Przejdź do zawartości

Podział administracyjny Portugalii: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
VolkovBot (dyskusja | edycje)
m Przenoszę szablon {{Polityka Portugalii}} na koniec (WP:AR)
 
(Nie pokazano 31 wersji utworzonych przez 17 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Podział administracyjny [[Portugalia|Portugalii]]''' jest stosunkowo skomplikowany i na przestrzeni lat ulegał on dość istotnym zmianom. Od roku 2013, Republika Portugalska formalnie jest podzielona na:
[[Plik:PortugalNumbered.png|right|thumb|200px|Dystrykty kontynentalnej Portugalii.]]
{| class="wikitable" style="margin: 1em auto 1em auto;"

|-
Formalnie '''[[Portugalia]]''' podzielona jest od [[1976]] roku na 20 dystryktów ([[Język portugalski|port.]] ''distritos''), z których dwa posiadają status autonomiczny (archipelagi [[Azory|Azorów]] i [[Madera|Madery]]). Drugim stopniem podziału terytorialnego jest [[Gminy Portugalii|308 gmin]] (''municípios'', zwanych także ''concelhos''), a kolejnym – 4257 sołectw (''freguesias'').
! style="width:200px; text-align:centre"| Nazwa portugalska

! style="width:50px; text-align:centre"| Liczba
Pomimo tego, w życiu codziennym dominuje historyczny podział regionalny, obowiązujący oficjalnie w latach [[1936]]-[[1975|75]]. W ten sposób klasyfikowane jest na przykład pochodzenie produktów spożywczych, z winem na czele.
! style="width:200px; text-align:centre"| {{Fakt|Polskie tłumaczenie\|data=2018-05}}

|-
{| class="wikitable"
| valign="top" | '''[[Alentejo]] :'''
| style="text-align:left"| ''Distritos''
| style="text-align:right;"| '''18'''
* [[Alto Alentejo]]
| '''Dystrykty'''
* [[Baixo Alentejo]]
|-
* [[Ribatejo]]
| style="text-align:left"| ''Regiões Autónomas''
| valign="top" | '''[[Beira (kraina)|Beira]] :'''
| style="text-align:right;"| '''2'''
* [[Beira Alta]]
| '''Regiony autonomiczne'''
* [[Beira Baixa]]
|-
* [[Beira Litoral]]
| style="text-align:left"| ''Áreas Metropolitanas''
| valign="top" |
| style="text-align:right;"| '''2'''
* [[Azory|Açores]] (Azory)
| '''Obszary metropolitalne'''
* [[Algarve]]
|-
* [[Douro Litoral]]
| style="text-align:left"| ''Comunidades intermunicipais''
* [[Estremadura (Portugalia)|Estremadura]]
| style="text-align:right;"| '''21'''
* [[Madera|Madeira]] (Madera)
| '''Wspólnot międzygminnych'''
* [[Minho (kraina)|Minho]]
|-
* [[Trás-os-Montes]] e [[Alto Douro]]
| style="text-align:left"| ''Concelhos''
| style="text-align:right;"| '''308'''
| '''[[Gminy Portugalii|Gmin]]'''
|-
| style="text-align:left"| ''Freguesias''
| style="text-align:right;"| '''3092'''
| '''Sołectwa'''
|-
| style="text-align:left"| ''Cidades''
| style="text-align:right;"| '''151'''
| '''[[Miasta w Portugalii|Miasta]]'''
|-
| style="text-align:left"| ''Vilas''
| style="text-align:right;"| '''533'''
| '''[[Miasteczko (urbanizacja)|Miasteczek]]'''
|}
|}


== Dystrykty kontynentalnej Portugalii ==
W celach statystycznych wyróżnia się ponadto siedem regionów, wytyczonych w [[2003]] roku przez [[Unia Europejska|Unię Europejską]] w ramach programu [[NUTS]]. Są to:
Portugalia jest podzielona na dystrykty (port. ''distritos'') od 25 kwietnia 1835 roku (wcześniej dzieliła się na [[Comarca|comarki]]), a celem ich utworzenia było usprawnienie administracji w terenie oraz polepszenie dostępu do niej dla zwykłych mieszkańców. System portugalskich dystryktów był wzorowany na francuskich departamentach. Dystrykty były przez lata najbardziej istotną jednostką podziału kraju na szczeblu ponad gminnym i do dziś stanową podstawę przy wyznaczaniu okręgów wyborczych lub regionalnych związków sportowych. To również najbardziej społecznie rozpoznawalny szczebel podziału administracyjnego Portugalii. W 1919 zlikwidowano jeden z dystryktów Kontynentalnej Portugalii (Dystrykt Lamego), a 1976 cztery kolejne: trzy na Azorach (Dystrykt Angra do Heroísmo, Dystrykt Horta, Dystrykt Ponta Delgada) i jeden na Maderze (Dystrykt Funchal). Artykuł 291 konstytucji z 1976 roku określił dystrykty, jako poziom przejściowy administracji w oczekiwaniu na powstanie regionów administracyjnych. W latach 1991–2013 całe terytorium kontynentalnej Portugalii było podzielona na obszary metropolitalne oraz wspólnoty międzygminne, co sprawiło, że ranga dystryktów została znacznie ograniczona. Zgodnie z normą ISO 3166-2:PT portugalskie dystrykty mają nadane kolejne numery (alfabetycznie od nazwy dystryktu) – od PT-01 ([[Dystrykt Aveiro]]) do PT-18 ([[Dystrykt Viseu]]).

[[Plik:PortugalNumbered.png|thumb|200px|Dystrykty kontynentalnej Portugalii.]]
* [[Alentejo]], ze stolicą w [[Évora|Évorze]];
{| class="wikitable sortable"
* [[Algarve]], ze stolicą w [[Faro (miasto w Portugalii)|Faro]];
* [[Azory|Autonomiczny Region Azorów]] (''Região Autónoma dos Açores''), ze stolicą w [[Ponta Delgada]];
* [[Madera|Autonomiczny Region Madery]] (''Região Autónoma da Madeira''), ze stolicą w [[Funchal]];
* [[Region Centrum|Region Centralny]] (''Região Centro''), ze stolicą w [[Coimbra|Coimbrze]];
* [[Region Lizbony]] (''Região de Lisboa'');
* [[Region Północny]] (''Região Norte''), ze stolicą w [[Porto (miasto)|Porto]];
=== Dystrykty kontynentalnej Portugalii ===
{| class="wikitable"
! Numer na mapie
! Numer na mapie
! Nazwa
! Nazwa
! Stolica
! Stolica
! Ludność <small>(dane z [[2005]] roku)</small>
! Ludność<br /><small>(w 2005 r.)</small>
! Powierzchnia <small>([[km²]])</small>
! Powierzchnia <small>(km²)</small>
! Liczba gmin
! Liczba gmin
! Liczba sołectw
! Liczba sołectw
Linia 46: Linia 53:
| 12. || [[Dystrykt Aveiro]] || [[Aveiro]] || 713 578 || 2808 || 19 || 208
| 12. || [[Dystrykt Aveiro]] || [[Aveiro]] || 713 578 || 2808 || 19 || 208
|-
|-
| 5. || [[Dystrykt Beja]] || [[Beja]] || 161 211 || 10 225 || 14 || 100
| 5. || [[Dystrykt Beja]] || [[Beja]] || 161 211 || 10 225 || 14 || 100
|-
|-
| 17. || [[Dystrykt Braga]] || [[Braga]] || 831 368 || 2673 || 14 || 515
| 17. || [[Dystrykt Braga]] || [[Braga]] || 831 368 || 2673 || 14 || 515
|-
|-
| 14. || [[Dystrykt Bragança]] || [[Bragança (Portugalia)|Bragança]] || 148 808 || 6608 || 12 || 299
| 14. || [[Dystrykt Bragança]] || [[Bragança (gmina)|Bragança]] || 148 808 || 6608 || 12 || 299
|-
|-
| 9. || [[Dystrykt Castelo Branco]] || [[Castelo Branco]] || 208 069 || 6675 || 11 || 160
| 9. || [[Dystrykt Castelo Branco]] || [[Castelo Branco]] || 208 069 || 6675 || 11 || 160
Linia 56: Linia 63:
| 11. || [[Dystrykt Coimbra]] || [[Coimbra]] || 441 245 || 3947 || 17 || 209
| 11. || [[Dystrykt Coimbra]] || [[Coimbra]] || 441 245 || 3947 || 17 || 209
|-
|-
| 7. || [[Dystrykt Évora]] || [[Évora]] || 173 408 || 7393 || 14 || 91
| 7. || [[Dystrykt Évora]] || [[Évora]] || 173 408 || 7393 || 14 || 91
|-
|-
| 6. || [[Dystrykt Faro]] || [[Faro (miasto w Portugalii)|Faro]] || 395 208 || 4960 || 16 || 84
| 6. || [[Dystrykt Faro]] || [[Faro (gmina w Portugalii)|Faro]] || 395 208 || 4960 || 16 || 84
|-
|-
| 10. || [[Dystrykt Guarda]] || [[Guarda]] || 173 716 || 5518 || 14 || 336
| 10. || [[Dystrykt Guarda]] || [[Guarda]] || 173 716 || 5518 || 14 || 336
Linia 68: Linia 75:
| 8. || [[Dystrykt Portalegre]] || [[Portalegre]] || 127 018 || 6065 || 15 || 86
| 8. || [[Dystrykt Portalegre]] || [[Portalegre]] || 127 018 || 6065 || 15 || 86
|-
|-
| 16. || [[Wielkie Porto|Dystrykt Porto]] || [[Porto (miasto)|Porto]] || 1 781 826 || 2395 || 18 || 283
| 16. || [[Grande Porto|Dystrykt Porto]] || [[Porto]] || 1 781 826 || 2395 || 18 || 283
|-
|-
| 3. || [[Dystrykt Santarém]] || [[Santarém (Portugalia)|Santarém]] || 475 344 || 6747 || 21 || 193
| 3. || [[Dystrykt Santarém]] || [[Santarém (Portugalia)|Santarém]] || 475 344 || 6747 || 21 || 193
Linia 79: Linia 86:
|-
|-
| 13. || [[Dystrykt Viseu]] || [[Viseu]] || 394 927 || 5007 || 24 || 372
| 13. || [[Dystrykt Viseu]] || [[Viseu]] || 394 927 || 5007 || 24 || 372
|-
|}
|}


=== Dystrykty zlikwidowane ===
{{Polityka Portugalii}}
'''Azory:'''
* '''Dystrykt Angra do Heroísmo''' (istniejący w latach 1835–1976)
* '''Dystrykt Horta''' (istniejący w latach 1835–1976)
* '''Dystrykt Ponta Delgada''' (istniejący w latach 1835–1976)


'''Madera:'''
* '''Dystrykt Funchal''' (istniejący w latach 1835–1976)

'''Kontynentalna Portugalia:'''
* '''Dystrykt Lamego''' (istniejący w latach 1835–1919)

== Regiony autonomiczne ==
Region autonomiczny w Portugalii jest jednostką podziału administracyjnego najwyższego stopnia (pierwszy poziom). Podział na tego typu jednostki obowiązuje od roku 1976 i został zapisany w [[Konstytucja Portugalii|tamtejszej konstytucji]]. Od 1976 do dziś funkcjonują dwa regiony autonomiczne ([[Język portugalski|port.]] ''regiões autónomas'') – obydwa stanowią [[archipelag]]i na [[Ocean Atlantycki|Oceanie Atlantyckim]] – które wraz z kontynentalną Portugalią tworzą Republikę Portugalską:
# '''[[Azory|Autonomiczny Region Azorów]]''' (''Região Autónoma dos Açores'')
# '''[[Madera|Autonomiczny Region Madery]]''' (''Região Autónoma da Madeira'')
Zgodnie z normą ISO 3166-2:PT portugalskie regiony autonomiczne mają nadane numery: PT-20 (Autonomiczny Region Azorów) i PT-30 (Autonomiczny Region Madery).

== Obszary metropolitalne ==
Obydwa [[Obszar metropolitalny|obszary metropolitalne]] w Portugalii faktycznie utworzono już w roku 1991, jednak dopiero na mocy ustawy nr 75/2013 z dnia 12 września 2013 roku stanowią one jednostkę podziału administracyjnego kraju. Zgodnie z ustawą 46/2008 „obszary metropolitalne Lizbony i Porto są osobami prawnymi prawa publicznego i stanowią szczególną formę stowarzyszenia gmin”:
# '''[[Obszar Metropolitalny Lizbony|Obszar metropolitalny Lizbony]]''' (''Área Metropolitana de Lisboa'')
# '''[[Área Metropolitana do Porto|Obszar metropolitalny Porto]]''' (''Área Metropolitana do Porto'')

== Wspólnoty międzygminne ==
Zgodnie z ustawą nr 75/2013 z dnia 12 września 2013 roku w Portugalii funkcjonuje 21 wspólnot międzygminnych:
{|
|
# '''[[Centro Alentejo|Centralne Alentejo]]''' (''Centro Alentejo'')
# '''Nadbrzeżne Alentejo''' (''Alentejo Litoral'')
# '''[[Algarve (zespół metropolitalny)|Algarve]]''' (''Algarve'')
# '''Górne Alentejo''' (''Alto Alentejo'')
# '''Górne Minho''' (''Alto Minho'')
# '''Górna Tâmega''' (''Alto Tâmega'')
# '''Ave'''
# '''[[Baixo Alentejo (zespół miejski)|Dolne Alentejo]]''' (''Baixo Alentejo'')
# '''Dolna Beira''' (''Beira Baixa'')
# '''Beiras e Serra da Estrela'''
# '''Cávado'''
# '''[[Douro (zespół miejski)|Douro]]'''
# '''[[Lezíria do Tejo]]'''
# '''[[Médio Tejo|Środkowy Tag]]''' (''Médio Tejo'')
# '''[[Oeste]]'''
# '''[[Aveiro (zespół metropolitalny)|Region Aveiro]]''' (''Região de Aveiro'')
# '''[[Coimbra (zespół metropolitalny)|Region Coimbra]]''' (''Região de Coimbra'')
# '''[[Leiria (zespół miejski)|Region Leiria]]''' (''Região de Leiria'')
# '''Tâmega e Sousa'''
# '''[[Trás-os-Montes (zespół miejski)|Terras de Trás-os-Montes]]'''
# '''Viseu Dão Lafões'''
|
|}

== Gminy ==
{{osobny artykuł|Gminy Portugalii}}

== Sołectwa ==
Każda gmina w Portugalii podzielona jest na sołectwa (port. ''freguesias''), jako jednostkę podziału administracyjnego najniższego szczebla. W wyniku reformy z 2013 liczba portugalskich sołectw zmniejszyła się z 4257 do 3092, bowiem niektóre sąsiadujące ze sobą sołectwa (zlokalizowane w tej samej gminie) połączono w związki sołectw (port. ''união de freguesias'').

== Miasta ==
{{osobny artykuł|Miasta w Portugalii}}

== Historia ==
W latach 1936–1976 Kontynentalna Portugalia była podzielona na 11 prowincji i 22 dystrykty. W 1976 roku kraj podzielono na 18 dystryktów i 2 regiony autonomiczne (Azory i Madera), składające się łącznie z 308 gmin, które z kolei dzieliły się na 4257 sołectw.

== Podział tradycyjny ==
W życiu codziennym dominuje historyczny podział regionalny, obowiązujący oficjalnie w latach 1936–1975. W ten sposób klasyfikowane jest na przykład pochodzenie produktów spożywczych, z winem na czele.
{| class="wikitable"
| valign="top"| '''[[Alentejo]]:'''
* [[Alto Alentejo]]
* [[Baixo Alentejo]]
* [[Ribatejo]]
| valign="top"| '''[[Beira (kraina)|Beira]]:'''
* [[Beira Alta]]
* [[Beira Baixa]]
* [[Beira Litoral]]
| valign="top"|
* [[Azory|Açores]] (Azory)
* [[Algarve]]
* [[Douro Litoral]]
* [[Estremadura (Portugalia)|Estremadura]]
* [[Madera|Madeira]] (Madera)
* [[Minho (kraina)|Minho]]
* [[Trás-os-Montes]] e [[Alto Douro]]
|}

== Podział terytorialny (NUTS) ==
W celach statystycznych wyróżnia się siedem regionów, wytyczonych w roku 2003 przez [[Unia Europejska|Unię Europejską]] w ramach programu [[NUTS]]. Są to:

=== NUTS I ===
# '''Kontynentalna Portugalia''' (podzielona na 18 dystryktów)
# '''[[Azory|Autonomiczny Region Azorów]]'''
# '''[[Madera|Autonomiczny Region Madery]]'''

=== NUTS II (Regiony) ===
# '''[[Region Północny (Portugalia)|Region Północny]]''' (''Região Norte'') ze stolicą w [[Porto]]
# '''[[Region Centrum|Region Centralny]]''' (''Região Centro'') ze stolicą w [[Coimbra|Coimbrze]]
# '''[[Region Lizbona]]''' (''Região de Lisboa'')
# '''[[Alentejo]]''' ze stolicą w [[Évora|Évorze]]
# '''[[Algarve]]''' ze stolicą w [[Faro (gmina w Portugalii)|Faro]]
# '''[[Azory|Autonomiczny Region Azorów]]''' (''Região Autónoma dos Açores'') ze stolicą w [[Ponta Delgada]]
# '''[[Madera|Autonomiczny Region Madery]]''' (''Região Autónoma da Madeira'') ze stolicą w [[Funchal]]

=== NUTS III (Podregiony) ===
NUTS III w Portugalii stanowi 25 jednostek terytorialnych, są to:
* obydwa regiony autonomiczne
* obydwa obszary metropolitalne
* 21 wspólnot międzygminnych

{{Portugalia}}
{{Krainy historyczne Portugalii}}
{{Krainy historyczne Portugalii}}
{{Podział administracyjny państw Europy}}
{{Podział administracyjny państw Europy}}
{{Polityka Portugalii}}


[[Kategoria:Podział administracyjny Portugalii| ]]
[[Kategoria:Podział administracyjny Portugalii| ]]

[[be:Адміністрацыйнае дзяленне Партугаліі]]
[[ca:Districtes de Portugal]]
[[de:Verwaltungsgliederung Portugals]]
[[en:Administrative divisions of Portugal]]
[[es:Organización territorial de Portugal]]
[[fr:Subdivisions du Portugal]]
[[gl:Subdivisións de Portugal]]
[[ko:포르투갈의 행정 구역]]
[[it:Divisioni amministrative del Portogallo]]
[[he:חלוקה מנהלית של פורטוגל]]
[[lt:NUTS:PT]]
[[hu:Portugália közigazgatása]]
[[nl:Onderverdeling van Portugal]]
[[ja:ポルトガルの地域区分]]
[[pt:Subdivisões de Portugal]]
[[ro:Împărţirea administrativă a Portugaliei]]
[[ru:Административное деление Португалии]]
[[fi:Portugalin aluejako]]
[[vi:Vùng hành chính (Bồ Đào Nha)]]
[[vec:Divixion aministrative del Portogało]]
[[zh:葡萄牙行政區劃]]

Aktualna wersja na dzień 15:56, 23 kwi 2024

Podział administracyjny Portugalii jest stosunkowo skomplikowany i na przestrzeni lat ulegał on dość istotnym zmianom. Od roku 2013, Republika Portugalska formalnie jest podzielona na:

Nazwa portugalska Liczba Polskie tłumaczenie\[potrzebny przypis]
Distritos 18 Dystrykty
Regiões Autónomas 2 Regiony autonomiczne
Áreas Metropolitanas 2 Obszary metropolitalne
Comunidades intermunicipais 21 Wspólnot międzygminnych
Concelhos 308 Gmin
Freguesias 3092 Sołectwa
Cidades 151 Miasta
Vilas 533 Miasteczek

Dystrykty kontynentalnej Portugalii

[edytuj | edytuj kod]

Portugalia jest podzielona na dystrykty (port. distritos) od 25 kwietnia 1835 roku (wcześniej dzieliła się na comarki), a celem ich utworzenia było usprawnienie administracji w terenie oraz polepszenie dostępu do niej dla zwykłych mieszkańców. System portugalskich dystryktów był wzorowany na francuskich departamentach. Dystrykty były przez lata najbardziej istotną jednostką podziału kraju na szczeblu ponad gminnym i do dziś stanową podstawę przy wyznaczaniu okręgów wyborczych lub regionalnych związków sportowych. To również najbardziej społecznie rozpoznawalny szczebel podziału administracyjnego Portugalii. W 1919 zlikwidowano jeden z dystryktów Kontynentalnej Portugalii (Dystrykt Lamego), a 1976 cztery kolejne: trzy na Azorach (Dystrykt Angra do Heroísmo, Dystrykt Horta, Dystrykt Ponta Delgada) i jeden na Maderze (Dystrykt Funchal). Artykuł 291 konstytucji z 1976 roku określił dystrykty, jako poziom przejściowy administracji w oczekiwaniu na powstanie regionów administracyjnych. W latach 1991–2013 całe terytorium kontynentalnej Portugalii było podzielona na obszary metropolitalne oraz wspólnoty międzygminne, co sprawiło, że ranga dystryktów została znacznie ograniczona. Zgodnie z normą ISO 3166-2:PT portugalskie dystrykty mają nadane kolejne numery (alfabetycznie od nazwy dystryktu) – od PT-01 (Dystrykt Aveiro) do PT-18 (Dystrykt Viseu).

Dystrykty kontynentalnej Portugalii.
Numer na mapie Nazwa Stolica Ludność
(w 2005 r.)
Powierzchnia (km²) Liczba gmin Liczba sołectw
12. Dystrykt Aveiro Aveiro 713 578 2808 19 208
5. Dystrykt Beja Beja 161 211 10 225 14 100
17. Dystrykt Braga Braga 831 368 2673 14 515
14. Dystrykt Bragança Bragança 148 808 6608 12 299
9. Dystrykt Castelo Branco Castelo Branco 208 069 6675 11 160
11. Dystrykt Coimbra Coimbra 441 245 3947 17 209
7. Dystrykt Évora Évora 173 408 7393 14 91
6. Dystrykt Faro Faro 395 208 4960 16 84
10. Dystrykt Guarda Guarda 173 716 5518 14 336
2. Dystrykt Leiria Leiria 459 450 3515 16 148
1. Dystrykt Lizboński Lizbona 2 135 992 2800 16 226
8. Dystrykt Portalegre Portalegre 127 018 6065 15 86
16. Dystrykt Porto Porto 1 781 826 2395 18 283
3. Dystrykt Santarém Santarém 475 344 6747 21 193
4. Dystrykt Setúbal Setúbal 788 459 5064 13 82
18. Dystrykt Viana do Castelo Viana do Castelo 252 011 2255 10 290
15. Dystrykt Vila Real Vila Real 223 731 4328 14 268
13. Dystrykt Viseu Viseu 394 927 5007 24 372

Dystrykty zlikwidowane

[edytuj | edytuj kod]

Azory:

  • Dystrykt Angra do Heroísmo (istniejący w latach 1835–1976)
  • Dystrykt Horta (istniejący w latach 1835–1976)
  • Dystrykt Ponta Delgada (istniejący w latach 1835–1976)

Madera:

  • Dystrykt Funchal (istniejący w latach 1835–1976)

Kontynentalna Portugalia:

  • Dystrykt Lamego (istniejący w latach 1835–1919)

Regiony autonomiczne

[edytuj | edytuj kod]

Region autonomiczny w Portugalii jest jednostką podziału administracyjnego najwyższego stopnia (pierwszy poziom). Podział na tego typu jednostki obowiązuje od roku 1976 i został zapisany w tamtejszej konstytucji. Od 1976 do dziś funkcjonują dwa regiony autonomiczne (port. regiões autónomas) – obydwa stanowią archipelagi na Oceanie Atlantyckim – które wraz z kontynentalną Portugalią tworzą Republikę Portugalską:

  1. Autonomiczny Region Azorów (Região Autónoma dos Açores)
  2. Autonomiczny Region Madery (Região Autónoma da Madeira)

Zgodnie z normą ISO 3166-2:PT portugalskie regiony autonomiczne mają nadane numery: PT-20 (Autonomiczny Region Azorów) i PT-30 (Autonomiczny Region Madery).

Obszary metropolitalne

[edytuj | edytuj kod]

Obydwa obszary metropolitalne w Portugalii faktycznie utworzono już w roku 1991, jednak dopiero na mocy ustawy nr 75/2013 z dnia 12 września 2013 roku stanowią one jednostkę podziału administracyjnego kraju. Zgodnie z ustawą 46/2008 „obszary metropolitalne Lizbony i Porto są osobami prawnymi prawa publicznego i stanowią szczególną formę stowarzyszenia gmin”:

  1. Obszar metropolitalny Lizbony (Área Metropolitana de Lisboa)
  2. Obszar metropolitalny Porto (Área Metropolitana do Porto)

Wspólnoty międzygminne

[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie z ustawą nr 75/2013 z dnia 12 września 2013 roku w Portugalii funkcjonuje 21 wspólnot międzygminnych:

  1. Centralne Alentejo (Centro Alentejo)
  2. Nadbrzeżne Alentejo (Alentejo Litoral)
  3. Algarve (Algarve)
  4. Górne Alentejo (Alto Alentejo)
  5. Górne Minho (Alto Minho)
  6. Górna Tâmega (Alto Tâmega)
  7. Ave
  8. Dolne Alentejo (Baixo Alentejo)
  9. Dolna Beira (Beira Baixa)
  10. Beiras e Serra da Estrela
  11. Cávado
  12. Douro
  13. Lezíria do Tejo
  14. Środkowy Tag (Médio Tejo)
  15. Oeste
  16. Region Aveiro (Região de Aveiro)
  17. Region Coimbra (Região de Coimbra)
  18. Region Leiria (Região de Leiria)
  19. Tâmega e Sousa
  20. Terras de Trás-os-Montes
  21. Viseu Dão Lafões
 Osobny artykuł: Gminy Portugalii.

Sołectwa

[edytuj | edytuj kod]

Każda gmina w Portugalii podzielona jest na sołectwa (port. freguesias), jako jednostkę podziału administracyjnego najniższego szczebla. W wyniku reformy z 2013 liczba portugalskich sołectw zmniejszyła się z 4257 do 3092, bowiem niektóre sąsiadujące ze sobą sołectwa (zlokalizowane w tej samej gminie) połączono w związki sołectw (port. união de freguesias).

Miasta

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Miasta w Portugalii.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1936–1976 Kontynentalna Portugalia była podzielona na 11 prowincji i 22 dystrykty. W 1976 roku kraj podzielono na 18 dystryktów i 2 regiony autonomiczne (Azory i Madera), składające się łącznie z 308 gmin, które z kolei dzieliły się na 4257 sołectw.

Podział tradycyjny

[edytuj | edytuj kod]

W życiu codziennym dominuje historyczny podział regionalny, obowiązujący oficjalnie w latach 1936–1975. W ten sposób klasyfikowane jest na przykład pochodzenie produktów spożywczych, z winem na czele.

Alentejo: Beira:

Podział terytorialny (NUTS)

[edytuj | edytuj kod]

W celach statystycznych wyróżnia się siedem regionów, wytyczonych w roku 2003 przez Unię Europejską w ramach programu NUTS. Są to:

NUTS I

[edytuj | edytuj kod]
  1. Kontynentalna Portugalia (podzielona na 18 dystryktów)
  2. Autonomiczny Region Azorów
  3. Autonomiczny Region Madery

NUTS II (Regiony)

[edytuj | edytuj kod]
  1. Region Północny (Região Norte) ze stolicą w Porto
  2. Region Centralny (Região Centro) ze stolicą w Coimbrze
  3. Region Lizbona (Região de Lisboa)
  4. Alentejo ze stolicą w Évorze
  5. Algarve ze stolicą w Faro
  6. Autonomiczny Region Azorów (Região Autónoma dos Açores) ze stolicą w Ponta Delgada
  7. Autonomiczny Region Madery (Região Autónoma da Madeira) ze stolicą w Funchal

NUTS III (Podregiony)

[edytuj | edytuj kod]

NUTS III w Portugalii stanowi 25 jednostek terytorialnych, są to:

  • obydwa regiony autonomiczne
  • obydwa obszary metropolitalne
  • 21 wspólnot międzygminnych