Blanka Kastylijska: Różnice pomiędzy wersjami

Święta
	zakonnica
	; Blanka wyjaśnia Świętemu Ludwikowi prawdy wiary, Jean Jouvenet, 1644–1717
Czczona przez	Kościół katolicki
Wspomnienie	2 grudnia
Atrybuty	korona, makieta kościoła, bochen chleba
Patronka	artystów
	Multimedia w Wikimedia Commons

Blanka Kastylijska
	królowa Francji
Okres	od 1223; do 1226
Jako żona	Ludwika VIII Lwa
Poprzedniczka	Ingeborga Duńska
Następczyni	Małgorzata Prowansalska
	regentka Francji
Okres	od 1226; do 1236
W imieniu	Ludwika IX
	Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia	4 marca 1188 ; Palencia
Data śmierci	26 listopada 1252
Data pogrzebu	29 listopada 1252
Miejsce spoczynku	Maubuisson
Ojciec	Alfons VIII Szlachetny
Matka	Eleonora Plantagenet
Mąż	Ludwik VIII Lew; od 1200; do 1226
Dzieci	Blanka,; Agnieszka,; Filip,; Alfons i Jan (bliźnięta),; Ludwik IX Święty,; Robert I d’Artois,; Filip,; Jan Tristan,; Alfons z Poitiers,; Filip Dagobert,; Stefan,; Izabela,; Karol I Andegaweński
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 13:20, 20 gru 2023

Blanka Kastylijska, hiszp. Blanca de Castilla; fr. Blanche de Castille (ur. 4 marca 1188, zm. 26 listopada 1252) – królewna kastylijska, królowa Francji w latach 1223–1226 jako żona Ludwika VIII Lwa, regentka królestwa Francji w latach 1226–1234 w imieniu Ludwika IX Świętego, córka Alfonsa VIII Szlachetnego i Eleonory Plantagenet. Czczona jako święta Kościoła katolickiego^[1].

Pochodzenie[edytuj | edytuj kod]

Blanka urodziła się 4 marca 1188 r. na zamku w Palencii jako córka króla Alfonsa VIII Szlachetnego, króla Kastylii i Eleonory Plantagenet, królewny angielskiej^[2]. Ze strony matki była wnuczką Henryka II Plantageneta, króla Anglii oraz Eleonory Akwitańskiej, księżnej Akwitanii, a ze strony ojca Sanczo III Upragnionego, króla Kastylii i Blanki, królewny nawarskiej. Miała 11 rodzeństwa m.in. starsze siostry Berengarię i Urrakę oraz młodszego brata Henryka. Małżeństwo jej rodziców uznawano za udane^[2]. Dwór królewski w Kastylii uchodził za jeden z najlepszych dworów w Europie, a także najbardziej rozrywkowy i najweselszy^[2].

Królewska narzeczona[edytuj | edytuj kod]

W 1199 r. bezpotomnie zmarł ukochany syn Eleonory Akwitańskiej, wuj Blanki Ryszard Lwie Serce. Rok później 78-letnia królowa wraz z licznym orszakiem przybyła na dwór królewski do Kastylii. Często rozmawiała z córką i wnuczkami, spośród których to Blanka uchodziła za jej ulubienicę. Urraka była zaręczona z następcą tronu Francji Ludwikiem, jednak Eleonora, która w przeszłości była królową tego kraju (małżeństwo z Ludwikiem VII w latach 1137–1152), zmieniła te plany i na żonę przyszłego francuskiego władcy wybrała Blankę. Posłużono się wymówką, jakoby imię Urraka brzmi zbyt obco dla Francuzów, w przeciwieństwie do Blanki, czyli Blanche. Starsza siostra została narzeczoną dziedzica tronu portugalskiego Alfonsa. Eleonora i Blanka wiosną 1200 r. wyjechały do Paryża, zatrzymując się m.in. w Bordeaux, gdzie wiele lat wcześniej odbył się pierwszy ślub królowej. Podczas podróży Blanka otrzymała porady od swojej babki dotyczące francuskich zwyczajów i obowiązków królewskich a także przedstawiła jej osobę króla Filipa Augusta^[2].

Żona następcy tronu[edytuj | edytuj kod]

23 maja 1200 r. w Portmort w Normandii odbył się ślub 12-letniej Blanki i o rok starszego Ludwika. Małżeństwo zostało zawarte na angielskiej ziemi, ponieważ na królestwie Francji ciążył interdykt z powodu oddalenia przez króla Filipa Augusta jego drugiej żony Ingeborgi Duńskiej. W uroczystościach ślubnych nie wzięli udziału ani król Anglii i jednocześnie wuj Blanki Jan Bez Ziemi, ani jej babka Eleonora^[2].

Blanka wniosła w posagu lenna Évreux w Normandii oraz Issoudun i Graçay w Berry, a od męża otrzymała jako dożywocie trzy kasztelanie: Hesdin, Bapaume i Lens^[3]. Po ślubie para zamieszkała w Île de la Cité w Paryżu, ale od czasu do czasu pomieszkiwali również w rezydencjach w Fontainebleau, Melun, Étampes i Orleanie^[2].

Ludwik był blondynem o średnim wzroście i ładnych rysach twarzy. Urodę odziedziczył po matce, Izabelli z Hainaut. Był wątłego zdrowia (w dzieciństwie chorował na dyzenterię)^[2]. Blankę określano jako piękną, a kronikarze opisywali ją za pomocą sentencji Candida candences candore et cordis et oris (Biała w swej niewinności, czysta w sercu i jasna na obliczu)^[4]. Król Filip August dbał o wykształcenie swego dziedzica, jednym z nauczycieli Ludwika był Amalryk z Bène, od którego Blanka również pobierała nauki^[2].

Blanka regularnie korespondowała z rodzicami (aż do ich śmierci w 1214 r.) oraz najstarszą siostrą Berengaria, królową Leonu i dziedziczką Kastylii (po bezpotomnej śmierci ich brata Henryka I)^[2].

Panowanie Ludwika VIII[edytuj | edytuj kod]

W 1216, po śmierci Jana Bez Ziemi, książę Ludwik postanowił przejąć tron Anglii i najechał na Anglię, ale spotkał się z olbrzymim oporem mieszkańców. Filip August odmówił prośbie syna o wysłanie mu pomocy i wtedy Blanka bardzo pomogła mężowi. Zatrzymała się w Calais i zorganizowała flotę pod dowództwem Eustachego Mnicha, oraz armię pod dowództwem Roberta de Courtenay. Nie udało im się zdobyć tronu Anglii, ale przynajmniej Ludwik mógł powrócić cało do Francji. Widać jej władczy charakter miał duży wpływ na delikatniejszy charakter jej męża, ale jednak nie znamy roli jaką odegrała podczas panowania Ludwika VIII w latach 1223–1226.

Regencja[edytuj | edytuj kod]

Po śmierci Ludwika VIII Blanka została regentką Francji (najstarszy syn, następca tronu Francji, Ludwik, miał dopiero 12 lat, kiedy zmarł jego ojciec) oraz opiekunką pozostałych dzieci. Z Ludwikiem miała czternaścioro dzieci:

Blankę (ur. 1205, zm. 1206).
Agnieszkę (ur. i zm. 1207).
Filipa (ur. 9 września 1209, zm. 1218).
Alfonsa (ur. i zm. 23 stycznia 1213 w Lorrez-le-Bocage).
Jana (ur. i zm. 23 stycznia 1213 w Lorrez-le-Bocage, bliźniaka Alfonsa)
Ludwika IX Świętego (ur. 25 kwietnia 1215, zm. 1270) – króla Francji w latach 1226–1270, kanonizowany w 1297
Roberta I d’Artois (ur. 1216, zm. 8 lutego 1250) – hrabiego Artois
Filipa (ur. 1218, zm. 1220)
Jana Tristana (ur. 1219, zm. 1232) – hrabiego Andegawenii i Maine
Alfonsa z Poitiers (ur. 1220, zm. 1271) – księcia Owernii, hrabiego Poitiers i Tuluzy
Filipa Dagoberta (ur. 1222, zm. 1232)
Stefana (ur. 1225, zm. ?)
Izabelę (ur. 1225, zm. 1269 – późniejszą świętą
Karola Andegaweńskiego (ur. marzec 1226, zm. 7 stycznia 1285) – hrabiego Andegawenii i Maine (1246–1285), Prowansji i Forcalquier (1246–1285), króla Sycylii (1265–1285), króla Neapolu (1282–1285), tytularnego króla Jerozolimy, etc.

Sześcioro z nich zmarło w dzieciństwie. Sytuacja Francji była niepewna, znaczna część terytorium mimo sukcesów Filipa II Augusta (odebranie Normandii, bitwa pod Bouvines) nadal znajdowało się pod panowaniem angielskim. Blance udało się zniszczyć ligę baronów, w 1226 i odeprzeć atak angielski, w 1230. Jej niespożyta energia i wysiłki by utrzymać stan posiadania korony francuskiej przysporzyło jej wielu wrogów, wśród których najważniejszymi byli: król Anglii Henryk III, jego matka Izabela z Angoulême oraz książę Bretanii Piotr I Mauclerc.

Ostatnie lata[edytuj | edytuj kod]

W 1236 przekazała wreszcie rządy synowi Ludwikowi IX Świętemu, ale w 1248 ponownie została regentką, na czas kiedy Ludwik był na krucjacie w Ziemi Świętej. W listopadzie 1252 będąc w Melun królowa ciężko zachorowała, została zawieziona do klasztoru Maubuisson-lès-Pontoise (obecnie Saint-Ouen-l'Aumône na przedmieściach Paryża), ale przeżyła tam tylko kilka dni. Zmarła 26 listopada i została tam pochowana^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Blanca (Blanche, Bianca), Ökumenisches Heiligenlexikon (niem.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ RégineR. Pernoud RégineR., Królowa Blanka, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 11-19, ISBN 83-06-01432-4 .
↑ RégineR. Pernoud RégineR., Królowa Blanka, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 16, 18, ISBN 83-06-01432-4 .
↑ RégineR. Pernoud RégineR., Królowa Blanka, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 16, ISBN 83-06-01432-4 .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Régine Pernoud: Królowa Blanka. Seria „Biografie Sławnych Ludzi”, Warszawa: wydawnictwo PIW, 1989. ISBN 83-06-01432-4.

[heiligen-1] Blanca (Blanche, Bianca), Ökumenisches Heiligenlexikon (niem.)

[:0-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ RégineR. Pernoud RégineR., Królowa Blanka, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 11-19, ISBN 83-06-01432-4 .

[:0a-3] RégineR. Pernoud RégineR., Królowa Blanka, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 16, 18, ISBN 83-06-01432-4 .

[:0b-4] RégineR. Pernoud RégineR., Królowa Blanka, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 16, ISBN 83-06-01432-4 .

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
  |władca            = Blanka Kastylijska
  |imiona            =
+ |grafika           = Image-taken-from-page-415-of-cassells-illustrated-universal-history 11282639706 o.jpg
- |tytulatura        = królowa Francji
- |grafika           =Image-taken-from-page-415-of-cassells-illustrated-universal-history 11282639706 o.jpg
  |opis grafiki      =
  |herb              =
@@ Linia 12: / Linia 10: @@
  |dewiza            =
  |1. tytuł          = królowa Francji
+ |1. sukcesja       =
  |1. od             = [[1223]]
  |1. do             = [[1226]]
- |1. koronacja      =
  |1. jako           = żona
  |1. kogo           = [[Ludwik VIII Lew|Ludwika VIII Lwa]]
- |1. poprzednik     =
+ |1. koronacja      =
- |1. następca       =
+ |1. poprzednik     = [[Ingeborga Duńska]]
+ |1. następca       = [[Małgorzata Prowansalska]]
  |6. tytuł          = regentka Francji
  |6. od             = [[1226]]
  |6. do             = [[1236]]
- |6. koronacja      =
  |6. jako           = regent
  |6. kogo           = [[Ludwik IX Święty|Ludwika IX]]
+ |6. koronacja      =
  |6. poprzednik     =
  |6. następca       =
  |dynastia          =
  |data urodzenia    = [[4 marca]] [[1188]]
- |miejsce urodzenia = Palencja
+ |miejsce urodzenia = Palencia
  |data śmierci      = [[26 listopada]] [[1252]]
  |miejsce śmierci   =
  |przyczyna śmierci =
+ |data pogrzebu     = [[29 listopada]] [[1252]]
- |miejsce spoczynku =
+ |miejsce spoczynku = [[Maubuisson]]
  |ojciec            = [[Alfons VIII Szlachetny]]
- |matka             = [[Eleonora angielska (królowa Kastylii)|Eleonora angielska]]
+ |matka             = [[Eleonora angielska (królowa Kastylii)|Eleonora Plantagenet]]
  |rodzeństwo        =
  |1. związek        = mąż
  |1. związek z      = [[Ludwik VIII Lew]]
- |1. związek od     =
+ |1. związek od     = [[1200]]
- |1. związek do     =
+ |1. związek do     = [[1226]]
  |1. dzieci         = Blanka,<br />Agnieszka,<br />Filip,<br />Alfons i Jan (bliźnięta),<br />[[Ludwik IX Święty]],<br />[[Robert I d’Artois]],<br />Filip,<br />Jan Tristan,<br />[[Alfons z Poitiers]],<br />Filip Dagobert,<br />Stefan,<br />[[Błogosławiona Izabela|Izabela]],<br />[[Karol I Andegaweński]]
+ |moneta            =
+ |opis monety       =
  |odznaczenia       =
  |commons           = Category:Blanche of Castile
@@ Linia 51: / Linia 53: @@
  |imię                 =
  |imię oryginalne      =
  |tytuły               = [[zakonnik|zakonnica]]
  |grafika              = Saint Louis & Blanche de Castille.jpg
- |podpis grafiki       = Blanka wyjaśnia [[Ludwik IX Święty|Świętemu Ludwikowi]] prawdy wiary, Jean Jouvenet, 1644-1717
+ |podpis grafiki       = Blanka wyjaśnia [[Ludwik IX Święty|Świętemu Ludwikowi]] prawdy wiary, Jean Jouvenet, 1644–1717
  |data urodzenia       =
  |miejsce urodzenia    =
  |data śmierci         =
  |miejsce śmierci      =
  |kościół              = [[Kościół łaciński|Kościół katolicki]]
  |data beatyfikacji    =
  |miejsce beatyfikacji =
@@ Linia 65: / Linia 67: @@
  |miejsce kanonizacji  =
  |kanonizujący         =
  |wspomnienie          = [[2 grudnia]]
  |atrybuty             = korona, makieta kościoła, bochen chleba
  |patron               = artystów
@@ Linia 71: / Linia 73: @@
  |faksymile            =
  |opis faksymile       =
+ |odznaczenia          =
  |commons              = Category:Blanche of Castile
  |wikiźródła           =
@@ Linia 76: / Linia 79: @@
 }}
 [[Plik:Coronation of Louis VIII and Blanche of Castile 1223.jpg|thumb|220px|Koronacja Blanki i Ludwika VIII w 1223 r.]]
-'''Blanka Kastylijska''', [[Język hiszpański|hiszp.]]: ''Blanca de Castilla''; [[Język francuski|fr.]]: ''Blanche de Castille'' (ur. [[4 marca]] [[1188]], zm. [[26 listopada]] [[1252]]) – córka [[Alfons VIII Szlachetny|Alfonsa VIII]], króla [[Kastylia|Kastylii]] i angielskiej królewny [[Eleonora angielska (królowa Kastylii)|Eleonory]] (córki [[Eleonora Akwitańska|Eleonory Akwitańskiej]] i króla [[Anglia|Anglii]] [[Henryk II Plantagenet|Henryka II]]). [[Francuskie królowe i cesarzowe|Królowa Francji]] jako żona [[Ludwik VIII Lew|Ludwika VIII Lwa]]. Czczona również jako [[święty|święta]] [[Kościół katolicki|Kościoła katolickiego]]<ref name="heiligen">[http://www.heiligenlexikon.de/BiographienB/Blanca_Blanche_Bianca.htm Blanca (Blanche, Bianca)], ''Ökumenisches Heiligenlexikon'' {{lang|de}}</ref>.
+'''Blanka Kastylijska''', [[Język hiszpański|hiszp.]] ''Blanca de Castilla''; [[Język francuski|fr.]] ''Blanche de Castille'' (ur. [[4 marca]] [[1188]], zm. [[26 listopada]] [[1252]]) – królewna kastylijska, królowa Francji w latach 1223–1226 jako żona [[Ludwik VIII Lew|Ludwika VIII Lwa]], regentka królestwa Francji w latach 1226–1234 w imieniu [[Ludwik IX Święty|Ludwika IX Świętego]], córka [[Alfons VIII Szlachetny|Alfonsa VIII Szlachetnego]] i [[Eleonora angielska (królowa Kastylii)|Eleonory Plantagenet]]. Czczona jako [[święty|święta]] [[Kościół katolicki|Kościoła katolickiego]]<ref name="heiligen">[http://www.heiligenlexikon.de/BiographienB/Blanca_Blanche_Bianca.htm Blanca (Blanche, Bianca)], ''Ökumenisches Heiligenlexikon'' {{lang|de}}</ref>.
+== Pochodzenie ==
+Blanka urodziła się 4 marca 1188 r. na zamku w Palencii jako córka króla Alfonsa VIII Szlachetnego, króla Kastylii i Eleonory Plantagenet, królewny angielskiej<ref name=":0">{{Cytuj |autor = [[Régine Pernoud]] |tytuł = Królowa Blanka |data = 1989 |isbn = 83-06-01432-4 |wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy |s = 11-19}}</ref>. Ze strony matki była wnuczką [[Henryk II Plantagenet|Henryka II Plantageneta]], króla Anglii oraz [[Eleonora Akwitańska|Eleonory Akwitańskiej]], księżnej Akwitanii, a ze strony ojca [[Sancho III Upragniony|Sanczo III Upragnionego]], króla Kastylii i Blanki, królewny nawarskiej. Miała 11 rodzeństwa m.in. starsze siostry [[Berengaria Kastylijska|Berengarię]] i [[Urraka Kastylijska|Urrakę]] oraz młodszego brata [[Henryk I Kastylijski|Henryka]]. Małżeństwo jej rodziców uznawano za udane<ref name=":0"/>. Dwór królewski w Kastylii uchodził za jeden z najlepszych dworów w Europie, a także najbardziej rozrywkowy i najweselszy<ref name=":0"/>.
 == Królewska narzeczona ==
+W 1199 r. bezpotomnie zmarł ukochany syn [[Eleonora Akwitańska|Eleonory Akwitańskiej]], wuj Blanki [[Ryszard I Lwie Serce|Ryszard Lwie Serce]]. Rok później 78-letnia królowa wraz z licznym orszakiem przybyła na dwór królewski do Kastylii. Często rozmawiała z córką i wnuczkami, spośród których to Blanka uchodziła za jej ulubienicę. Urraka była zaręczona z następcą tronu Francji [[Ludwik VIII Lew|Ludwikiem]], jednak Eleonora, która w przeszłości była królową tego kraju (małżeństwo z [[Ludwik VII Młody|Ludwikiem VII]] w latach 1137–1152), zmieniła te plany i na żonę przyszłego francuskiego władcy wybrała Blankę. Posłużono się wymówką, jakoby imię Urraka brzmi zbyt obco dla Francuzów, w przeciwieństwie do Blanki, czyli ''Blanche''. Starsza siostra została narzeczoną dziedzica tronu portugalskiego [[Alfons II Gruby|Alfonsa]]. Eleonora i Blanka wiosną 1200 r. wyjechały do Paryża, zatrzymując się m.in. w [[Bordeaux]], gdzie wiele lat wcześniej odbył się pierwszy ślub królowej. Podczas podróży Blanka otrzymała porady od swojej babki dotyczące francuskich zwyczajów i obowiązków królewskich a także przedstawiła jej osobę króla [[Filip II August|Filipa Augusta]]<ref name=":0"/>.
-Urodziła się w Palencji, jako trzecia córka [[Alfons VIII Szlachetny|Alfonsa VIII Szlachetnego]] i Eleonory angielskiej. Na mocy pokoju między królem [[Francja|Francji]] [[Filip II August|Filipem II Augustem]] i królem [[Anglia|Anglii]] [[Jan bez Ziemi|Janem Bez Ziemi]], jej wujem, Blanka została zaręczona z następcą tronu Francji księciem [[Ludwik VIII Lew|Ludwikiem]]. Do Francji przywiozła ją jej babka, a matka króla Jana, [[Eleonora Akwitańska]] (zw. też Alienor), wiosną [[1200]]. Alienor przybyła do Kastylii osobiście, mimo bardzo zaawansowanego wieku (miała wówczas 80 lat), by wyswatać z synem Filipa swoją wnuczkę. Początkowo planowano, by do Francji pojechała starsza, Urraka. Jednak dwunastoletnia Blanka, która przypominała swoją babkę z czasów młodości: miała te same rysy twarzy, długie brązowe włosy i „nieulękłe spojrzenie”, bardziej przypadła do gustu Eleonorze Akwitańskiej. Posłużyła się ona podobno wymówką, że imię Urraka brzmi zbyt obco dla Francuzów, w przeciwieństwie do Blanki, czyli ''Blanche''.
+== Żona następcy tronu ==
+maja 1200 r. w [[Portmort]] w [[Normandia (kraina historyczna)|Normandii]] odbył się ślub 12-letniej Blanki i o rok starszego Ludwika. Małżeństwo zostało zawarte na angielskiej ziemi, ponieważ na królestwie Francji ciążył [[interdykt]] z powodu oddalenia przez króla [[Filip II August|Filipa Augusta]] jego drugiej żony [[Ingeborga Duńska|Ingeborgi Duńskiej]]. W uroczystościach ślubnych nie wzięli udziału ani król Anglii i jednocześnie wuj Blanki [[Jan bez Ziemi|Jan Bez Ziemi]], ani jej babka [[Eleonora Akwitańska|Eleonora]]<ref name=":0"/>.
+Blanka wniosła w posagu lenna [[Évreux]] w [[Normandia (kraina historyczna)|Normandii]] oraz [[Issoudun]] i [[Graçay]] w [[Berry (Francja)|Berry]], a od męża otrzymała jako dożywocie trzy kasztelanie: [[Hesdin]], [[Bapaume]] i [[Lens]]<ref name=":0a">{{Cytuj |autor = Régine Pernoud |tytuł = Królowa Blanka |data = 1989 |isbn = 83-06-01432-4 |wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy |s = 16, 18}}</ref>. Po ślubie para zamieszkała w [[Île de la Cité]] w [[Paryż|Paryżu]], ale od czasu do czasu pomieszkiwali również w rezydencjach w [[Fontainebleau]], [[Melun]], [[Étampes]] i [[Orlean]]ie<ref name=":0"/>.
+Ludwik był blondynem o średnim wzroście i ładnych rysach twarzy. Urodę odziedziczył po matce, [[Izabella z Hainaut|Izabelli z Hainaut]]. Był wątłego zdrowia (w dzieciństwie chorował na dyzenterię)<ref name=":0"/>. Blankę określano jako piękną, a kronikarze opisywali ją za pomocą sentencji ''Candida candences candore et cordis et oris (Biała w swej niewinności, czysta w sercu i jasna na obliczu)''<ref name=":0b">{{Cytuj |autor = Régine Pernoud |tytuł = Królowa Blanka |data = 1989 |isbn = 83-06-01432-4 |wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy |s = 16}}</ref>. Król Filip August dbał o wykształcenie swego dziedzica, jednym z nauczycieli Ludwika był [[Amalryk z Bène]], od którego Blanka również pobierała nauki<ref name=":0"/>.
+Blanka regularnie korespondowała z rodzicami (aż do ich śmierci w 1214 r.) oraz najstarszą siostrą [[Berengaria Kastylijska|Berengaria]], królową Leonu i dziedziczką Kastylii (po bezpotomnej śmierci ich brata [[Henryk I Kastylijski|Henryka I]])<ref name=":0"/>.
-Blanka zamieszkała w zamku [[Château Gaillard|Château-Gaillard]], ponieważ na ziemiach Filipa ciążył [[interdykt]]. [[22 maja]] [[1200]] pokój został formalnie podpisany przez obie strony, a następnego dnia miał miejsce ślub Blanki i Ludwika. Odbył się w [[Portmort]] w [[Normandia (kraina historyczna)|Normandii]], na prawym brzegu rzeki [[Sekwana|Sekwany]] (czyli na ziemiach króla Jana, a nie Filipa). Para udała się do swojej rezydencji na Ile de la Cité, w [[Paryż]]u.
 == Panowanie Ludwika VIII ==
-W [[1216]], po śmierci Jana Bez Ziemi, książę Ludwik postanowił przejąć tron Anglii i najechał na Anglię, ale spotkał się z olbrzymim oporem mieszkańców. Filip August odmówił prośbie syna o wysłanie mu pomocy i wtedy Blanka bardzo pomogła mężowi. Zatrzymała się w [[Calais]] i zorganizowała flotę pod dowództwem Eustachego Mnicha, oraz armię pod dowództwem [[Robert de Courtenay|Roberta de Courtenay]]. Nie udało im się zdobyć tronu Anglii, ale przynajmniej Ludwik mógł powrócić cało do Francji. Widać jej władczy charakter miał duży wpływ na delikatniejszy charakter jej męża, ale jednak nie znamy roli jaką odegrała podczas panowania Ludwika VIII w latach 1223–1226.
+W 1216, po śmierci Jana Bez Ziemi, książę Ludwik postanowił przejąć tron Anglii i najechał na Anglię, ale spotkał się z olbrzymim oporem mieszkańców. Filip August odmówił prośbie syna o wysłanie mu pomocy i wtedy Blanka bardzo pomogła mężowi. Zatrzymała się w [[Calais]] i zorganizowała flotę pod dowództwem Eustachego Mnicha, oraz armię pod dowództwem [[Robert de Courtenay|Roberta de Courtenay]]. Nie udało im się zdobyć tronu Anglii, ale przynajmniej Ludwik mógł powrócić cało do Francji. Widać jej władczy charakter miał duży wpływ na delikatniejszy charakter jej męża, ale jednak nie znamy roli jaką odegrała podczas panowania Ludwika VIII w latach 1223–1226.
 == Regencja ==
 Po śmierci Ludwika VIII Blanka została [[regent]]ką Francji (najstarszy syn, następca tronu [[Francja|Francji]], [[Ludwik IX Święty|Ludwik]], miał dopiero 12 lat, kiedy zmarł jego ojciec) oraz opiekunką pozostałych dzieci. Z Ludwikiem miała czternaścioro dzieci:
-* Blankę (ur. [[1205]] zm. [[1206]]).
+* Blankę (ur. 1205, zm. 1206).
-* Agnieszkę (ur. i zm. [[1207]]).
+* Agnieszkę (ur. i zm. 1207).
-* Filipa (ur. [[9 września]] [[1209]], zm. [[1218]]).
+* Filipa (ur. 9 września 1209, zm. 1218).
-* Alfonsa (ur. i zm. 23 stycznia [[1213]] w Lorrez-le-Bocage).
+* Alfonsa (ur. i zm. 23 stycznia 1213 w Lorrez-le-Bocage).
-* Jana (ur. i zm. 23 stycznia [[1213]] w Lorrez-le-Bocage, bliźniaka Alfonsa)
+* Jana (ur. i zm. 23 stycznia 1213 w Lorrez-le-Bocage, bliźniaka Alfonsa)
-* [[Ludwik IX Święty|Ludwika IX Świętego]] (ur. [[25 kwietnia]] [[1215]], zm. [[1270]]) – króla [[Francja|Francji]] w latach [[1226]]–[[1270]], [[kanonizacja|kanonizowany]] w [[1297]]
+* [[Ludwik IX Święty|Ludwika IX Świętego]] (ur. 25 kwietnia 1215, zm. 1270) – króla [[Francja|Francji]] w latach 1226–1270, [[kanonizacja|kanonizowany]] w 1297
-* [[Robert I d’Artois|Roberta I d’Artois]] (ur. [[1216]], zm. 8 lutego [[1250]]) – hrabiego [[Artois]]
+* [[Robert I d’Artois|Roberta I d’Artois]] (ur. 1216, zm. 8 lutego 1250) – hrabiego [[Artois]]
-* Filipa (ur. [[1218]], zm. [[1220]])
+* Filipa (ur. 1218, zm. 1220)
-* Jana Tristana (ur. [[1219]], zm. [[1232]]) – hrabiego [[Andegawenia|Andegawenii]] i [[Maine (Francja)|Maine]]
+* Jana Tristana (ur. 1219, zm. 1232) – hrabiego [[Andegawenia|Andegawenii]] i [[Maine (Francja)|Maine]]
-* [[Alfons z Poitiers|Alfonsa z Poitiers]] (ur. [[1220]], zm. [[1271]]) – księcia [[Owernia|Owernii]], hrabiego [[Poitiers]] i [[Tuluza|Tuluzy]]
+* [[Alfons z Poitiers|Alfonsa z Poitiers]] (ur. 1220, zm. 1271) – księcia [[Owernia|Owernii]], hrabiego [[Poitiers]] i [[Tuluza|Tuluzy]]
-* Filipa Dagoberta (ur. [[1222]], zm. [[1232]])
+* Filipa Dagoberta (ur. 1222, zm. 1232)
-* Stefana (ur. [[1225]], zm. ?)
+* Stefana (ur. 1225, zm. ?)
-* [[Błogosławiona Izabela|Izabelę]] (ur. [[1225]], zm. [[1269]] – późniejszą świętą
+* [[Błogosławiona Izabela|Izabelę]] (ur. 1225, zm. 1269 – późniejszą świętą
-* [[Karol I Andegaweński|Karola Andegaweńskiego]] (ur. marzec [[1226]], zm. 7 stycznia [[1285]]) – hrabiego [[Andegawenia|Andegawenii]] i [[Maine (Francja)|Maine]] ([[1246]]–[[1285]]), [[Prowansja|Prowansji]] i [[Forcalquier]] ([[1246]]–[[1285]]), króla [[Sycylia|Sycylii]] ([[1265]]–[[1285]]), króla [[Neapol]]u ([[1282]]–[[1285]]), tytularnego króla [[Jerozolima|Jerozolimy]], etc.
+* [[Karol I Andegaweński|Karola Andegaweńskiego]] (ur. marzec 1226, zm. 7 stycznia 1285) – hrabiego [[Andegawenia|Andegawenii]] i [[Maine (Francja)|Maine]] (1246–1285), [[Prowansja|Prowansji]] i [[Forcalquier]] (1246–1285), króla [[Sycylia|Sycylii]] (1265–1285), króla [[Neapol]]u (1282–1285), tytularnego króla [[Jerozolima|Jerozolimy]], etc.
-Sześcioro z nich zmarło w dzieciństwie. Sytuacja Francji była niepewna, znaczna część terytorium mimo sukcesów [[Filip II August|Filipa II Augusta]] (odebranie Normandii, [[bitwa pod Bouvines]]) nadal znajdowało się pod panowaniem angielskim. Blance udało się zniszczyć ligę baronów, w [[1226]] i odeprzeć atak angielski, w [[1230]]. Jej niespożyta energia i wysiłki by utrzymać stan posiadania korony francuskiej przysporzyło jej wielu wrogów, wśród których najważniejszymi byli: król Anglii [[Henryk III Plantagenet|Henryk III]], jego matka [[Izabela z Angoulême]] oraz książę Bretanii [[Piotr I Mauclerc]].
+Sześcioro z nich zmarło w dzieciństwie. Sytuacja Francji była niepewna, znaczna część terytorium mimo sukcesów [[Filip II August|Filipa II Augusta]] (odebranie Normandii, [[bitwa pod Bouvines]]) nadal znajdowało się pod panowaniem angielskim. Blance udało się zniszczyć ligę baronów, w 1226 i odeprzeć atak angielski, w 1230. Jej niespożyta energia i wysiłki by utrzymać stan posiadania korony francuskiej przysporzyło jej wielu wrogów, wśród których najważniejszymi byli: król Anglii [[Henryk III Plantagenet|Henryk III]], jego matka [[Izabela z Angoulême]] oraz książę Bretanii [[Piotr I Mauclerc]].
 == Ostatnie lata ==
 [[Plik:Damietta1249.jpg|thumb|220px|Ludwik IX szturmuje Damiettę]]
-W [[1236]] przekazała wreszcie rządy synowi [[Ludwik IX Święty|Ludwikowi IX Świętemu]], ale w [[1248]] ponownie została regentką, na czas kiedy Ludwik był na [[VI wyprawa krzyżowa|krucjacie]] w [[Królestwo Jerozolimskie|Ziemi Świętej]]. W listopadzie [[1252]] będąc w [[Melun]] królowa ciężko zachorowała, została zawieziona do [[Maubuisson|klasztoru Maubuisson-lès-Pontoise]] (obecnie Saint-Ouen-l'Aumône na przedmieściach [[Paryż]]a), ale przeżyła tam tylko kilka dni. Zmarła [[26 listopada]] i została tam pochowana<ref name="heiligen"/>.
+W 1236 przekazała wreszcie rządy synowi [[Ludwik IX Święty|Ludwikowi IX Świętemu]], ale w 1248 ponownie została regentką, na czas kiedy Ludwik był na [[VI wyprawa krzyżowa|krucjacie]] w [[Królestwo Jerozolimskie|Ziemi Świętej]]. W listopadzie 1252 będąc w [[Melun]] królowa ciężko zachorowała, została zawieziona do [[Maubuisson|klasztoru Maubuisson-lès-Pontoise]] (obecnie Saint-Ouen-l'Aumône na przedmieściach [[Paryż]]a), ale przeżyła tam tylko kilka dni. Zmarła 26 listopada i została tam pochowana<ref name="heiligen"/>.
 == Przypisy ==
@@ Linia 125: / Linia 138: @@
 [[Kategoria:Urodzeni w 1188]]
 [[Kategoria:Zmarli w 1252]]
+[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Palencii]]

Karolingowie (Królowe Franków)	Bertrada z Laonu (719–783) Himiltruda (?) Gerperga (?) Hildegarda z Vizgau (758–783) Fastrada (–794) Luitgarda (–800) Ermengarda z Hesbaye (ok. 778–818) Judyta Bawarska (805–843) Ermentruda Orleańska (–869) Rychilda Prowansalska (–910) Ansgarda Burgundzka (826–875?) Adelajda Paryska (853–901) Ryszarda Szwabska (845–894) Teoderada z Troyes (868–903) Frederuna (–917) Jadwiga z Wesseksu (896–951) Beatrice de Vermandois (?) Emma Francuska (–935) Gerberga Saska (913–984) Emma Włoska (–989) Adelajda Andegaweńska (935–1012)
Kapetyngowie (Królowe Franków)	Adelajda Akwitańska (952–1004) Rozalia Prowansalska (–1003) Berta Burgundzka (967–1016) Konstancja z Arles (986–1032) Matylda Niemiecka (–1034) Matylda z Fryzji (–1044) Anna Jarosławówna (1024–1076) Berta Holenderska (ok. 1055–1093) Bertrada de Montfort (1060–1117) Lucianna z Rochefort (1095– po 1137) Adelajda Sabaudzka (1100–1154) Eleonora Akwitańska (1122–1204) Konstancja Kastylijska (1136–1160) Adela z Szampanii (1140–1206) Izabella z Hainaut (1170–1190) Ingeborga Duńska (1175–1236) Agnieszka z Meran (1172–1201) Blanka Kastylijska (1188–1252) Małgorzata Prowansalska (1221–1295) Izabela Aragońska (1243–1271) Maria Brabancka (1254–1321) Joanna I z Nawarry (1270–1304) Małgorzata Burgundzka (1290–1315) Klemencja Węgierska (1293–1328) Joanna II Burgundzka (1291–1330) Blanka Burgundzka (1294–1326) Maria Luksemburska (1305–1324) Joanna z Évreux (1310–1371)
Walezjusze (Królowe Franków)	Joanna Burgundzka (1293–1349) Blanka d’Évreux (1330–1398) Joanna z Owernii (1326–1361) Joanna de Bourbon (1337–1378) Izabela Bawarska (1371–1435) Maria Andegaweńska (1404–1463) Karolina Sabaudzka (1445–1483) Anna Bretońska (1477–1514) Joanna de Valois (1464–1505) Anna Bretońska (1477–1514) Maria Tudor (1496–1533) Klaudia Walezjuszka (1499–1524) Eleonora Austriacka (1498–1558) Katarzyna Medycejska (1519–1589) Maria I Stuart ( 1542–1587) Elżbieta Austriacka (1554–1592) Ludwika Lotaryńska (1553–1601)
Burbonowie (Królowe Franków) (Tytularne królowe Francji)	Małgorzata Walezjuszka (1553–1615) Maria Medycejska (1573–1642) Anna Austriaczka (1601–1666) Maria Teresa Hiszpańska (1638–1683) Maria Leszczyńska (1703–1768) Maria Antonina Austriaczka (1755–1793) Maria Józefina Sabaudzka (1753–1810) Maria Teresa Charlotta de France (1778–1851)
Dynastia Bonaparte (Cesarzowe Francuzów)	Józefina Tascher de la Pagerie (1763–1814) Maria Ludwika Austriaczka (1791–1847)
Dynastia orleańska (Królowe Francuzów)	Maria Amelia Burbon-Sycylijska (1782–1866)
Dynastia Bonaparte (Cesarzowe Francuzów)	Eugénie de Montijo (1826–1920)