Przejdź do zawartości

Bioremediacja: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Thijs!bot (dyskusja | edycje)
Funkcja sugerowania linków: dodane 3 linki.
 
(Nie pokazano 42 wersji utworzonych przez 28 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Bioremediacja''' - technologia usuwania zanieczyszczeń (głównie [[substancje ropopochodne|substancji ropopochodnych]]) z [[gleba|gleby]] i [[wody podziemne|wód podziemnych]] za pomocą żywych [[mikroorganizmy|mikroorganizmów]] w celu katalizowania, destrukcji lub transformacji różnego rodzaju zanieczyszczeń w formy mniej szkodliwe. W bioremediacji wykorzystywane są naturalne zdolności mikroorganizmów do rozkładu węglowodorów ropy naftowej.
'''Bioremediacja''' technologia usuwania zanieczyszczeń (głównie [[substancje ropopochodne|substancji ropopochodnych]]) z [[gleba|gleby]] i [[wody podziemne|wód podziemnych]] za pomocą żywych [[mikroorganizm]]ów w celu katalizowania, destrukcji lub transformacji różnego rodzaju zanieczyszczeń w formy mniej szkodliwe. W bioremediacji wykorzystywane są naturalne zdolności mikroorganizmów do rozkładu [[Węglowodory|węglowodorów]] ropy naftowej.


Zaleca się stosowanie bioremediacji na terenach wyeksponowanych na działanie wyniszczających czynników. Przykładami zastosowań dla tego procesu są środowiska skażone [[metale ciężkie|metalami ciężkimi]], obszary wycieków [[ropa naftowa|ropy naftowej]], obszary hutnicze, obszary prób [[Broń jądrowa|broni atomowej]], okolice fabryk, [[Składowisko odpadów|wysypisk śmieci]] oraz [[oczyszczalnia ścieków|oczyszczalni ścieków]].
Bioremediacji można używać do pozbycia się [[zanieczyszczenia|zanieczyszczeń]] z gleby, np. poprzez [[fitoremediacja|fitoremediację]] (zdolność roślin do akumulowania [[metale ciężkie|metali ciężkich]]), lub [[woda|wody]], np. poprzez [[rizofiltracja|rizofiltrację]] (filtrację korzeniową).


== Bioremediacja naturalna ==
Procesy związane z bioremediacją:
Bioremediacja naturalna to proces przebiegający samorzutnie, bez stymulacji przez człowieka. Dotyczy [[Biodegradacja|biodegradacji]] wyprodukowanej [[biomasa|biomasy]] roślinnej oraz resztek obumarłych organizmów i ich wydalin. Jest też dobrze obserwowana w wyciekach produktów ropopochodnych oraz przy skażeniach rozpuszczalnikami [[chlorowcopochodne|chlorowcopochodnymi]], które są [[akceptor]]ami [[elektron]]ów dla mikroorganizmów beztlenowych. Bioremediacja naturalna powinna być monitorowana poprzez badanie [[potencjał redox|potencjału redox]] gleby, jej [[Skala pH|pH]], [[temperatura|temperatury]], zawartości [[tlen]]u, zawartości [[dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]], a także śledzenie rozmieszczenia zanieczyszczeń, migracji skażenia oraz tempa przyrostu i aktywności [[Mikroflora|mikroflory]] w czasie.
== Bioremediacja inżynieryjna ==
Bioremediacja inżynieryjna to zabiegi mające na celu usunięcie zanieczyszczenia ze środowiska przez mikroorganizmy, a czasami przez rośliny. Może odbywać się ''[[ex situ]]'' lub ''[[in situ]]''.
=== Bioremediacja inżynieryjna ''ex situ'' ===
Technologie ''ex situ'' stosowane do oczyszczania zanieczyszczeń ciekłych prowadzi się w [[bioreaktor]]ach i [[filtry zraszane|filtrach zraszanych]], do oczyszczania emisji gazowych - w [[biofiltry|biofiltrach]] i [[Bioskruber|biopłuczkach]], a do usuwania odpadów stałych stosuje się [[kompostowanie]] i [[przeorywanie]].


=== Bioremediacja inżynieryjna ''in situ'' ===
* bioremediacja podstawowa – monitoring naturalnego procesu [[biodegradacja|biodegradacji]] poprzez badanie [[potencjał redox|potencjału redox]] gleby, jej [[pH]], [[temperatura|temperatury]], zawartości [[tlen]]u, zawartości [[dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]]
Do technologii ''in situ'' należą:
* [[biostymulacja]] – przeprowadzenie modyfikacji środowiskowej np. dostarczenie pożywek dla mikroorganizmów lub napowietrzanie terenu poddawanego bioremediacji,
* [[bioaugmentacja]] – wprowadzenie dodatkowych mikroorganizmów tzw. szczepienie gleby,
* [[biowentylacja]] - technika wspierająca biostymulację i bioaugmentację, polegająca na tłoczeniu powietrza do miejsca skażenia pod powierzchnią,


== Optymalny poziom czynników sprzyjających bioremediacji ==
* biostymulacja – przeprowadzenie modyfikacji środowiskowej np. dostarczenie pożywek dla mikroorganizmów lub napowietrzanie terenu poddawanego bioremediacji
* dostępność wody - od 25% do 85%,
* tlen:
** dla mikroorganizmów tlenowych - powyżej 0,2 mg O<sub>2</sub>/l, minimalna przestrzeń powietrzna - 10% całości,
** dla mikroorganizmów beztlenowych - stężenie tlenu mniejsze niż 1%,
* potencjał redoks:
** dla mikroorganizmów tlenowych i fakultatywnie beztlenowych - powyżej 50 [[wolt|mV]],
** dla mikroorganizmów beztlenowych - poniżej 50 mV,
* pH - od 5,5 do 8,5,
* [[Pierwiastki biofilne|pierwiastki biogenne]] - stosunek [[Węgiel (pierwiastek)|C]]:[[azot|N]]:[[fosfor|P]] ~ 120:10:1,
* temperatura - od 4 do 45&nbsp;°C.


== Bibliografia ==
* bioaugmentacja – wprowadzenie dodatkowych mikroorganizmów tzw. szczepienie gleby
* {{cytuj książkę| autor=Mieczysław K. Błaszczyk|tytuł=Mikroorganizmy w ochronie środowiska|wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN|miejsce=Warszawa|rok=2007|rozdział=Bioremediacja|isbn=978-83-01-15149-2}}


{{Kontrola autorytatywna}}
Zaleca się stosowanie bioremediacji na terenach wyeksponowanych na działanie wyniszczających czynników. Przykładami zastosowań dla tego procesu są środowiska skażone [[metale ciężkie|metalami ciężkimi]], obszary wycieków [[ropa naftowa|ropy naftowej]], obszary hutnicze, obszary prób [[broń atomowa|broni atomowej]], okolice fabryk, [[wysypisko śmieci|wysypisk śmieci]] oraz [[oczyszczalnia ścieków|oczyszczalni ścieków]].


[[Kategoria:Bioinżynieria]]
W niektórych krajach, takich jak [[Chiny]], stosuje się bioremediację do oczyszczania ścieków. Wylewane na pola ścieki rizofiltrowane są przez [[rośliny]], np. [[ryż]].
[[Kategoria:Ochrona środowiska]]

[[Kategoria:Ochrona przyrody]]
[[Kategoria:Biotechnologia]]
[[Kategoria:Inżynieria procesowa]]

[[ar:علم العلاج الحيوي]]
[[cs:Bioremediace]]
[[de:Bioremediation]]
[[en:Bioremediation]]
[[es:Biorremediación]]
[[fr:Bioremédiation]]
[[ja:バイオレメディエーション]]
[[pt:Biorremediação]]

Aktualna wersja na dzień 00:18, 24 lis 2022

Bioremediacja – technologia usuwania zanieczyszczeń (głównie substancji ropopochodnych) z gleby i wód podziemnych za pomocą żywych mikroorganizmów w celu katalizowania, destrukcji lub transformacji różnego rodzaju zanieczyszczeń w formy mniej szkodliwe. W bioremediacji wykorzystywane są naturalne zdolności mikroorganizmów do rozkładu węglowodorów ropy naftowej.

Zaleca się stosowanie bioremediacji na terenach wyeksponowanych na działanie wyniszczających czynników. Przykładami zastosowań dla tego procesu są środowiska skażone metalami ciężkimi, obszary wycieków ropy naftowej, obszary hutnicze, obszary prób broni atomowej, okolice fabryk, wysypisk śmieci oraz oczyszczalni ścieków.

Bioremediacja naturalna

[edytuj | edytuj kod]

Bioremediacja naturalna to proces przebiegający samorzutnie, bez stymulacji przez człowieka. Dotyczy biodegradacji wyprodukowanej biomasy roślinnej oraz resztek obumarłych organizmów i ich wydalin. Jest też dobrze obserwowana w wyciekach produktów ropopochodnych oraz przy skażeniach rozpuszczalnikami chlorowcopochodnymi, które są akceptorami elektronów dla mikroorganizmów beztlenowych. Bioremediacja naturalna powinna być monitorowana poprzez badanie potencjału redox gleby, jej pH, temperatury, zawartości tlenu, zawartości dwutlenku węgla, a także śledzenie rozmieszczenia zanieczyszczeń, migracji skażenia oraz tempa przyrostu i aktywności mikroflory w czasie.

Bioremediacja inżynieryjna

[edytuj | edytuj kod]

Bioremediacja inżynieryjna to zabiegi mające na celu usunięcie zanieczyszczenia ze środowiska przez mikroorganizmy, a czasami przez rośliny. Może odbywać się ex situ lub in situ.

Bioremediacja inżynieryjna ex situ

[edytuj | edytuj kod]

Technologie ex situ stosowane do oczyszczania zanieczyszczeń ciekłych prowadzi się w bioreaktorach i filtrach zraszanych, do oczyszczania emisji gazowych - w biofiltrach i biopłuczkach, a do usuwania odpadów stałych stosuje się kompostowanie i przeorywanie.

Bioremediacja inżynieryjna in situ

[edytuj | edytuj kod]

Do technologii in situ należą:

  • biostymulacja – przeprowadzenie modyfikacji środowiskowej np. dostarczenie pożywek dla mikroorganizmów lub napowietrzanie terenu poddawanego bioremediacji,
  • bioaugmentacja – wprowadzenie dodatkowych mikroorganizmów tzw. szczepienie gleby,
  • biowentylacja - technika wspierająca biostymulację i bioaugmentację, polegająca na tłoczeniu powietrza do miejsca skażenia pod powierzchnią,

Optymalny poziom czynników sprzyjających bioremediacji

[edytuj | edytuj kod]
  • dostępność wody - od 25% do 85%,
  • tlen:
    • dla mikroorganizmów tlenowych - powyżej 0,2 mg O2/l, minimalna przestrzeń powietrzna - 10% całości,
    • dla mikroorganizmów beztlenowych - stężenie tlenu mniejsze niż 1%,
  • potencjał redoks:
    • dla mikroorganizmów tlenowych i fakultatywnie beztlenowych - powyżej 50 mV,
    • dla mikroorganizmów beztlenowych - poniżej 50 mV,
  • pH - od 5,5 do 8,5,
  • pierwiastki biogenne - stosunek C:N:P ~ 120:10:1,
  • temperatura - od 4 do 45 °C.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Bioremediacja. W: Mieczysław K. Błaszczyk: Mikroorganizmy w ochronie środowiska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-15149-2.