Lobbing: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Emwiki1919 (dyskusja | edycje) Funkcja sugerowania linków: dodane 3 linki. Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zadanie nowicjusza Zasugerowano edycję: dodanie linków |
m int. |
||
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
Linia 4: | Linia 4: | ||
Określeniem analogicznym do „lobbingu” i popularnym w Polsce w I poł. XX w. było „antyszambrowanie” (od {{k|fr|antichambre}} „przedpokój”). |
Określeniem analogicznym do „lobbingu” i popularnym w Polsce w I poł. XX w. było „antyszambrowanie” (od {{k|fr|antichambre}} „przedpokój”). |
||
Każda dziedzina nauki inaczej postrzega zjawisko lobbingu, stąd wiele często odmiennych definicji. Międzynarodowe uregulowania dotyczące lobbingu zostały przyjęte przez cztery organizacje międzynarodowe i ponadnarodowe stowarzyszenia: 1) Unię Europejską; 2) [[Rada Europy|Radę Europy]]; 3) Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju; 4) Wspólnotę Niepodległych Państw. Główną przyczyną wprowadzenia takich norm na szczeblu międzynarodowym była korupcja przy uchwalaniu aktów prawnych<ref>{{Cytuj |autor = Volodymyr Nesterovych |tytuł = International standards for the regulation of lobbying (EU, CE, OECD, CIS) |data = tom 8, nr 2/2016, s. 79–101 |url = https://www.academia.edu/36969292/International_standards_for_the_regulation_of_lobbying_EU_CE_OECD_CIS_}}</ref>. |
Każda dziedzina nauki inaczej postrzega zjawisko lobbingu, stąd wiele często odmiennych definicji. Międzynarodowe uregulowania dotyczące lobbingu zostały przyjęte przez cztery organizacje międzynarodowe i ponadnarodowe stowarzyszenia: 1) [[Unia Europejska|Unię Europejską]]; 2) [[Rada Europy|Radę Europy]]; 3) [[Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju|Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju]]; 4) [[Wspólnota Niepodległych Państw|Wspólnotę Niepodległych Państw]]. Główną przyczyną wprowadzenia takich norm na szczeblu międzynarodowym była korupcja przy uchwalaniu aktów prawnych<ref>{{Cytuj |autor = Volodymyr Nesterovych |tytuł = {{J|en|International standards for the regulation of lobbying (EU, CE, OECD, CIS)}} |data = tom 8, nr 2/2016, s. 79–101 |url = https://www.academia.edu/36969292/International_standards_for_the_regulation_of_lobbying_EU_CE_OECD_CIS_}}</ref>. |
||
== Lobbing w prawie i naukach prawnych == |
== Lobbing w prawie i naukach prawnych == |
||
Linia 21: | Linia 21: | ||
* politykę danego organu |
* politykę danego organu |
||
* własne cele strategiczne |
* własne cele strategiczne |
||
* własną [[Analiza SWOT|analizę SWOT]] |
* własną [[Analiza SWOT|analizę {{J|en|SWOT}}]] |
||
* bieżący monitoring wydarzeń |
* bieżący monitoring wydarzeń |
||
W kontekście lobbingu funkcjonują także pojęcia: |
W kontekście lobbingu funkcjonują także pojęcia: |
||
* |
* [[Public affairs|{{K|en|Public Affairs}}]] – wyspecjalizowana forma lobbingu, która polega na trwałym utrzymywaniu kontaktów pomiędzy daną organizacją a administracją samorządową i rządową. Celem public affairs jest przede wszystkim tworzenie i utrzymywanie korzystnego dla danej organizacji wizerunku, który będzie sprzyjał rozwojowi jej działalności. |
||
* |
* {{K|en|Public Affairs Consultancy}} – doradztwo w zakresie lobbingu prowadzone przez specjalistyczną firmę zewnętrzną, które zorientowane jest w większym stopniu na przedstawienie fachowej ekspertyzy niż na bezpośredni sukces w osiągnięciu celów strategicznych. {{K|en|PA Consultancy}} rozwija się głównie w [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]], podczas gdy lobbing nastawiony na bezpośrednią realizację celów strategicznych jest charakterystyczny dla [[Stany Zjednoczone|USA]]. |
||
* |
* {{K|en|Advocacy}} – lobbing o podłożu niekomercyjnym, zwłaszcza na rzecz: |
||
** grup społecznych |
** [[grupa społeczna|grup społecznych]] |
||
** [[Organizacja pozarządowa|organizacji pozarządowych]] (np. [[Biuro Wspierania Lobbingu Ekologicznego]]) |
** [[Organizacja pozarządowa|organizacji pozarządowych]] (np. [[Biuro Wspierania Lobbingu Ekologicznego]]) |
||
Linia 38: | Linia 38: | ||
* [[lobbing ekologiczny]] |
* [[lobbing ekologiczny]] |
||
* [[lobbing polityczny]] |
* [[lobbing polityczny]] |
||
* [[lobbing |
* [[lobbing pośredni]] |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Linia 47: | Linia 47: | ||
* M.M. Wiszowaty: ''Regulacja prawna lobbingu na świecie. Historia, elementy, stan obecny''. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2008; |
* M.M. Wiszowaty: ''Regulacja prawna lobbingu na świecie. Historia, elementy, stan obecny''. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2008; |
||
* M. Gajda, K. Tarnawska: ''Lobbing rolny a budżet Unii Europejskiej'', Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2002, {{ISBN|83-7333-171-9}} |
* M. Gajda, K. Tarnawska: ''Lobbing rolny a budżet Unii Europejskiej'', Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2002, {{ISBN|83-7333-171-9}} |
||
* V. Nesterovych: [https://www.academia.edu/37339449/EU_standards_for_the_regulation_of_lobbying EU standards for the regulation of lobbying]. Prawa Człowieka, 2015, nr 18, s. 97–108. |
* V. Nesterovych: [https://www.academia.edu/37339449/EU_standards_for_the_regulation_of_lobbying {{J|en|EU standards for the regulation of lobbying}}]. Prawa Człowieka, 2015, nr 18, s. 97–108. |
||
* V. Nesterovych: [https://www.academia.edu/36969292/International_standards_for_the_regulation_of_lobbying_EU_CE_OECD_CIS_ International standards for the regulation of lobbying (EU, CE, OECD, CIS)]. Krytyka Prawa, tom 8, nr 2/2016, s. 79–101. |
* V. Nesterovych: [https://www.academia.edu/36969292/International_standards_for_the_regulation_of_lobbying_EU_CE_OECD_CIS_ {{J|en|International standards for the regulation of lobbying (EU, CE, OECD, CIS)}}]. Krytyka Prawa, tom 8, nr 2/2016, s. 79–101. |
||
* M.M. Wiszowaty: ''Definicje legalne lobbyingu w ustawodawstwie stanowym i federalnym Stanów Zjednoczonych'' [w:] „Gdańskie Studia Prawnicze” tom XIV, Gdańsk 2005 |
* M.M. Wiszowaty: ''Definicje legalne lobbyingu w ustawodawstwie stanowym i federalnym Stanów Zjednoczonych'' [w:] „Gdańskie Studia Prawnicze” tom XIV, Gdańsk 2005 |
||
Linia 54: | Linia 54: | ||
* Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa ({{Dziennik Ustaw|2017|248}}) |
* Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa ({{Dziennik Ustaw|2017|248}}) |
||
* Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie wysłuchania publicznego dotyczącego projektów rozporządzeń ({{Dziennik Ustaw|2006|030|0207}}) |
* Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie wysłuchania publicznego dotyczącego projektów rozporządzeń ({{Dziennik Ustaw|2006|030|0207}}) |
||
* |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.prawoprosto.pl/inne-dziedziny-prawa/know-how/118-jak-uczestniczyc-w-procesie-lobbingowym.html | tytuł = Uczestnictwo w procesie lobbingowym | opublikowany = prawoprosto.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20111106230557/http://www.prawoprosto.pl/inne-dziedziny-prawa/know-how/118-jak-uczestniczyc-w-procesie-lobbingowym.html | zarchiwizowano = 2011-11-06}} |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
{{Kontrola autorytatywna}} |
||
[[Kategoria:Lobbing|!]] |
[[Kategoria:Lobbing|!]] |
||
[[Kategoria:Public relations]] |
Aktualna wersja na dzień 12:51, 18 mar 2024
Lobbing (z ang. lobbying, z frankońskiego laubja i łac. lobium, lobia „krużganek, pasaż”) – w powszechnym rozumieniu wywieranie wpływu przez zawodowych rzeczników interesów (lobbistów, lobbystów) na władze publiczne.
Słowo lobby oznacza w języku angielskim salę recepcyjną w hotelu lub parlamencie, stąd lobbying to dosłownie „działalność wykonywana w lobby”. Z czasem określenie to przylgnęło do praktyki kontaktowania się z decydentami politycznymi, szczególnie w lobby brytyjskiej Izby Gmin lub amerykańskiego Kongresu.
Określeniem analogicznym do „lobbingu” i popularnym w Polsce w I poł. XX w. było „antyszambrowanie” (od antichambre „przedpokój”). Każda dziedzina nauki inaczej postrzega zjawisko lobbingu, stąd wiele często odmiennych definicji. Międzynarodowe uregulowania dotyczące lobbingu zostały przyjęte przez cztery organizacje międzynarodowe i ponadnarodowe stowarzyszenia: 1) Unię Europejską; 2) Radę Europy; 3) Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju; 4) Wspólnotę Niepodległych Państw. Główną przyczyną wprowadzenia takich norm na szczeblu międzynarodowym była korupcja przy uchwalaniu aktów prawnych[1].
Lobbing w prawie i naukach prawnych
[edytuj | edytuj kod]Lobbing to zespół zgodnych z prawem czynności podejmowanych przez zarejestrowanego lobbystę działającego za wynagrodzeniem i w interesie osoby trzeciej (zleceniodawcy lobbyingu), w celu wywarcia korzystnego dla zleceniodawcy wpływu na prawotwórstwo lub decyzje organów państwowych, względnie samorządowych i innych.
Przyjmuje się, że lobbing może być wyłącznie legalny. Takie ujęcie wyklucza koncepcje lobbingu nielegalnego, czarnego lobbingu itp. jako sprzeczne z fundamentalną cechą lobbingu, jaką jest zgodność z prawem. Działania takie jak korupcja polityczna, łapownictwo czy płatna protekcja są niezgodne z prawem i jedynie z pozoru podobne do lobbingu. Wpływanie na decyzje polityczne we własnym interesie, często utożsamiane z lobbingiem, to w rzeczywistości wykonywanie obywatelskiego prawa petycji do władz.
Podstawą regulacji prawnej lobbingu są: obowiązkowa rejestracja lobbistów oraz obowiązkowe, regularne sprawozdania lobbistów z prowadzonej działalności.
Lobbing w naukach ekonomicznych i socjologii
[edytuj | edytuj kod]Lobbing to oddziaływanie na decyzje podejmowane przez organy władzy publicznej oparte na strategii komunikacyjnej uwzględniającej:
- analizę procesu decyzyjnego
- politykę danego organu
- własne cele strategiczne
- własną analizę SWOT
- bieżący monitoring wydarzeń
W kontekście lobbingu funkcjonują także pojęcia:
- Public Affairs – wyspecjalizowana forma lobbingu, która polega na trwałym utrzymywaniu kontaktów pomiędzy daną organizacją a administracją samorządową i rządową. Celem public affairs jest przede wszystkim tworzenie i utrzymywanie korzystnego dla danej organizacji wizerunku, który będzie sprzyjał rozwojowi jej działalności.
- Public Affairs Consultancy – doradztwo w zakresie lobbingu prowadzone przez specjalistyczną firmę zewnętrzną, które zorientowane jest w większym stopniu na przedstawienie fachowej ekspertyzy niż na bezpośredni sukces w osiągnięciu celów strategicznych. PA Consultancy rozwija się głównie w Unii Europejskiej, podczas gdy lobbing nastawiony na bezpośrednią realizację celów strategicznych jest charakterystyczny dla USA.
- Advocacy – lobbing o podłożu niekomercyjnym, zwłaszcza na rzecz:
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Volodymyr Nesterovych , International standards for the regulation of lobbying (EU, CE, OECD, CIS) [online], luty 2016 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- K. Jasiecki, M. Molęda-Zdziech, U. Kurczewska: Lobbing. Sztuka skutecznego wywierania wpływu. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006
- M.M. Wiszowaty: Regulacja prawna lobbingu na świecie. Historia, elementy, stan obecny. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2008;
- M. Gajda, K. Tarnawska: Lobbing rolny a budżet Unii Europejskiej, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2002, ISBN 83-7333-171-9
- V. Nesterovych: EU standards for the regulation of lobbying. Prawa Człowieka, 2015, nr 18, s. 97–108.
- V. Nesterovych: International standards for the regulation of lobbying (EU, CE, OECD, CIS). Krytyka Prawa, tom 8, nr 2/2016, s. 79–101.
- M.M. Wiszowaty: Definicje legalne lobbyingu w ustawodawstwie stanowym i federalnym Stanów Zjednoczonych [w:] „Gdańskie Studia Prawnicze” tom XIV, Gdańsk 2005
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz.U. z 2017 r. poz. 248)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie wysłuchania publicznego dotyczącego projektów rozporządzeń (Dz.U. z 2006 r. nr 030, poz. 0207)
- Uczestnictwo w procesie lobbingowym. prawoprosto.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-06)].