Tekst źródłowy strony John Campbell (1. baron Campbell)

{{inne znaczenia|1. barona Campbell|[[John Campbell|inne osoby o tym imieniu i nazwisku]]}}
{{Polityk infobox
 |polityk           = John Campbell (1. baron Campbell)
 |grafika           = 1stBaronCampbell.JPG
 |opis grafiki      =
 |data urodzenia    = [[17 września]] [[1779]] 
 |miejsce urodzenia = [[Cupar]]
 |data śmierci      = [[24 czerwca]] [[1861]] 
 |miejsce śmierci   = [[Londyn]]
 |funkcja           = [[Kanclerz Księstwa Lancaster]]
 |partia            =
 |od                = 1846
 |do                = 1850
 |poprzednik        = 
 |następca          = 
 |2 funkcja         = [[Lord najwyższy sędzia Anglii i Walii]]
 |2 partia          =
 |2 od              = 1850
 |2 do              = 1859
 |2 poprzednik      = 
 |2 następca        = 
 |podpis            =
 |odznaczenia       = 
 |commons           = Category:John Campbell, 1st Baron Campbell
 |quote             =
}}
'''John Campbell, 1. baron Campbell''' (ur. [[17 września]] [[1779]] w [[Cupar]], [[Fife]], zm. [[24 czerwca]] [[1861]] w [[Londyn]]ie) – [[Wielka Brytania|brytyjski]] prawnik, polityk i pisarz, członek stronnictwa [[Brytyjska Partia Wigów|wigów]] i [[Partia Liberalna (Wielka Brytania)|Partii Liberalnej]], minister w rządach [[Charles Grey (2. hrabia Grey)|lorda Greya]], [[William Lamb|lorda Melbourne’a]], [[John Russell (1. hrabia Russell)|lorda Johna Russella]] i [[Henry Temple|lorda Palmerstona]].

== Życiorys ==
Był drugim synem wielebnego George’a Campbella i Magdalene Hallyburton, córki Johna Hallyburtona. Wykształcenie odebrał w Cupar Grammar School oraz w United College w [[St Andrews]]. W 1800 r. został studentem w [[Lincoln’s Inn]]. Przez krótki czas pracował dla ''Morning Chronicle'', a w 1806 r. rozpoczął praktykę adwokacką. W 1827 r. został Radcą Króla. W 1826 r. bez powodzenia startował w wyborach parlamentarnych w okręgu [[okręg wyborczy Stafford|Stafford]]. Dopiero w 1830 r. uzyskał mandat z tego okręgu. W 1832 r. zmienił okręg wyborczy na [[okręg wyborczy Dudley|Dudley]]. Od 1834 r. reprezentował [[okręg wyborczy Edinburgh]].

Już w 1832 r. został radcą generalnym Anglii i Walii. W krótkotrwałym rządzie Melbourne’a w 1834 r. był prokuratorem generalnym. Ponownie sprawował to stanowisko w latach 1835–1841. Brał udział w uchwaleniu ''Fines andRecoveries Abolition Act'' (1833), ''Inheritance Act'' (1833), ''Dower Act'', ''Real Property Limitation Act'' (1833), ''Wills Act'' (1837), ''Judgments Act'' (1838) oraz ''Copyhold Tenure Act'' (1841). Przemawiał również w parlamencie broniąc rządowych projektów reformy wyborczej w 1831 r. W 1840 r. jako prokurator generalny był oskarżycielem w procesie [[czartyzm|czartysty]] [[John Frost (czartysta)|Johna Frosta]], który na czele zwolenników ruchu czartystów zaatakował miasto [[Newport (Gwent)|Newport]].

W 1841 r. Campbell został na krótko lordem kanclerzem [[Irlandia|Irlandii]]. Otrzymał wówczas parowski tytuł 1. barona Campbell of St Andrews i zasiadł w [[Izba Lordów|Izbie Lordów]]. Urząd ten sprawował tylko przez 16 dni. Przez następne lata Campbell nie prowadził działalności prawniczej. Uczestniczył okazjonalnie w posiedzeniach Izby Lordów, kiedy Izba wysłuchiwała apelacji ze szkockich sądów. W 1846 r. doprowadził do uchwalenia ''Fatal Accidents Act''.

Kiedy stronnictwo wigów znajdowało się w opozycji (1841–1846) Campbell poświęcił się przede wszystkim karierze pisarskiej. Był współautorem ''Lives of the Queens of England'' oraz ''Lives of Eminent Statesmen''. W 1849 r. opublikował siedmiotomową ''The Lives of the Lord Chancellors and Keepers of the Great Seal of England, from the earliest times till the reign of King George IV''.

Po powrocie wigów do władzy w 1846 r. został Kanclerzem Księstwa Lancaster. W 1850 r. został Najwyższym Sędzią Sądu Ławy Królewskiej. W 1859 r. został Lordem Kanclerzem. Zmarł podczas sprawowania urzędu w 1861 r.

== Rodzina ==
W 1821 r. poślubił [[Mary Campbell, 1. baronowa Stratheden|Mary Scarlett]] (29 kwietnia 1796 – 25 marca 1860), kreowaną w 1836 r. 1. baronową Stratheden, najstarszą córkę [[James Scarlett, 1. baron Abinger|Jamesa Scarletta, 1. barona Abinger]], i Louise Campbell, córki Petera Campbella. John i Mary mieli razem trzech synów i cztery córki:
* Louise Madeline Campbell (ur. 21 stycznia 1823), żona W.S. White’a, nie miała dzieci
* [[William Campbell, 2. baron Stratheden i Campbell|William Frederick Campbell]] (15 października 1824 – 21 stycznia 1893), 2. [[baron Stratheden i Campbell]]
* Mary Scarlett Campbell (16 sierpnia 1827 – po 1901), żona Josepha HardCastle’a, nie miała dzieci
* [[Hallyburton Campbell, 3. baron Stratheden i Campbell|Hallyburton George Campbell]] (18 października 1829 – 26 grudnia 1918), 3. [[baron Stratheden i Campbell]]
* Dudley Campbell (1833–1900)
* Cecilia Campbell (ur. 1835), żona Henry’ego Johnsona, miała dzieci
* Edina Campbell (ur. 1837)

== Linki zewnętrzne ==
* [http://thepeerage.com/p135.htm#i1348 thepeerage.com]
* {{Cytuj stronę | url = http://www.1911encyclopedia.org/John_Campbell%2C_Baron_Campbell | tytuł = 1911encyclopedia.org | opublikowany = 1911encyclopedia.org | archiwum = https://web.archive.org/web/20111129153442/http://www.1911encyclopedia.org/John_Campbell%2C_Baron_Campbell | zarchiwizowano = 2011-11-29}}

{{Radcowie generalni Anglii i Walii}}
{{Prokuratorzy generalni Anglii i Walii}}
{{Lordowie Kanclerze Irlandii}}
{{Kanclerze Księstwa Lancaster}}
{{Najwyżsi Sędziowie Sądu Ławy Królewskiej}}
{{Lordowie Kanclerze}}
{{Pierwszy gabinet Johna Russella}}
{{Drugi gabinet lorda Palmerstona}}

{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Campbell, John}}
[[Kategoria:Brytyjscy sędziowie]]
[[Kategoria:Arystokracja brytyjska]]
[[Kategoria:Brytyjscy parlamentarzyści 1830–1831]]
[[Kategoria:Brytyjscy parlamentarzyści 1831–1832]]
[[Kategoria:Brytyjscy parlamentarzyści 1832–1835]]
[[Kategoria:Brytyjscy parlamentarzyści 1835–1837]]
[[Kategoria:Brytyjscy parlamentarzyści 1837–1841]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1779]]
[[Kategoria:Zmarli w 1861]]