Nestoriusz: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
commons |
Funkcja sugerowania linków: dodane 2 linki. |
||
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Duchowny infobox |
{{Duchowny infobox |
||
|imię |
|imię i nazwisko = Nestoriusz |
||
|imię |
|imię i nazwisko org = Νεστόριος |
||
| |
|tytuł = arcybiskup |
||
⚫ | |||
|imię i nazwisko oryginalne = |
|||
| |
|opis grafiki = |
||
| |
|alt grafiki = |
||
| |
|herb = |
||
| |
|dewiza = |
||
|dewiza |
|dewiza - j. polski = |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
|data urodzenia = [[384]] |
|||
⚫ | |||
| |
|miejsce urodzenia = [[Syria (prowincja rzymska)|Syria]] |
||
| |
|data śmierci = [[451]] |
||
| |
|miejsce śmierci = Wielka Oaza, Egipt |
||
|miejsce |
|miejsce pochówku = |
||
|1. funkcja |
|1. funkcja = Arcybiskup Konstantynopola |
||
|1. funkcja - okres |
|1. funkcja - okres = 428–431 |
||
|2. funkcja |
|2. funkcja = |
||
|2. funkcja - okres |
|2. funkcja - okres = |
||
|wyznanie |
|wyznanie = [[nestorianizm]] |
||
|kościół |
|kościół = [[Patriarchat Konstantynopolitański|Konstantynopolitański]] |
||
|inkardynacja |
|inkardynacja = |
||
|data ślubów zakonnych |
|data ślubów zakonnych = |
||
|data diakonatu |
|data diakonatu = |
||
|data ordynacji |
|data ordynacji = |
||
|data święceń |
|data święceń = |
||
|data nominacji |
|data nominacji = |
||
|data sakry |
|data sakry = |
||
|data patriarchatu |
|data patriarchatu = 428 |
||
|data kreacji |
|data kreacji = |
||
|papież kreujący |
|papież kreujący = |
||
|kościół tytularny |
|kościół tytularny = |
||
| |
|faksymile = |
||
| |
|opis faksymile = |
||
|odznaczenia |
|odznaczenia = |
||
|commons |
|commons = Category:Nestorius |
||
|wikiźródła |
|wikiźródła = |
||
|wikicytaty |
|wikicytaty = |
||
|wikinews |
|wikinews = |
||
|www |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Nestoriusz''' (ur. [[384]], zm. [[451]]) – chrześcijański [[Zakon mniszy|mnich]] z [[Syria (prowincja rzymska)|Syrii]], [[teologia|teolog]], mówca i kaznodzieja. |
|||
⚫ | |||
⚫ | Jako [[patriarcha Konstantynopola|arcybiskup Konstantynopola]] ([[428]]–[[431]]) bezwzględnie zwalczał [[arianizm]] i [[macedonianizm]]. Opierając się na naukach [[Diodor z Tarsu|Diodora z Tarsu]] i [[Teodor z Mopsuestii|Teodora z Mopsuestii]] walczył przeciw [[Herezja|herezji]] [[apolinaryzm]]u, głoszącej, że człowieczeństwo [[Jezus Chrystus|Jezusa]] nie było pełne, co doprowadziło go do przekonań dokładnie odwrotnych. Powstały w ten sposób pogląd od imienia jego twórcy nazwano [[nestorianizm]]em. Pełny jej wykład Nestoriusz dał w publicznym wystąpieniu na Boże Narodzenie 429. |
||
⚫ | Nauka Nestoriusza wzbudziła sprzeciw większości wiernych świeckich i duchownych. Głównym jej przeciwnikiem, zarówno ze względów doktrynalnych, jak i prestiżowych, stał się [[patriarcha Aleksandrii]] [[Cyryl z Aleksandrii|Cyryl]], który pozyskał dla swego stanowiska [[papież]]a |
||
⚫ | Nauka Nestoriusza wzbudziła sprzeciw większości wiernych świeckich i duchownych. Głównym jej przeciwnikiem, zarówno ze względów doktrynalnych, jak i prestiżowych, stał się [[patriarcha Aleksandrii]] [[Cyryl z Aleksandrii|Cyryl]], który pozyskał dla swego stanowiska [[papież]]a [[Celestyn I|Celestyna]] i władze świeckie. Na skutek jego zabiegów cesarz Wschodu [[Teodozjusz II (cesarz bizantyński)|Teodozjusz II]] już pod koniec 430 zwołał do [[Efez]]u [[Sobór efeski|sobór powszechny]], który obradował od czerwca do września [[431]]. |
||
⚫ | Nestoriusz wraz ze swoimi uczniami uczestniczył w tym soborze, który ostatecznie okazał się dla niego zupełną porażką. Nauka Nestoriusza została potępiona jako [[ |
||
⚫ | Nestoriusz wraz ze swoimi uczniami uczestniczył w tym soborze, który ostatecznie okazał się dla niego zupełną porażką. Nauka Nestoriusza została potępiona jako [[herezja]]. On sam został pozbawiony godności [[Patriarcha|patriarszej]]. Cesarz zarządził wygnanie go do [[Bostra|Bostry]] w [[Arabia|Arabii]], a potem do klasztoru w [[Egipt starożytny|egipskiej]] [[Wielka Oaza|Wielkiej Oazie]]. Tam Nestoriusz zmarł jako wygnaniec i więzień, nie wyrzekłszy się jednak swych przekonań. Jego prace teologiczne z tego okresu spalono po jego śmierci. |
||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Linia 63: | Linia 65: | ||
* {{Cytuj książkę |autor = [[Jean Daniélou|J.Daniélou]] |autor2 = I. Marrou |inni = M. Tarnowska (przekład), R. Aubert (wprowadzenie) |tytuł = Historia Kościoła |tom = 1 |tytuł tomu = Od początku do roku 600 |rozdział = Pierwsze spory chrystologiczne: od [[Apolinary z Laodycei|Apolinarego z Laodycei]] do Nestoriusza |wydawca = IW PAX |miejsce = Warszawa |rok = 1986 |strony = 253–256 |isbn = 83-211-0577-7}} |
* {{Cytuj książkę |autor = [[Jean Daniélou|J.Daniélou]] |autor2 = I. Marrou |inni = M. Tarnowska (przekład), R. Aubert (wprowadzenie) |tytuł = Historia Kościoła |tom = 1 |tytuł tomu = Od początku do roku 600 |rozdział = Pierwsze spory chrystologiczne: od [[Apolinary z Laodycei|Apolinarego z Laodycei]] do Nestoriusza |wydawca = IW PAX |miejsce = Warszawa |rok = 1986 |strony = 253–256 |isbn = 83-211-0577-7}} |
||
* H. Denzinger, ''Enchiridion symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum'', ed. 37, Freiburg 1991. |
* H. Denzinger, ''Enchiridion symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum'', ed. 37, Freiburg 1991. |
||
* Ewagriusz Scholastyk, ''Historia Kościoła'', Warszawa 1990. |
* [[Ewagriusz Scholastyk]], ''Historia Kościoła'', Warszawa 1990. |
||
* M. Karas, ''Życie Nestoriusza, patriarchy Konstantynopola (V w.)'', „Nowy Filomata”, nr 4 (2001), ss. 262–271. |
* M. Karas, ''Życie Nestoriusza, patriarchy Konstantynopola (V w.)'', „Nowy Filomata”, nr 4 (2001), ss. 262–271. |
||
* J. Kelly, ''Początki doktryny chrześcijańskiej'', Warszawa 1988. |
* J. Kelly, ''Początki doktryny chrześcijańskiej'', Warszawa 1988. |
||
* R. Laurentin, ''Matka Pana'', Warszawa 1989. |
* R. Laurentin, ''Matka Pana'', Warszawa 1989. |
||
* G. Ostrogorski, ''Dzieje Bizancjum'', wyd. 2, Warszawa 1968. |
* [[Georg Ostrogorski|G. Ostrogorski]], ''Dzieje Bizancjum'', wyd. 2, Warszawa 1968. |
||
* {{Cytuj książkę |autor = [[Sokrates Scholastyk]] |inni = S. J. Kazikowski (przekład), [[Ewa Wipszycka|E. Wipszycka]] (wstęp), [[Adam Ziółkowski|A. Ziółkowski]] (komentarz) |tytuł = Historia Kościoła |cytat = |wydawca = IW „PAX” |seria = |miejsce = Warszawa |rok = 1986 |strony = 540–549 |isbn = 83-211-0519-X}} Tekst grecki: ''Ekklesiastike Historia'', w: [[Patrologia Graeca|PG]] 67, col. 29–872. |
* {{Cytuj książkę |autor = [[Sokrates Scholastyk]] |inni = S. J. Kazikowski (przekład), [[Ewa Wipszycka|E. Wipszycka]] (wstęp), [[Adam Ziółkowski|A. Ziółkowski]] (komentarz) |tytuł = Historia Kościoła |cytat = |wydawca = IW „PAX” |seria = |miejsce = Warszawa |rok = 1986 |strony = 540–549 |isbn = 83-211-0519-X}} Tekst grecki: ''Ekklesiastike Historia'', w: [[Patrologia Graeca|PG]] 67, col. 29–872. |
||
* H. Rahner, ''Kościół i państwo we wczesnym chrześcijaństwie'', Warszawa 1986. |
* H. Rahner, ''Kościół i państwo we wczesnym chrześcijaństwie'', Warszawa 1986. |
||
Linia 84: | Linia 86: | ||
[[Kategoria:Urodzeni w 384]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 384]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 451]] |
[[Kategoria:Zmarli w 451]] |
||
[[Kategoria:Ludzie upamiętnieni nazwami doktryn chrześcijańskich]] |
Aktualna wersja na dzień 11:02, 22 sty 2024
arcybiskup | |
![]() | |
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci |
451 |
Miejsce pochówku |
prawdopodobnie Charga |
Arcybiskup Konstantynopola | |
Okres sprawowania |
428–431 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Wybór patriarchy |
428 |
Nestoriusz (ur. 384, zm. 451) – chrześcijański mnich z Syrii, teolog, mówca i kaznodzieja.
Jako arcybiskup Konstantynopola (428–431) bezwzględnie zwalczał arianizm i macedonianizm. Opierając się na naukach Diodora z Tarsu i Teodora z Mopsuestii walczył przeciw herezji apolinaryzmu, głoszącej, że człowieczeństwo Jezusa nie było pełne, co doprowadziło go do przekonań dokładnie odwrotnych. Powstały w ten sposób pogląd od imienia jego twórcy nazwano nestorianizmem. Pełny jej wykład Nestoriusz dał w publicznym wystąpieniu na Boże Narodzenie 429.
Nauka Nestoriusza wzbudziła sprzeciw większości wiernych świeckich i duchownych. Głównym jej przeciwnikiem, zarówno ze względów doktrynalnych, jak i prestiżowych, stał się patriarcha Aleksandrii Cyryl, który pozyskał dla swego stanowiska papieża Celestyna i władze świeckie. Na skutek jego zabiegów cesarz Wschodu Teodozjusz II już pod koniec 430 zwołał do Efezu sobór powszechny, który obradował od czerwca do września 431.
Nestoriusz wraz ze swoimi uczniami uczestniczył w tym soborze, który ostatecznie okazał się dla niego zupełną porażką. Nauka Nestoriusza została potępiona jako herezja. On sam został pozbawiony godności patriarszej. Cesarz zarządził wygnanie go do Bostry w Arabii, a potem do klasztoru w egipskiej Wielkiej Oazie. Tam Nestoriusz zmarł jako wygnaniec i więzień, nie wyrzekłszy się jednak swych przekonań. Jego prace teologiczne z tego okresu spalono po jego śmierci.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Dogmat o Bożym Macierzyństwie Najświętszej Maryi Panny
- Nestorianizm
- Monofizytyzm
- Kościół nestoriański
- Eutyches
- Sobór chalcedoński
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- B. Altaner, A. Stuiber, Patrologia, Warszawa 1990.
- A. Atiya, Historia kościołów wschodnich, Warszawa 1978.
- Breviarum Fidei, wyd. 2, Poznań 1988.
- F. Cayré, Patrologie et histoire de la théologie, t. I, Paris 1953.
- Pierwsze spory chrystologiczne: od Apolinarego z Laodycei do Nestoriusza. W: J.Daniélou, I. Marrou: Historia Kościoła. M. Tarnowska (przekład), R. Aubert (wprowadzenie). T. 1: Od początku do roku 600. Warszawa: IW PAX, 1986, s. 253–256. ISBN 83-211-0577-7.
- H. Denzinger, Enchiridion symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum, ed. 37, Freiburg 1991.
- Ewagriusz Scholastyk, Historia Kościoła, Warszawa 1990.
- M. Karas, Życie Nestoriusza, patriarchy Konstantynopola (V w.), „Nowy Filomata”, nr 4 (2001), ss. 262–271.
- J. Kelly, Początki doktryny chrześcijańskiej, Warszawa 1988.
- R. Laurentin, Matka Pana, Warszawa 1989.
- G. Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, wyd. 2, Warszawa 1968.
- Sokrates Scholastyk: Historia Kościoła. S. J. Kazikowski (przekład), E. Wipszycka (wstęp), A. Ziółkowski (komentarz). Warszawa: IW „PAX”, 1986, s. 540–549. ISBN 83-211-0519-X. Tekst grecki: Ekklesiastike Historia, w: PG 67, col. 29–872.
- H. Rahner, Kościół i państwo we wczesnym chrześcijaństwie, Warszawa 1986.
- L. I. Scipioni: Nestorio e il concilio di Efeso. Storia, dogma, critica. Mediolan: Vita e pensiero, 1974, s. 453, seria: Studia Patristica Mediolanensia 1. (wł.).