Pektolit: Różnice pomiędzy wersjami

Pektolit
	Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	zasadowy krzemian wapnia i sodu; Ca2Na[Si3O8OH]
Twardość w skali Mohsa	5
Przełam	nierówny, drzazgowy
Łupliwość	bardzo dobra
Układ krystalograficzny	trójskośny
Gęstość minerału	2,74–2,9 g/cm³
	Właściwości optyczne
Barwa	biała, szarawa, zielonkawa, żółtawa, bezbarwny
Rysa	biała
Połysk	szklisty, jedwabisty, perłowy
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 19:55, 13 gru 2023

Pektolit (Yuksporyt) – minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów rzadkich.

Nazwa pochodzi od gr. pektos = złożony i lithos = kamień, skała.

Właściwości

Zazwyczaj tworzy kryształy (często pseudojednoskośne) o pokroju słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Czasami tworzy zbliźniaczenia. Występuje w skupieniach zbitych, nerkowatych, groniastych, włóknistych o budowie promienistej. Jest kruchy, półprzezroczysty, czasami kryształy wykazują efekt kociego oka.

Występowanie

Najczęściej spotykany jest w utworach hydrotermalnych, przeważnie w szczelinach, druzach, pustkach pogazowych zasadowych skał magmowych i pegmatytach. Występuje głównie w serpentynitach, amfibolitach, skarnach, i marmurach.
Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: zeolity, kalcyt, prehnit, diopsyd, grossular, natrolit, laumontyt, heulandyt.

Miejsca występowania:

USA - Bergen Hill (Tunnel), New Jersey (piękne, białe i bezbarwne kryształy, osiągają wielkość kilku cm), Kalifornia, Arkansas (kryształy różowe), Alaska (niebieskozielone kryształy – tzw. „żad pektolitowy”),
Kanada – rejon Ontario, Quebec (wspaniale wykształcone, niebieskozielone i białe kryształy),
Dominikana (niebieskie i ciemnoniebieskie kryształy – tzw. larimar),
Włochy,
Szwecja (kryształy przypominają azbest),
Czechy, Wielka Brytania, Rosja, Maroko, RPA, Grenlandia.

W Polsce został stwierdzony w okolicach Bielska-Białej (Beskidy) i w Jordanowie k. Sobótki (Dolny Śląsk).

Zastosowanie

ma znaczenie naukowe,
jest cennym kamieniem kolekcjonerskim,
czasami stosowany jako kamień jubilerski (nadaje się mu formę kaboszonów, czasami szlifuje fasetkowo).

Bibliografia

Jaroslav Bauer: Skały i minerały: przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Multico, 1997. ISBN 83-7073-050-7.
J. Parafiniuk: Minerały systematyczny katalog 2004, TG”Spirifer” W-wa 2005
A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia szczegółowa, Wyd. PAE W-wa 1993
W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma - Press” 2003 r.

Linki zewnętrzne

Pektolit na serwisie Webmineral (ang.)
Pektolit na serwisie Mindat (ang.)

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+{{Minerał infobox
-{{linki}}
+ |nazwa                   = Pektolit
-'''Pektolit''' - minerał z grupy krzemianów o wzorze Ca2NaH[Si3O9]; występujew szczelinach wsród skał magmowych; minerały towarzyszące: zeolit, kalcyt; minerały podobne: tremolit, wollastonit; typowa forma występowania: kryształy igiełkowe, wydłużone słupki, agregaty włókniste, masywne, nerkowate, promieniste; układ krystalograficzny: trójskośny; łupliwość: bardzo dobra; właściwości fizyczne: bardzo kruchy; twardość w skali Mohsa: 5; gęstość względna: 2,8; połysk: niemetaliczny, szklisty, jedwabisty, perłowy; przezroczystość: półprzezroczysty; barwa: biała, szarawa; rysa: biała; miejsce występowania: Bergen Hill (Tunnel), New Jersey, Stany Zjednoczone.
+ |grafika                 = Pectolite-263712.jpg
+ |opis grafiki            =
+ |alt grafiki             =
+ |inne nazwy              =
+ |skład chemiczny         = zasadowy krzemian wapnia i sodu<br />Ca<sub>2</sub>Na[Si<sub>3</sub>O<sub>8</sub>OH]
+ |twardość w skali Mohsa  = 5
+ |przełam                 = nierówny, drzazgowy
+ |łupliwość               = bardzo dobra
+ |pokrój kryształu        =
+ |układ krystalograficzny = trójskośny
+ |topliwość               =
+ |właściwości mechaniczne =
+ |gęstość minerału        = 2,74–2,9 g/cm³
+ |barwa                   = biała, szarawa, zielonkawa, żółtawa, bezbarwny
+ |rysa                    = biała
+ |połysk                  = szklisty, jedwabisty, perłowy
+ |współczynnik załamania  =
+ |inne własności optyczne =
+ |postacie alotropowe     =
+ |szczególne własności    =
+ |klasyfikacja Strunza    =
+ |commons                 = Category:Pectolite
+ |wikisłownik             =
+}}
+'''Pektolit''' ('''Yuksporyt''') – [[minerał]] z gromady [[krzemiany|krzemianów]]. Należy do grupy minerałów rzadkich.
+Nazwa pochodzi od gr. ''pektos'' = złożony i ''lithos'' = kamień, skała.
-Źródła: ISBN 83-7073-050-7
+== Właściwości ==
-Kategoria: Minerały
+Zazwyczaj tworzy kryształy (często pseudojednoskośne) o [[pokrój kryształu|pokroju]] słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Czasami tworzy [[zbliźniaczenia]]. Występuje w [[skupienia minerałów|skupieniach]] zbitych, nerkowatych, groniastych, włóknistych o budowie promienistej. Jest kruchy, półprzezroczysty, czasami kryształy wykazują [[efekt kociego oka]].
+== Występowanie ==
-[[Kategoria:?]]
+Najczęściej spotykany jest w utworach hydrotermalnych, przeważnie w szczelinach, [[Druza (mineralogia)|druzach]], pustkach pogazowych zasadowych [[skały magmowe|skał magmowych]] i [[pegmatyt]]ach. Występuje głównie w [[serpentynit]]ach, [[amfibolit]]ach, [[skarn]]ach, i [[marmur]]ach. <br />
+Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: [[zeolity]], [[kalcyt]], [[prehnit]], [[diopsyd]], [[grossular]], [[natrolit]], [[laumontyt]], [[heulandyt]].
+'''Miejsca występowania:'''
+* [[Stany Zjednoczone|USA]] - Bergen Hill (Tunnel), New Jersey (piękne, białe i bezbarwne kryształy, osiągają wielkość kilku cm), Kalifornia, Arkansas (kryształy różowe), Alaska (niebieskozielone kryształy – tzw. '''„żad pektolitowy”'''),
+* [[Kanada]] – rejon Ontario, Quebec (wspaniale wykształcone, niebieskozielone i białe kryształy),
+* [[Dominikana]] (niebieskie i ciemnoniebieskie kryształy – tzw. '''larimar'''),
+* [[Włochy]],
+* [[Szwecja]] (kryształy przypominają [[azbest]]),
+* [[Czechy]], [[Wielka Brytania]], [[Rosja]], [[Maroko]], [[Południowa Afryka|RPA]], [[Grenlandia]].
+'''W Polsce''' został stwierdzony w okolicach [[Bielsko-Biała|Bielska-Białej]] ([[Beskidy]]) i w Jordanowie k. Sobótki ([[Dolny Śląsk]]).
+== Zastosowanie ==
+* ma znaczenie naukowe,
+* jest cennym kamieniem kolekcjonerskim,
+* czasami stosowany jako kamień jubilerski (nadaje się mu formę [[Szlif kaboszonowy|kaboszonów]], czasami [[Szlif fasetkowy|szlifuje fasetkowo)]].
+== Bibliografia ==
+* Jaroslav Bauer: ''Skały i minerały: przewodnik''. Warszawa: Wydawnictwo Multico, 1997. {{ISBN|83-7073-050-7}}.
+* J. Parafiniuk: ''Minerały systematyczny katalog 2004'', TG”Spirifer” W-wa 2005
+* A. Bolewski, A. Manecki: ''Mineralogia szczegółowa'', Wyd. PAE W-wa 1993
+* W. Schumann: ''Minerały świata'', O. Wyd. ”Alma - Press” 2003&nbsp;r.
+== Linki zewnętrzne ==
+* [http://webmineral.com/data/Pectolite.shtml Pektolit na serwisie Webmineral] {{lang|en}}
+* [http://www.mindat.org/min-3141.html Pektolit na serwisie Mindat] {{lang|en}}
+{{Kontrola autorytatywna}}
+[[Kategoria:Krzemiany (minerały)]]