Przejdź do zawartości

Rzeczyca (powiat tomaszowski): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
mapa
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
 
(Nie pokazano 30 wersji utworzonych przez 16 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Wieś infobox
{{Polska miejscowość infobox
|nazwa = Rzeczyca
|nazwa = Rzeczyca
|rodzaj miejscowości = wieś
⚫
|herb wsi = POL gmina Rzeczyca COA.svg
|flaga wsi =
|zdjęcie = Kosciół sw. Katarzyny w Rzeczycy 1.JPG
|herb artykuł =
|opis zdjęcia = Kościół św. Katarzyny
|dopełniacz wsi = Rzeczycy
|alt zdjęcia =
|zdjęcie =
|województwo = łódzkie
|powiat = [[Powiat tomaszowski (województwo łódzkie)|tomaszowski]]
|opis zdjęcia =
|województwo = [[Województwo łódzkie|łódzkie]]
|gmina = [[Rzeczyca (gmina)|Rzeczyca]]
|powiat = [[Powiat tomaszowski (województwo łódzkie)|tomaszowski]]
|sołectwo =
|miejscowość podstawowa =
|gmina = [[Rzeczyca (gmina)|Rzeczyca]]
|sołectwo =
|wysokość =
|wysokość =
|liczba ludności = 1531
|liczba ludności = 1589
|rok = 2011
|rok =
|strefa numeracyjna = 44
⚫
|kod pocztowy = 97-220<ref>{{Poczta Polska|2022-10|s=1131}}</ref>
|strefa numeracyjna = (+48) 44
⚫
|tablice rejestracyjne = ETM
⚫
|kod pocztowy = 97-220
⚫
|SIMC = 0551527<ref>[http://www.stat.gov.pl/broker/access/definitionTree.jspa TERYT].</ref>
⚫
|tablice rejestracyjne = ETM
⚫
|kod mapy = Rzeczyca (gmina)
⚫
|SIMC = 0551527<ref>[http://www.stat.gov.pl/broker/access/definitionTree.jspa TERYT]</ref>
|współrzędne = 51°35'54"N 20°17'43"E<ref name="prng">{{PRNG Miejscowości|119646|data=2023-11-05}}</ref>
|mapa wsi =
|kod mapy = Rzeczyca (gmina)
|commons = Category:Rzeczyca, powiat tomaszowski
⚫
|www = http://www.rzeczyca.pl/
|stopniN = 51 |minutN = 35 |sekundN = 48
|stopniE = 20 |minutE = 17 |sekundE = 26
|commons =
|wikisłownik =
⚫
|www = http://www.rzeczyca.pl/
|kod mapy =PL-LD
}}
}}
'''Rzeczyca''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona na pograniczu [[Równina Piotrkowska|Równiny Piotrkowskiej]] i [[Dolina Białobrzeska|Doliny Białobrzeskiej]], w [[województwo łódzkie|województwie łódzkim]], w [[Powiat tomaszowski (województwo łódzkie)|powiecie tomaszowskim]], w [[Rzeczyca (gmina)|gminie Rzeczyca]].
'''Rzeczyca''' – [[wieś]] (dawniej [[miasto]]) w [[Polska|Polsce]] położona na pograniczu [[Równina Piotrkowska|Równiny Piotrkowskiej]] i [[Dolina Białobrzeska|Doliny Białobrzeskiej]], w [[województwo łódzkie|województwie łódzkim]], w [[Powiat tomaszowski (województwo łódzkie)|powiecie tomaszowskim]], w [[Rzeczyca (gmina)|gminie Rzeczyca]].


Miejscowość jest siedzibą [[Rzeczyca (gmina)|gminy Rzeczyca]].
Miejscowość jest siedzibą [[Rzeczyca (gmina)|gminy Rzeczyca]]. [[podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość należała administracyjnie do [[województwo piotrkowskie|województwa piotrkowskiego]].


⚫
== Historia ==
[[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość należała administracyjnie do [[województwo piotrkowskie|województwa piotrkowskiego]].
Wieś królewska tenuty inowłodzkiej, położona w powiecie brzezińskim [[województwo łęczyckie|województwa łęczyckiego]] w końcu XVI wieku<ref>''Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy'', Warszawa 1998, s. 65.</ref>. Rzeczyca uzyskała [[lokacja (historia)|lokację miejską]] przed 1775 rokiem, zdegradowana przed 1793 rokiem<ref>Robert Krzysztofik, ''Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna'', Katowice 2007, s. 68–69.</ref>.


W II poł. XVIII wieku mieszkał tu [[Jędrzej Kitowicz]], znany kronikarz, który zasłynął swoimi ''Pamiętnikami''.
Ze wsią związanych jest kilku znanych ludzi. Mieszkał tu [[Jędrzej Kitowicz]], znany XVIII-wieczny kronikarz, który zasłynął swoimi „Pamiętnikami”. Inną znaną postacią związaną z Rzeczycą jest pisarka [[Narcyza Żmichowska]], która przebywając w Rzeczycy w latach 1842-1845 napisała swoje największe dzieło „Poganka”, a także prowadziła nielegalną szkołę wiejską. Z Rzeczycą związana jest również rodzina znanych aktorów – [[Cezary Pazura|Cezarego]] i [[Radosław Pazura|Radosława Pazury]].


W 1839 r. dobra rzeczyckie zostały nabyte przez Ludwika Jana Lewińskiego i Wiktorię z domu Żmichowską{{r|DWOK80/I_wpr1}}. Wiktoria była siostrą pisarki [[Narcyza Żmichowska|Narcyzy Żmichowskiej]]{{r|DWOK80/I_wpr1}}, która przebywając w Rzeczycy w latach 1842–1845 napisała swoje największe dzieło ''Poganka'', a także prowadziła nielegalną szkołę wiejską. W latach 1852 i 1853 we dworze w Rzeczycy gościł [[Oskar Kolberg]]{{r|DWOK80/I_wpr1}}.
⚫
W 1857 roku majątek Rzeczyca nabył [[Wincenty Szweycer]]<ref>{{cytuj książkę | tytuł = [[Polski Słownik Biograficzny]] | tom = 49 | wydawca = [[Polska Akademia Nauk]] i [[Polska Akademia Umiejętności]] – [[Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk|Instytut Historii PAN im. Tadeusza Manteuffla]] | miejsce = [[Warszawa]]–[[Kraków]] | rok = 2014 | autor r = [[Krzysztof Tomasz Witczak]]| |rozdział= ''Szweycer (Szwejcer), Wincenty Korneli Feliks''| strony = 489 | isbn = }}</ref>. Po jego śmierci (1872) majątek przejął jego młodszy syn [[Michał Teofil Adam Szweycer]] (1843-1919)<ref> ''Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny'', cz. 4, Warszawa 1998, s. 141–143.</ref>, a następnie wnuk Michał Szweycer (1885–1959), właściciel majątku Rzeczyca, Lubocz i Bartoszówka. Majątek Rzeczyca należał do rodziny Szweycerów aż do 1945, kiedy uległ konfiskacie.<ref> Anna Gronczewska, ''Znane rody województwa łódzkiego: Szweycerowie, właściciele Rzeczycy i ziem łaskich'', „Magazyn Rodzinny” z 14 XI 2009 r., dodatek do pisma „Polska Dziennik Łódzki” 2009 nr 267 (22.358), s. 2.</ref>

⚫
W 1857 roku majątek Rzeczyca nabył [[Wincenty Szweycer]]<ref>{{cytuj książkę |tytuł = [[Polski Słownik Biograficzny]] |tom = 49 |wydawca = [[Polska Akademia Nauk]] i [[Polska Akademia Umiejętności]] – [[Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk|Instytut Historii PAN im. Tadeusza Manteuffla]] |miejsce = Warszawa–Kraków |rok = 2014 |autor r = [[Krzysztof Tomasz Witczak]] |rozdział = ''Szweycer (Szwejcer), Wincenty Korneli Feliks'' |strony = 489 |isbn =}}</ref>. Po jego śmierci (1872) majątek przejął jego młodszy syn [[Michał Teofil Szweycer]] (1843–1919)<ref>''Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny'', cz. 4, Warszawa 1998, s. 141–143.</ref>, a następnie wnuk Michał Szweycer (1885–1959), właściciel majątku Rzeczyca, Lubocz i Bartoszówka. Majątek Rzeczyca należał do rodziny Szweycerów do 1945, kiedy uległ konfiskacie<ref>Anna Gronczewska, ''Znane rody województwa łódzkiego: Szweycerowie, właściciele Rzeczycy i ziem łaskich'', „Magazyn Rodzinny” z 14 XI 2009 r., dodatek do pisma „Polska Dziennik Łódzki” 2009 nr 267 (22.358), s. 2.</ref>.

{{szlak|czerwony}} przez miejscowość biegnie Łódzka magistrala rowerowa (ukł, W-E).


== Zabytki ==
== Zabytki ==
Według rejestru zabytków [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|Narodowego Instytutu Dziedzictwa]]<ref>
Według rejestru zabytków [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|Narodowego Instytutu Dziedzictwa]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/LDZ-rej.pdf |tytuł = Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie |autor = NID |data dostępu = 2008-09-19}}</ref> na listę zabytków wpisane są obiekty:
⚫
* [[Kościół św. Katarzyny w Rzeczycy|kościół parafialny pw. św. Katarzyny]], 1890–1891, nr rej.: A/24 z 15.11.2005
{{cytuj stronę
| url = http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/LDZ-rej.pdf
| tytuł = Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie
| data dostępu = 19 września 2008
| autor = NID
⚫
}}
</ref> na listę zabytków wpisane są obiekty:
⚫
* kościół parafialny pw. św. Katarzyny, 1890-91, nr rej.: A/24 z 15.11.2005
* cmentarz kościelny, jw.
* cmentarz kościelny, jw.
* park dworski, nr rej.: 796 z 27.12.1967
* park dworski, nr rej.: 796 z 27.12.1967
* karczma, nr rej.: 797 z 27.12.1967
* karczma, nr rej.: 797 z 27.12.1967

== Ludzie związani z Rzeczycą ==
* [[Jędrzej Kitowicz]] (1728-1804)
* [[Narcyza Żmichowska]] (1819–1876)
* [[Józef Kępa]] (1928–1998) – historyk, działacz komunistyczny, wicepremier (1976–1979)<ref>{{encyklopedia PWN|id = 3921918|tytuł=Kępa Józef|data dostępu=2019-10-25}}</ref>.
Z Rzeczycą związana jest również rodzina aktorów – [[Cezary Pazura|Cezarego]] i [[Radosław Pazura|Radosława Pazury]]{{fakt|data=2022-07}} oraz przodkowie aktorki [[Małgorzata Socha|Małgorzaty Sochy]]. Jej prapradziadek Antoni Król s. Wojciecha i Urszuli z d. Stępień w dniu ślubu 23 września 1860 r. w Rzeczycy był gajowym dworskim. Jego wybranką była szlachetnie urodzona Marianna Gębska c. Jędrzeja i Julianny z d. Babska z Nart par. Biała Rawska (akta USC parafii w Rzeczycy).


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
* [[Rzeczyca]]
* [[Rzeczyca]]

⚫
== Przypisy ==
{{Przypisy|
* <ref name="DWOK80/I_wpr1">{{cytuj książkę | imię = Oskar | nazwisko = Kolberg | tytuł = Dzieła Wszystkie. Tom 80/I. Mazowsze. Suplement do tomów 24-28. | rozdział = "Mazowsze" Oskara Kolberga | nazwisko r = Antyborzec | imię r = Ewa | miejsce = Poznań | rok = 2020 | isbn = 978-83-959125-1-1}}</ref>
⚫
}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* {{SgKP|X|131|Rzeczyca 1}}
* {{SgKP|X|131|Rzeczyca 1}}


⚫
== Przypisy ==
⚫
{{Przypisy}}
{{Gmina Rzeczyca}}
{{Gmina Rzeczyca}}


[[Kategoria:Rzeczyca (gmina Rzeczyca)|*]]
[[Kategoria:Rzeczyca (powiat tomaszowski)| ]]
[[Kategoria:Dawne miasta w województwie łódzkim]]
[[Kategoria:Dawne miasta w województwie łódzkim]]
[[Kategoria:Miasta w Polsce lokowane w XVIII wieku]]
[[Kategoria:Wsie tenuty inowłodzkiej]]

Aktualna wersja na dzień 11:15, 30 sty 2024

Rzeczyca
wieś
Ilustracja
Kościół św. Katarzyny
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

tomaszowski

Gmina

Rzeczyca

Liczba ludności (2011)

1531

Strefa numeracyjna

44

Kod pocztowy

97-220[2]

Tablice rejestracyjne

ETM

SIMC

0551527[3]

Położenie na mapie gminy Rzeczyca
Mapa konturowa gminy Rzeczyca, w centrum znajduje się punkt z opisem „Rzeczyca”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Rzeczyca”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Rzeczyca”
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego
Mapa konturowa powiatu tomaszowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Rzeczyca”
Ziemia51°35′54″N 20°17′43″E/51,598333 20,295278[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Rzeczyca – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona na pograniczu Równiny Piotrkowskiej i Doliny Białobrzeskiej, w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Rzeczyca.

Miejscowość jest siedzibą gminy Rzeczyca. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa piotrkowskiego.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś królewska tenuty inowłodzkiej, położona w powiecie brzezińskim województwa łęczyckiego w końcu XVI wieku[4]. Rzeczyca uzyskała lokację miejską przed 1775 rokiem, zdegradowana przed 1793 rokiem[5].

W II poł. XVIII wieku mieszkał tu Jędrzej Kitowicz, znany kronikarz, który zasłynął swoimi Pamiętnikami.

W 1839 r. dobra rzeczyckie zostały nabyte przez Ludwika Jana Lewińskiego i Wiktorię z domu Żmichowską[6]. Wiktoria była siostrą pisarki Narcyzy Żmichowskiej[6], która przebywając w Rzeczycy w latach 1842–1845 napisała swoje największe dzieło Poganka, a także prowadziła nielegalną szkołę wiejską. W latach 1852 i 1853 we dworze w Rzeczycy gościł Oskar Kolberg[6].

W 1857 roku majątek Rzeczyca nabył Wincenty Szweycer[7]. Po jego śmierci (1872) majątek przejął jego młodszy syn Michał Teofil Szweycer (1843–1919)[8], a następnie wnuk Michał Szweycer (1885–1959), właściciel majątku Rzeczyca, Lubocz i Bartoszówka. Majątek Rzeczyca należał do rodziny Szweycerów do 1945, kiedy uległ konfiskacie[9].

szlak turystyczny czerwony przez miejscowość biegnie Łódzka magistrala rowerowa (ukł, W-E).

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[10] na listę zabytków wpisane są obiekty:

Ludzie związani z Rzeczycą

[edytuj | edytuj kod]

Z Rzeczycą związana jest również rodzina aktorów – Cezarego i Radosława Pazury[potrzebny przypis] oraz przodkowie aktorki Małgorzaty Sochy. Jej prapradziadek Antoni Król s. Wojciecha i Urszuli z d. Stępień w dniu ślubu 23 września 1860 r. w Rzeczycy był gajowym dworskim. Jego wybranką była szlachetnie urodzona Marianna Gębska c. Jędrzeja i Julianny z d. Babska z Nart par. Biała Rawska (akta USC parafii w Rzeczycy).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 119646
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1131 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ TERYT.
  4. ↑ Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 65.
  5. ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 68–69.
  6. ↑ a b c Ewa Antyborzec: "Mazowsze" Oskara Kolberga. W: Oskar Kolberg: Dzieła Wszystkie. Tom 80/I. Mazowsze. Suplement do tomów 24-28.. Poznań: 2020. ISBN 978-83-959125-1-1.
  7. ↑ Krzysztof Tomasz Witczak: Szweycer (Szwejcer), Wincenty Korneli Feliks. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 49. Warszawa–Kraków: Polska Akademia Nauk i Polska Akademia Umiejętności – Instytut Historii PAN im. Tadeusza Manteuffla, 2014, s. 489.
  8. ↑ Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny, cz. 4, Warszawa 1998, s. 141–143.
  9. ↑ Anna Gronczewska, Znane rody województwa łódzkiego: Szweycerowie, właściciele Rzeczycy i ziem łaskich, „Magazyn Rodzinny” z 14 XI 2009 r., dodatek do pisma „Polska Dziennik Łódzki” 2009 nr 267 (22.358), s. 2.
  10. ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-19].
  11. ↑ Kępa Józef, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-10-25].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Gmina Rzeczyca
Siedziba gminy
Sołectwa
Miejscowości niesołeckie

Herb gminy Rzeczyca

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rzeczyca_(powiat_tomaszowski)&oldid=72718903”