Dochód: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 23:11, 4 lis 2024

Dochód – wpływy osiągnięte w określonym czasie po potrąceniu kosztów ich uzyskania^[1].

Stanowi podstawową kategorię ekonomiczną, wyrażającą dodatni efekt zastosowania czynników wytwórczych: ziemi, pracy, kapitału rzeczowego, kapitału finansowego w procesie gospodarowania. Dochód jest rezultatem połączenia wymienionych czynników wytwórczych oraz przedsiębiorczości człowieka. Dochód w formie pieniężnej jest wyrazem towarów i usług, które podmioty go posiadające mogą za niego nabyć.

W podejściu makroekonomicznym dochód społeczeństwa jest nadwyżką ekonomiczną, która może zostać wykorzystana do zaspokojenia potrzeb indywidualnych i zbiorowych, celów bieżących (konsumpcja) i celów rozwojowych (inwestycje)^[2].

Dochód w sensie ekonomicznym nie jest tożsamy z dochodem w sensie podatkowym, który w tym aspekcie definiuje się jako różnicę pomiędzy przychodami a kosztami ich uzyskania.

W praktyce różne podmioty w różny sposób określają swój dochód. Ponadto wobec niektórych grup podmiotów obowiązują definicje dochodu określone przepisami prawa (np. dochód osobisty do opodatkowania albo dochody obliczane dla potrzeb np. ustalenia zasiłków itp.).

Osoby fizyczne

Dla celów podatkowych w przypadku osób fizycznych, co do zasady, dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania w roku podatkowym.

Osoby prawne

W przypadku osób prawnych nie występuje kategoria źródeł przychodów. Zatem dochodem jest nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta z całej prowadzonej przez osobę prawną działalności w roku podatkowym.

Gospodarstwo rolne

W rachunkowości pełnej gospodarstwa rolnego występują cztery różne miary mające w nazwie słowo dochód. Są to: dochód rolniczy, dochód ogólny, dochód gospodarstwa i dochód osobisty rolnika.

Jednostki administracji publicznej

W przypadku jednostek administracji publicznej dochód jest w praktyce równy sumie wpływów (przychodów) z różnych tytułów, np. w budżecie gminy znajdujemy takie pozycje jak czynsze dzierżawne, opłaty za świadectwa, zaświadczenia i inne dokumenty, opłaty za zarząd, użytkowanie i użytkowanie wieczyste, wpływy z tytułu sprzedaży mienia komunalnego, odsetki za nieterminowe regulowanie należności, prowizje, wpływy z mandatów wystawionych przez straż miejską, z podatków, z opłat skarbowych, z opłat koncesyjnych, z subwencji i dotacji, z rekompensat, z opłat za niektóre usługi.

Zobacz też

Przypisy

↑ dochód, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-02-21] .
↑ S. Owsiak: Finanse. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2015, s. 67–69. ISBN 978-83-208-2179-6.

[1] dochód, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-02-21] .

[2] S. Owsiak: Finanse. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2015, s. 67–69. ISBN 978-83-208-2179-6.

[1]

[2]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+'''Dochód''' – wpływy osiągnięte w określonym czasie po potrąceniu [[Koszt (ekonomia)|kosztów]] ich uzyskania<ref>{{encyklopedia PWN|id=3893362|tytuł=dochód|data dostępu=2022-02-21}}</ref>.
-'''Dochód''' jest to miara [[finanse|finansowa]] pożytków czerpanych z różnych źródeł.
+Stanowi podstawową kategorię [[ekonomia|ekonomiczną]], wyrażającą dodatni efekt zastosowania [[Czynniki produkcji|czynników wytwórczych]]: ziemi, [[Praca (działalność człowieka)|pracy]], [[kapitał rzeczowy|kapitału rzeczowego]], [[Kapitał (ekonomia)|kapitału finansowego]] w procesie gospodarowania. Dochód jest rezultatem połączenia wymienionych czynników wytwórczych oraz [[przedsiębiorczość|przedsiębiorczości]] człowieka. Dochód w formie pieniężnej jest wyrazem towarów i usług, które podmioty go posiadające mogą za niego nabyć.
-W praktyce różne podmioty w różny sposób określają swój dochód. Ponadto wobec niektórych grup podmiotów obowiązują definicje dochodu określone przepisami [[prawo|prawa]] (np. dochód osobisty do opodatkowania albo dochody obliczane dla potrzeb np. ustalenia zasiłków, preferencyjnego oprocentowania niektórych [[kredyt|kredytów]] itp.)
+W podejściu [[makroekonomia|makroekonomicznym]] dochód społeczeństwa jest nadwyżką ekonomiczną, która może zostać wykorzystana do zaspokojenia potrzeb indywidualnych i zbiorowych, celów bieżących ([[konsumpcja]]) i celów rozwojowych (inwestycje)<ref>{{cytuj książkę |autor = S. Owsiak |tytuł = Finanse |wydawca = Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne |miejsce = Warszawa |data = 2015 |isbn = 978-83-208-2179-6 |strony = 67–69}}</ref>.
-== Gospodarstwo rolne ==
-W [[rachunkowość|rachunkowości]] pełnej [[gospodarstwo rolne|gospodarstwa rolnego]] występują cztery różne miary mające w nazwie słowo dochód. Są to: dochód rolniczy, dochód ogólny, dochód gospodarstwa i dochód osobisty [[rolnik]]a. Każda z tych miar opisuje finansowy wynik działalności gospodarstwa, tzn. przychody pomniejszone o różnie grupowane wydatki lub koszty. Są to więc miary zbliżone do zysku przedsiębiorstwa.
+Dochód w sensie ekonomicznym nie jest tożsamy z dochodem w sensie podatkowym, który w tym aspekcie definiuje się jako różnicę pomiędzy [[Przychód|przychodami]] a [[Koszt (ekonomia)|kosztami]] ich uzyskania.
-== Jednostki administracji publicznej ==
-W przypadku jednostek [[administracja|administracji]] publicznej dochód jest w praktyce równy sumie wpływów (przychodów) z różnych tytułów. Np. w [[budżet|budżecie]] [[gmina|gminy]] znajdujemy takie pozycje jak [[czynsz|czynsze]] dzierżawne, opłaty za świadectwa, zaświadczenia i inne dokumenty, opłaty za zarząd, użytkowanie i [[użytkowanie wieczyste]], wpływy z tytułu sprzedaży mienia komunalnego, odsetki za nieterminowe regulowanie należności, prowizje, wpływy z mandatów wystawionych przez [[straż miejska|straż miejską]], z [[podatki|podatków]], z [[opłaty skarbowe|opłat skarbowych]], z opłat [[koncesja|koncesyjnych]], z [[subwencja|subwencji]] i [[dotacja|dotacji]], z [[rekompensata|rekompensat]], z opłat za niektóre usługi.
+W praktyce różne podmioty w różny sposób określają swój dochód. Ponadto wobec niektórych grup podmiotów obowiązują definicje dochodu określone przepisami [[prawo|prawa]] (np. dochód osobisty do opodatkowania albo dochody obliczane dla potrzeb np. ustalenia zasiłków itp.).
 == Osoby fizyczne ==
-Dla celów podatkowych w przypadku [[osoba fizyczna|osób fizycznych]], co do zasady, dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania w [[rok podatkowy|roku podatkowym]]. Jeśli suma kosztów uzyskania przychodów danego źródła przekracza sumę osiągniętego z tego źródła przychodów występuje strata.
+Dla celów podatkowych w przypadku [[osoba fizyczna|osób fizycznych]], co do zasady, dochodem ze źródła [[Przychód|przychodów]] jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania w [[rok podatkowy|roku podatkowym]].
-Ustalając wysokość dochodu do opodatkowania za dany rok podatkowy nie łączy się dochodów i strat z różnych źródeł uzyskania przychodów, co oznacza, iż np. dochód ze stosunku pracy nie może być zniwelowany stratą z działalności gospodarczej. Łączy się natomiast dochody z różnych źródeł przychodów opodatkowanych w ten sam sposób, tzn. dochód ze stosunku pracy łączy się z dochodem z działalności gospodarczej, jeśli dochód z działalności gospodarczej jest opodatkowany wg skali podatkowej, a nie stawką jednolitą 19%.  Aktualna ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych<ref>''Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych'' ({{Dziennik Ustaw|rok=1991|numer=80|pozycja=350}})</ref> wymienia 9 źródeł uzyskania przychodów.
 == Osoby prawne ==
-W przypadku [[osoba prawna|osób prawnych]] nie występuje kategoria źródeł przychodów. Zatem dochodem jest nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta z całej prowadzonej przez osobę prawną działalności w roku podatkowym. W sytuacji odwrotnej występuje strata.
+W przypadku [[osoba prawna|osób prawnych]] nie występuje kategoria źródeł przychodów. Zatem dochodem jest nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta z całej prowadzonej przez osobę prawną działalności w roku podatkowym.
-{{main|Zysk (ekonomia)}}
-== Rodzina ==
+== Gospodarstwo rolne ==
+W [[rachunkowość|rachunkowości]] pełnej [[gospodarstwo rolne|gospodarstwa rolnego]] występują cztery różne miary mające w nazwie słowo dochód. Są to: dochód rolniczy, dochód ogólny, dochód gospodarstwa i dochód osobisty [[rolnik]]a.
-Dochody osobiste i dochody [[rodzina (socjologia)|rodziny]] to suma dochodów z różnych [[źródło przychodów|źródeł przychodów]]. Dla wyżej wspomnianych potrzeb oblicza się dochody [[brutto]] - przed opodatkowaniem bądź [[netto]] - po opodatkowaniu, odejmując od przychodów niektóre wydatki kwalifikowane jako [[koszt uzyskania przychodów|koszty uzyskania]]. Np. dla obliczenia dochodu brutto z pracy od przychodów odlicza się oprócz innych kosztów uzyskania także składki na  [[ubezpieczenie społeczne|ubezpieczenie społeczne]], nie odlicza się natomiast [[podatek dochodowy|podatku dochodowego]] i składki na [[ubezpieczenie zdrowotne|ubezpieczenie zdrowotne]]. Elementy te odejmuje się natomiast dla obliczenia dochodu netto (na rękę).
+== Jednostki administracji publicznej ==
+W przypadku jednostek [[administracja|administracji]] publicznej dochód jest w praktyce równy sumie wpływów (przychodów) z różnych tytułów, np. w [[budżet|budżecie]] [[gmina|gminy]] znajdujemy takie pozycje jak [[czynsz]]e dzierżawne, opłaty za świadectwa, zaświadczenia i inne dokumenty, opłaty za zarząd, użytkowanie i [[użytkowanie wieczyste]], wpływy z tytułu sprzedaży mienia komunalnego, [[odsetki]] za nieterminowe regulowanie należności, prowizje, wpływy z mandatów wystawionych przez [[Straż gminna|straż miejską]], z [[podatek|podatków]], z [[opłata skarbowa|opłat skarbowych]], z opłat [[koncesja|koncesyjnych]], z [[subwencja|subwencji]] i [[dotacja|dotacji]], z [[rekompensata|rekompensat]], z opłat za niektóre usługi.
-== Różnice w dochodach między jednostkami ==
-Mogą one wynikać z następujących przyczyn:
-* różne potrzeby
-* różne zdolności i możliwości działania, w możliwościach korzystania z różnych dóbr
-* różne wyposażenie w zasoby
-* różne prawa, którymi moga dysponować jednostki
-* różnice w wysiłku, udziale w wynikach czy produkcyjności
-* różnice w przekonaniach co do dóbr
-* różnice w gustach
-{{Przypisy}}
 == Zobacz też ==
+{{wikisłownik|dochód}}
 * [[Dochód pasywny]]
 * [[Dochody gminy]]
 * [[Dochód publiczny]]
-* [[Dochody budżetowe]]
+* [[Dochody budżetu państwa|Dochody budżetowe]]
+* [[Dochód całkowity]]
 * [[Przychód]]
+* [[Zysk]]
+== Przypisy ==
+{{Przypisy}}
+{{Kontrola autorytatywna}}
-{{stub}}
 [[Kategoria:Dochód]]
 [[Kategoria:Podatki]]
 [[Kategoria:Prawo finansowe]]
-[[de:Einkommen]]
-[[en:Net income]]
-[[es:Ingreso]]
-[[eo:Rento]]
-[[fr:Revenu]]
-[[it:Reddito]]
-[[nl:Inkomen]]
-[[pt:Renda]]
-[[ru:Доход]]
-[[ta:வருவாய்]]
-[[uk:Дохід]]