Przejdź do zawartości

Robert Byrd: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
infobox
Mix321 (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
88 450 edycji
m Dodano kategorię "Demokraci z Wirginii Zachodniej" za pomocą HotCat
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 3: Linia 3:
| data urodzenia = 20 listopada 1917
| data urodzenia = 20 listopada 1917
| data śmierci = 28 czerwca 2010
| data śmierci = 28 czerwca 2010
| grafika = [[Plik:Robert Byrd official portrait.jpg|150px]]
| grafika = Robert Byrd official portrait.jpg
| funkcja = [[Lider większości Senatu Stanów Zjednoczonych]]
| funkcja = [[Lider większości Senatu Stanów Zjednoczonych]]
| partia = [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partia Demokratyczna]]
| partia = [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partia Demokratyczna]]
Linia 13: Linia 13:
| 2 do = 3 stycznia 1989
| 2 do = 3 stycznia 1989
| 2 poprzednik = [[Bob Dole]]
| 2 poprzednik = [[Bob Dole]]
| 2 następca = [[George Mitchell]]
| 2 następca = [[George J. Mitchell]]
| 3 funkcja = [[Lider mniejszości Senatu Stanów Zjednoczonych]]
| 3 funkcja = [[Lider mniejszości Senatu Stanów Zjednoczonych]]
| 3 od = 3 stycznia 1981
| 3 od = 3 stycznia 1981
Linia 57: Linia 57:
'''Robert Carlyle Byrd''' (ur. [[20 listopada]] [[1917]] w [[North Wilkesboro (Karolina Północna)|North Wilkesboro]] jako '''Cornelius Calvin Sale Jr.''', zm. [[28 czerwca]] [[2010]] w [[Falls Church]]) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[polityk]], przedstawiciel [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partii Demokratycznej]], członek [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych]] z 6. okręgu wyborczego [[Wirginia Zachodnia|Wirginii Zachodniej]] (1953–1959), [[Senat Stanów Zjednoczonych|senator Stanów Zjednoczonych]] z [[Wirginia Zachodnia|Wirginii Zachodniej]] (1959–2010), [[Przewodniczący pro tempore Senatu Stanów Zjednoczonych|przewodniczący ''pro tempore'']] (w latach 1989–1995, 2001, 2001–2003, 2007–2010), [[Lider większości Senatu Stanów Zjednoczonych|lider większości]] (w latach 1977–1981 i 1987–1989) i [[Lider mniejszości Senatu Stanów Zjednoczonych|mniejszości]] (w latach 1981–1987), [[whip]] większości (w latach 1971–1977) [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senatu Stanów Zjednoczonych]].
'''Robert Carlyle Byrd''' (ur. [[20 listopada]] [[1917]] w [[North Wilkesboro (Karolina Północna)|North Wilkesboro]] jako '''Cornelius Calvin Sale Jr.''', zm. [[28 czerwca]] [[2010]] w [[Falls Church]]) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[polityk]], przedstawiciel [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partii Demokratycznej]], członek [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych]] z 6. okręgu wyborczego [[Wirginia Zachodnia|Wirginii Zachodniej]] (1953–1959), [[Senat Stanów Zjednoczonych|senator Stanów Zjednoczonych]] z [[Wirginia Zachodnia|Wirginii Zachodniej]] (1959–2010), [[Przewodniczący pro tempore Senatu Stanów Zjednoczonych|przewodniczący ''pro tempore'']] (w latach 1989–1995, 2001, 2001–2003, 2007–2010), [[Lider większości Senatu Stanów Zjednoczonych|lider większości]] (w latach 1977–1981 i 1987–1989) i [[Lider mniejszości Senatu Stanów Zjednoczonych|mniejszości]] (w latach 1981–1987), [[whip]] większości (w latach 1971–1977) [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senatu Stanów Zjednoczonych]].


Był jednym z najwyżej postawionych i najbardziej wpływowych członków [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partii Demokratycznej]], a także najdłużej piastującym mandat [[Senat Stanów Zjednoczonych|senatorem USA]] (od roku 1959 do 2010) i członkiem [[Kongres Stanów Zjednoczonych|Kongresu USA]] (łącznie przez 57 lat, od 1953 do 2010)<ref>{{Cytuj |autor = Sydelle Moore |tytuł = The Big Question: How will history remember Sen. Robert Byrd? |data = 2010-06-28 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = thehill.com |url = https://thehill.com/blogs/congress-blog/politics/105935-the-big-question-how-will-history-remember-sen-robert-byrd |język = en}}</ref>, z racji swej imponującej wiedzy nazywany był „chodzącą [[encyklopedia|encyklopedią]]”<ref>{{Cytuj |autor = Frank Ahrens |tytuł = The Unyielding Robert Byrd |data = 1999-02-11 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = washingtonpost.com |url = https://www.washingtonpost.com/wp-srv/politics/special/clinton/stories/byrd021199.htm}}</ref>. W młodości był członkiem [[Ku Klux Klan]]u, następnie przyjął poglądy bardziej umiarkowane, uznał swoje członkostwo w [[Ku Klux Klan|KKK]] za „największy błąd swojego życia”, w 2008 roku poparł kandydaturę [[Prezydent Stanów Zjednoczonych|prezydencką]] [[Barack Obama|Baracka Obamy]].
Był jednym z najwyżej postawionych i najbardziej wpływowych członków [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partii Demokratycznej]], a także najdłużej piastującym mandat [[Senat Stanów Zjednoczonych|senatorem USA]] (od roku 1959 do 2010)<ref>{{Cytuj |autor = Sydelle Moore |tytuł = The Big Question: How will history remember Sen. Robert Byrd? |data = 2010-06-28 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = thehill.com |url = https://thehill.com/blogs/congress-blog/politics/105935-the-big-question-how-will-history-remember-sen-robert-byrd |język = en}}</ref>, z racji swej imponującej wiedzy nazywany był „chodzącą [[encyklopedia|encyklopedią]]”<ref>{{Cytuj |autor = Frank Ahrens |tytuł = The Unyielding Robert Byrd |data = 1999-02-11 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = washingtonpost.com |url = https://www.washingtonpost.com/wp-srv/politics/special/clinton/stories/byrd021199.htm}}</ref>. W młodości był członkiem [[Ku Klux Klan]]u, następnie przyjął poglądy bardziej umiarkowane, uznał swoje członkostwo w [[Ku Klux Klan|KKK]] za „największy błąd swojego życia”, w 2008 roku poparł kandydaturę [[Prezydent Stanów Zjednoczonych|prezydencką]] [[Barack Obama|Baracka Obamy]].


== Życiorys ==
== Życiorys ==
=== Lata młodzieńcze i edukacja ===
=== Lata młodzieńcze i edukacja ===
Urodził się w [[20 listopada]] [[1917]] w [[North Wilkesboro (Karolina Północna)|North Wilkesboro]] jako Cornelius Calvin Sale Jr<ref>{{Cytuj |autor = Martin Kady II |tytuł = Senate loses ‘venerable institution’ |data = 2010-06-28 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = politico.com |url = https://www.politico.com/story/2010/06/senate-loses-venerable-institution-039087 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Caitlin Taylor, Huma Khan |tytuł = Robert C. Byrd, Senate’s Longest Serving Member, Dead at 92 |data = 2009-01-20 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = abcnews.go.com |url = https://abcnews.go.com/Politics/robert-byrd-dead-92-senates-longest-serving-senator/story?id=6692830 |język = en}}</ref>. Jego matka, Ada Kirby Sale, zmarła w 1918 roku w wyniku zachorowania na [[Pandemia grypy hiszpanki|grypę hiszpankę]]<ref>{{Cytuj |autor = Amy Keller |tytuł = Members Reflect on Mom |data = 2004-05-05 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = rollcall.com |url = https://www.rollcall.com/2004/05/05/members-reflect-on-mom/ |język = en}}</ref>. Zgodnie z wolą matki, ojciec (członek [[Ku Klux Klan|Ku Klux Klanu]]) przekazał dziecko [[Ciocia|swojej siostrze]] i jej mężowi, Vlurmie i Titusowi Daltonowi Byrdom<ref>{{Cytuj |tytuł = Fresh Air Remembers Sen. Robert Byrd |data = 2010-06-28 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = npr.org |url = https://www.npr.org/2010/06/28/128162362/fresh-air-remembers-sen-robert-byrd |język = en}}</ref>. Cornelius Calvin Sale Jr. zmienił wówczas swoje imię i nazwisko na Robert Carlyle Byrd<ref>{{Cytuj |autor = Betty Dotson-Lewis |tytuł = Speak Your Piece: Byrd Watching |data = 2010-01-25 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = dailyyonder.com |url = http://dailyyonder.com/speak-your-piece-byrd-watching/2010/01/25/ |język = en}}</ref>.
Urodził się w [[20 listopada]] [[1917]] w [[North Wilkesboro (Karolina Północna)|North Wilkesboro]] jako Cornelius Calvin Sale Jr<ref>{{Cytuj |autor = Martin Kady II |tytuł = Senate loses ‘venerable institution’ |data = 2010-06-28 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = politico.com |url = https://www.politico.com/story/2010/06/senate-loses-venerable-institution-039087 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Caitlin Taylor, Huma Khan |tytuł = Robert C. Byrd, Senate’s Longest Serving Member, Dead at 92 |data = 2009-01-20 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = abcnews.go.com |url = https://abcnews.go.com/Politics/robert-byrd-dead-92-senates-longest-serving-senator/story?id=6692830 |język = en}}</ref>. Jego matka, Ada Kirby Sale, zmarła w 1918 roku w wyniku [[Pandemia grypy hiszpanki|grypy hiszpanki]]<ref>{{Cytuj |autor = Amy Keller |tytuł = Members Reflect on Mom |data = 2004-05-05 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = rollcall.com |url = https://www.rollcall.com/2004/05/05/members-reflect-on-mom/ |język = en}}</ref>. Zgodnie z wolą matki ojciec (członek [[Ku Klux Klan|Ku Klux Klanu]]) przekazał dziecko [[Ciocia|swojej siostrze]] i jej mężowi, Vlurmie i Titusowi Daltonowi Byrdom<ref>{{Cytuj |tytuł = Fresh Air Remembers Sen. Robert Byrd |data = 2010-06-28 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = npr.org |url = https://www.npr.org/2010/06/28/128162362/fresh-air-remembers-sen-robert-byrd |język = en}}</ref>. Cornelius Calvin Sale Jr zmienił wówczas swoje imię i nazwisko na Robert Carlyle Byrd<ref>{{Cytuj |autor = Betty Dotson-Lewis |tytuł = Speak Your Piece: Byrd Watching |data = 2010-01-25 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = dailyyonder.com |url = http://dailyyonder.com/speak-your-piece-byrd-watching/2010/01/25/ |język = en}}</ref>.


W wieku 24 lat wstąpił w szeregi [[Ku Klux Klan]]u<ref>{{Cytuj |tytuł = KKK Past Haunts Sen. Byrd |data = 2005-06-20 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = cbsnews.com |url = https://www.cbsnews.com/news/kkk-past-haunts-sen-byrd/ |język = en}}</ref>, w wieku 25 lat wystąpił z organizacji<ref>{{Cytuj |autor = Michael Newton |tytuł = White Robes and Burning Crosses: A History of the Ku Klux Klan from 1866 |data = 2016-04-14 |data dostępu = 2021-09-13 |isbn = 978-1-4766-1719-0 |wydawca = McFarland & Co |url = https://books.google.pl/books?id=W_4-BAAAQBAJ&q=disinterested,+quit+paying+my+dues,+and+dropped+my+membership+in+the+organization&pg=PA103&redir_esc=y#v=snippet&q=disinterested,%20quit%20paying%20my%20dues,%20and%20dropped%20my%20membership%20in%20the%20organization&f=false |język = en}}</ref>. Byrd był głową lokalnej organizacji KKK z tytułem „egzaltowanego cyklopa”<ref>{{Cytuj |autor = Heather Horn |tytuł = ‘The Exalted Cyclops of the KKK’ |data = 2009-10-13 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = theatlantic.com |url = https://www.theatlantic.com/politics/archive/2009/10/the-exalted-cyclops-of-the-kkk/341889/ |język = en}}</ref>. Na początku swojego życia był rasistą i zwolennikiem segregacji rasowej. W liście do innego członka [[Ku Klux Klan|KKK]], senatora Theodore’a G. Bilba ze stanu [[Missisipi (rzeka)|Mississippi]] Byrd napisał:
W wieku 24 lat wstąpił w szeregi [[Ku Klux Klan]]u<ref>{{Cytuj |tytuł = KKK Past Haunts Sen. Byrd |data = 2005-06-20 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = cbsnews.com |url = https://www.cbsnews.com/news/kkk-past-haunts-sen-byrd/ |język = en}}</ref>, w wieku 25 lat wystąpił z organizacji<ref>{{Cytuj |autor = Michael Newton |tytuł = White Robes and Burning Crosses: A History of the Ku Klux Klan from 1866 |data = 2016-04-14 |data dostępu = 2021-09-13 |isbn = 978-1-4766-1719-0 |wydawca = McFarland & Co |url = https://books.google.pl/books?id=W_4-BAAAQBAJ&q=disinterested,+quit+paying+my+dues,+and+dropped+my+membership+in+the+organization&pg=PA103&redir_esc=y#v=snippet&q=disinterested,%20quit%20paying%20my%20dues,%20and%20dropped%20my%20membership%20in%20the%20organization&f=false |język = en}}</ref>. Byrd był głową lokalnej organizacji KKK z tytułem „egzaltowanego cyklopa”<ref>{{Cytuj |autor = Heather Horn |tytuł = ‘The Exalted Cyclops of the KKK’ |data = 2009-10-13 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = theatlantic.com |url = https://www.theatlantic.com/politics/archive/2009/10/the-exalted-cyclops-of-the-kkk/341889/ |język = en}}</ref>.

{{Cytat|treść=Nigdy nie będę walczył w siłach zbrojnych z [[Murzyn|Murzynem]] u boku... Wolałbym raczej umrzeć tysiąc razy i zobaczyć, jak [[Flaga Stanów Zjednoczonych|Stara Chwała]] zostaje zdeptana w brudzie, by już nigdy nie powstać, niż patrzeć, jak ta nasza ukochana ziemia zostaje spodlona przez rasowe kundle, cofnięta do najczarniejszego okazu z dziczy.|autor=Robert Byrd|źródło={{cytuj stronę|url=https://www.npr.org/sections/politicaljunkie/2010/06/28/128161799/now-the-focus-is-on-byrd-s-successor-gov-manchin-won-t-appoint-himself|tytuł=Now The Focus Is On Byrd’s Successor; Gov. Manchin Won’t Appoint Himself|autor=Ken Rudin|opublikowany=npr.org|data=28 czerwca 2010|data dostępu=2021-09-13}}}}


=== Wczesna kariera polityczna ===
=== Wczesna kariera polityczna ===
Linia 72: Linia 70:
Kiedy reprezentant 6. okręgu wyborczego stanu Wirginia Zachodnia w federalnej [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izbie Reprezentantów]] [[Erland Harold Hedrick|E.H. Hedrick]] zrezygnował z walki o ponowną kadencję, aby wystartować w wyborach [[gubernator]]skich, demokraci wysunęli jako kandydata na jego następcę stanowego senatora Byrda. Byrd wygrał wybory w 1952 roku i w [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izbie Reprezentantów USA]] zasiadał w latach 1953–1959<ref>{{Cytuj |tytuł = Robert C. Byrd |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = ourcampaigns.com |url = https://www.ourcampaigns.com/CandidateDetail.html?CandidateID=246 |język = en}}</ref>.
Kiedy reprezentant 6. okręgu wyborczego stanu Wirginia Zachodnia w federalnej [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izbie Reprezentantów]] [[Erland Harold Hedrick|E.H. Hedrick]] zrezygnował z walki o ponowną kadencję, aby wystartować w wyborach [[gubernator]]skich, demokraci wysunęli jako kandydata na jego następcę stanowego senatora Byrda. Byrd wygrał wybory w 1952 roku i w [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izbie Reprezentantów USA]] zasiadał w latach 1953–1959<ref>{{Cytuj |tytuł = Robert C. Byrd |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = ourcampaigns.com |url = https://www.ourcampaigns.com/CandidateDetail.html?CandidateID=246 |język = en}}</ref>.


=== Senat Stanów Zjednocznonych ===
=== Senat Stanów Zjednoczonych ===
W 1958 roku został wybrany do [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senatu Stanów Zjednoczonych]]<ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = Biographical Directory of the U.S. Congress |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = bioguideretro.congress.gov |url = https://bioguideretro.congress.gov/Home/MemberDetails?memIndex=b001210 |język = en}}</ref>. Uzyskiwał reelekcję w 1964, 1970, 1976, 1982, 1988, 1994, 2000 i w 2006 roku<ref name=":1" />.
W 1958 roku został wybrany do [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senatu Stanów Zjednoczonych]]<ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = Biographical Directory of the U.S. Congress |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = bioguideretro.congress.gov |url = https://bioguideretro.congress.gov/Home/MemberDetails?memIndex=b001210 |język = en}}</ref>. Uzyskiwał reelekcję w 1964, 1970, 1976, 1982, 1988, 1994, 2000 i w 2006 roku<ref name=":1" />.


W roku 1960 w czasie prawyborów [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partii Demokratycznej]] na stanowisko [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|prezydenta USA]] poparł ówczesnego lidera większości w swej izbie [[Lyndon B. Johnson|Lyndona B. Johnsona]]<ref>{{Cytuj |autor = Joseph M. Siracusa |tytuł = Encyclopedia of the Kennedys: The People and Events That Shaped America [3 volumes]: The People and Events That Shaped America |data = 2012-09-07 |data dostępu = 2021-09-13 |isbn = 978-1-59884-539-6 |wydawca = ABC-CLIO |url = https://books.google.pl/books?id=PEojQDou7MIC&pg=PA108&lpg=PA108&dq=%22Byrd+supported+Senate+majority+leader+Lyndon%22&source=bl&ots=zYiRw4FpW4&sig=ACfU3U0edMteGzaUOw8prxyess3cnjx8BQ&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwjyjq-Y8vvyAhWL-ioKHch-D1gQ6AF6BAgCEAM#v=onepage&q=%22Byrd%20supported%20Senate%20majority%20leader%20Lyndon%22&f=false |język = en}}</ref>. W 1964 roku, kiedy prezydent Johnson forsował ustawę o prawach obywatelskich, Byrd dołączył do sprzeciwiających się jej demokratów i wystąpił z [[Obstrukcja parlamentarna|obstrukcją parlamentarną]] (przemawiał przez 14 godzin)<ref>{{Cytuj |tytuł = U.S. Senate: Civil Rights Filibuster Ended |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = senate.gov |url = https://www.senate.gov/about/powers-procedures/filibusters-cloture/civil-rights-filibuster-ended.htm |język = en}}</ref>.
W roku 1960 w czasie prawyborów [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partii Demokratycznej]] na stanowisko [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|prezydenta USA]] poparł ówczesnego lidera większości w swej izbie [[Lyndon B. Johnson|Lyndona B. Johnsona]]<ref>{{Cytuj |autor = Joseph M. Siracusa |tytuł = Encyclopedia of the Kennedys: The People and Events That Shaped America [3 volumes]: The People and Events That Shaped America |data = 2012-09-07 |data dostępu = 2021-09-13 |isbn = 978-1-59884-539-6 |wydawca = ABC-CLIO |url = https://books.google.pl/books?id=PEojQDou7MIC&pg=PA108&lpg=PA108&dq=%22Byrd+supported+Senate+majority+leader+Lyndon%22&source=bl&ots=zYiRw4FpW4&sig=ACfU3U0edMteGzaUOw8prxyess3cnjx8BQ&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwjyjq-Y8vvyAhWL-ioKHch-D1gQ6AF6BAgCEAM#v=onepage&q=%22Byrd%20supported%20Senate%20majority%20leader%20Lyndon%22&f=false |język = en}}</ref>. W 1964 roku, kiedy prezydent Johnson forsował ustawę o prawach obywatelskich, Byrd dołączył do sprzeciwiających się jej demokratów i wystąpił z [[Obstrukcja parlamentarna|obstrukcją parlamentarną]] (przemawiał przez 14 godzin)<ref>{{Cytuj |tytuł = U.S. Senate: Civil Rights Filibuster Ended |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = senate.gov |url = https://www.senate.gov/about/powers-procedures/filibusters-cloture/civil-rights-filibuster-ended.htm |język = en}}</ref>.


W 1985 roku [[Kongres Stanów Zjednoczonych]] utworzył finansowane przez siebie [[stypendium]] im. Roberta C. Byrda<ref>{{Cytuj |autor = Tim Ballard |tytuł = Jacob Edwards awarded Robert C. Byrd Honors Scholarship |data = 2007-08-24 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = columbiamagazine.com |url = http://www.columbiamagazine.com/index.php?sid=18913}}</ref>.
W 1985 roku [[Kongres Stanów Zjednoczonych]] utworzył finansowane przez siebie [[stypendium]] im. Roberta C. Byrda<ref>{{Cytuj |tytuł = Financial aid news |data = 2010 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = ufdc.ufl.edu |url = https://ufdc.ufl.edu/UF00087108/00031/2 |język = en}}</ref>.


W styczniu 2006 roku Byrd był jednym z czterech demokratycznych senatorów, którzy głosowali za zatwierdzeniem kandydatury [[Samuel Alito|Samuela Alito]] na [[Sędzia|sędziego]] [[Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych|Sądu Najwyższego]]<ref>{{Cytuj |autor = David D. Kirkpatrick |tytuł = Alito Sworn In as Justice After Senate Gives Approval |data = 2006-02-01 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = nytimes.com |url = https://www.nytimes.com/2006/02/01/politics/politicsspecial1/alito-sworn-in-as-justice-after-senate-gives.html |język = en}}</ref>. Przedtem był jednym z czternastu demokratycznych i republikańskich senatorów, którzy poszli na kompromis w sprawie nominacji sędziowskich („Gang czternastu”)<ref>{{Cytuj |tytuł = Congressional Record (Bound Edition), Volume 151 (2005), Part 8 |data = 2005-05-24 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = govinfo.gov |url = https://www.govinfo.gov/content/pkg/CRECB-2005-pt8/html/CRECB-2005-pt8-issue-2005-05-24.htm |język = en}}</ref>. Był ostrym krytykiem polityki zagranicznej administracji [[George W. Bush|George’a W. Busha]], a w szczególności wojny w [[Irak]]u<ref>{{Cytuj |tytuł = Background: Debating Iraq |data = 2002-10-03 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = pbs.org |url = https://www.pbs.org/newshour/show/background-debating-iraq |język = en}}</ref>.
W styczniu 2006 roku Byrd był jednym z czterech demokratycznych senatorów, którzy głosowali za zatwierdzeniem kandydatury [[Samuel Alito|Samuela Alito]] na [[Sędzia|sędziego]] [[Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych|Sądu Najwyższego]]<ref>{{Cytuj |autor = David D. Kirkpatrick |tytuł = Alito Sworn In as Justice After Senate Gives Approval |data = 2006-02-01 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = nytimes.com |url = https://www.nytimes.com/2006/02/01/politics/politicsspecial1/alito-sworn-in-as-justice-after-senate-gives.html |język = en}}</ref>. Przedtem był jednym z czternastu demokratycznych i republikańskich senatorów, którzy poszli na kompromis w sprawie nominacji sędziowskich („Gang czternastu”)<ref>{{Cytuj |tytuł = Congressional Record (Bound Edition), Volume 151 (2005), Part 8 |data = 2005-05-24 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = govinfo.gov |url = https://www.govinfo.gov/content/pkg/CRECB-2005-pt8/html/CRECB-2005-pt8-issue-2005-05-24.htm |język = en}}</ref>. Był ostrym krytykiem polityki zagranicznej administracji [[George W. Bush|George’a W. Busha]], a w szczególności wojny w [[Irak]]u<ref>{{Cytuj |tytuł = Background: Debating Iraq |data = 2002-10-03 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = pbs.org |url = https://www.pbs.org/newshour/show/background-debating-iraq |język = en}}</ref>.
Linia 84: Linia 82:


=== Śmierć i uroczystości pogrzebowe ===
=== Śmierć i uroczystości pogrzebowe ===
27 czerwca 2010 roku Byrd trafił do [[Szpital|szpitala]] Inova Fairfax Hospital<ref>{{Cytuj |tytuł = The Associated Press: Longtime Sen. Byrd in hospital, seriously ill |data = 2010-06-30 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20100630094032/https://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5i_TovTUQfssK2HZXeVQt17uCt4YgD9GJPRM82}}</ref>. Zmarł następnego dnia w wieku 92 lat z [[Śmierć naturalna|przyczyn naturalnych]]<ref>{{Cytuj |autor = Joe Holley |tytuł = Sen. Robert Byrd dead at 92; West Virginia lawmaker was the longest serving member of Congress in history |data = 2010-06-28 |data dostępu = 2021-09-13 |issn = 0190-8286 |url = http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/06/28/AR2010062801241.html |język = en-US}}</ref>.
27 czerwca 2010 roku Byrd trafił do [[Szpital|szpitala]] Inova Fairfax Hospital<ref>{{Cytuj |tytuł = The Associated Press: Longtime Sen. Byrd in hospital, seriously ill |data = 2010-06-30 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = google.com |url = https://web.archive.org/web/20100630094032/https://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5i_TovTUQfssK2HZXeVQt17uCt4YgD9GJPRM82}}</ref>. Zmarł następnego dnia w wieku 92 lat z [[Śmierć naturalna|przyczyn naturalnych]]<ref>{{Cytuj |autor = Joe Holley |tytuł = Sen. Robert Byrd dead at 92; West Virginia lawmaker was the longest serving member of Congress in history |data = 2010-06-28 |data dostępu = 2021-09-13 |issn = 0190-8286 |url = http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/06/28/AR2010062801241.html |język = en}}</ref>.


1 lipca 2010 [[trumna]] z [[Ciało ludzkie|ciałem]] Byrda spoczęła na [[Katafalk|katafalku]] [[Abraham Lincoln|Lincolna]], wystawionym w sali [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senatu Stanów Zjednoczonych]]<ref>{{Cytuj |autor = Erika Lovley |tytuł = Rare Senate honor for Byrd |data = 2010-06-29 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = politico.com |url = https://www.politico.com/story/2010/06/rare-senate-honor-for-byrd-039158 |język = en}}</ref>. Następnie ciało zostało przetransportowana do Kapitolu [[Wirginia Zachodnia|Wirginii Zachodniej]], gdzie dzień później Byrd został pochowany. W uroczystości pogrzebowej wzięli udział m.in.: [[Barack Obama]], [[Joe Biden]], [[Joe Manchin]], [[Harry Reid]], [[Mitch McConnell]], [[Nancy Pelosi]], [[Jay Rockefeller]], [[Nick Rahall]] i [[Bill Clinton]]<ref>{{Cytuj |autor = Marin Cogan |tytuł = Byrd, bluegrass and ‘Country Roads’ |data = 2010-07-02 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = politico.com |url = https://www.politico.com/story/2010/07/byrd-bluegrass-and-country-roads-039327 |język = en}}</ref>.
1 lipca 2010 [[trumna]] z [[Ciało ludzkie|ciałem]] Byrda została wystawiona na [[Katafalk|katafalku]] [[Abraham Lincoln|Lincolna]] w sali [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senatu Stanów Zjednoczonych]]<ref>{{Cytuj |autor = Erika Lovley |tytuł = Rare Senate honor for Byrd |data = 2010-06-29 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = politico.com |url = https://www.politico.com/story/2010/06/rare-senate-honor-for-byrd-039158 |język = en}}</ref>. Następnie ciało zostało przetransportowana do Kapitolu [[Wirginia Zachodnia|Wirginii Zachodniej]], gdzie dzień później Byrd został pochowany. W uroczystości pogrzebowej wzięli udział m.in.: [[Barack Obama]], [[Joe Biden]], [[Joe Manchin]], [[Harry Reid]], [[Mitch McConnell]], [[Nancy Pelosi]], [[Jay Rockefeller]], [[Nick Rahall]] i [[Bill Clinton]]<ref>{{Cytuj |autor = Marin Cogan |tytuł = Byrd, bluegrass and ‘Country Roads’ |data = 2010-07-02 |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = politico.com |url = https://www.politico.com/story/2010/07/byrd-bluegrass-and-country-roads-039327 |język = en}}</ref>.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy
{{Przypisy}}
}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
Linia 114: Linia 111:
[[Kategoria:Urodzeni w 1917]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1917]]
[[Kategoria:Zmarli w 2010]]
[[Kategoria:Zmarli w 2010]]
[[Kategoria:Demokraci z Wirginii Zachodniej]]

Aktualna wersja na dzień 21:19, 10 paź 2023

Robert Carlyle Byrd
Ilustracja
Data urodzenia

20 listopada 1917

Data śmierci

28 czerwca 2010

Lider większości Senatu Stanów Zjednoczonych
Okres

od 3 stycznia 1977
do 3 stycznia 1981

Przynależność polityczna

Partia Demokratyczna

Poprzednik

Mike Mansfield

Następca

Howard Baker

Okres

od 3 stycznia 1987
do 3 stycznia 1989

Poprzednik

Bob Dole

Następca

George J. Mitchell

Lider mniejszości Senatu Stanów Zjednoczonych
Okres

od 3 stycznia 1981
do 3 stycznia 1987

Poprzednik

Howard Baker

Następca

Bob Dole

Przewodniczący pro tempore Senatu Stanów Zjednoczonych
Okres

od 3 stycznia 1989
do 3 stycznia 1995

Poprzednik

John C. Stennis

Następca

Strom Thurmond

Okres

od 3 stycznia 2001
do 20 stycznia 2001

Poprzednik

Strom Thurmond

Następca

Strom Thurmond

Okres

od 6 czerwca 2001
do 3 stycznia 2003

Poprzednik

Strom Thurmond

Następca

Ted Stevens

Okres

od 3 stycznia 2007
do 28 czerwca 2010

Poprzednik

Ted Stevens

Następca

Daniel Inouye

Whip większości Senatu Stanów Zjednoczonych
Okres

od 3 stycznia 1971
do 3 stycznia 1977

Poprzednik

Ted Kennedy

Następca

Alan Cranston

Senator Stanów Zjednoczonych z Wirginii Zachodniej
Okres

od 3 stycznia 1959
do 28 czerwca 2010

Poprzednik

Chapman Revercomb

Następca

Carte P. Goodwin

Członek Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych z 6. okręgu wyborczego Wirginii Zachodniej
Okres

od 3 stycznia 1953
do 3 stycznia 1959

Poprzednik

Erland Harold Hedrick

Następca

John M. Slack Jr.

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Robert Carlyle Byrd (ur. 20 listopada 1917 w North Wilkesboro jako Cornelius Calvin Sale Jr., zm. 28 czerwca 2010 w Falls Church) – amerykański polityk, przedstawiciel Partii Demokratycznej, członek Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych z 6. okręgu wyborczego Wirginii Zachodniej (1953–1959), senator Stanów Zjednoczonych z Wirginii Zachodniej (1959–2010), przewodniczący pro tempore (w latach 1989–1995, 2001, 2001–2003, 2007–2010), lider większości (w latach 1977–1981 i 1987–1989) i mniejszości (w latach 1981–1987), whip większości (w latach 1971–1977) Senatu Stanów Zjednoczonych.

Był jednym z najwyżej postawionych i najbardziej wpływowych członków Partii Demokratycznej, a także najdłużej piastującym mandat senatorem USA (od roku 1959 do 2010)[1], z racji swej imponującej wiedzy nazywany był „chodzącą encyklopedią”[2]. W młodości był członkiem Ku Klux Klanu, następnie przyjął poglądy bardziej umiarkowane, uznał swoje członkostwo w KKK za „największy błąd swojego życia”, w 2008 roku poparł kandydaturę prezydencką Baracka Obamy.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Lata młodzieńcze i edukacja

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 20 listopada 1917 w North Wilkesboro jako Cornelius Calvin Sale Jr[3][4]. Jego matka, Ada Kirby Sale, zmarła w 1918 roku w wyniku grypy hiszpanki[5]. Zgodnie z wolą matki ojciec (członek Ku Klux Klanu) przekazał dziecko swojej siostrze i jej mężowi, Vlurmie i Titusowi Daltonowi Byrdom[6]. Cornelius Calvin Sale Jr zmienił wówczas swoje imię i nazwisko na Robert Carlyle Byrd[7].

W wieku 24 lat wstąpił w szeregi Ku Klux Klanu[8], w wieku 25 lat wystąpił z organizacji[9]. Byrd był głową lokalnej organizacji KKK z tytułem „egzaltowanego cyklopa”[10].

Wczesna kariera polityczna

[edytuj | edytuj kod]

W 1946 roku Byrd został członkiem Izby Reprezentantów Wirginii Zachodniej z ramienia Partii Demokratycznej, zasiadał w niej w latach 1947–1950[11]. W 1950 roku został wybrany do Senatu Wirginii Zachodniej, był członkiem tego organu władzy w latach 1950–1952[11].

Kiedy reprezentant 6. okręgu wyborczego stanu Wirginia Zachodnia w federalnej Izbie Reprezentantów E.H. Hedrick zrezygnował z walki o ponowną kadencję, aby wystartować w wyborach gubernatorskich, demokraci wysunęli jako kandydata na jego następcę stanowego senatora Byrda. Byrd wygrał wybory w 1952 roku i w Izbie Reprezentantów USA zasiadał w latach 1953–1959[12].

Senat Stanów Zjednoczonych

[edytuj | edytuj kod]

W 1958 roku został wybrany do Senatu Stanów Zjednoczonych[13]. Uzyskiwał reelekcję w 1964, 1970, 1976, 1982, 1988, 1994, 2000 i w 2006 roku[13].

W roku 1960 w czasie prawyborów Partii Demokratycznej na stanowisko prezydenta USA poparł ówczesnego lidera większości w swej izbie Lyndona B. Johnsona[14]. W 1964 roku, kiedy prezydent Johnson forsował ustawę o prawach obywatelskich, Byrd dołączył do sprzeciwiających się jej demokratów i wystąpił z obstrukcją parlamentarną (przemawiał przez 14 godzin)[15].

W 1985 roku Kongres Stanów Zjednoczonych utworzył finansowane przez siebie stypendium im. Roberta C. Byrda[16].

W styczniu 2006 roku Byrd był jednym z czterech demokratycznych senatorów, którzy głosowali za zatwierdzeniem kandydatury Samuela Alito na sędziego Sądu Najwyższego[17]. Przedtem był jednym z czternastu demokratycznych i republikańskich senatorów, którzy poszli na kompromis w sprawie nominacji sędziowskich („Gang czternastu”)[18]. Był ostrym krytykiem polityki zagranicznej administracji George’a W. Busha, a w szczególności wojny w Iraku[19].

W maju 2008 poparł kandydaturę Baracka Obamy na Prezydenta USA[20].

Śmierć i uroczystości pogrzebowe

[edytuj | edytuj kod]

27 czerwca 2010 roku Byrd trafił do szpitala Inova Fairfax Hospital[21]. Zmarł następnego dnia w wieku 92 lat z przyczyn naturalnych[22].

1 lipca 2010 trumna z ciałem Byrda została wystawiona na katafalku Lincolna w sali Senatu Stanów Zjednoczonych[23]. Następnie ciało zostało przetransportowana do Kapitolu Wirginii Zachodniej, gdzie dzień później Byrd został pochowany. W uroczystości pogrzebowej wzięli udział m.in.: Barack Obama, Joe Biden, Joe Manchin, Harry Reid, Mitch McConnell, Nancy Pelosi, Jay Rockefeller, Nick Rahall i Bill Clinton[24].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Sydelle Moore, The Big Question: How will history remember Sen. Robert Byrd? [online], thehill.com, 28 czerwca 2010 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  2. ↑ Frank Ahrens, The Unyielding Robert Byrd [online], washingtonpost.com, 11 lutego 1999 [dostęp 2021-09-13].
  3. ↑ Martin Kady II, Senate loses ‘venerable institution’ [online], politico.com, 28 czerwca 2010 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  4. ↑ Caitlin Taylor, Huma Khan, Robert C. Byrd, Senate’s Longest Serving Member, Dead at 92 [online], abcnews.go.com, 20 stycznia 2009 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  5. ↑ Amy Keller, Members Reflect on Mom [online], rollcall.com, 5 maja 2004 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  6. ↑ Fresh Air Remembers Sen. Robert Byrd [online], npr.org, 28 czerwca 2010 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  7. ↑ Betty Dotson-Lewis, Speak Your Piece: Byrd Watching [online], dailyyonder.com, 25 stycznia 2010 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  8. ↑ KKK Past Haunts Sen. Byrd [online], cbsnews.com, 20 czerwca 2005 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  9. ↑ Michael Newton, White Robes and Burning Crosses: A History of the Ku Klux Klan from 1866, McFarland & Co, 14 kwietnia 2016, ISBN 978-1-4766-1719-0 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  10. ↑ Heather Horn, ‘The Exalted Cyclops of the KKK’ [online], theatlantic.com, 13 października 2009 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  11. ↑ a b Robert C. Byrd – late a Senator from West Virginia – memorial adress and other tributes [online], govinfo.gov, 6 lipca 2010 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  12. ↑ Robert C. Byrd [online], ourcampaigns.com [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  13. ↑ a b Biographical Directory of the U.S. Congress [online], bioguideretro.congress.gov [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  14. ↑ Joseph M. Siracusa, Encyclopedia of the Kennedys: The People and Events That Shaped America [3 volumes]: The People and Events That Shaped America, ABC-CLIO, 7 września 2012, ISBN 978-1-59884-539-6 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  15. ↑ U.S. Senate: Civil Rights Filibuster Ended [online], senate.gov [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  16. ↑ Financial aid news [online], ufdc.ufl.edu, 2010 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  17. ↑ David D. Kirkpatrick, Alito Sworn In as Justice After Senate Gives Approval [online], nytimes.com, 1 lutego 2006 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  18. ↑ Congressional Record (Bound Edition), Volume 151 (2005), Part 8 [online], govinfo.gov, 24 maja 2005 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  19. ↑ Background: Debating Iraq [online], pbs.org, 3 października 2002 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  20. ↑ Ben Smith, Sen. Robert Byrd endorses Obama [online], politico.com, 19 maja 2008 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  21. ↑ The Associated Press: Longtime Sen. Byrd in hospital, seriously ill [online], google.com, 30 czerwca 2010 [dostęp 2021-09-13] [zarchiwizowane z adresu 2010-06-30].
  22. ↑ Joe Holley, Sen. Robert Byrd dead at 92; West Virginia lawmaker was the longest serving member of Congress in history, 28 czerwca 2010, ISSN 0190-8286 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  23. ↑ Erika Lovley, Rare Senate honor for Byrd [online], politico.com, 29 czerwca 2010 [dostęp 2021-09-13] (ang.).
  24. ↑ Marin Cogan, Byrd, bluegrass and ‘Country Roads’ [online], politico.com, 2 lipca 2010 [dostęp 2021-09-13] (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
  • Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)
  • About Senator Byrd. byrd2006.com, 2006. [dostęp 2021-09-13]. (ang.).
  • Robert C. Byrd. byrd.senate.gov. [dostęp 2021-09-13]. (ang.).
Przewodniczący pro tempore Senatu Stanów Zjednoczonych

Pieczęć Przewodniczącego pro tempore

Przewodniczący pro tempore emeritus Senatu USA
Przewodniczący
Zastępcy

Liderzy większości w Senacie Stanów Zjednoczonych

Senatorowie z Wirginii Zachodniej
1. klasa
2. klasa

Wirginia Zachodnia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Robert_Byrd&oldid=71491992”