Kosobudy (województwo pomorskie): Różnice pomiędzy wersjami
Na mapach: 
53°52′29″N 17°45′24″E/53,874722 17,756667
53°52′29″N 17°45′24″E/53,874722 17,756667| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
Aktualizacja URL do rozprawy doktorskiej |
||
| (Nie pokazano 31 wersji utworzonych przez 21 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{ |
{{Polska miejscowość infobox |
||
|nazwa = Kosobudy |
|nazwa = Kosobudy |
||
| |
|rodzaj miejscowości = wieś |
||
| |
|zdjęcie = Blick auf Kossabude in Pommern.jpg |
||
| |
|opis zdjęcia = Panorama wsi |
||
| |
|alt zdjęcia = |
||
| |
|województwo = pomorskie |
||
| |
|powiat = [[Powiat chojnicki|chojnicki]] |
||
| |
|gmina = [[Brusy (gmina)|Brusy]] |
||
| |
|sołectwo = |
||
|miejscowość podstawowa = |
|||
| ⚫ | |||
| |
|wysokość = |
||
| |
|liczba ludności = 793 |
||
| |
|rok = 2008 |
||
| |
|strefa numeracyjna = 52 |
||
| ⚫ | |||
|strefa numeracyjna = (+48) 52 |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| |
|kod mapy = Brusy (gmina) |
||
|współrzędne = 53°52'29"N 17°45'24"E<ref name="prng">{{PRNG Miejscowości|58988|data=2023-11-05}}</ref> |
|||
|mapa wsi = |
|||
| ⚫ | |||
|stopniN = 53 |minutN = 52 |sekundN = 30 |
|||
| |
|www = |
||
|commons = |
|||
|wikisłownik = |
|||
|www = |
|||
}} |
}} |
||
[[Plik:Ciconia ciconia nest Kosobudy2.jpg|thumb|200px|Gniazdo bociana białego w Kosobudach]] |
|||
'''Kosobudy''' ( |
'''Kosobudy''' ([[Język kaszubski|kaszub.]] '''Kòsobùdë''', [[niem.]] ''Kossabude'') – [[wieś]] [[Kaszuby|kaszubska]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo pomorskie|województwie pomorskim]], w [[powiat chojnicki|powiecie chojnickim]], w [[Brusy (gmina)|gminie Brusy]]. |
||
[[ |
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady [[Kosobudy (gromada)|Kosobudy]], po jej zniesieniu w gromadzie [[Brusy-Północ (gromada)|Brusy-Północ]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[Województwo bydgoskie (1975–1998)|województwa bydgoskiego]]. |
||
| ⚫ | |||
{|class="wikitable" width="60%" |
|||
| ⚫ | |||
|+Integralne części wsi Kosobudy{{r|R2013}}{{r|teryt}} |
|||
|- |
|||
! SIMC !! Nazwa !! Rodzaj |
|||
|- |
|||
|1000901 || [[Kosobudy-Wybudowanie]] || część wsi |
|||
|- |
|||
| ⚫ | |||
== Historia == |
|||
W 1324 [[Zakon krzyżacki]] uzyskał drogą wymiany Kosobudy. W 1326 w miejscowości istniał już dwór krzyżacki który przejął rolę poprzednio sprawowana przez [[Brusy]]. Urzędował tam urzędnik zarządzający okręgiem zaborskim w [[Komturia tucholska|komturstwie tucholskim]].<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Knyżewski |imię = Marcel |tytuł = Siedziby średnich i niższych rangą urzędników krzyżackich na terenie dzisiejszej Polski. Studium archeologiczne (Rozprawa doktorska) |url = https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/handle/11089/25143 |wydawca = Instytut Archeologii Uniwersytet Łódzki |miejsce = Łódź |rok = 2018 |strony = 103,392 |data dostępu = 2024-02-22}}</ref> |
|||
| ⚫ | |||
Od 20 listopada do grudnia 1906 r., a następnie ponownie od początku stycznia do 12 stycznia 1907 r. w miejscowej szkole elementarnej odbył się strajk dzieci przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim. Z uczestników strajku znane są nazwiska następujących dzieci: Borkowski, J. Januszewski, J. Jączkowski, J. Szopiński, L. Wernke. Strajk był elementem znacznie większej [[Strajki szkolne w Prusach Zachodnich (1906–1907)|akcji biernego oporu wobec pruskich władz szkolnych]], która na przełomie 1906 i 1907 r. objęła ponad 460 (!) szkół w prowincji Prusy Zachodnie, czyli przedrozbiorowe Pomorze Gdańskie, Powiśle, ziemię chełmińską i ziemię lubawską oraz część Krajny. Inspiracją dla strajków pomorskich były wcześniejsze działania dzieci w prowincji wielkopolskiej, ze słynnym [[Strajk dzieci wrzesińskich|strajkiem we Wrześni (1901)]] na czele<ref>L. Burzyńska-Wentland, ''Strajki szkolne w Prusach Zachodnich w latach 1906−1907'', Gdańsk 2009, s. 224.</ref>. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Zabytki == |
|||
====Linki zewnętrzne==== |
|||
Według rejestru zabytków [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|NID]]<ref>{{Zabytek|pomorskie|strony=7|data dostępu=2016-12-19}} |
|||
{{Linki do map Polski |
|||
</ref> na listę zabytków wpisane są: |
|||
|stopniN=53 |
|||
* kościół ewangelicko-augsburski, obecnie rzymskokatolicki pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Kościelna 22, 1871, nr rej.: A-1213 z 19.09.2000 |
|||
|minutN=52 |
|||
* pastorówka, obecnie przedszkole, ul. Czerska 11, nr rej.: j.w. |
|||
|sekundN=30 |
|||
|stopniE=17 |
|||
|minutE=45 |
|||
|sekundE=27 |
|||
|szerokość_dziesiętna=53.87505 |
|||
|długość_dziesiętna=17.75752 |
|||
|extra1= |
|||
|extra2= |
|||
| ⚫ | |||
== Przypisy == |
|||
| ⚫ | |||
<ref name = R2013>''Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części'' ({{Dziennik Ustaw|2013|200}})</ref> |
|||
<ref name = "teryt">[http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=&level=miejsc&wojewodztwo=&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true GUS. Rejestr TERYT]</ref> |
|||
}} |
|||
== Zobacz też == |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
{{Gmina Brusy}} |
{{Gmina Brusy}} |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Kosobudy (województwo pomorskie)]] |
||
| ⚫ | |||
Aktualna wersja na dzień 12:28, 29 lut 2024
| wieś | |
 Panorama wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2008) |
793 |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
89-632[2] |
| Tablice rejestracyjne |
GCH |
| SIMC |
0079869 |
Położenie na mapie gminy Brusy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu chojnickiego  | |
| 53°52′29″N 17°45′24″E/53,874722 17,756667[1]
| |
Kosobudy (kaszub. Kòsobùdë, niem. Kossabude) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Brusy.
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kosobudy, po jej zniesieniu w gromadzie Brusy-Północ. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1000901 | Kosobudy-Wybudowanie | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1324 Zakon krzyżacki uzyskał drogą wymiany Kosobudy. W 1326 w miejscowości istniał już dwór krzyżacki który przejął rolę poprzednio sprawowana przez Brusy. Urzędował tam urzędnik zarządzający okręgiem zaborskim w komturstwie tucholskim.[5] Od 20 listopada do grudnia 1906 r., a następnie ponownie od początku stycznia do 12 stycznia 1907 r. w miejscowej szkole elementarnej odbył się strajk dzieci przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim. Z uczestników strajku znane są nazwiska następujących dzieci: Borkowski, J. Januszewski, J. Jączkowski, J. Szopiński, L. Wernke. Strajk był elementem znacznie większej akcji biernego oporu wobec pruskich władz szkolnych, która na przełomie 1906 i 1907 r. objęła ponad 460 (!) szkół w prowincji Prusy Zachodnie, czyli przedrozbiorowe Pomorze Gdańskie, Powiśle, ziemię chełmińską i ziemię lubawską oraz część Krajny. Inspiracją dla strajków pomorskich były wcześniejsze działania dzieci w prowincji wielkopolskiej, ze słynnym strajkiem we Wrześni (1901) na czele[6].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Według rejestru zabytków NID[7] na listę zabytków wpisane są:
- kościół ewangelicko-augsburski, obecnie rzymskokatolicki pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Kościelna 22, 1871, nr rej.: A-1213 z 19.09.2000
- pastorówka, obecnie przedszkole, ul. Czerska 11, nr rej.: j.w.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 58988
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 517 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Marcel Knyżewski: Siedziby średnich i niższych rangą urzędników krzyżackich na terenie dzisiejszej Polski. Studium archeologiczne (Rozprawa doktorska). Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytet Łódzki, 2018, s. 103,392. [dostęp 2024-02-22].
- ↑ L. Burzyńska-Wentland, Strajki szkolne w Prusach Zachodnich w latach 1906−1907, Gdańsk 2009, s. 224.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 7 [dostęp 2016-12-19].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]