Wuzetka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m poprawa linków |
drobne merytoryczne |
||
| (Nie pokazano 109 wersji utworzonych przez 33 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|ciastka|[[WZ|inne znaczenia skrótu WZ oraz nazwy „wuzetka”]]}} |
|||
'''Wuzetka''' – rodzaj słodkiego [[ciastko|ciastka]], składającego się z [[kakao]]wego [[ciasto biszkoptowe|biszkoptu]], [[dżem]]u, [[bita śmietana|kremu bita śmietana]] i [[pomada|pomady]] [[czekolada|czekoladowej]]. |
|||
{{Żywność infobox |
|||
| nazwa = Wuzetka |
|||
| nazwa oryginalna = |
|||
| alt grafiki = |
|||
| inne nazwy = ciastko „W-Z”, torcik W-Z, WZ, WZK, radomianka |
|||
| grafika = Wuzetka1.JPG |
|||
| opis grafiki = |
|||
| rodzaj = ciastko |
|||
| danie = deser |
|||
| kuchnia = |
|||
| data wprowadzenia = przełom lat 40. i 50. XX wieku |
|||
lub lata 30 XX. wieku |
|||
| miejsce wprowadzenia = Polska<br>Warszawa lub Radom |
|||
| data wycofania = |
|||
| pochodzenie = |
|||
| autor = |
|||
| producent = |
|||
| dystrybutor = |
|||
| obróbka = |
|||
| odmiany = |
|||
| składniki = śmietana, jaja, cukier, mąka pszenna, kakao |
|||
| uwagi = |
|||
| wikisłownik = Wuzetka |
|||
| commons = Category:W-Z cake |
|||
| wikiźródła = |
|||
| wikibooks = |
|||
| wikicytaty = |
|||
| www = |
|||
}}{{Wartość odżywcza |
|||
|pozycja = prawo |
|||
|kolumny = 1 |
|||
|źródło = Medycyna praktyczna<ref name="Augustyn" /> |
|||
|wartość energetyczna = 318,5 |
|||
|jednostka energii = |
|||
|próbka = 100 g |
|||
|białka = 8,11 |
|||
|tłuszcze = 14,8 |
|||
|węglowodany = 20 |
|||
|indeks glikemiczny = |
|||
}} |
|||
'''Wuzetka''', '''ciastko „W-Z”''', '''torcik W-Z''', '''WZ''', '''WZK'''<ref name="lpt" /> – rodzaj słodkiego [[ciastko|ciastka]]<ref name="Dereń" /><ref name="SjpPWN" /><ref name="lpt" /> ([[tort|torciku]]<ref name="lpt" />); wyrób cukierniczy w postaci dwóch blatów kakaowego [[ciasto biszkoptowe|biszkoptu]] przełożonych marmoladą, [[bita śmietana|bitą śmietaną]], wykończony pomadą [[czekolada|czekoladową]] i udekorowany bitą śmietaną<ref name="NowakGW" />. W praktyce w wielu lokalach gastronomicznych bitą śmietanę zastępuje się rozmaitymi kremami<ref name="Gessler" />. |
|||
== Nazwa i historia powstania == |
|||
Bazę pod ciasto stanowią [[Jajko (kulinaria)|jajka]], [[cukier spożywczy|cukier]], [[mąka pszenna]], [[kakao]]. Po dokładnym wymieszaniu składników ciasto jest poddawane [[pieczenie|obróbce termicznej]] w [[temperatura|temperaturze]] ok. 180 °C. Po [[pieczenie|upieczeniu]] i ostygnięciu ciasto jest nasączane ponczem, a następnie przekładane kremem bita śmietana. Górny blat ciastka jest cienko smarowany marmoladą, a następnie pokrywany pomadą czekoladową. Na wierzchu dekoruje się wykończeniem z [[Krem bita śmietana|kremu bita śmietana]] wyciśniętym ze [[szpryca|szprycy]]<ref>[Przepisy kulinarne cukierni Roman Pomianowski i Syn]</ref>. |
|||
Nazwa deseru powstała na przełomie lat 40. i 50. XX wieku, prawdopodobnie od [[Trasa W-Z w Warszawie|warszawskiej trasy W-Z]], w pobliżu której znajdowała się jedna z cukierni<ref name="MajewskiGW" /><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Brzostek | imię = Błażej | tytuł = Wstecz. Historia Warszawy do początku | wydawca = Muzeum Warszawy | miejsce = Warszawa | data = 2021 | strony = 236 | isbn = 978-83-959638-3-4}}</ref><ref name="lpt" />. Przypuszcza się, że ma związek z konkursem na ciastko zorganizowanym pod koniec lat 40. XX wieku przez [[Cech Rzemiosł Spożywczych]]<ref name="lpt" />. |
|||
Według innej teorii nazwa „wuzetka” pochodzi od [[skrótowiec|skrótowca]]: „WZC”, którego rozwinięcie to „wypiek z czekoladą”<ref name="MajewskiGW" /><ref name="lpt" /> albo „WZK” czyli „wypiek z kremem”<ref name="komplet" /><ref name="lpt" />. Inna sugeruje, że nazwa deseru pochodziła od nazwy pierwszego producenta – [[Warszawskie Zakłady Ciastkarskie|Warszawskich Zakładów Ciastkarskich]] (WZC)<ref name="MajewskiGW" /><ref name="lpt" />. Według [[Jarosław Zieliński (historyk)|Jarosława Zielińskiego]], deser ten powstał w 1949 roku, jego nazwę zaś wymyślono w 1953, w jednej z kawiarni w pobliżu [[kino „Muranów”|kina „Muranów”]]<ref name="komplet" />. Według [[Danuta Szmit-Zawierucha|Danuty Szmit-Zawieruchy]] ciastko zostało nazwane na cześć trasy W-Z, podobnie jak kawiarnia „W-Z”, mieszcząca się w budynku kina „Muranów”<ref name="Szmit-Zawierucha" />. |
|||
Ciasto jest dostępne zarówno w [[kawiarnia]]ch, jak i cukierniach, ale znalazło także swoje miejsce w domowym jadłospisie. |
|||
W rejonie [[Radom]]ia, ciastko znane jest jako radomianka<ref>{{Cytuj |autor = Rafał Natorski |tytuł = Radomianka czy wuzetka? Historia słynnego ciastka |data = 2018-03-06 |opublikowany = kuchnia.wp.pl |url = https://kuchnia.wp.pl/radomianka-czy-wuzetka-historia-slynnego-ciastka-6227308530325633a |język = pl}}</ref>. {{fakt|data=2024-05|Według tamtejszego oryginalnego przedwojennego przepisu było przyrządzane z kremem na bazie zsiadłego mleka}} i podawane w restauracji Stanisława Wierzbickiego, {{fakt|data=2024-05|lokalu modnego wśród elit Warszawy wybierających się na niedzielne przejażdżki do Radomia po oddaniu do ruchu asfaltowej szosy łączącej oba miasta.}} {{fakt|data=2024-05|Po wojnie wielu radomskich cukierników przyjechało pracować do Warszawy skąd mogli przywieźć recepturę na popularną dzisiaj wuzetkę}}<ref>{{Cytuj |tytuł = MAPA-radomianka |opublikowany = muzeumdomkow |url = https://www.muzeumdomkow.pl/mapa-radomianka |język = pl}}</ref>. Radomiankę upamiętnia jeden z odlewów wykonanych w ramach szlaku [[Symbole Radomia (rzeźby)|Symbole Radomia]], umieszczony na chodniku przed radomską łaźnią przy ul. Żeromskiego<ref>{{Cytuj |tytuł = Stolik okolicznościowy – Symbole Radomia |opublikowany = symbole.radom.pl |url = https://symbole.radom.pl/stolik-okolicznosciowy/ |język = pl}}</ref>. |
|||
Nazwa deseru powstała na przełomie lat 40. i 50. XX wieku od [[Trasa W-Z w Warszawie|warszawskiej trasy W-Z]], w pobliżu której znajdowała się jedna z cukierni<ref>[http://www.kronikatygodnia.pl/tekst.php?abcd=27158&dz=1 Kronika tygodnia: wydarzenia: Hetmanek czyli polityk jadalny<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. Według innej teorii nazwa "wuzetka" pochodzi od [[skrótowiec|skrótowca]] "WZK", którego rozwinięcie to "wypiek z kremem". |
|||
Na początku lat 50. wyłączność na produkcję wuzetek miały wspomniane wyżej Warszawskie Zakłady Ciastkarskie<ref name="lpt" />. Wtedy WZC sprzedawały to ciastko wyłącznie w kawiarniach i cukierniach firmowych sieci „Camargo”<ref name="lpt" />. Przepis na wuzetkę nigdy nie został zastrzeżony, dzięki czemu w latach 70. została spopularyzowana także poza Warszawą<ref name="Płaczek" /><ref name="lpt" />. |
|||
| ⚫ | |||
{{wikibooks kuch|Wuzetka}} |
|||
== W-Z jako produkt tradycyjny == |
|||
{{stub}} |
|||
23 maja 2023 wuzetka została wpisana na [[Lista produktów tradycyjnych|listę produktów tradycyjnych]] w [[Województwo mazowieckie|województwie mazowieckim]] – pod nazwą „ciastko «W-Z» (zwane też: WZ, torcik W-Z, WZK, wuzetka)”<ref name="lpt" /><ref name="Wojtczuk2023-s2" />. Według oficjalnej specyfikacji torcik ma kształt [[prostopadłościan]]u, czasem nawet [[sześcian (geometria)|sześcianu]] o krawędzi o długości ok. 7 cm<ref name="lpt" />. Przełożony jest marmoladą i bitą śmietaną, a z wierzchu udekorowany polewą czekoladową i kleksem z bitej śmietany<ref name="lpt" />. Biszkopt ma barwę czekoladowego brązu, jest miękki, wilgotny i sprężysty, a polewa jest ciemniejsza i błyszcząca<ref name="lpt" />. |
|||
== Opis == |
|||
| ⚫ | |||
Bazę pod ciasto biszkoptowe stanowią [[mąka pszenna]], [[Jajko (kulinaria)|jajka]], [[cukier spożywczy|cukier]] i [[kakao]]<ref name="komplet" />. Po dokładnym wymieszaniu składników ciasto jest poddawane [[pieczenie|obróbce termicznej]] w [[temperatura|temperaturze]] ok. 180 °C<ref name="komplet" />. Po upieczeniu i ostygnięciu ciasto jest nasączane [[poncz]]em<ref name="komplet" />. Może to być syrop z cukru, cytryny, zapachu rumowego i spirytusu<ref name="NowakGW" />. Górne powierzchnie dolnego (opcjonalnie) i górnego blatu smaruje się cienko [[marmolada|marmoladą]]<ref name="komplet" /><ref name="NowakGW" /> lub [[dżem]]em, a całość przekłada się bitą śmietaną. Górny blat pokrywany jest dodatkowo pomadą czekoladową<ref name="komplet" />. Po zastygnięciu pomada powinna być chrupiąca<ref name="Gessler" />, będzie to więc np. [[lukier]] z czekoladą<ref name="NowakGW" /><ref name="MajewskiGW" />. Według innej metody przygotowania wuzetki, biszkopt nasącza się czekoladą<ref name="MajewskiGW" />. Na końcu wuzetkę kroi się na kwadratowe kawałki uzyskując w ten sposób ciastka, które dekoruje się „kleksami” z bitej śmietany<ref name="komplet" /> wyciśniętej ze [[Szpryca cukiernicza|szprycy]]. |
|||
== W kulturze masowej == |
|||
Ciastko było stałą pozycją w menu warszawskich kawiarni okresu [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]], co pokazano m.in. w komedii ''[[Miś (film)|Miś]]'' (1980) [[Stanisław Bareja|Stanisława Barei]]<ref name="Majewski10" /><ref name="lpt" />. W scenie spotkania [[Ryszard Ochódzki|Ryszarda Ochódzkiego]] i jego kochanki w kawiarni obsługująca ich kelnerka oświadcza: „Kawa i wuzetka są obowiązkowe dla każdego. Bijemy się o złotą patelnię“<ref name="Majewski10" />. |
|||
== Zobacz też == |
|||
* [[zygmuntówka (ciastko)|zygmuntówka]] |
|||
* [[napoleonka]] |
|||
| ⚫ | |||
<references> |
|||
<ref name="Augustyn">{{cytuj|autor=Paulina Augustyn|tytuł=Pierogi, naleśniki, kluski śląskie – czy chory na cukrzycę musi z nich rezygnować?|czasopismo=Medycyna Praktyczna|data=2015|data dostępu=2016-05-21|opublikowany=www.mp.pl|url=http://www.mp.pl/cukrzyca/dietaiwysilek/118265,pierogi-nalesniki-kluski-slaskie-czy-chory-na-cukrzyce-musi-z-nich-rezygnowac}}</ref> |
|||
<ref name="Dereń">{{cytuj|autor=Ewa Dereń, Tomasz Nowak, Edward Polański|tytuł=Słownik języka polskiego z frazeologizmami i przysłowiami|data=2008|data dostępu=2016-08-13|isbn=9788389725318|wydawca=Arti|s=476|url=https://books.google.com/books?id=eU5CAQAAIAAJ}}</ref> |
|||
<ref name="Gessler">{{cytuj|autor=[[Magda Gessler]]|tytuł=Smaczna Polska. Kulinarny przewodnik regionalny|data=2013-11-07|data dostępu=2016-08-13|isbn=9788324024940|wydawca=Otwarte|s=162|url=https://books.google.pl/books?id=uL5-AwAAQBAJ&pg=PT162&dq=Wuzetka&hl=pl&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Wuzetka&f=false}}</ref> |
|||
<ref name="komplet">{{cytuj stronę|tytuł=''Wuzetka: królowa warszawskich kawiarni''|url=brak|archiwum=https://web.archive.org/web/20191229055726/http://www.komplet.pl/artykuly/wuzetka-krolowa-warszawskich-kawiarni///|opublikowany=Komplet Polska sp. z o.o|data=12 listopada 2013|data dostępu=2018-11-08|zarchiwizowano=2019-12-29}}</ref> |
|||
<ref name="lpt">{{cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/rolnictwo/ciastko-w-z-zwane-tez-wz-torcik-w-z-wzk-wuzetka | tytuł = ''Ciastko „W-Z” (zwane też: WZ, torcik W-Z, WZK, wuzetka)'' | praca = [[Lista produktów tradycyjnych]] (woj. mazowieckie) | opublikowany = [[Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi]] | data = 29 maja 2023 | data dostępu = 2023-12-28}}</ref> |
|||
<ref name="Majewski10">{{cytuj pismo|nazwisko=Majewski|imię=Jerzy S.|tytuł=Czterdziestka stuknęła temu Misiu|czasopismo=Gazeta Stołeczna|strony=10|data=30 kwietnia – 3 maja 2021}}</ref> |
|||
<ref name="MajewskiGW">{{cytuj stronę|url=https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,95190,6303064,Slodka_tajemnica_warszawskiego_torcika_W_Z.html|tytuł=''Słodka tajemnica warszawskiego torcika W-Z''|imię=Jerzy S.|nazwisko=Majewski|autor link=Jerzy Stanisław Majewski|data=22 lutego 2009|praca=[[Gazeta Wyborcza|warszawa.wyborcza.pl]]|opublikowany=[[Agora (przedsiębiorstwo)|Agora SA]]|data dostępu=2021-05-28}}</ref> |
|||
<ref name="NowakGW">{{cytuj stronę|url=https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,95190,8278003,Wuzetka___zagadkowe_arcyciastko_specjalem_Warszawy_.html|tytuł=''Wuzetka - zagadkowe arcyciastko specjałem Warszawy?''|imię=Maciej|nazwisko=Nowak|autor link=Maciej Nowak (krytyk)|data=22 sierpnia 2010|praca=[[Gazeta Wyborcza|warszawa.wyborcza.pl]]|opublikowany=[[Agora (przedsiębiorstwo)|Agora SA]]|data dostępu=2021-05-28}}</ref> |
|||
<ref name="Płaczek">{{cytuj pismo|nazwisko=Płaczek|imię=Paweł|tytuł=Wuzetka|czasopismo=Skarpa Warszawska|strony=50|data=marzec 2021}}</ref> |
|||
<ref name="SjpPWN">{{Sjp PWN|wuzetka|2538474|2021-05-28}}</ref> |
|||
<ref name="Szmit-Zawierucha">{{cytuj książkę|nazwisko=Szmit-Zawierucha|imię=Danuta|autor link=Danuta Szmit-Zawierucha|tytuł=Ludzie i pejzaże Warszawy|wydawca=Wydawnictwo Veda|miejsce=Warszawa|data=2005|strony=192|isbn=83-85584-90-0}}</ref> |
|||
<ref name="Wojtczuk2023-s2">{{cytuj pismo | nazwisko = Wojtczuk | imię = Michał | tytuł = Najbardziej warszawskie ciastko | czasopismo = Gazeta Stołeczna | strony = 2 | data = 26 lipca 2023}}</ref> |
|||
</references> |
|||
[[Kategoria:Ciastka]] |
|||
| ⚫ | |||
[[Kategoria:Polskie produkty tradycyjne]] |
|||
Aktualna wersja na dzień 20:56, 7 lis 2024
| deser | |
| |
| Inne nazwy |
ciastko „W-Z”, torcik W-Z, WZ, WZK, radomianka |
|---|---|
| Rodzaj |
ciastko |
| Data i miejsce powstania |
przełom lat 40. i 50. XX wieku
lub lata 30 XX. wieku |
| Składniki | |
|
śmietana, jaja, cukier, mąka pszenna, kakao | |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dane liczbowe na podstawie: Medycyna praktyczna[1] Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wuzetka, ciastko „W-Z”, torcik W-Z, WZ, WZK[3] – rodzaj słodkiego ciastka[4][5][3] (torciku[3]); wyrób cukierniczy w postaci dwóch blatów kakaowego biszkoptu przełożonych marmoladą, bitą śmietaną, wykończony pomadą czekoladową i udekorowany bitą śmietaną[6]. W praktyce w wielu lokalach gastronomicznych bitą śmietanę zastępuje się rozmaitymi kremami[7].
Nazwa i historia powstania
[edytuj | edytuj kod]Nazwa deseru powstała na przełomie lat 40. i 50. XX wieku, prawdopodobnie od warszawskiej trasy W-Z, w pobliżu której znajdowała się jedna z cukierni[8][9][3]. Przypuszcza się, że ma związek z konkursem na ciastko zorganizowanym pod koniec lat 40. XX wieku przez Cech Rzemiosł Spożywczych[3].
Według innej teorii nazwa „wuzetka” pochodzi od skrótowca: „WZC”, którego rozwinięcie to „wypiek z czekoladą”[8][3] albo „WZK” czyli „wypiek z kremem”[10][3]. Inna sugeruje, że nazwa deseru pochodziła od nazwy pierwszego producenta – Warszawskich Zakładów Ciastkarskich (WZC)[8][3]. Według Jarosława Zielińskiego, deser ten powstał w 1949 roku, jego nazwę zaś wymyślono w 1953, w jednej z kawiarni w pobliżu kina „Muranów”[10]. Według Danuty Szmit-Zawieruchy ciastko zostało nazwane na cześć trasy W-Z, podobnie jak kawiarnia „W-Z”, mieszcząca się w budynku kina „Muranów”[11].
W rejonie Radomia, ciastko znane jest jako radomianka[12]. Według tamtejszego oryginalnego przedwojennego przepisu było przyrządzane z kremem na bazie zsiadłego mleka[potrzebny przypis] i podawane w restauracji Stanisława Wierzbickiego, lokalu modnego wśród elit Warszawy wybierających się na niedzielne przejażdżki do Radomia po oddaniu do ruchu asfaltowej szosy łączącej oba miasta.[potrzebny przypis] Po wojnie wielu radomskich cukierników przyjechało pracować do Warszawy skąd mogli przywieźć recepturę na popularną dzisiaj wuzetkę[potrzebny przypis][13]. Radomiankę upamiętnia jeden z odlewów wykonanych w ramach szlaku Symbole Radomia, umieszczony na chodniku przed radomską łaźnią przy ul. Żeromskiego[14].
Na początku lat 50. wyłączność na produkcję wuzetek miały wspomniane wyżej Warszawskie Zakłady Ciastkarskie[3]. Wtedy WZC sprzedawały to ciastko wyłącznie w kawiarniach i cukierniach firmowych sieci „Camargo”[3]. Przepis na wuzetkę nigdy nie został zastrzeżony, dzięki czemu w latach 70. została spopularyzowana także poza Warszawą[15][3].
W-Z jako produkt tradycyjny
[edytuj | edytuj kod]23 maja 2023 wuzetka została wpisana na listę produktów tradycyjnych w województwie mazowieckim – pod nazwą „ciastko «W-Z» (zwane też: WZ, torcik W-Z, WZK, wuzetka)”[3][16]. Według oficjalnej specyfikacji torcik ma kształt prostopadłościanu, czasem nawet sześcianu o krawędzi o długości ok. 7 cm[3]. Przełożony jest marmoladą i bitą śmietaną, a z wierzchu udekorowany polewą czekoladową i kleksem z bitej śmietany[3]. Biszkopt ma barwę czekoladowego brązu, jest miękki, wilgotny i sprężysty, a polewa jest ciemniejsza i błyszcząca[3].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Bazę pod ciasto biszkoptowe stanowią mąka pszenna, jajka, cukier i kakao[10]. Po dokładnym wymieszaniu składników ciasto jest poddawane obróbce termicznej w temperaturze ok. 180 °C[10]. Po upieczeniu i ostygnięciu ciasto jest nasączane ponczem[10]. Może to być syrop z cukru, cytryny, zapachu rumowego i spirytusu[6]. Górne powierzchnie dolnego (opcjonalnie) i górnego blatu smaruje się cienko marmoladą[10][6] lub dżemem, a całość przekłada się bitą śmietaną. Górny blat pokrywany jest dodatkowo pomadą czekoladową[10]. Po zastygnięciu pomada powinna być chrupiąca[7], będzie to więc np. lukier z czekoladą[6][8]. Według innej metody przygotowania wuzetki, biszkopt nasącza się czekoladą[8]. Na końcu wuzetkę kroi się na kwadratowe kawałki uzyskując w ten sposób ciastka, które dekoruje się „kleksami” z bitej śmietany[10] wyciśniętej ze szprycy.
W kulturze masowej
[edytuj | edytuj kod]Ciastko było stałą pozycją w menu warszawskich kawiarni okresu PRL, co pokazano m.in. w komedii Miś (1980) Stanisława Barei[17][3]. W scenie spotkania Ryszarda Ochódzkiego i jego kochanki w kawiarni obsługująca ich kelnerka oświadcza: „Kawa i wuzetka są obowiązkowe dla każdego. Bijemy się o złotą patelnię“[17].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Paulina Augustyn, Pierogi, naleśniki, kluski śląskie – czy chory na cukrzycę musi z nich rezygnować?, „Medycyna Praktyczna”, www.mp.pl, 2015 [dostęp 2016-05-21].
- ↑ Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Ciastko „W-Z” (zwane też: WZ, torcik W-Z, WZK, wuzetka). [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. mazowieckie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 29 maja 2023. [dostęp 2023-12-28].
- ↑ Ewa Dereń, Tomasz Nowak, Edward Polański, Słownik języka polskiego z frazeologizmami i przysłowiami, Arti, 2008, s. 476, ISBN 978-83-89725-31-8 [dostęp 2016-08-13].
- ↑
wuzetka [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2021-05-28].
- ↑ a b c d Maciej Nowak: Wuzetka - zagadkowe arcyciastko specjałem Warszawy?. [w:] warszawa.wyborcza.pl [on-line]. Agora SA, 22 sierpnia 2010. [dostęp 2021-05-28].
- ↑ a b Magda Gessler, Smaczna Polska. Kulinarny przewodnik regionalny, Otwarte, 7 listopada 2013, s. 162, ISBN 978-83-240-2494-0 [dostęp 2016-08-13].
- ↑ a b c d e Jerzy S. Majewski: Słodka tajemnica warszawskiego torcika W-Z. [w:] warszawa.wyborcza.pl [on-line]. Agora SA, 22 lutego 2009. [dostęp 2021-05-28].
- ↑ Błażej Brzostek: Wstecz. Historia Warszawy do początku. Warszawa: Muzeum Warszawy, 2021, s. 236. ISBN 978-83-959638-3-4.
- ↑ a b c d e f g h Wuzetka: królowa warszawskich kawiarni. Komplet Polska sp. z o.o, 12 listopada 2013. [dostęp 2018-11-08]. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2019-12-29)].
- ↑ Danuta Szmit-Zawierucha: Ludzie i pejzaże Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 2005, s. 192. ISBN 83-85584-90-0.
- ↑ Rafał Natorski, Radomianka czy wuzetka? Historia słynnego ciastka [online], kuchnia.wp.pl, 6 marca 2018 (pol.).
- ↑ MAPA-radomianka [online], muzeumdomkow (pol.).
- ↑ Stolik okolicznościowy – Symbole Radomia [online], symbole.radom.pl (pol.).
- ↑ Paweł Płaczek. Wuzetka. „Skarpa Warszawska”, s. 50, marzec 2021.
- ↑ Michał Wojtczuk. Najbardziej warszawskie ciastko. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 26 lipca 2023.
- ↑ a b Jerzy S. Majewski. Czterdziestka stuknęła temu Misiu. „Gazeta Stołeczna”, s. 10, 30 kwietnia – 3 maja 2021.
