Przejdź do zawartości

Aidan Quinn: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Popups ujednoznacznił Thriller na Dreszczowiec
m red.
 
(Nie pokazano 49 wersji utworzonych przez 35 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Aktor infobox
{{Aktor infobox
|Imię i nazwisko = Aidan Quinn
|imię i nazwisko = Aidan Quinn
|Grafika =
|imię i nazwisko org =
|Podpis =
|grafika = Aidan Quinn at the 2009 Tribeca Film Festival.jpg
|Prawdziwe nazwisko =
|opis grafiki =
|Data urodzenia = [[8 marca]] [[1959]]
|alt grafiki =
|prawdziwe imię i nazwisko = Aidan Thomas Quinn
|Miejsce urodzenia = {{flaga|USA}} [[Rockford (Illinois)|Rockford]]
|Data śmierci =
|data urodzenia = 8 marca 1959
|Miejsce śmierci =
|miejsce urodzenia = [[Chicago]]
|Ważne role =
|data śmierci =
|Nagroda na FPFF =
|miejsce śmierci =
|Oscar =
|zawód = aktor
|Złoty Glob =
|współmałżonek = Elizabeth Bracco<br />{{small|(od 1987)}}
|lata aktywności = od 1979
|Nagroda na MFF w Cannes =
|Puchar Volpiego =
|zespół artystyczny =
|odznaczenia =
|Nagroda na MFF w Berlinie =
|commons =
|commons = Category:Aidan Quinn
|cytaty =
|www =
|www = <!--adres bez http://-->
|imdb_id = 0001644
}}
}}
'''Aidan Quinn''' (ur. [[8 marca]] [[1959]] roku w [[Rockford (Illinois)|Rockford]] w stanie [[Illinois]]) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] aktor pochodzenia [[Irlandia|irlandzkiego]].
'''Aidan Thomas Quinn'''<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.listal.com/aidan-quinn|tytuł=Aidan Quinn|opublikowany=Listal|język=en|data dostępu=2024-08-16}}</ref> (ur. [[8 marca]] [[1959 w filmie|1959]] w [[Chicago]]) – amerykański [[aktor]] pochodzenia [[Irlandczycy|irlandzkiego]].


Był dwukrotnie nominowany do nagrody [[Nagroda Emmy|Emmy]] – za rolę prawnika Michaela Piersona, ukrywającego swój [[homoseksualizm]] i zarażonego [[Zespół nabytego niedoboru odporności|AIDS]] w dramacie telewizyjnym [[NBC]] ''[[Wczesny mróz]]'' (''An Early Frost'', 1985)<ref name="awards">{{cytuj stronę|url=https://www.allmovie.com/artist/aidan-quinn-an2023/awards|tytuł=Aidan Quinn Awards|opublikowany=[[AllMovie]]|język=en|data dostępu=2024-08-16}}</ref> i jako senator Stanów Zjednoczonych Henry Laurens Dawes w westernie historycznym [[HBO]] ''[[Pochowaj me serce w Wounded Knee]]'' (''Bury My Heart at Wounded Knee'', 2007)<ref name="awards"/> w reżyserii [[Yves Simoneau|Yves'a Simoneau]].
== Życiorys ==
Urodził się w rodzinie [[Kościół katolicki|rzymskokatolickiej]] [[Irlandczycy|irlandzkich]] [[imigranci|imigrantów]] jako jedno z pięciorga dzieci profesora [[Literatura angielska|literatury angielskiej]] i [[Literatura irlandzka|irlandzkiej]]. Ma trzech młodszych braci: Declana (ur. [[1957]]), Jamesa i Paula (ur. [[1960]]) i jedną młodszą siostrę Marianę. Jego ojciec często podróżował do [[Irlandia|Irlandii]], gdzie zbierał materiały do pracy i zabierał Aidana ze sobą.


== Wczesne lata ==
Po ukończeniu szkoły średniej Rockford West High School w [[Rockford (Illinois)|Rockford]], przeprowadził się do [[Dublin]]a, gdzie występował w amatorskich teatrach. W [[1978]] roku w wieku dziewiętnastu lat przeniósł się do [[Chicago]] w stanie [[Illinois]], gdzie kontynuował naukę w Columbia College. Debiutował na profesjonalnej scenie w [[Chicago]] w sztuce ''Człowiek w 605'' (''The Man in 605''). W [[1983]] roku trafił na scenę [[Off-Broadway]]u w spektaklu ''Szalony z miłości'' (''Fool for Love''). Rok później debiutował na dużym ekranie w [[Melodramat|melodramacie]] komediowym [[James Foley|Jamesa Foley'a]] ''Buntownik z Eberton'' (''Reckless'', [[1984 w filmie|1984]]) z [[Daryl Hannah]], [[Cliff De Young|Cliffem De Young]], [[Adam Baldwin|Adamem Baldwinem]] i [[Jennifer Grey]]. Następnie został dostrzeżony w komedii ''Rozpaczliwie szukam Susan'' (''Desperately Seeking Susan'', [[1985 w filmie|1985]]) u boku [[Rosanna Arquette|Rosanny Arquette]] i [[Madonna (piosenkarka)|Madonny]]. Za kreację [[gej]]a zarażonego [[Zespół nabytego niedoboru odporności|AIDS]] w telewizyjnym dramacie [[National Broadcasting Company|NBC]] ''Wczesny przymrozek'' (''An Early Frost'', [[1985 w filmie|1985]]) zdobył nominację do nagrody [[Emmy]]. W [[1986]] roku zadebiutował jako [[reżyser]] [[teatr]]alny przedstawienia [[John Turturro|Johna Turturro]] pt. ''Pracowity żywot'' (''A Worker's Life'') na scenie Ensemble Studio Theatre's "Marathon '86" w [[Nowy Jork (miasto)|Nowym Jorku]]. W kinowym dramacie [[Film wojenny|wojennym]] [[Roland Joffé|Rolanda Joffé]] ''[[Misja (film 1986)|Misja]]'' (''The Mission'', [[1986 w filmie|1986]]) z [[Robert De Niro|Robertem De Niro]] i [[Jeremy Irons]]em zagrał postać Felipe Mendozy, zamordowanego przez starszego brata-najemnika-łowcy niewolników. W [[1988]] roku pojawił się na [[Broadway]]u ''Tramwaj zwany pożądaniem'' (''A Streetcar Named Desire'') jako Stanley Kowalski z [[Blythe Danner]] i [[Frances McDormand]].
Urodził się w Chicago w [[Illinois]] w rodzinie [[Kościół katolicki|rzymskokatolickiej]] [[Irlandczycy|irlandzkich]] [[Imigracja|imigrantów]]<ref name="people">{{Cytuj|url=http://www.biography.com/people/aidan-quinn-16472533|data=2012|tytuł =Aidan Quinn Biography|czasopismo=[[People]]|język = en|data dostępu = 2024-08-16|archiwum =https://archive.is/xxC1}}</ref><ref name="arts">{{Cytuj|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/features/aidan-quinn-the-quiet-man-55228.html|autor=Nick Hasted|data=9 kwietnia 2004|tytuł=Aidan Quinn: The quiet man|czasopismo=[[The Independent]]|język=en|data dostępu=2024-08-16|archiwum =https://archive.is/ge0VR}}</ref> jako jedno z pięciorga dzieci Teresy i Michaela Quinna<ref name="ethni">{{cytuj stronę|url=https://ethnicelebs.com/aidan-quinn|data=27 lutego 2018|tytuł=Aidan Quinn What Nationality Ancestry Race|opublikowany=EthniCelebs.com|język=en|data dostępu=2024-08-16|archiwum =https://archive.is/zhSJB}}</ref>. Wychowywał się w [[Rockford (Illinois)|Rockford]] w Illinois z trzema braćmi – Declanem (ur. 1957), Jamesem i Paulem (ur. 1960, zm. 2015 w wieku 55 lat<ref>{{Cytuj|url=https://variety.com/2015/film/obituaries-people-news/director-paul-quinn-brother-of-aidan-quinn-dies-at-55-1201585568/|autor=Mannie Holmes|data=3 września 2015|tytuł =Director Paul Quinn, Brother of Aidan Quinn, Dies at 55|czasopismo=[[Variety]]|język = en|data dostępu = 2024-08-16}}</ref>) oraz młodszą siostrą Marian<ref name="tv">{{cytuj|url=https://www.tvguide.com/celebrities/aidan-quinn/bio/3000414234/|tytuł=Aidan Quinn Actor|czasopismo=[[TV Guide]]|język = en|data dostępu = 2024-08-16|archiwum =https://archive.is/UcDTF}}</ref>. Jego ojciec był profesorem [[Literatura angielska|literatury angielskiej]] i [[Literatura irlandzka|irlandzkiej]]<ref name="fr">{{Cytuj stronę |url=http://www.filmreference.com/film/43/Aidan-Quinn.html|tytuł =Aidan Quinn Biography (1959–)|opublikowany =Film Reference|język = en|data dostępu = 2024-08-16}}</ref> i często podróżował do [[Irlandia|Irlandii]], gdzie zbierał materiały do pracy i zabierał Aidana ze sobą.


Po ukończeniu szkoły średniej Rockford West High School w [[Rockford (Illinois)|Rockford]], przeprowadził się do [[Dublin]]a, gdzie występował w amatorskich teatrach. W 1978 w wieku dziewiętnastu lat przeniósł się do Chicago, gdzie kontynuował naukę w [[DePaul University]]. Kiedy miał dziewiętnaście lat pracował jako [[cieśla]], [[dekarz]], [[woźny]] w bibliotece i zmywak do naczyń<ref name="ca">{{Cytuj stronę |url=https://www.tribute.ca/people/biography/aidan-quinn/2062/|tytuł =Aidan Quinn Biography|opublikowany =Tribute.ca|język = en|data dostępu = 2024-08-16}}</ref>, zanim zdał sobie sprawę, że chce zostać aktorem. Trenował w Piven Theatre Workshop<ref>{{cytuj stronę|url =https://web.archive.org/web/20171130004813/http://piventheatre.org/alumni/|tytuł =Piven Theatre Workshop Alumni|opublikowany =PivenTheatre|język = en}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url =https://www.irishcentral.com/culture/entertainment/aidan-quinn-talks-up-his-irish-heritage-92522949-237693401|autor=April Drew|data =30 kwietnia 2010|tytuł =Aidan Quinn talks up his Irish heritage|opublikowany =IrishCentral|język = en|data dostępu = 2024-08-16}}</ref>, prowadzonym przez ojca [[Jeremy Piven|Jeremy’ego Pivena]]<ref name="tv"/> w [[Evanston (Illinois)|Evanston]] w Illinois.
Powrócił na ekran w tytułowej roli [[Robinson Crusoe|Robinsona Crusoe]] w dramacie ''Crusoe'' ([[1989 w filmie|1989]]) z udziałem [[Timothy Spall|Timothy'ego Spalla]], [[Melodramat|melodramacie]] ''Zabawa w Boga'' (''At Play in the Fields of the Lord'', [[1991 w filmie|1991]]) z [[Tom Berenger|Tomem Berengerem]], [[John Lithgow|Johnem Lithgow]] i [[Daryl Hannah]], telewizyjnym [[Dreszczowiec|thriller]]ze ''Kłamstwa bliźniaków'' (''Lies of the Twins'', [[1991 w filmie|1991]]) z [[Isabella Rossellini|Isabellą Rossellini]] i [[Iman]] oraz [[Melodramat|melodramacie]] [[Film wojenny|wojennym]] ''Wichry namiętności'' (''Legends of the Fall'', [[1994 w filmie|1994]]) jako najstarszy z trzech braci Ludlowów z [[Brad Pitt|Bradem Pittem]]. Kreacja Toma Bledsoe w dramacie ''Łowczyni piosenek'' (''Songcatcher'', [[2000 w filmie|2000]]) przyniosła mu nagrodę specjalną Jury na [[Sundance Film Festival|Festiwalu Filmowym w Sundance]].


=== Życie prywatne ===
== Kariera ==
W 1979 debiutował na profesjonalnej scenie w roli Jerry’ego Greena w spektaklu ''Człowiek w 605'' (''The Man in 605'')<ref name="tv"/>. Grał w Wisdom Bridge Theatre w Chicago w przedstawieniach: ''The Irish Hebrew Lesson'', ''[[Szeherezada (postać)|Szeherezada]]'' i ''[[Hamlet]]'' w roli [[Hamlet (postać)|tytułowego duńskiego księcia]]. Występował na [[Off-Broadway]]u w sztukach [[Sam Shepard|Sama Sheparda]] – ''Szalony z miłości'' (''Fool for Love'', 1983) w roli Eddiego i ''Kłamstwo umysłu'' (''A Lie of the Mind'', 1985) jako Frankie<ref name="iobdb">{{cytuj stronę|url=http://www.iobdb.com/CreditableEntity/10558|tytuł=Aidan Quinn|opublikowany=Internet Off-Broadway Database|język=en|data dostępu=2024-08-16}}</ref>.


Po gościnnym udziale w odcinku serialu familijnym [[American Broadcasting Company|ABC]] ''Amerykański sen'' (''American Dream'', 1981) – pt. „Romans Caseya” („Casey’s Romance”) jako Scooter z udziałem [[Stephen Macht|Stephena Machta]], zadebiutował na kinowym ekranie w roli nastoletniego wyrzutka i piłkarza Johnny’ego Rourke’a, który zakochuje się w cheerleaderce z wyższych sfer ([[Daryl Hannah]]) w melodramacie komediowym [[James Foley (reżyser)|Jamesa Foleya]] ''Buntownik z Eberton'' (''Reckless'', 1984)<ref name="all">{{cytuj stronę|url=https://www.allmovie.com/artist/aidan-quinn-an2023|tytuł=Aidan Quinn Biography|opublikowany=[[AllMovie]]|język=en|data dostępu=2024-08-16}}</ref>. Następnie znalazł się w obsadzie komedii ''[[Rozpaczliwie poszukując Susan]]'' (''Desperately Seeking Susan'', 1985) z [[Rosanna Arquette|Rosanną Arquette]] i [[Madonna (piosenkarka)|Madonną]]. W dramacie [[Roland Joffé|Rolanda Joffé]] ''[[Misja (film 1986)|Misja]]'' (''The Mission'', 1986) u boku [[Robert De Niro|Roberta De Niro]] i [[Jeremy Irons|Jeremy’ego Ironsa]] zagrał postać Felipe’a Mendozy, zamordowanego przez starszego brata–najemnika–łowcy niewolników.
Zamieszkał w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], gdzie często występuje na scenie w teatrze. W dniu [[1 września]] [[1987]] roku poślubił aktorkę Elisabeth Bracco (siostrę aktorki [[Lorraine Bracco]]), z którą ma dwie córki: Avę Eileen (ur. [[1989]]) i Mia (ur. [[1998]]).


W 1986 zadebiutował jako reżyser teatralny przedstawienia ''Pracowity żywot'' (''A Worker’s Life'') [[John Turturro|Johna Turturro]] na scenie Ensemble Studio Theatre’s „Marathon ’86” w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]]. W 1988 odniósł sukces na [[Broadway (teatr)|Broadwayu]] i zdobył nagrodę Theatre World za rolę Stanleya Kowalskiego w sztuce [[Tennessee Williams]]a ''[[Tramwaj zwany pożądaniem]]'' (''A Streetcar Named Desire'')<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/aidan-quinn-56759|tytuł=Aidan Quinn|opublikowany=[[Internet Broadway Database]]|język=en|data dostępu=2024-08-16}}</ref> z [[Blythe Danner]] i [[Frances McDormand]].
== Ciekawostki ==
* Ma 182 [[Centymetr|cm]] wzrostu.
* Nie jest spokrewniony z [[Anthony Quinn]]em.


Powrócił na ekran w tytułowej roli [[Robinson Crusoe|Robinsona Crusoe]] w dramacie ''Crusoe'' (1989) z udziałem [[Timothy Spall|Timothy’ego Spalla]], melodramacie ''[[Zabawa w Boga]]'' (''At Play in the Fields of the Lord'', 1991) z [[Tom Berenger|Tomem Berengerem]], telewizyjnym dreszczowcu ''Kłamstwa bliźniaków'' (''Lies of the Twins'', 1991) z [[Isabella Rossellini|Isabellą Rossellini]] i [[Iman]] oraz melodramacie wojennym ''[[Wichry namiętności]]'' (''Legends of the Fall'', 1994) jako najstarszy z trzech braci Ludlowów z [[Brad Pitt|Bradem Pittem]]. W biograficznym dramacie wojennym [[Neil Jordan|Neila Jordana]] ''[[Michael Collins (film)|Michael Collins]]'' (1996) został obsadzony w roli terrorysty [[Irlandzka Armia Republikańska|IRA]], [[Harry Boland (polityk)|Harry’ego Bolanda]]<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.rottentomatoes.com/celebrity/aidan_quinn|tytuł=Aidan Quinn|opublikowany=[[Rotten Tomatoes]]|język=en|data dostępu=2024-08-16}}</ref>. Kreacja Toma Bledsoe w dramacie ''Łowczyni piosenek'' (''Songcatcher'', 2000) przyniosła mu nagrodę specjalną Jury na [[Sundance Film Festival|Festiwalu Filmowym w Sundance]]. W telewizyjnej adaptacji powieści [[Mark Twain|Marka Twaina]] ''[[Książę i żebrak]]'' (''The Prince and the Pauper'', 2000) pojawił się jako Sir Miles Hendon.
== Wybrana filmografia ==

* [[2005 w filmie|2005]]: ''[[Empire Falls]]'' – David Roby
Był narratorem dokumentalnych filmów historycznych – [[A&E Television Networks]] ''Irlandczycy w Ameryce'' (''The Irish in America'', 1995) i ''Out of Ireland: historia irlandzkiej emigracji do Ameryki'' (''Out of Ireland: The Story of Irish Emigration to America'', 1995), telewizyjnej produkcji muzycznej ''Młody Mesjasz'' (''The Young Messiah'', 2000), współczesnej adaptacji oratorium ''[[Mesjasz (oratorium)|Mesjasz]]'' [[Georg Friedrich Händel|Georga Friedricha Händla]], oraz serialu ''Od Tee do Greena: historia irlandzkiego golfa'' (''From Tee to Green: The Story of Irish Golf'', 2014).
* [[2004 w filmie|2004]]: ''[[Bobby Jones - Geniusz uderzenia]]'' (''Bobby Jones: Stroke of Genius'') – Harry Vardon

* [[2004 w filmie|2004]]: ''[[Cień strachu]]'' (''Shadow of fear'') – detektyw Scofield
== Życie prywatne ==
* [[2004 w filmie|2004]]: ''[[Jaskinie serca]]'' (''Cavedweller'') – Clint Windsor
1 września 1987 zawarł związek małżeński z aktorką Elisabeth Bracco, siostrę aktorki [[Lorraine Bracco]]. Mają dwie córki: Avę Eileen (ur. 1989), która ma [[spektrum autyzmu]]<ref>{{cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20120604165532/http://www.irishabroad.com/news/irish-voice/entertainment/Articles/mighty-quinn180908.aspx|autor=Debbie McGoldrick|data =18 września 2008|tytuł=The Mighty Quinn|opublikowany=IrishAbroad|język=en|data dostępu=2024-08-16}}</ref>, i Mia (ur. 1998)<ref>{{cytuj stronę|url=https://members.tripod.com/~rikkie_g/bio.htm|autor=Rikkie Garcia|data=listopad 2001|tytuł=Aidan Quinn Biography|opublikowany=Tripod.com|język=en|data dostępu=2024-08-16}}</ref>.
* [[2002 w filmie|2002]]: ''[[Skradzione lato]]'' (''Stolen summer'') – Joe O'Malley

* [[2002 w filmie|2002]]: ''[[Evelyn]] – Nick Barron
== Filmografia ==
* [[2001 w filmie|2001]]: ''[[Niesamowite opowieści]]'' (''Night Visions'') – Jeremy Bell
=== Filmy ===
* [[2000 w filmie|2000]]: ''[[Ich dwóch]]'' (''Two of Us'') – Paul McCartney
* [[1999 w filmie|1999]]: ''[[Koncert na 50 serc]]'' (''Music of the Heart'') – Brian Sinclair
* [[1984 w filmie|1984]]: ''Buntownik z Eberton'' (''Reckless'') – Johnny Rourke
* [[1998 w filmie|1998]]: ''[[Totalna magia]]'' (''Practical Magic'') – Gary Hallet
* [[1996 w filmie|1996]]: ''[[Sposób na Szekspira]]'' (''Looking for Richard'') – Richmond
* [[1996 w filmie|1996]]: ''[[Michael Collins (film)|Michael Collins]]'' – Harry Boland
* [[1995 w filmie|1995]]: ''[[Nawiedzony]]'' (''Haunted'') – David Ash
* [[1994 w filmie|1994]]: ''[[Blink (film 1994)|Blink]]'' jako Detektyw John Hallstrom
* [[1994 w filmie|1994]]: ''[[Wichry namiętności (film)|Wichry namiętności]]'' (''Legends of the Fall'') – Alfred Ludlow
* [[1994 w filmie|1994]]: ''[[Frankenstein (film 1994)|Frankenstein]]'' – kapitan Walton
* [[1990 w filmie|1990]]: ''[[Opowieść podręcznej (film)|Opowieść podręcznej]]'' (''The Handmaid's Tale'') – Nick
* [[1993 w filmie|1993]]: ''[[Benny i Joon]]'' (''Benny & Joon'') – Benny Pearl
* [[1987 w filmie|1987]]: ''[[Zasadzka]]'' (''Stakeout'') – Richard 'Stick' Montgomery
* [[1986 w filmie|1986]]: ''[[Wszyscy moi synowie]]'' (''All My Sons'') – Chris Keller
* [[1986 w filmie|1986]]: ''[[Misja (film 1986)|Misja]]'' (''The Mission'') – Felipe
* [[1985 w filmie|1985]]: ''[[Rozpaczliwie poszukując Susan]]'' (''Desperately Seeking Susan'') – Dez
* [[1985 w filmie|1985]]: ''[[Rozpaczliwie poszukując Susan]]'' (''Desperately Seeking Susan'') – Dez
* [[1985 w filmie|1985]]: ''[[Wczesny mróz]]'' (''An Early Frost'') – Michael Pierson
* 1985: ''[[Wczesny mróz]]'' (''An Early Frost'', TV) – Michael Pierson
* [[1984 w filmie|1984]]: ''[[Buntownik z Eberton]]'' (''Reckless'') – Johnny Rourke
* [[1986 w filmie|1986]]: ''[[Misja (film 1986)|Misja]]'' (''The Mission'') – Felipe Mendoza
* [[1987 w filmie|1987]]: ''[[Zasadzka (film 1987)|Zasadzka]]'' (''Stakeout'') – Richard „Stick” Montgomery
* 1987: ''Wszyscy moi synowie'' (''All My Sons'', TV) – Chris Keller
* [[1989 w filmie|1989]]: ''Doskonały świadek'' (''Perfect Witness'', TV) – Sam Paxton
* [[1990 w filmie|1990]]: ''Cytrynowe trio'' (''The Lemon Sisters'') – Frankie McGuinness
* 1990: ''[[Opowieść podręcznej (film)|Opowieść podręcznej]]'' (''The Handmaid’s Tale'') – Nick
* 1990: ''[[Avalon (film 1990)|Avalon]]'' – Jules Kaye
* [[1991 w filmie|1991]]: ''[[Zabawa w Boga]]'' (''At Play in the Fields of the Lord'') – Martin Quarrier
* 1991: ''Kłamstwa bliźniaków'' (''Lies of the Twins'', TV) – James McEwen / Jonathan McEwan
* [[1992 w filmie|1992]]: ''Wędrowna trupa'' (''The Playboys'') – Tom Casey
* 1992: ''Prywatna sprawa'' (''A Private Matter'', TV) – Bob Finkbine
* [[1993 w filmie|1993]]: ''[[Benny i Joon]]'' (''Benny & Joon'') – Benny Pearl
* [[1994 w filmie|1994]]: ''[[Frankenstein (film 1994)|Frankenstein]]'' – kapitan Walton
* 1994: ''[[Wichry namiętności]]'' (''Legends of the Fall'') – Alfred Ludlow
* 1994: ''[[Blink (film 1994)|Blink]]'' jako detektyw John Hallstrom
* [[1995 w filmie|1995]]: ''Nawiedzony'' (''Haunted'') – prof. David Ash
* 1995: ''[[Pod niebem Henrietty]]'' (''The Stars Fell on Henrietta'') – Don Day
* 1995: ''[[Lumiere i spółka]]'' (''Lumière et compagnie'') – w roli samego siebie
* [[1996 w filmie|1996]]: ''[[Michael Collins (film)|Michael Collins]]'' – [[Harry Boland]]
* 1996: ''[[Sposób na Szekspira]]'' (''Looking for Richard'') – Richmond
* [[1997 w filmie|1997]]: ''Wbrew przykazaniom'' (''Commandments'') – Seth Warner
* 1997: ''Zakazane terytorium'' (''Forbidden Territory: Stanley’s Search for Livingstone'', TV) – [[Henry Morton Stanley]]
* 1997: ''Misja specjalna'' (''The Assignment'') – porucznik kmdr. Annibal Ramirez / [[Ilich Ramírez Sánchez|Carlos]]
* [[1998 w filmie|1998]]: ''To jest mój ojciec'' (''This Is My Father'') – Kieran O’Dea (także producent wykonawczy)
* 1998: ''[[Totalna magia]]'' (''Practical Magic'') – Gary Hallet
* [[1999 w filmie|1999]]: ''[[Koncert na 50 serc]]'' (''Music of the Heart'') – Brian Sinclair
* 1999: ''[[W moich snach]]'' (''In Dreams'') – Paul Cooper
* [[2000 w filmie|2000]]: ''Łowczyni piosenek'' (''Songcatcher'') – Tom Bledsoe
* 2000: ''Ich dwóch'' (''Two of Us'', TV) – Paul McCartney
* 2000: ''Książę i żebrak'' (''The Prince and the Pauper'', TV) – Sir Miles Hendon
* [[2001 w filmie|2001]]: ''Niesamowite opowieści'' (''Night Visions'') – Jeremy Bell
* [[2002 w filmie|2002]]: ''[[Evelyn (film)|Evelyn]]'' – Nick Barron
* 2002: ''[[Skradzione lato]]'' (''Stolen summer'') – Joe O’Malley
* [[2003 w filmie|2003]]: ''Szkoła dla łobuzów'' (''Song for a Raggy Boy'') – William Franklin
* 2003: ''Benedict Arnold: kwestia honoru'' (''Benedict Arnold: A Question of Honor'', TV) – generał [[Benedict Arnold]]
* [[2004 w filmie|2004]]: ''Jaskinie serca'' (''Cavedweller'', TV) – Clint Windsor
* 2004: ''[[Cień strachu]]'' (''Shadow of Fear'') – detektyw Scofield
* 2004: ''Chorał'' (''Plainsong'', TV) – Tom Guthrie
* 2004: ''[[Bobby Jones – Zamach geniusza]]'' (''Bobby Jones: Stroke of Genius'') – Harry Wardon
* 2004: ''Do zobaczenia w moich snach'' (''See You in My Dreams'', TV) – Joe F. Brown
* 2004: ''[[Droga po marzenia]]'' (''Miracle Run'', TV) – Douglas Thomas
* [[2005 w filmie|2005]]: ''[[Empire Falls]]'' – David Roby
* 2005: ''[[Nine Lives]]'' – Henry
* 2005: ''Upodleni'' (''The Exonerated'', TV) – Kerry Max Cook
* 2005: ''Mayday'' (TV) – John Berry
* [[2007 w filmie|2007]]: ''[[Ciemna materia]]'' (''Dark Matter'') – prof. Jacob Reiser
* 2007: ''[[Pochowaj me serce w Wounded Knee]]'' (''Bury My Heart at Wounded Knee'', TV) – Henry Dawes
* 2007: ''32A'' – Frank Brennan
* [[2008 w filmie|2008]]: ''[[Wild Child. Zbuntowana księżniczka]]'' (''Wild Child'') – Gerry Moore
* 2008: ''Książę Motor City'' (''The Prince of Motor City'', TV) – Charlie Hamilton
* [[2009 w filmie|2009]]: ''Eklipsa'' (''The Eclipse'') – Nicholas Holden
* 2009: ''Przystojny Harry'' (''Handsome Harry'') – prof. Porter
* 2009: ''Blask tęczy'' (''A Shine of Rainbows'') – Alec O’Donnell
* [[2010 w filmie|2010]]: ''W imię brata'' (''The 5th Quarter'') – Steven Abbate
* 2010: ''Dziewczyna i chłopak - wszystko na opak'' (''Flipped'') – Richard Baker
* 2010: ''Festival of Lights'' – Adem, ojczym Reshmy
* 2010: ''[[Jonah Hex (film)|Jonah Hex]]'' – prezydent [[Ulysses Grant]]
* 2010: ''Klucz Sary'' (''Sarah’s Key'') – William Rainsferd
* 2010: ''Przekroczyć granicę'' (''Across the Line: The Exodus of Charlie Wright'') – Charlie Wright: amerykański bankier, który oszukuje miliardy i ucieka do Tijuany
* [[2011 w filmie|2011]]: ''The Stand Up'' – Sandy Hardwick
* 2011: ''[[Tożsamość (film 2011)|Tożsamość]]'' (''Unknown'') – Martin B.
* 2011: ''Nie ma tego złego'' (''The Greening of Whitney Brown'') – Henry Brown
* [[2012 w filmie|2012]]: ''If I Were You'' – Derek
* 2012: ''Przypomniany'' (''Allegiance'') – podpułkownik Owens
* [[2013 w filmie|2013]]: ''Rushlights'' – Cameron Brogden
* 2013: ''Ostatni strażnicy'' (''The Last Keepers'') – John Carver
* 2013: ''Zostań ze mną'' (''Stay'') – Dermot Fay
* [[2018 w filmie|2018]]: ''Change in the Air'' – Moody
* [[2021 w filmie|2021]]: ''Spiked'' – John Wilson
* [[2022 w filmie|2022]]: ''[[Demaskator]]'' (''Blacklight'') – Gabriel Robinson
* [[2023 w filmie|2023]]: ''Córka panny młodej'' (''Daughter of the Bride'') – Bruce Wright
* 2023: ''Cry from the Sea'' – ks. MacGabhann

=== Seriale ===
* 2004–2005: ''[[Brygada ratunkowa]]'' (''Third Watch'') – porucznik / kapitan John Miller
* 2005: ''[[Empire Falls]]'' – David Roby
* 2008: ''[[Na granicy prawa]]'' (''Canterbury’s Law'') – Matthew „Matt” Furey
* 2010: ''[[Białe kołnierzyki (serial telewizyjny)|Białe kołnierzyki]]'' (''White Collar'') – prof. George Oswald
* 2011: ''[[Główny podejrzany (serial telewizyjny)|Główny podejrzany]]'' (''Prime Suspect'') – porucznik Kevin Sweeney
* 2011: ''[[Trawka]]'' (''Weeds'') – Foster „Chuck” Klein
* 2012–2019: ''[[Elementary]]'' – kapitan Thomas „Tommy” Gregson
* 2021-2022: ''[[Prawo i porządek: sekcja specjalna]]'' – Burton Lowe
* 2024: ''[[Zaprzysiężeni]]'' (''Blue Bloods'') – detektyw Gus Vanderlip

== Przypisy ==
{{Przypisy}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* {{Imdb|imię|0001644|Aidan Quinn}}
* {{IMDb|osoba|0001644|Aidan Quinn}}
* {{nndb name|id=623/000025548|name=Aidan Quinn}}
* {{NNDB|osoba|623/000025548|Aidan Quinn}}
* {{filmweb|adres|aidan.quinn|Aidan Quinn}}
* {{Filmweb|osoba|4449|Aidan Quinn}}
* {{Discogs|artysta|3621867|Aidan Quinn}}

{{Kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy|Quinn, Aidan]]
{{SORTUJ:Quinn, Aidan}}
[[Kategoria:Amerykańscy producenci filmowi|Quinn, Aidan]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1959|Quinn, Aidan]]


[[Kategoria:Amerykanie pochodzenia irlandzkiego]]
[[de:Aidan Quinn]]
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy dubbingowi]]
[[en:Aidan Quinn]]
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy filmowi]]
[[es:Aidan Quinn]]
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy głosowi]]
[[fr:Aidan Quinn]]
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy teatralni]]
[[it:Aidan Quinn]]
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy telewizyjni]]
[[ja:エイダン・クイン]]
[[Kategoria:Amerykańscy producenci filmowi]]
[[pt:Aidan Quinn]]
[[Kategoria:Amerykańscy reżyserzy teatralni]]
[[Kategoria:Artyści związani z Chicago]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Chicago]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1959]]

Aktualna wersja na dzień 09:45, 22 sie 2024

Aidan Quinn
Ilustracja
Imię i nazwisko

Aidan Thomas Quinn

Data i miejsce urodzenia

8 marca 1959
Chicago

Zawód

aktor

Współmałżonek

Elizabeth Bracco
(od 1987)

Lata aktywności

od 1979

Aidan Thomas Quinn[1] (ur. 8 marca 1959 w Chicago) – amerykański aktor pochodzenia irlandzkiego.

Był dwukrotnie nominowany do nagrody Emmy – za rolę prawnika Michaela Piersona, ukrywającego swój homoseksualizm i zarażonego AIDS w dramacie telewizyjnym NBC Wczesny mróz (An Early Frost, 1985)[2] i jako senator Stanów Zjednoczonych Henry Laurens Dawes w westernie historycznym HBO Pochowaj me serce w Wounded Knee (Bury My Heart at Wounded Knee, 2007)[2] w reżyserii Yves'a Simoneau.

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Chicago w Illinois w rodzinie rzymskokatolickiej irlandzkich imigrantów[3][4] jako jedno z pięciorga dzieci Teresy i Michaela Quinna[5]. Wychowywał się w Rockford w Illinois z trzema braćmi – Declanem (ur. 1957), Jamesem i Paulem (ur. 1960, zm. 2015 w wieku 55 lat[6]) oraz młodszą siostrą Marian[7]. Jego ojciec był profesorem literatury angielskiej i irlandzkiej[8] i często podróżował do Irlandii, gdzie zbierał materiały do pracy i zabierał Aidana ze sobą.

Po ukończeniu szkoły średniej Rockford West High School w Rockford, przeprowadził się do Dublina, gdzie występował w amatorskich teatrach. W 1978 w wieku dziewiętnastu lat przeniósł się do Chicago, gdzie kontynuował naukę w DePaul University. Kiedy miał dziewiętnaście lat pracował jako cieśla, dekarz, woźny w bibliotece i zmywak do naczyń[9], zanim zdał sobie sprawę, że chce zostać aktorem. Trenował w Piven Theatre Workshop[10][11], prowadzonym przez ojca Jeremy’ego Pivena[7] w Evanston w Illinois.

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

W 1979 debiutował na profesjonalnej scenie w roli Jerry’ego Greena w spektaklu Człowiek w 605 (The Man in 605)[7]. Grał w Wisdom Bridge Theatre w Chicago w przedstawieniach: The Irish Hebrew Lesson, Szeherezada i Hamlet w roli tytułowego duńskiego księcia. Występował na Off-Broadwayu w sztukach Sama ShepardaSzalony z miłości (Fool for Love, 1983) w roli Eddiego i Kłamstwo umysłu (A Lie of the Mind, 1985) jako Frankie[12].

Po gościnnym udziale w odcinku serialu familijnym ABC Amerykański sen (American Dream, 1981) – pt. „Romans Caseya” („Casey’s Romance”) jako Scooter z udziałem Stephena Machta, zadebiutował na kinowym ekranie w roli nastoletniego wyrzutka i piłkarza Johnny’ego Rourke’a, który zakochuje się w cheerleaderce z wyższych sfer (Daryl Hannah) w melodramacie komediowym Jamesa Foleya Buntownik z Eberton (Reckless, 1984)[13]. Następnie znalazł się w obsadzie komedii Rozpaczliwie poszukując Susan (Desperately Seeking Susan, 1985) z Rosanną Arquette i Madonną. W dramacie Rolanda Joffé Misja (The Mission, 1986) u boku Roberta De Niro i Jeremy’ego Ironsa zagrał postać Felipe’a Mendozy, zamordowanego przez starszego brata–najemnika–łowcy niewolników.

W 1986 zadebiutował jako reżyser teatralny przedstawienia Pracowity żywot (A Worker’s Life) Johna Turturro na scenie Ensemble Studio Theatre’s „Marathon ’86” w Nowym Jorku. W 1988 odniósł sukces na Broadwayu i zdobył nagrodę Theatre World za rolę Stanleya Kowalskiego w sztuce Tennessee Williamsa Tramwaj zwany pożądaniem (A Streetcar Named Desire)[14] z Blythe Danner i Frances McDormand.

Powrócił na ekran w tytułowej roli Robinsona Crusoe w dramacie Crusoe (1989) z udziałem Timothy’ego Spalla, melodramacie Zabawa w Boga (At Play in the Fields of the Lord, 1991) z Tomem Berengerem, telewizyjnym dreszczowcu Kłamstwa bliźniaków (Lies of the Twins, 1991) z Isabellą Rossellini i Iman oraz melodramacie wojennym Wichry namiętności (Legends of the Fall, 1994) jako najstarszy z trzech braci Ludlowów z Bradem Pittem. W biograficznym dramacie wojennym Neila Jordana Michael Collins (1996) został obsadzony w roli terrorysty IRA, Harry’ego Bolanda[15]. Kreacja Toma Bledsoe w dramacie Łowczyni piosenek (Songcatcher, 2000) przyniosła mu nagrodę specjalną Jury na Festiwalu Filmowym w Sundance. W telewizyjnej adaptacji powieści Marka Twaina Książę i żebrak (The Prince and the Pauper, 2000) pojawił się jako Sir Miles Hendon.

Był narratorem dokumentalnych filmów historycznych – A&E Television Networks Irlandczycy w Ameryce (The Irish in America, 1995) i Out of Ireland: historia irlandzkiej emigracji do Ameryki (Out of Ireland: The Story of Irish Emigration to America, 1995), telewizyjnej produkcji muzycznej Młody Mesjasz (The Young Messiah, 2000), współczesnej adaptacji oratorium Mesjasz Georga Friedricha Händla, oraz serialu Od Tee do Greena: historia irlandzkiego golfa (From Tee to Green: The Story of Irish Golf, 2014).

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

1 września 1987 zawarł związek małżeński z aktorką Elisabeth Bracco, siostrę aktorki Lorraine Bracco. Mają dwie córki: Avę Eileen (ur. 1989), która ma spektrum autyzmu[16], i Mia (ur. 1998)[17].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
  • 1984: Buntownik z Eberton (Reckless) – Johnny Rourke
  • 1985: Rozpaczliwie poszukując Susan (Desperately Seeking Susan) – Dez
  • 1985: Wczesny mróz (An Early Frost, TV) – Michael Pierson
  • 1986: Misja (The Mission) – Felipe Mendoza
  • 1987: Zasadzka (Stakeout) – Richard „Stick” Montgomery
  • 1987: Wszyscy moi synowie (All My Sons, TV) – Chris Keller
  • 1989: Doskonały świadek (Perfect Witness, TV) – Sam Paxton
  • 1990: Cytrynowe trio (The Lemon Sisters) – Frankie McGuinness
  • 1990: Opowieść podręcznej (The Handmaid’s Tale) – Nick
  • 1990: Avalon – Jules Kaye
  • 1991: Zabawa w Boga (At Play in the Fields of the Lord) – Martin Quarrier
  • 1991: Kłamstwa bliźniaków (Lies of the Twins, TV) – James McEwen / Jonathan McEwan
  • 1992: Wędrowna trupa (The Playboys) – Tom Casey
  • 1992: Prywatna sprawa (A Private Matter, TV) – Bob Finkbine
  • 1993: Benny i Joon (Benny & Joon) – Benny Pearl
  • 1994: Frankenstein – kapitan Walton
  • 1994: Wichry namiętności (Legends of the Fall) – Alfred Ludlow
  • 1994: Blink jako detektyw John Hallstrom
  • 1995: Nawiedzony (Haunted) – prof. David Ash
  • 1995: Pod niebem Henrietty (The Stars Fell on Henrietta) – Don Day
  • 1995: Lumiere i spółka (Lumière et compagnie) – w roli samego siebie
  • 1996: Michael CollinsHarry Boland
  • 1996: Sposób na Szekspira (Looking for Richard) – Richmond
  • 1997: Wbrew przykazaniom (Commandments) – Seth Warner
  • 1997: Zakazane terytorium (Forbidden Territory: Stanley’s Search for Livingstone, TV) – Henry Morton Stanley
  • 1997: Misja specjalna (The Assignment) – porucznik kmdr. Annibal Ramirez / Carlos
  • 1998: To jest mój ojciec (This Is My Father) – Kieran O’Dea (także producent wykonawczy)
  • 1998: Totalna magia (Practical Magic) – Gary Hallet
  • 1999: Koncert na 50 serc (Music of the Heart) – Brian Sinclair
  • 1999: W moich snach (In Dreams) – Paul Cooper
  • 2000: Łowczyni piosenek (Songcatcher) – Tom Bledsoe
  • 2000: Ich dwóch (Two of Us, TV) – Paul McCartney
  • 2000: Książę i żebrak (The Prince and the Pauper, TV) – Sir Miles Hendon
  • 2001: Niesamowite opowieści (Night Visions) – Jeremy Bell
  • 2002: Evelyn – Nick Barron
  • 2002: Skradzione lato (Stolen summer) – Joe O’Malley
  • 2003: Szkoła dla łobuzów (Song for a Raggy Boy) – William Franklin
  • 2003: Benedict Arnold: kwestia honoru (Benedict Arnold: A Question of Honor, TV) – generał Benedict Arnold
  • 2004: Jaskinie serca (Cavedweller, TV) – Clint Windsor
  • 2004: Cień strachu (Shadow of Fear) – detektyw Scofield
  • 2004: Chorał (Plainsong, TV) – Tom Guthrie
  • 2004: Bobby Jones – Zamach geniusza (Bobby Jones: Stroke of Genius) – Harry Wardon
  • 2004: Do zobaczenia w moich snach (See You in My Dreams, TV) – Joe F. Brown
  • 2004: Droga po marzenia (Miracle Run, TV) – Douglas Thomas
  • 2005: Empire Falls – David Roby
  • 2005: Nine Lives – Henry
  • 2005: Upodleni (The Exonerated, TV) – Kerry Max Cook
  • 2005: Mayday (TV) – John Berry
  • 2007: Ciemna materia (Dark Matter) – prof. Jacob Reiser
  • 2007: Pochowaj me serce w Wounded Knee (Bury My Heart at Wounded Knee, TV) – Henry Dawes
  • 2007: 32A – Frank Brennan
  • 2008: Wild Child. Zbuntowana księżniczka (Wild Child) – Gerry Moore
  • 2008: Książę Motor City (The Prince of Motor City, TV) – Charlie Hamilton
  • 2009: Eklipsa (The Eclipse) – Nicholas Holden
  • 2009: Przystojny Harry (Handsome Harry) – prof. Porter
  • 2009: Blask tęczy (A Shine of Rainbows) – Alec O’Donnell
  • 2010: W imię brata (The 5th Quarter) – Steven Abbate
  • 2010: Dziewczyna i chłopak - wszystko na opak (Flipped) – Richard Baker
  • 2010: Festival of Lights – Adem, ojczym Reshmy
  • 2010: Jonah Hex – prezydent Ulysses Grant
  • 2010: Klucz Sary (Sarah’s Key) – William Rainsferd
  • 2010: Przekroczyć granicę (Across the Line: The Exodus of Charlie Wright) – Charlie Wright: amerykański bankier, który oszukuje miliardy i ucieka do Tijuany
  • 2011: The Stand Up – Sandy Hardwick
  • 2011: Tożsamość (Unknown) – Martin B.
  • 2011: Nie ma tego złego (The Greening of Whitney Brown) – Henry Brown
  • 2012: If I Were You – Derek
  • 2012: Przypomniany (Allegiance) – podpułkownik Owens
  • 2013: Rushlights – Cameron Brogden
  • 2013: Ostatni strażnicy (The Last Keepers) – John Carver
  • 2013: Zostań ze mną (Stay) – Dermot Fay
  • 2018: Change in the Air – Moody
  • 2021: Spiked – John Wilson
  • 2022: Demaskator (Blacklight) – Gabriel Robinson
  • 2023: Córka panny młodej (Daughter of the Bride) – Bruce Wright
  • 2023: Cry from the Sea – ks. MacGabhann

Seriale

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Aidan Quinn. Listal. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  2. a b Aidan Quinn Awards. AllMovie. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  3. Aidan Quinn Biography, „People”, 2012 [dostęp 2024-08-16] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
  4. Nick Hasted, Aidan Quinn: The quiet man, „The Independent”, 9 kwietnia 2004 [dostęp 2024-08-16] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
  5. Aidan Quinn What Nationality Ancestry Race. EthniCelebs.com, 27 lutego 2018. [dostęp 2024-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  6. Mannie Holmes, Director Paul Quinn, Brother of Aidan Quinn, Dies at 55, „Variety”, 3 września 2015 [dostęp 2024-08-16] (ang.).
  7. a b c Aidan Quinn Actor, „TV Guide [dostęp 2024-08-16] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
  8. Aidan Quinn Biography (1959–). Film Reference. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  9. Aidan Quinn Biography. Tribute.ca. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  10. Piven Theatre Workshop Alumni. PivenTheatre. (ang.).
  11. April Drew: Aidan Quinn talks up his Irish heritage. IrishCentral, 30 kwietnia 2010. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  12. Aidan Quinn. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  13. Aidan Quinn Biography. AllMovie. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  14. Aidan Quinn. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  15. Aidan Quinn. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  16. Debbie McGoldrick: The Mighty Quinn. IrishAbroad, 18 września 2008. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  17. Rikkie Garcia: Aidan Quinn Biography. Tripod.com, listopad 2001. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]