktura organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]- Klub "KS Cracovia 1906" – Stowarzyszenie. Zajmuje się sportami indywidualnymi i amatorskimi sekcjami sportów drużynowych.
- Miejski Klub Sportowy Cracovia Sportowa Spółka Akcyjna – założona w 1998 roku pierwotnie jako spółka KS Cracovia i Gminy Kraków. Od 2003 początkowo mniejszościowy, a później większościowy pakiet akcji ma w niej firma ComArch. MKS Cracovia SSA zajmuje się zawodowymi sekcjami sportów drużynowych.
- Akademia Mistrzów Cracovia – szkółka piłkarska dla dzieci i młodzieży
- Szkoła Mistrzostwa Sportowego im. Józefa Kałuży i Henryka Reymana – Szkoła mistrzostwa sportowego prowadzona przez MKS Cracovia SSA. Obecnie liceum, w przeszłości również gimnazjum.
- Fundacja "100 lat KS Cracovia" – fundacja współfinansująca działalność klubu, głównie zajęcia z dziećmi i młodzieżą w KS Cracovia 1906. Ma status organizacji pożytku publicznego.
- Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Wspierania Młodych Talentów "100 Lat Cracovia" – stowarzyszenie współfinansujące szkółki piłkarskie i hokejowe MKS Cracovia. Ma status organizacji pożytku publicznego.
- Ośrodek Sportowo – Rekreacyjny Klub 1906 – prowadzony przez KS Cracovia 1906 ośrodek organizujący zajęcia sportowo-rekreacyjne.
- Stowarzyszenie "Cracovia To My" – organizacja kibiców Cracovii. Początkowo działała pod nazwą Stowarzyszenie "Tylko Cracovia"[2].
- "Opravcy" – grupa kibiców tzw. ultras zajmująca się organizowaniem opraw na meczach.
- ponadto obecnie w likwidacji lub istniały w przeszłości
- Klub Sportowy Cracovia – Stowarzyszenie. Przez lata podstawowa forma działalności w klubie. Miała status organizacji pożytku publicznego.
- Koło Sympatyków KS Cracovia – dawna organizacja kibiców Cracovii.
- Grupa 100 – związek kibiców współfinansujących działalność klubu.
- "Laski w Paski" – żeńska grupa taneczna.
Informacje ogólne
[edytuj | edytuj kod]- Pełna nazwa: Klub Sportowy Cracovia (12 sekcji sportowych) oraz Klub Sportowy Cracovia SA (2 sekcje sportowe)
- Data założenia: Klub Sportowy Cracovia – 13 czerwca 1906, KS Cracovia SA – 1998
- Barwy: biało-czerwone
- Przydomki klubu używane przez kibiców: Pasy
- Adresy: KS Cracovia – al. 3 Maja 11A (Park Jordana), 30-062 Kraków oraz KS Cracovia SA – ul. Wielicka 101, 30-552 Kraków
- Prezes: Józef Lassota (KS Cracovia) oraz Mateusz Dróżdż (MKS Cracovia SSA; zastąpił zmarłego w grudniu 2023 Janusza Filipiaka)[3]
Historia
[edytuj | edytuj kod]Cracovia powstała w 1906 jako drużyna akademicka. Pierwszy mecz zawodnicy meczu 23 września tego samego roku z drużyną biało-czerwonych[doprecyzuj!][4]. Miesiąc później rozegrany został rewanż na boisku o rozmiarach 120 na 150[4]. Rywalizacja zakończyła się remisem 1:1. Strzelcem pierwszej bramki w historii Cracovii został Tadeusz Zabrza[4]. W 1907 doszło do połączenia drużyną Biało-Czerwoni i przyjęcia biało-czerwonych barw jako klubowe. W tym samym roku szeregi klubu zasiliła drużyna Wisły Kraków[5]. 27 listopada 1909 roku sporządzony został pierwszy klubowy statut[6]. W 1913 drużyna zdobyła tytuł Mistrza Galicji. Było to pierwsze trofeum w historii klubu[7]. W pierwszym sezonie 1921 Cracovia wygrała prawie wszystkie spotkania ligowe bilansem 64 goli strzelonych i 10 straconych zdobywając pierwsze mistrzostwo Polski[8]. W grudniu tego samego roku 7 z nich zostało powołanych do reprezentacji Polski na pierwszy w historii mecz reprezentacji polski przeciwko reprezentacji Węgier[9]. W kolejnym sezonie do mistrzowskiej drużyny dołączyli: Antoni Zasada, Jan Prochowski oraz Mieczysław Zimowski[10]. Podczas przygotowań pokonali 8:2 drużynę Pogonii Katowice[11]. W marcu tego samego roku przegrali spotkania sparingowe z czeskimi drużynami Unionu Ziżkov i Spartą Praga[12].
W lipcu 2002 właścicielem Cracovii została firma Comarch[13]. Nowy właściel spłacił długi zaś trenerem został Wojciech Stawowy. Do drużyny dołączyli zawodnicy proszowianki oraz Szczakowianki[13]. Drużyna na swoim boisku rozbiła m .n Ładę Biłgoraj, Pogoń Staszów i ŁKS Niedźwiedź. W derbowym spotkaniu pokonali drużynę Hutnika Kraków.J jesienny bilans drużyny wynosił 11 zwycięstw 4 remisy i jedna porażka[13]. Również w rundzie rewanżowej wygrała znaczną większość spotkań a awans ostatecznie uzyskała po wygranej 2:0 z drużyną Motoru Lublin[14].
Kalendarium początkowych lat
[edytuj | edytuj kod]- 1906
- 4 czerwca – Mecz "studenci" – Czarni Lwów 0:2. Drużyna studentów nazywana też "przodownikami" przygotowywała się do tego meczu kilkanaście dni.
- 4 czerwca – Mecz "akademicy" – KGS IV Gimnazjum Lwów 0:4, "Akademicy" to naprędce zwołana drużyna.
- 13 czerwca – W 132. numerze dziennika "Nowa Reforma" ukazuje się ogłoszenie zapowiadające...
- 13 czerwca, 18:00 – ...spotkanie założycielskie Akademickiego Klubu Footballistów pod pawilonem w parku Jordana.
- 5 sierpnia – Dawni "przodownicy" już jako I. Klub Studencki grają mecz z drużyną cyrku Buffalo Bill's Wild West, 1:0.
- wrzesień – Drużyna AKF zmienia nazwę na AKF Cracovia.
- 23 września – Pierwszy odnotowany w prasie mecz akademickiej Cracovii. I.Klub Studencki – Cracovia 0:0.
- wrzesień – I.Klub Studencki otrzymuje pasiaste stroje w barwach narodowych i od tej pory nazywana jest Biało-Czerwonymi, drużyna AKF otrzymuje stroje w barwach Krakowa – niebieskie z białą szarfą (z szarfy jako niepraktycznej wkrótce zrezygnowano).
- 29 i 30 września – rewanżowa wizyta Biało-Czerwonych we Lwowie. Zawody lekkoatletyczne i wygrany 1:0 mecz z Czarnymi.
- październik – Turniej jesienny na Błoniach. Wygrywają Biało-Czerwoni, druga jest Cracovia.
- 14 października – Mecz pokazowy w Bochni, Biało-Czerwoni – Czerwoni (wynik nieznany)
- 21 października – Mecz pokazowy w Tarnowie, Biało-Czerwoni – Cracovia 1:1. Mecz gromadzi tłumy, organizatorzy pobierają za wstęp opłatę, mecz na boisku o wymiarach 120x150.
- 1907 – Fuzja Biało-Czerwonych i Cracovii, wspólny klub zachowuje nazwę Cracovia, gra w biało-czerwonych pasach, niebieskie zostają rezerwowymi.
- 1 lipca – Mecz wyjazdowy Czarni Lwów – Cracovia 4:1.
- wrzesień – Fuzja z Wisłą Kraków[15][16]. Na mocy umowy Wisła miała zostać pierwszą rezerwową drużyną Cracovii, zostaje trzecią drużyną (Cracovią III). Po kilku tygodniach gracze Wisły wycofują się z fuzji.
- 22 września – Festyn Cracovii w Parku Jordana – mecz piłkarski i zawody w lekkiej atletyce.
- 1908
- luty – Działalność w Cracovii podejmuje grający trener Anglik William Calder.
- 28 maja – Pierwszy międzynarodowy mecz w historii polskiej piłki nożnej. Troppauer FV – Cracovia 4:2.
- 14 czerwca – Rewanż w Krakowie, Cracovia – Troppauer FV 5:2.
- wrzesień – Pierwszy lokal klubowy.
- jesień – Powstają niezmienione do dziś odznaka i flaga klubowa, wprowadzono też legitymacje.
- 20 września – Pierwszy (a przynajmniej pierwszy odnotowany w prasie) mecz z Wisłą Kraków, 1:1 poprzedzony zawodami lekkoatletycznymi.
- 18 października – Pierwsze rozstrzygnięte derby. Cracovia – Wisła 3:1.
Chronologia nazw
[edytuj | edytuj kod]- 1906 – Akademicki Klub Footballistów
- 1906 – Akademicki Klub Footballowy Cracovia[17]
- 1907 – Klub Sportowy Cracovia
- 1948 – Związkowy Klub Sportowy Cracovia
- 1949 – Związkowy Klub Sportowy Ogniwo-Cracovia
- 1949 – Związkowy Klub Sportowy Ogniwo Kraków
- 1950 – Związkowe Koło Sportowe Ogniwo MPK Kraków
- 1952 – Terenowe Koło Sportowe Ogniwo MPK Kraków
- 1954 – Terenowe Koło Sportowe Sparta Kraków
- 1955 – Klub Sportowy Cracovia
- 1957 – Spółdzielczy Klub Sportowy Cracovia
- 1973 – Klub Sportowy Cracovia
- 1997 – Miejski Klub Sportowy Cracovia Sportowa Spółka Akcyjna
Uwagi:
- W 1952 zmieniono nazwę na Terenowe Koło Sportowe Stal Nowa Huta, ale uchwała ta nie weszła w życie.
- W latach 1955–1957 używano także nieformalnej nazwy Koło Sportowe Cracovia-PSS.
Sekcje
[edytuj | edytuj kod]Sekcje prowadzone przez MKS Cracovia SSA
[edytuj | edytuj kod]- sekcja piłki nożnej mężczyzn
- sekcja hokeja na lodzie mężczyzn
Sekcje prowadzone przez stowarzyszenie KS Cracovia 1906
[edytuj | edytuj kod]- sekcja hokeja na lodzie kobiet
- sekcja koszykówki mężczyzn
- sekcja brydża
- sekcja karate
- sekcja kung-fu
- sekcja lekkoatletyczna
- sekcja piłki ręcznej kobiet
- sekcja szachowa
- sekcja tenisa stołowego
Sekcje działające w przeszłości
[edytuj | edytuj kod]Sporty zespołowe
[edytuj | edytuj kod]- sekcja hazeny
- sekcja hokeja bandy
- sekcja hokeja na trawie kobiet
- sekcja hokeja na trawie mężczyzn
- sekcja hokeja na wrotkach
- sekcja koszykówki kobiet
- sekcja koszykówki mężczyzn
- sekcja piłki ręcznej mężczyzn
- sekcja piłki wodnej
- sekcja siatkówki kobiet
- sekcja siatkówki mężczyzn
Sporty indywidualne
[edytuj | edytuj kod]- sekcja badmintona
- sekcja bilardowa
- sekcja bobslejowa
- sekcja bokserska
- sekcja brydżowa
- sekcja gimnastyczna
- sekcja kajakarska
- sekcja kolarska
- sekcja łucznicza
- sekcja łyżwiarska
- sekcja motorowa
- sekcja narciarska (zob. Skocznie narciarskie w Krakowie)
- sekcja pływacka
- sekcja strzelecka
- sekcja szermierska
- sekcja tenisa ziemnego
- sekcja żeglarska
- sekcja żużlowa
Sukcesy
[edytuj | edytuj kod]- 196 tytułów mistrza kraju (1 tytuł mistrza Galicji i 195 tytułów mistrza Polski)
- 133 tytuły wicemistrza Polski
- 101 trzecich miejsc w MP
- 5 Pucharów Polski
- 1 rekord świata
- 1 rekord Europy
- 65 rekordów Polski
Cracovia może się poszczycić tytułami mistrza Polski w wielu popularnych drużynowych dyscyplinach sportowych, zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet.
Mistrz Polski | Mężczyźni | Kobiety |
---|---|---|
Piłka nożna | 1921, 1930, 1932, 1937, 1948 | |
Koszykówka | 1929,1938 | 1929 |
Piłka siatkowa | 1933 | |
Piłka ręczna | 11-osobowa: 1930,1933 | 7-osobowa: 1957, 1958 – hala, 1958 – boisko, 1959/60, 1960/61, 1966/67, 1984/85, 1986/87; 11-osobowa: 1956, 1959, 1960/61, 1961/62 |
Hokej na lodzie | 1937, 1946, 1947, 1948, 1949, 2006, 2008, 2009, 2011, 2013, 2016 |
Encyklopedia klubu
[edytuj | edytuj kod]Klub posiada tworzoną przez kibiców niezależną, internetową encyklopedię wiedzy i historii klubu – WikiPasy.pl. Projekt był przygotowywany od początku stycznia 2004 roku, w internecie zaistniał w sierpniu 2004, a od początku 2005 roku jest oparty na wolnym oprogramowaniu Mediawiki.
Ciekawostki
[edytuj | edytuj kod]- Karol Wojtyła, będąc studentem na Uniwersytecie Jagiellońskim, był kibicem Cracovii. Również później, podczas spotkań z Polakami interesował się losami klubu. Podczas spotkań pytał: Jak tam moja ukochana Cracovia?. Przedstawicieli Klubu Sportowego „Cracovia” na zakończenie audiencji papieskiej w dniu 5 stycznia 2005 roku pożegnał słowami: Cracovia pany![18]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ dziennik "Nowa Reforma" nr 132 z 13 czerwca 1906
- ↑ https://stadionowioprawcy.net/bez-kategorii/nowa-nazwa-stowarzyszenia-kibicow-cracovii/ "Nowa nazwa Stowarzyszenia Kibiców Cracovii" stadionowioprawcy.net
- ↑ Wyborcza.pl [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 2024-01-23] .
- ↑ a b c Gawędzki 2016 ↓, s. 20.
- ↑ Gawędzki 2016 ↓, s. 23.
- ↑ Gawędzki 2016 ↓, s. 18.
- ↑ Gawędzki 2016 ↓, s. 97.
- ↑ Gawędzki 2016 ↓, s. 125.
- ↑ Gawędzki 2016 ↓, s. 130.
- ↑ Gawędzki 2016 ↓, s. 133.
- ↑ Gawędzki 2016 ↓, s. 134.
- ↑ Gawędzki 2016 ↓, s. 136.
- ↑ a b c Gawędzki 2016 ↓, s. 348.
- ↑ Gawędzki 2016 ↓, s. 351.
- ↑ 60 lat pod szczęśliwą gwiazdą
- ↑ Sprawozdanie wydziału KS Cracovia za lata 1910–1911
- ↑ Notatki sportowe. „Nowa Reforma”. 240, s. 3, 1906-10-21. Michał Konopiński – redaktor naczelny. Kraków. [dostęp 2021-02-07]. (pol.).
- ↑ Jan Paweł II najbardziej usportowiony papież w historii. sport.wp.pl, 2005-04-03. [dostęp 2017-10-15]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tomasz Gawędzki: Cracovia znaczy Kraków. Kraków: SQN, 2016. ISBN 978-83-7924-639-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona MKS Cracovia SSA. cracovia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-21)].
- WikiPasy – encyklopedia KS Cracovia online
- Strona Stowarzyszenia Kibiców
- monografia klubu Cracovia: Maciej Kozłowski "Naród Wybrany – Cracovia Pany. Z wielokulturowej historii polskiego sportu", Warszawa,Stowarzyszenie "NIGDY WIĘCEJ", 2015.