Przejdź do zawartości

Codex Brixianus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
link
EmptyBot (dyskusja | edycje)
Boty
692 392 edycje
m dr. tech.
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 3: Linia 3:


== Opis ==
== Opis ==
Manuskrypt zawiera łaciński tekst czterech [[Ewangelia|Ewangelii]]. Zachowało się 419 [[folio|składek]]. Ma on kilka [[lakuna|luk]] (Mateusza 8:16-26; Marka 12:5-13:32; 14:53-62; 14:70-16:20)<ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Frederick Henry Ambrose Scrivener|Frederick Scrivener]] | tytuł = A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament | miejsce = London | data = 1894 | strony = 46 | nazwisko2 = E. Miller | tom = II}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Caspar René Gregory|C.R. Gregory]] | tytuł = Textkritik des Neuen Testamentes | wydawca = J.C. Hinrichs | miejsce = Leipzig | data = 1902 | strony = 603 | tytuł tomu = II | url = https://archive.org/stream/textkritikdesne01greggoog#page/n135/mode/2up}}</ref>.
Manuskrypt zawiera łaciński tekst czterech [[Ewangelia|Ewangelii]]. Zachowało się 419 [[folio|składek]]. Ma on kilka [[lakuna|luk]] (Mateusza 8:16-26; Marka 12:5-13:32; 14:53-62; 14:70-16:20)<ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Frederick Henry Ambrose Scrivener|Frederick Scrivener]] | tytuł = A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament | miejsce = London | data = 1894 | strony = 46 |imię2=E. | nazwisko2 = Miller | tom = II}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Caspar René Gregory|C.R. Gregory]] | tytuł = Textkritik des Neuen Testamentes | wydawca = J.C. Hinrichs | miejsce = Leipzig | data = 1902 | strony = 603 | tytuł tomu = II | url = https://archive.org/stream/textkritikdesne01greggoog#page/n135/mode/2up}}</ref>.


[[John Wordsworth]] oraz [[Henry Julian White|Henry White]], pracując nad wydaniem krytycznym [[Wulgata|Wulgaty]], doszli do wniosku że Codex Brixianus przekazuje tekst bliski temu, którym posłużył się [[Hieronim ze Strydonu|Hieronim]] opracowując tekst łaciński. Z tego powodu w swoim wydaniu krytycznym tekstu Wulgaty (vg<sup>ww</sup>) na dole stronic umieścili tekst Brixianus. Wzbudziło to zainteresowanie krytyków tekstu Codexem Brixianus<ref>Metzger, ''The Early Versions...'', Cambridge University Press 1977, s. 313. </ref>. [[Francis Crawford Burkitt|Francis Burkitt]] zauważył tekstualne podobieństwa pomiędzy łacińskim tekstem kodeksu Brixianus a gockim kodeksu [[Srebrna Biblia|Argenteus]]. Podobieństwa te tłumaczył jako rezultat niezależnej rewizji starołacińskiego tekstu dokonanej w oparciu o tekst grecki, natomiast tekst gocki miał być rewidowany lub [[Interpolacja (paleografia)|interpolowany]] przez tekst łaciński. Ponadto Wstęp w kodeksie Brixianus wzmiankuje o notach marginalnych z wariantami tekstowymi, których jednak w Brixianus brak, lecz są obecne w Argenteus<ref>{{Cytuj pismo | autor = F.C. Burkitt | autor link = Francis Crawford Burkitt | url = http://www.archive.org/stream/journaltheologi02unkngoog#page/n148/mode/2up | tytuł = The Vulgate Gospels and the Codex Brixianus | czasopismo = JTS | rok = 1900 | strony = 131-132}}</ref>. Kolejni badacze zauważyli dalsze związki zachodzące pomiędzy tymi dwoma kodeksami. Oba powstały w tej samej szkole [[Kaligrafia|kaligrafii]]<ref>{{Cytuj pismo | autor = Jan-Olof Tjäder | tytuł = Studier till Codex argenteus' historia | czasopismo = NTBB | oznaczenie = 61 | wydawca = Almqvist och Wiksell | miejsce = Uppsala | rok = 1974 | strony = 51-99}}</ref>.
[[John Wordsworth]] oraz [[Henry Julian White|Henry White]], pracując nad wydaniem krytycznym [[Wulgata|Wulgaty]], doszli do wniosku że Codex Brixianus przekazuje tekst bliski temu, którym posłużył się [[Hieronim ze Strydonu|Hieronim]] opracowując tekst łaciński. Z tego powodu w swoim wydaniu krytycznym tekstu Wulgaty (vg<sup>ww</sup>) na dole stronic umieścili tekst Brixianus. Wzbudziło to zainteresowanie [[Krytyka tekstu|krytyków tekstu]] Codexem Brixianus<ref>Metzger, ''The Early Versions...'', Cambridge University Press 1977, s. 313.</ref>. [[Francis Crawford Burkitt|Francis Burkitt]] zauważył tekstualne podobieństwa pomiędzy łacińskim tekstem kodeksu Brixianus a gockim kodeksu [[Srebrna Biblia|Argenteus]]. Podobieństwa te tłumaczył jako rezultat niezależnej rewizji starołacińskiego tekstu dokonanej w oparciu o tekst grecki, natomiast tekst gocki miał być rewidowany lub [[Interpolacja (paleografia)|interpolowany]] przez tekst łaciński. Ponadto Wstęp w kodeksie Brixianus wzmiankuje o notach marginalnych z wariantami tekstowymi, których jednak w Brixianus brak, lecz są obecne w Argenteus<ref>{{Cytuj pismo | autor = F.C. Burkitt | autor link = Francis Crawford Burkitt | url = http://www.archive.org/stream/journaltheologi02unkngoog#page/n148/mode/2up | tytuł = The Vulgate Gospels and the Codex Brixianus | czasopismo = JTS | rok = 1900 | strony = 131-132}}</ref>. Kolejni badacze zauważyli dalsze związki zachodzące pomiędzy tymi dwoma kodeksami. Oba powstały w tej samej szkole [[Kaligrafia|kaligrafii]]<ref>{{Cytuj pismo | autor = Jan-Olof Tjäder | tytuł = Studier till Codex argenteus' historia | czasopismo = NTBB | oznaczenie = 61 | wydawca = Almqvist och Wiksell | miejsce = Uppsala | rok = 1974 | strony = 51-99}}</ref>.


Obserwacje te prowadzą do wniosku, że Codex Brixianus jest łacińską wersją przekładu starołacińskiego, który prawdopodobnie był źródłem gockiego tłumaczenia [[Wulfila|Wulfili]]. Znajdujące się na dole każdej strony [[kanony Euzebiusza]] mają podobne zdobienia jak w Codex Argenteus. Związek pomiędzy kodeksami Brixianus i Argenteus wskazuje, że kodeksy te mogą być kopiami jednego bilingwicznego gocko-łacińskiego manuskryptu<ref>Por. {{Cytuj książkę | autor = | tytuł = The Cambridge History of the Bible | url = http://books.google.pl/books?id=jTWlhe7wlN8C&pg=PA349&lpg=PA349&dq=#v=onepage&q&f=false | inni = pod red. G.W.H. Lampe, Peter R. Ackroyd | wydawca = Cambridge University Press | miejsce = | rok = 1994 | strony = 349 nn | isbn = 0-521-04255-0}}</ref>, przy czym Brixianus zawiera tekst łaciński a Argenteus gocki<ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Wilhelm Streitberg]] | tytuł = [[Die Gotische Bibel]] | url = https://archive.org/stream/diegotischebibe01stregoog#page/n49/mode/2up | wydawca = Carl Winter | miejsce = Heidelberg | rok = 1919 | strony = XLI-XLV}}</ref>.
Obserwacje te prowadzą do wniosku, że Codex Brixianus jest łacińską wersją przekładu starołacińskiego, który prawdopodobnie był źródłem gockiego tłumaczenia [[Wulfila|Wulfili]]. Znajdujące się na dole każdej strony [[kanony Euzebiusza]] mają podobne zdobienia jak w Codex Argenteus. Związek pomiędzy kodeksami Brixianus i Argenteus wskazuje, że kodeksy te mogą być kopiami jednego bilingwicznego gocko-łacińskiego manuskryptu<ref>Por. {{Cytuj książkę | autor = | tytuł = The Cambridge History of the Bible | url = http://books.google.pl/books?id=jTWlhe7wlN8C&pg=PA349&lpg=PA349&dq=#v=onepage&q&f=false | inni = pod red. G.W.H. Lampe, Peter R. Ackroyd | wydawca = Cambridge University Press | miejsce = | rok = 1994 | strony = 349 nn | isbn = 0-521-04255-0}}</ref>, przy czym Brixianus zawiera tekst łaciński a Argenteus gocki<ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Wilhelm Streitberg]] | tytuł = Die Gotische Bibel | url = https://archive.org/stream/diegotischebibe01stregoog#page/n49/mode/2up | wydawca = Carl Winter | miejsce = Heidelberg | rok = 1919 | strony = XLI-XLV}}</ref>.


Nazwa kodeksu pochodzi od miasta [[Brescia]] ([[Język łaciński|łac.]] ''Brixia''), gdzie jest przechowywany.
Nazwa kodeksu pochodzi od miasta [[Brescia]] ([[Język łaciński|łac.]] ''Brixia''), gdzie jest przechowywany.
Linia 14: Linia 14:
* [[Lista łacińskich manuskryptów Nowego Testamentu]]
* [[Lista łacińskich manuskryptów Nowego Testamentu]]


== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}


Linia 20: Linia 21:
* [http://www.dlls.univr.it/documenti/Avviso/all/all461836.pdf ''Le Bibbie Ravennati del VI sec.'']
* [http://www.dlls.univr.it/documenti/Avviso/all/all461836.pdf ''Le Bibbie Ravennati del VI sec.'']


{{DEFAULTSORT:Brixianus}}
{{SORTUJ:Brixianus}}
[[Kategoria:Kodeksy purpurowe]]
[[Kategoria:Kodeksy purpurowe]]
[[Kategoria:Starołacińskie rękopisy NT]]
[[Kategoria:Starołacińskie rękopisy Nowego Testamentu]]
[[Kategoria:Manuskrypty biblijne z VI wieku]]
[[Kategoria:Manuskrypty biblijne z VI wieku]]

Aktualna wersja na dzień 23:29, 16 mar 2024

Tablice kanonów w Codexie Brixianus

Codex Brixianus (w systemie beurońskim oznaczony siglum f lub 10) – pochodzący z VI wieku n.e. łaciński kodeks purpurowy zawierający Ewangeliarz. Prawdopodobnie powstał we Włoszech. Tekst został napisany tuszem w kolorze srebrnym na barwionym na purpurowo pergaminie. Reprezentuje tekst starołaciński.

Opis

[edytuj | edytuj kod]

Manuskrypt zawiera łaciński tekst czterech Ewangelii. Zachowało się 419 składek. Ma on kilka luk (Mateusza 8:16-26; Marka 12:5-13:32; 14:53-62; 14:70-16:20)[1][2].

John Wordsworth oraz Henry White, pracując nad wydaniem krytycznym Wulgaty, doszli do wniosku że Codex Brixianus przekazuje tekst bliski temu, którym posłużył się Hieronim opracowując tekst łaciński. Z tego powodu w swoim wydaniu krytycznym tekstu Wulgaty (vgww) na dole stronic umieścili tekst Brixianus. Wzbudziło to zainteresowanie krytyków tekstu Codexem Brixianus[3]. Francis Burkitt zauważył tekstualne podobieństwa pomiędzy łacińskim tekstem kodeksu Brixianus a gockim kodeksu Argenteus. Podobieństwa te tłumaczył jako rezultat niezależnej rewizji starołacińskiego tekstu dokonanej w oparciu o tekst grecki, natomiast tekst gocki miał być rewidowany lub interpolowany przez tekst łaciński. Ponadto Wstęp w kodeksie Brixianus wzmiankuje o notach marginalnych z wariantami tekstowymi, których jednak w Brixianus brak, lecz są obecne w Argenteus[4]. Kolejni badacze zauważyli dalsze związki zachodzące pomiędzy tymi dwoma kodeksami. Oba powstały w tej samej szkole kaligrafii[5].

Obserwacje te prowadzą do wniosku, że Codex Brixianus jest łacińską wersją przekładu starołacińskiego, który prawdopodobnie był źródłem gockiego tłumaczenia Wulfili. Znajdujące się na dole każdej strony kanony Euzebiusza mają podobne zdobienia jak w Codex Argenteus. Związek pomiędzy kodeksami Brixianus i Argenteus wskazuje, że kodeksy te mogą być kopiami jednego bilingwicznego gocko-łacińskiego manuskryptu[6], przy czym Brixianus zawiera tekst łaciński a Argenteus gocki[7].

Nazwa kodeksu pochodzi od miasta Brescia (łac. Brixia), gdzie jest przechowywany.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Frederick Scrivener, E. Miller: A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament. T. II. London: 1894, s. 46.
  2. ↑ C.R. Gregory: Textkritik des Neuen Testamentes. T. II. Leipzig: J.C. Hinrichs, 1902, s. 603.
  3. ↑ Metzger, The Early Versions..., Cambridge University Press 1977, s. 313.
  4. ↑ F.C. Burkitt. The Vulgate Gospels and the Codex Brixianus. „JTS”, s. 131-132, 1900. 
  5. ↑ Jan-Olof Tjäder. Studier till Codex argenteus' historia. „NTBB”. 61, s. 51-99, 1974. Uppsala: Almqvist och Wiksell. 
  6. ↑ Por. The Cambridge History of the Bible. pod red. G.W.H. Lampe, Peter R. Ackroyd. Cambridge University Press, 1994, s. 349 nn. ISBN 0-521-04255-0.
  7. ↑ Wilhelm Streitberg: Die Gotische Bibel. Heidelberg: Carl Winter, 1919, s. XLI-XLV.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Codex_Brixianus&oldid=73151749”