Metoklopramid: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Anulowanie wersji nr 17496703 autora 77.253.123.245 |
Uak, ilustracja |
||
(Nie pokazano 45 wersji utworzonych przez 29 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Związek chemiczny infobox |
{{Związek chemiczny infobox |
||
| |
|nazwa = Metoklopramid |
||
| |
|1. grafika = Metoclopramide.svg |
||
| |
|opis 1. grafiki = |
||
| |
|2. grafika = |
||
| |
|opis 2. grafiki = |
||
| |
|3. grafika = Metoclopramide 3D.png |
||
| |
|opis 3. grafiki = |
||
| |
|nazwa systematyczna = 4-amino-5-chloro-N-(2-(dietylamino)etyl)-2-metoksybenzamid |
||
|inne nazwy = |
|||
2-metoksybenzamid |
|||
|wzór sumaryczny = C<sub>14</sub>H<sub>22</sub>ClN<sub>3</sub>O<sub>2</sub> |
|||
|Inne nazwy = |
|||
|inne wzory = |
|||
|Wzór sumaryczny = C<sub>14</sub>H<sub>22</sub>ClN<sub>3</sub>O<sub>2</sub> |
|||
| |
|masa molowa = 299,80 |
||
| |
|wygląd = |
||
| |
|SMILES = |
||
| |
|numer CAS = 364-62-5 |
||
| |
|PubChem = |
||
| |
|DrugBank = |
||
| |
|gęstość = |
||
| |
|gęstość źródło = |
||
| |
|stan skupienia w podanej g = |
||
| |
|g warunki niestandardowe = |
||
| |
|rozpuszczalność w wodzie = |
||
|rww źródło = |
|||
|RwW warunki niestandardowe = |
|||
|rww warunki niestandardowe = |
|||
|Inne rozpuszczalniki = |
|||
| |
|inne rozpuszczalniki = |
||
|temperatura topnienia = |
|||
|Tt warunki niestandardowe = |
|||
| |
|tt źródło = |
||
| |
|tt warunki niestandardowe = |
||
| |
|temperatura wrzenia = |
||
| |
|tw źródło = |
||
|tw warunki niestandardowe = |
|||
|Kwasowość = |
|||
| |
|temperatura krytyczna = |
||
| |
|tk źródło = |
||
| |
|ciśnienie krytyczne = |
||
|ck źródło = |
|||
|L warunki niestandardowe = |
|||
|logP = |
|||
|Napięcie powierzchniowe = |
|||
|kwasowość = |
|||
|Np warunki niestandardowe = |
|||
| |
|zasadowość = |
||
| |
|współczynnik załamania = |
||
|lepkość = |
|||
|Układ krystalograficzny = |
|||
| |
|l źródło = |
||
|l warunki niestandardowe = |
|||
|Zewnętrzne dane MSDS = |
|||
|napięcie powierzchniowe = |
|||
|Hazard E = |
|||
| |
|np źródło = |
||
|np warunki niestandardowe = |
|||
|Hazard O = |
|||
|układ krystalograficzny = |
|||
|Hazard F = |
|||
| |
|moment dipolowy = |
||
| |
|moment dipolowy źródło = |
||
| |
|karta charakterystyki = |
||
| |
|zagrożenia GHS źródło = |
||
| |
|piktogram GHS = |
||
| |
|hasło GHS = |
||
| |
|zwroty H = |
||
| |
|zwroty EUH = |
||
| |
|zwroty P = |
||
|2. zagrożenia GHS źródło = |
|||
|Inne = |
|||
| |
|2. piktogram GHS = |
||
| |
|2. hasło GHS = |
||
|2. zwroty H = |
|||
|Tz warunki niestandardowe = |
|||
|2. zwroty EUH = |
|||
|Temperatura samozapłonu = |
|||
| |
|2. zwroty P = |
||
|zagrożenia UE źródło = |
|||
|Ts warunki niestandardowe = |
|||
| |
|2. zagrożenia UE źródło = |
||
| |
|NFPA 704 = |
||
| |
|NFPA 704 źródło = |
||
| |
|temperatura zapłonu = |
||
| |
|tz źródło = |
||
|tz warunki niestandardowe = |
|||
|Pochodne ? = |
|||
|temperatura samozapłonu = |
|||
|? = |
|||
| |
|ts źródło = |
||
|ts warunki niestandardowe = |
|||
|aktywny = {{Związek chemiczny infobox/aktywny |
|||
| |
|numer RTECS = |
||
| |
|dawka śmiertelna = |
||
|pochodne = |
|||
|Wykaz środków odurzających = |
|||
| |
|podobne związki = |
||
| |
|ATC = [[ATC (A03)|A03FA01]] |
||
| |
|legalność w Polsce = |
||
| |
|stosowanie w ciąży = |
||
| |
|działanie = |
||
|procent wchłaniania = |
|||
|Wiązanie z białkami osocza = |
|||
| |
|biodostępność = 80 ± 15% (doustnie) |
||
|okres półtrwania = 4–5 godzin<ref name="leki" /> |
|||
|Wydalanie = 70–85% nerkowe, 2% z kałem |
|||
|wiązanie z białkami osocza = |
|||
|Locus = |
|||
| |
|metabolizm = |
||
| |
|wydalanie = 70–85% nerkowe, 2% z kałem |
||
| |
|drogi podawania = doustnie, dożylnie, domięśniowo |
||
| |
|objętość dystrybucji = |
||
| |
|commons = Category:Metoclopramide |
||
|Funkcje = |
|||
|Antagoniści = |
|||
|Choroby = |
|||
|Drogi podawania = doustnie, dożylnie, domięśniowo |
|||
|Stężenie terapeutyczne = |
|||
|Objętość dystrybucji = |
|||
|Dawka śmiertelna = |
|||
}} |
}} |
||
'''Metoklopramid''' (MTC) – lek o działaniu przeciwwymiotnym i pobudzającym [[perystaltyka|perystaltykę]] jelit, będący antagonistą [[receptory dopaminergiczne|receptorów dopaminergicznych]]. Jest często stosowany jako lek pomocniczy w terapii cytostatykami – dla łagodzenia nudności i innych działań niepożądanych tych leków. Działanie przeciwwymiotne jest spowodowane nie tylko blokowaniem przekaźnictwa w neuronach dopaminergicznych, ale też antagonizmem receptorów serotoninergicznych 5HT<sub>3</sub><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=C. Sweetman | imię=Sean | nazwisko2=Martindale | imię2=William L. | autor link= | tytuł=Martindale: the complete drug reference | data=2005 | wydawca=Pharmaceutical Press | miejsce=London | isbn=0-85369-550-4 | strony=}}</ref><ref name="pmid7479521">{{Cytuj pismo | autor=Tonini M., Candura SM., Messori E., Rizzi CA | tytuł=Therapeutic potential of drugs with mixed 5-HT4 agonist/5-HT3 antagonist action in the control of emesis | czasopismo=Pharmacological research: the official journal of the Italian Pharmacological Society | rok=1995 | wydanie=31 | wolumin=5 | miesiąc=maj | pmid= 7479521 | strony=257–260}}</ref>, co powoduje przyspieszenie perystaltyki i wspomaga opróżnianie żołądka. |
|||
|minerał = |
|||
}} |
|||
'''Metoklopramid''' (MTC) - lek o działaniu przeciwwymiotnym i pobudzającym perystaltykę jelit, będący antagonistą [[receptor]]ów [[dopamina|dopaminowych]]. Jest często stosowany jako lek pomocniczy w terapii cytostatykami - dla łagodzenia nudności i innych działań niepożądanych tych leków. Działanie przeciwwymiotne jest spowodowane nie tylko blokowaniem przekaźnictwa w neuronach dopaminergicznych ale też pobudzaniem receptorów 5HT<sub>4</sub><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=C. Sweetman | imię=Sean | nazwisko2=Martindale | imię2=William L. | autor link= | inni= | tytuł=Martindale: the complete drug reference | data=2005 | wydawca=Pharmaceutical Press | miejsce=London | isbn=0-85369-550-4 | strony=}}</ref><ref name="pmid7479521">{{Cytuj pismo | autor=Tonini M., Candura SM., Messori E., Rizzi CA | tytuł=Therapeutic potential of drugs with mixed 5-HT4 agonist/5-HT3 antagonist action in the control of emesis. | rok=1995 | czasopismo=Pharmacological research : the official journal of the Italian Pharmacological Society | doi= | wydanie=31 | numer=5 | miesiąc=maj | pmid= 7479521 | strony=257–60}}</ref> |
|||
, co powoduje przyspieszenie perystaltyki i wspomaga opróżnianie żołądka. |
|||
Metoklopramid jest również stosowany w |
Metoklopramid jest również stosowany w diagnostyce [[hiperprolaktynemia|hiperprolaktynemii]]. |
||
== Wskazania == |
|||
Do działań niepożądanych należą: [[zmęczenie]], [[Somnolencja|senność]], bóle głowy, hiperprolaktynemia prowadząca do [[mlekotok]]u. |
|||
* wymioty |
|||
* nudności |
|||
* czkawka |
|||
* [[gastropatia cukrzycowa]] |
|||
* chemioterapia<ref name="leki">{{Cytuj książkę | nazwisko = Flake | imię = Frank | tytuł = Leki w medycynie ratunkowej i intensywnej terapii / Frank Flake ; Boris Lutomsky. [Tłum.: Marian Wilimowski] | data = 2005 | wydawca = Wyd. Medyczne Urban i Partner | miejsce = Wrocław | isbn = 83-89581-22-1 | strony = 139–140}}</ref> |
|||
== |
== Przeciwwskazania == |
||
* wiek poniżej 2 lat |
|||
*'''Pramidin''' (Crinos) |
|||
* guzy nadnerczy |
|||
*'''Metoclopramidum ''' (Polpharma) |
|||
* mechaniczna [[niedrożność jelit]] |
|||
*'''Migpriv''' (preparat złożony: acetylosalicylan DL-lizyny, metoklopramid) |
|||
* [[Gruczolak przysadki|prolaktynoma]] |
|||
*'''Migralgan''' (preparat złożony: [[Karbasalat wapnia|karbasalat]], metoklopramid) |
|||
* [[padaczka]] |
|||
* [[krwawienie z przewodu pokarmowego]] |
|||
* pierwszy [[trymestr]] [[ciąża|ciąży]]<ref name="leki" /> |
|||
== Działania niepożądane == |
|||
* [[zmęczenie]] |
|||
* [[Somnolencja|senność]] |
|||
* zawroty i bóle głowy |
|||
* [[akatyzja]] |
|||
* hiperprolaktynemia prowadząca do [[mlekotok]]u. |
|||
* ostra [[dystonia]] |
|||
* [[ginekomastia]] |
|||
* [[biegunka]]<ref name="leki" /> |
|||
Lek może powodować również nasilenie zaburzeń depresyjnych, w szczególności u osób z depresją w wywiadzie. Do rzadkich działań niepożądanych należą: [[agranulocytoza]], [[częstoskurcz nadkomorowy]], [[hiperaldosteronizm]], [[złośliwy zespół neuroleptyczny]] i [[Dyskineza późna|dyskinezy późne]]<ref name="australian_medicines_handbook_2006">{{Cytuj książkę | tytuł = Australian medicines handbook 2006 | data = 2006 | wydawca = Australian Medicines Handbook Pty Ltd. | miejsce = Adelaide | isbn = 0-9757919-2-3 | strony =}}</ref>. Ryzyko wystąpienia późnych dyskinez rośnie wraz z czasem trwania leczenia i skumulowaną dawką leku dostarczoną do organizmu. Wykazano, że zachorowania wystąpiły u około 20% pacjentów, u których stosowano metoklopramid dłużej niż 12 tygodni. [[Agencja Żywności i Leków|FDA]] zaleca ograniczenie czasu podawania metoklopramidu do maksymalnie 12 tygodni, poza rzadkimi przypadkami, dla których korzyści terapeutyczne przewyższają ryzyko rozwoju dyskinezy późnej<ref name="FDA">{{cytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20170118091834/http://www.fda.gov/Safety/MedWatch/SafetyInformation/ucm170934.htm | tytuł = Reglan (metoclopramide) tablets, ODT (Orally Disintegrating Tablets), and injection | data = 2009-2010 | opublikowany = FDA | data dostępu = 2013-06-25}}</ref>. |
|||
{{przypisy}} |
|||
== Preparaty == |
|||
* '''Pramidin''' (Crinos) |
|||
* '''Metoclopramidum ''' (Polpharma) |
|||
* '''Migpriv''' (preparat złożony: acetylosalicylan DL-lizyny, metoklopramid) |
|||
* '''Migralgan''' (preparat złożony: [[Karbasalat wapnia|karbasalat]], metoklopramid) |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* Janiec Waldemar (red.), ''Kompendium farmakologii'' Wydanie II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, ISBN |
* Janiec Waldemar (red.), ''Kompendium farmakologii'' Wydanie II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, {{ISBN|83-200-3589-9}}. |
||
{{Zastrzeżenia|Medycyna}} |
|||
{{hmed}} |
|||
{{Klasyfikacja ATC|A03}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
{{stub}} |
|||
[[Kategoria:ATC-A03]] |
[[Kategoria:ATC-A03]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Aminy aromatyczne]] |
||
[[Kategoria:Antagonisty receptorów dopaminowych]] |
|||
[[Kategoria:Benzamidy]] |
|||
[[Kategoria:Metoksybenzeny]] |
|||
[[Kategoria:Leki przeciwwymiotne]] |
[[Kategoria:Leki przeciwwymiotne]] |
||
[[Kategoria:Leki prokinetyczne]] |
|||
[[Kategoria:Leki z listy leków podstawowych Światowej Organizacji Zdrowia]] |
|||
[[de:Metoclopramid]] |
|||
[[Kategoria:Związki chloroaromatyczne]] |
|||
[[en:Metoclopramide]] |
|||
[[es:Metoclopramida]] |
|||
[[fr:Métoclopramide]] |
|||
[[ja:メトクロプラミド]] |
|||
[[nn:Metoklopramid]] |
|||
[[pt:Metoclopramida]] |
|||
[[ru:Метоклопрамид]] |
|||
[[fi:Metoklopramidi]] |
|||
[[sv:Metoklopramid]] |
Aktualna wersja na dzień 11:46, 19 sie 2024
| |||||||||||
| |||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||
Wzór sumaryczny |
C14H22ClN3O2 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
299,80 g/mol | ||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||
Numer CAS | |||||||||||
DrugBank | |||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||
ATC | |||||||||||
| |||||||||||
|
Metoklopramid (MTC) – lek o działaniu przeciwwymiotnym i pobudzającym perystaltykę jelit, będący antagonistą receptorów dopaminergicznych. Jest często stosowany jako lek pomocniczy w terapii cytostatykami – dla łagodzenia nudności i innych działań niepożądanych tych leków. Działanie przeciwwymiotne jest spowodowane nie tylko blokowaniem przekaźnictwa w neuronach dopaminergicznych, ale też antagonizmem receptorów serotoninergicznych 5HT3[2][3], co powoduje przyspieszenie perystaltyki i wspomaga opróżnianie żołądka.
Metoklopramid jest również stosowany w diagnostyce hiperprolaktynemii.
Wskazania
[edytuj | edytuj kod]- wymioty
- nudności
- czkawka
- gastropatia cukrzycowa
- chemioterapia[1]
Przeciwwskazania
[edytuj | edytuj kod]- wiek poniżej 2 lat
- guzy nadnerczy
- mechaniczna niedrożność jelit
- prolaktynoma
- padaczka
- krwawienie z przewodu pokarmowego
- pierwszy trymestr ciąży[1]
Działania niepożądane
[edytuj | edytuj kod]- zmęczenie
- senność
- zawroty i bóle głowy
- akatyzja
- hiperprolaktynemia prowadząca do mlekotoku.
- ostra dystonia
- ginekomastia
- biegunka[1]
Lek może powodować również nasilenie zaburzeń depresyjnych, w szczególności u osób z depresją w wywiadzie. Do rzadkich działań niepożądanych należą: agranulocytoza, częstoskurcz nadkomorowy, hiperaldosteronizm, złośliwy zespół neuroleptyczny i dyskinezy późne[4]. Ryzyko wystąpienia późnych dyskinez rośnie wraz z czasem trwania leczenia i skumulowaną dawką leku dostarczoną do organizmu. Wykazano, że zachorowania wystąpiły u około 20% pacjentów, u których stosowano metoklopramid dłużej niż 12 tygodni. FDA zaleca ograniczenie czasu podawania metoklopramidu do maksymalnie 12 tygodni, poza rzadkimi przypadkami, dla których korzyści terapeutyczne przewyższają ryzyko rozwoju dyskinezy późnej[5].
Preparaty
[edytuj | edytuj kod]- Pramidin (Crinos)
- Metoclopramidum (Polpharma)
- Migpriv (preparat złożony: acetylosalicylan DL-lizyny, metoklopramid)
- Migralgan (preparat złożony: karbasalat, metoklopramid)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Frank Flake: Leki w medycynie ratunkowej i intensywnej terapii / Frank Flake ; Boris Lutomsky. [Tłum.: Marian Wilimowski]. Wrocław: Wyd. Medyczne Urban i Partner, 2005, s. 139–140. ISBN 83-89581-22-1.
- ↑ Sean C. Sweetman, William L. Martindale: Martindale: the complete drug reference. London: Pharmaceutical Press, 2005. ISBN 0-85369-550-4.
- ↑ Tonini M., Candura SM., Messori E., Rizzi CA. Therapeutic potential of drugs with mixed 5-HT4 agonist/5-HT3 antagonist action in the control of emesis. „Pharmacological research: the official journal of the Italian Pharmacological Society”. 5 (31), s. 257–260, maj 1995. PMID: 7479521.
- ↑ Australian medicines handbook 2006. Adelaide: Australian Medicines Handbook Pty Ltd., 2006. ISBN 0-9757919-2-3.
- ↑ Reglan (metoclopramide) tablets, ODT (Orally Disintegrating Tablets), and injection. FDA, 2009-2010. [dostęp 2013-06-25].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Janiec Waldemar (red.), Kompendium farmakologii Wydanie II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, ISBN 83-200-3589-9.