Wędromierz: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne techniczne |
źródła/przypisy, linki zewnętrzne, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
(Nie pokazano 26 wersji utworzonych przez 22 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
⚫ | |||
{{PoczSdU}} |
|||
|nazwa = Wędromierz |
|||
|nazwa oryginalna = |
|||
⚫ | |||
| |
|inne nazwy = |
||
|grafika = |
|grafika = 2024-05 Wędromierz (06).jpg |
||
| |
|opis grafiki = |
||
| |
|państwo = POL |
||
| |
|lokalizacja = |
||
|miasta nadbrzeżne = [[Borowy Młyn (województwo lubuskie)|Borowy Młyn]]<br />[[Silna Nowa]] |
|||
|powierzchnia = 0,738 |
|||
| |
|region = [[Bruzda Zbąszyńska]] |
||
| |
|wysokość lustra = 52,4 |
||
|wyspy = |
|||
|głębokość_średnia = 4,9 |
|||
| |
|powierzchnia = 0,738 km² |
||
| |
|max długość = |
||
| |
|max szerokość = |
||
| |
|głębokość średnia = 4,9 |
||
|głębokość max = 11,8 |
|||
|rzeki_zasilające = |
|||
|długość brzegu = |
|||
|rzeki_wypływające = |
|||
|objętość = 0,00365 km³ |
|||
|miasta_nadbrzeżne = |
|||
|rodzaj |
|rodzaj jakości = |
||
| |
|jakość = |
||
| |
|zasolenie = |
||
|rzeki zasilające = |
|||
|rzeki wypływające = |
|||
|rodzaj = |
|||
|kod mapy = Pszczew (gmina) |
|||
|współrzędne = 52° 25′ 25.9″ N, 15° 49′ 23.01″ E |
|||
|mapka jeziora = |
|||
|opis mapki jeziora = |
|||
|commons = Category:Wędromierz |
|||
}} |
}} |
||
'''Wędromierz''' – [[jezioro]] w [[Bruzda Zbąszyńska|Bruździe Zbąszyńskiej]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. |data = 2018 |opublikowany = warmaz.pl |url = https://warmaz.pl/mapy/regiony/ |język = pl}}</ref>, na terenie [[Pszczewski Park Krajobrazowy|Pszczewskiego Parku Krajobrazowego]]<ref>{{Cytuj | url = http://www.zpkwl.gorzow.pl/index.php/parki-krajobrazowe/pszczewski-park-krajobrazowy | tytuł = Pszczewski Park Krajobrazowy | opublikowany = Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego | data dostępu = 2019-12-09 | archiwum = https://web.archive.org/web/20190821124945/http://zpkwl.gorzow.pl/index.php/parki-krajobrazowe/pszczewski-park-krajobrazowy | zarchiwizowano = 2019-08-21}}</ref>, w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]], w [[powiat międzyrzecki|powiecie międzyrzeckim]], w [[Pszczew (gmina)|gminie Pszczew]], położone na północny zachód od wsi [[Rybojady]] i na południowy zachód od wsi [[Silna Nowa]] w [[województwo wielkopolskie|województwie wielkopolskim]]. |
|||
⚫ | |||
== Charakterystyka == |
|||
⚫ | Akwen posiada połączenia z jeziorami [[Silna Duża]], [[Chłop (Bruzda Zbąszyńska)|Chłop]], [[Stobno (jezioro w województwie lubuskim)|Stobno]] i [[Jezioro Wielkie (Bruzda Zbąszyńska)|Jezioro Wielkie]]. Zanieczyszczenia [[fosfor]]em i związkami biologicznymi duże, zagrożenie bakteryjne znikome. Ma walory turystyczne, posiada [[kąpielisko|kąpieliska]]. Na jeziorze obowiązuje zakaz używania pojazdów spalinowych, np. [[motorówka|motorówek]], rozwinięta jest natomiast turystyka [[kajak]]owa, gdyż przez zbiornik ten prowadzi trasa kajakowa: Rybojadło – Chłop. |
||
== Historia == |
|||
W XVI wieku jezioro leżało w [[Klucz (majątek ziemski)|kluczu dóbr]] [[Pszczew]] należących do [[Archidiecezja poznańska|biskupstwa poznańskiego]], w powiecie poznańskim [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]. Odnotowane zostało w 1564 pod nazwą „Vendromierz”, w 1571 „Wendromierz” oraz w 1660 jako „Wędromierz”{{odn|Jurek|2014|s= 545}}. |
|||
W 1564 w kluczu dóbr pszczewskich biskupów poznańskich znajdowało się 9 jezior, a w tym m.in. Wędromierz. Odnotowano wówczas, że na wszystkich jeziorach, poza jeziorem Mielno, rybacy łowili ryby [[Niewód|niewodem]]. Płacili oni od połowów [[czynsz]] od sieci (oryg. zapis „census szietny”). W okolicy tmieszkali też [[Zagrodnik|zagrodnicy]]. W 1571 jezioro ponownie odnotowane zostało w czasie podziału majątku należących do szlachciców z rodu Lwowskich z [[Lwówek|Lwówka]], którzy podzielili m.in. [[Las iglasty|borek]] w [[Rybojady|Rybojadach]] położony pomiędzy rzekami [[Obra (rzeka)|Obrą]] i Pańską Strugą, a jeziorem Wędromierz. W 1660 odnotowano rzekę Pańską Strugę płynącą z jeziora Wędromierz do jeziora [[Jezioro Wielkie (Bruzda Zbąszyńska)|Rybojadło]]{{odn|Jurek|2014|s= 545}}. |
|||
Do czasu rozbiorów jezioro leżało w [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]]. Wskutek [[II rozbiór Polski|II rozbioru Polski]] w 1793, przeszło w granice [[Królestwo Prus|Prus]] i jak cała Wielkopolska znalazło się w [[Zabór pruski|zaborze pruskim]]. |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
== Bibliografia == |
|||
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Jurek |imię = Tomasz |tytuł = Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. V (Ś – W), hasło „Wędromierz” |url = http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?id=31273 |wydawca = Wydawnictwo PTPN |miejsce = Poznań |rok = 2014 |isbn = |strony = 545 |odn = tak}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
|||
* {{Szps|31273|Wędromierz}} |
|||
* {{SgKP|XIII|249|Wędromirz}} |
|||
[[Kategoria:Jeziora |
[[Kategoria:Jeziora w Bruździe Zbąszyńskiej]] |
||
[[Kategoria:Jeziora w powiecie międzyrzeckim]] |
|||
[[Kategoria:Trzciel (gmina)]] |
Aktualna wersja na dzień 09:54, 14 sie 2024
Położenie | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowości nadbrzeżne | |
Region | |
Wysokość lustra |
52,4 m n.p.m. |
Morfometria | |
Powierzchnia |
0,738 km² |
Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Objętość |
0,00365 km³ |
Położenie na mapie gminy Pszczew | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |
Położenie na mapie powiatu międzyrzeckiego | |
52°25′25,90″N 15°49′23,01″E/52,423861 15,823058 |
Wędromierz – jezioro w Bruździe Zbąszyńskiej[1], na terenie Pszczewskiego Parku Krajobrazowego[2], w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, w gminie Pszczew, położone na północny zachód od wsi Rybojady i na południowy zachód od wsi Silna Nowa w województwie wielkopolskim.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Akwen posiada połączenia z jeziorami Silna Duża, Chłop, Stobno i Jezioro Wielkie. Zanieczyszczenia fosforem i związkami biologicznymi duże, zagrożenie bakteryjne znikome. Ma walory turystyczne, posiada kąpieliska. Na jeziorze obowiązuje zakaz używania pojazdów spalinowych, np. motorówek, rozwinięta jest natomiast turystyka kajakowa, gdyż przez zbiornik ten prowadzi trasa kajakowa: Rybojadło – Chłop.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W XVI wieku jezioro leżało w kluczu dóbr Pszczew należących do biskupstwa poznańskiego, w powiecie poznańskim Korony Królestwa Polskiego. Odnotowane zostało w 1564 pod nazwą „Vendromierz”, w 1571 „Wendromierz” oraz w 1660 jako „Wędromierz”[3].
W 1564 w kluczu dóbr pszczewskich biskupów poznańskich znajdowało się 9 jezior, a w tym m.in. Wędromierz. Odnotowano wówczas, że na wszystkich jeziorach, poza jeziorem Mielno, rybacy łowili ryby niewodem. Płacili oni od połowów czynsz od sieci (oryg. zapis „census szietny”). W okolicy tmieszkali też zagrodnicy. W 1571 jezioro ponownie odnotowane zostało w czasie podziału majątku należących do szlachciców z rodu Lwowskich z Lwówka, którzy podzielili m.in. borek w Rybojadach położony pomiędzy rzekami Obrą i Pańską Strugą, a jeziorem Wędromierz. W 1660 odnotowano rzekę Pańską Strugę płynącą z jeziora Wędromierz do jeziora Rybojadło[3].
Do czasu rozbiorów jezioro leżało w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wskutek II rozbioru Polski w 1793, przeszło w granice Prus i jak cała Wielkopolska znalazło się w zaborze pruskim.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. [online], warmaz.pl, 2018 (pol.).
- ↑ Pszczewski Park Krajobrazowy [online], Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego [dostęp 2019-12-09] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-21] .
- ↑ a b Jurek 2014 ↓, s. 545.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tomasz Jurek: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. V (Ś – W), hasło „Wędromierz”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 2014, s. 545.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wędromierz, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014 .
- Wędromirz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 249 .