Tekst źródłowy strony Tel Mond

{{Miejscowość infobox
 |nazwa                        = Tel Mond
 |nazwa oryginalna             = {{k|he|תל מונד}}
 |zdjęcie                      = 
 |opis zdjęcia                 = 
 |herb                         = 
 |flaga                        = 
 |dopełniacz nazwy             = Tel Mond
 |państwo                      = ISR
 |1. jednostka administracyjna = [[Dystrykt Centralny (Izrael)|Centralny]]
 |stanowisko zarządzającego    = burmistrz
 |zarządzający                 = Shlomo Ratzaby
 |powierzchnia                 = 7,1
 |wysokość                     = 87
 |rok                          = 2008
 |liczba ludności              = 10 400
 |gęstość zaludnienia          = 1 456
 |numer kierunkowy             = +972 3
 |kod pocztowy                 = 40600
 |tablice rejestracyjne        = 
 |współrzędne                  = 32°15′10″N 34°55′9″E
 |commons                      = 
 |kod mapy                        = Dystrykt Centralny (Izrael)
 |www                          = 
}}
'''Tel Mond''' ([[język hebrajski|hebr.]] תל מונד; [[Język polski|pol.]] ''Wzgórze Monda'') – [[Samorząd lokalny (Izrael)|samorząd lokalny]] położony w [[Dystrykt Centralny (Izrael)|Dystrykcie Centralnym]], w [[Izrael]]u.

Leży na [[Równina Szaron|równinie Szaron]], w otoczeniu miasteczek [[Ewen Jehuda]] i [[Coran-Kadima]], [[moszaw]]ów [[Bene Deror]], [[En Wered]] i [[Cherut (moszaw)|Cherut]], oraz [[kibuc]]ów [[Kefar Hess]] i [[Tel Jicchak]].

== Historia ==
W 1929 roku sir [[Alfred Mond|Alfred Moritz Mond]] (1868–1930), znany później jako lord Melchett, zakupił w tej okolicy ziemię i sfinansował zasadzenie sadu drzew [[cytrus]]owych (plantacja ''Havat Tel Mond'') dając zatrudnienie [[Żydzi|żydowskim]] mieszkańcom<ref name="Flags">{{cytuj stronę|url= http://www.crwflags.com/fotw/flags/il-lctmn.html |tytuł= Mo'atza Mekomit Tel Mond |data dostępu= 2009-01-08 |praca= Flags Of The World |język= en }}</ref>.

Moszaw został założony w [[1933]] przez grupę robotników z plantacji<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.haaretz.com/hasen/pages/ShArtStEngPE.jhtml?itemNo=996637&contrassID=2&subContrassID=14&title=%27A%20day%20in%20the%20country%20%27&dyn_server=172.20.5.5 |tytuł= A day in the country |data dostępu= 2009-01-08 |praca= Haaretz |język= en |archiwum= https://web.archive.org/web/20171020163955/https://www.haaretz.com/hasen/pages/ShArtStEngPE.jhtml?itemNo=996637&contrassID=2&subContrassID=14&title=%27A%20day%20in%20the%20country%20%27&dyn_server=172.20.5.5 |zarchiwizowano= 20 października 2017 }}</ref>. W [[1954]] moszaw otrzymał status samorządu lokalnego<ref name="Flags"/>.

== Demografia ==
Zgodnie z danymi [[Centralne Biuro Statystyki Izraela|Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych]] w [[2008]] roku w mieście żyło 10,4 tys. mieszkańców, wszyscy Żydzi<ref>{{cytuj stronę| url = http://cbs.gov.il/reader/cw_usr_view_Folder?ID=141| tytuł = Israel Central Bureau of Statistics| data dostępu = 2008-05-06| praca= Israel Central Bureau of Statistics | język = en}}</ref>.

<center>
Populacja miasta pod względem wieku:
{|  border=1 cellpadding=4 cellspacing=0 style="background: #f9f9f9; font-size: 95%; text-align:center; margin: 10px"
|-
!Wiek (w latach)
!Procent populacji w [[Procent|%]]
|-
| 0-4
| 10,7%
|-
| 5-9
| 12,3%
|-
| 10-14
| 9,7%
|-
| 15-19
| 7,5%
|-
| 20-29
| 11,4%
|-
| 30-44
| 24,8%
|-
| 45-59
| 16,8%
|-
| ponad 60
| 6,8%
|-
|}

<timeline>
ImageSize  = width:500 height:220
PlotArea   = left:70 right:40 top:20 bottom:20
TimeAxis   = orientation:vertical 
AlignBars  = justify 
Colors = 
  id:gray1 value:gray(0.9)
DateFormat = yyyy
Period     = from:0 till:10400
ScaleMajor = unit:year increment:2500 start:0 gridcolor:gray1
PlotData =
  bar:1948 color:gray1 width:1 
   from:0 till:500 width:15  text:500 textcolor:red  fontsize:8px
  bar:1955 color:gray1 width:1 
   from:0 till:2400 width:15  text:2400 textcolor:red  fontsize:8px
  bar:1961 color:gray1 width:1 
   from:0 till:2600  width:15  text:2600 textcolor:red  fontsize:8px
  bar:1972 color:gray1 width:1 
   from:0 till:2900  width:15  text:2900 textcolor:red  fontsize:8px
  bar:1983 color:gray1 width:1 
   from:0 till:2900  width:15  text:2900 textcolor:red  fontsize:8px
  bar:1995 color:gray1 width:1 
   from:0 till:4500  width:15  text:4500 textcolor:red  fontsize:8px
  bar:2005 color:gray1 width:1 
   from:0 till:8800  width:15  text:8800 textcolor:red  fontsize:8px
  bar:2008 color:gray1 width:1 
   from:0 till:10400  width:15  text:10400 textcolor:red  fontsize:8px
</timeline><br/>
<small>''Źródło danych: [http://cbs.gov.il/reader/ Central Bureau of Statistics].''</small>
</center>

== Edukacja ==
W miejscowości znajdują się następujące szkoły: ''Niccanim'', ''Shelanu'' oraz ''Or Tora Religious School''. Są tu także religijne centra edukacyjne Beit Kneset Chabad i Chabad of Tel Mond<ref>{{cytuj stronę|url= http://web.archive.org/web/20080614173935/http://www.chabad.org/centers/default_cdo/city/Tel%20Mond/country/Israel/jewish/Chabad-Lubavitch.htm |tytuł= Chabad-Lubavitch Centers in „Tel Mond Israel” |data dostępu= 2009-01-09 |praca= Chabad Centers |język= en }}</ref>.

== Kultura ==
[[Plik:תמונה 1159.jpg|thumb|240px|Pomnik Lorda Melchetta stojący w parku w Tel Mond, wykonany przez Batię Lichansky]]
W miejscowości znajduje się [[muzeum]] ''House of Lord Museum'', utworzone w domu, w którym mieszkał Lord Melchett. Muzeum przedstawia historię [[Syjonizm|syjonistycznego]] osadnictwa w rejonie Tel Mond. Przed muzeum jest park z pomnikiem Lorda Melchetta, wykonanym przez Batię Lichansky<ref>{{cytuj stronę|url= http://www.rishonim.org.il/telmond |tytuł= House of Lord Museum |data dostępu= 2009-01-08 |praca= House of Lord Museum |język= en }}</ref>.

== Sport ==
W Tel Mond znajduje się duże centrum sportowe, z kortami tenisowymi, boiskiem do piłki nożnej i z licznymi boiskami.

== Gospodarka ==
Jest to miasteczko w którym w większości mieszkają ludzie dojeżdżający do pracy w pobliskich dużych ośrodkach przemysłowych. Gospodarka miejscowości opiera się na sadownictwie.

== Osoby związane z miastem ==
* [[Awraham Hirszson]] - były [[Ministerstwo Finansów (Izrael)|minister finansów]]

== Komunikacja ==
Wzdłuż północnej granicy miejscowości przebiega droga nr 553 [[Plik:ISR-HW-553.svg|25px]], którą jadąc na zachód dojeżdża się do moszawu [[Bene Deror]] i [[droga ekspresowa|drogi ekspresowej]] [[Autostrada 4 (Izrael)|nr 4]] [[Plik:ISR-HW-4.svg|25px]] ([[Erez]]–[[Kefar Rosz ha-Nikra]]), lub jadąc w kierunku wschodnim dojeżdża się do moszawu [[En Wered]]. W kierunku północnym prowadzi droga nr 562 [[Plik:ISR-HW562.png|25px]], którą dojeżdża się do miasteczka [[Coran-Kadima]]. Wzdłuż wschodniej granicy miasteczka przebiega droga nr 5531, którą jadąc na południe dojeżdża się do kibucu [[Kefar Hess]] i moszawu [[Cherut (moszaw)|Cherut]].

== Miasta partnerskie ==
* {{Flaga|USA}} [[Sarasota]], [[Stany Zjednoczone|USA]]
* Torun, Poland

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Linki zewnętrzne ==
* [http://maps.google.com/maps?t=h&q=Israel&ie=UTF8&ll=32.253749,34.919186&spn=0.022828,0.038624&z=15 Zdjęcie satelitarne Tel Mond] Google Maps
* [https://amudanan.co.il/?lon=34.9191&lat=32.2529 Mapa Tel Mond] Amudanan

{{Izrael - Dystrykt Centralny}}

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Samorządy lokalne Dystryktu Centralnego]]
[[Kategoria:Osiedla żydowskie utworzone w 1933|T]]