wirus

wirus (język polski)

wymowa:: IPA: [ˈvʲirus], AS: [vʹirus], zjawiska fonetyczne: zmięk.; ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

(1.1) mikrobiol. med. cząstka zakaźna, infekująca organizmy żywe, niezdolna do namnażania się poza komórką, sama niemająca struktury komórkowej; zob. też wirusy w Wikipedii

(1.2) inform. samopowielający się program komputerowy, który przy pomocy nosiciela (np. poczty elektronicznej) wdziera się do komputera w celu zakłócania jego pracy lub niszczenia danych; zob. też wirus komputerowy w Wikipedii

odmiana:

(1.1-2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wirus	wirusy
dopełniacz	wirusa^[1]	wirusów
celownik	wirusowi	wirusom
biernik	wirusa^[1] / wirus^[2]	wirusy
narzędnik	wirusem	wirusami
miejscownik	wirusie	wirusach
wołacz	wirusie	wirusy

przykłady:: (1.1) Oprócz jawnych chorób, wirusy wywołują często zakażenia latentne.; (1.2) Pierwszy wirus komputerowy pojawił się w internecie w roku 1988.

składnia:

kolokacje:: (1.1) patogenny / chorobotwórczy / zjadliwy wirus • wirus o małej / dużej zjadliwości • wektor / adsorpcja / replikacja / patogenność wirusa • retrowirus • norowirus • rotawirus • koronawirus • rinowirus

synonimy:

antonimy:: (1.2) antywirus

hiperonimy:: (1.1) patogen; (1.2) program komputerowy

hiponimy:: (1.1) bakteriofag, ebola, HIV, retrowirus, norowirus, rotawirus, koronawirus, rinowirus

holonimy:

meronimy:: (1.1) kapsyd, nukleokapsyd, genom

wyrazy pokrewne:: rzecz. wirion m, wirusowatość ż, wirusik mrz; przym. wirusowy, wirusowaty, wirulentny

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

afrykanerski: (1.1) virus
albański: (1.1) virus m
amharski: (1.1) ቫይረስ m (vayiresi)
angielski: (1.1) virus; (1.2) virus
arabski: (1.1) فيروس m (fayrus)
asturyjski: (1.1) virus m
azerski: (1.1) virus
baskijski: (1.1) birus; (1.2) birus
białoruski: (1.1) вірус m (virus); (1.2) вірус m (virus)
birmański: (1.1) ဗိုင်းရပ်စ် (buing:rapc)
bośniacki: (1.1) virus m
bułgarski: (1.1) вирус m; (1.2) вирус m
chiński standardowy: (1.1) uproszcz. i trad. 病毒 (bìngdú)
chorwacki: (1.1) virus m
czeski: (1.1) virus m, vir m; (1.2) virus m, vir m
duński: (1.1) virus w/n; (1.2) virus w/n
esperanto: (1.1) viruso
estoński: (1.1) viirus; (1.2) viirus
fiński: (1.1) virus
francuski: (1.1) virus m; (1.2) virus informatique m, virus m
fryzyjski: (1.1) firus
galicyjski: (1.1) virus m
gruziński: (1.1) ვირუსი (virusi)
gudźarati: (1.1) વિષાણુ (viṣāṇu)
haitański: (1.1) viris
hausa: (1.1) virus m
hebrajski: (1.1) נגיף m (nagif)
hindi: (1.1) विषाणु ż (viṣāṇu)
hiszpański: (1.1) virus m; (1.2) virus m
igbo: (1.1) vairos
indonezyjski: (1.1) virus
irlandzki: (1.1) víreas m
islandzki: (1.1) veira ż; (1.2) tölvuveira ż
japoński: (1.1) ウイルス (uirusu); (1.2) コンピュータウイルス (kompyūta uirusu)
jidysz: (1.1) ווירוס m (wirus)
kannada: (1.1) ವೈರಸ್ (vairas)
kantoński: (1.1) 病毒 (beng6 duk6)
kaszubski: (1.1) wirus m
kataloński: (1.1) virus m; (1.2) virus m
kazachski: (1.1) вирус (vïrws)
khmerski: (1.1) វីរុស (viiruh)
kirgiski: (1.1) вирус (virus)
koreański: (1.1) 바이러스 (pairŏsŭ), 병독 (pyŏngdok); (1.2) 바이러스 (pairŏsŭ)
kornijski: (1.1) virus m; (1.2) virus m
kurmandżi: (1.1) vîrûs m
litewski: (1.1) virusas m
luksemburski: (1.1) Virus
łaciński: (1.1) virus n
łotewski: (1.1) vīruss m
macedoński: (1.1) вирус m (virus)
malajalam: (1.1) വൈറസ് (vaiṟas)
malajski: (1.1) virus
maltański: (1.1) vajrus m
minnan: (1.1) 病毒 (pēⁿ-to̍k)
mongolski: (1.1) вирус (virus)
nepalski: (1.1) विषाणु (wiṣāṇu)
niderlandzki: (1.1) virus n
niemiecki: (1.1) Virus n/m; (1.2) Computervirus n/m, Virus n/m
norweski (bokmål): (1.1) virus n
norweski (nynorsk): (1.1) virus n
norweski (riksmål): (1.1) virus n
nowogrecki: (1.1) ιός m (iós); (1.2) ιός m (iós)
perski: (1.1) ویروس (virus)
portugalski: (1.1) vírus m
rosyjski: (1.1) вирус m; (1.2) вирус m
rumuński: (1.1) virus m
serbski: (1.1) вирус m (virus)
słowacki: (1.1) vírus m; (1.2) vírus m
słoweński: (1.1) virus m
somalijski: (1.1) fayruus
suahili: (1.1) virusi
syngaleski: (1.1) වෛරස (vairasa)
szkocki gaelicki: (1.1) bhìoras m
szwedzki: (1.1) virus n; (1.2) datorvirus n, virus n
tadżycki: (1.1) вирус (virus)
tagalski: (1.1) haykap
tajski: (1.1) ไวรัส (wịrạs̄)
telugu: (1.1) వైరస్ (vairas)
turecki: (1.1) virüs; (1.2) virüs
ukraiński: (1.1) вірус m (virus); (1.2) вірус m (virus)
urdu: (1.1) وائرس m (vāyras)
uzbecki: (1.1) virus
volapük: (1.1) virud
walijski: (1.1) firws m
węgierski: (1.1) vírus
wietnamski: (1.1) vi rút
włoski: (1.1) virus m
xhosa: (1.1) intsholongwane
zulu: (1.1) ivayirasi klasa 5/6

źródła:

↑ ^1,0 ^1,1 Hasło „wirus” w: Wielki słownik ortograficzny, Wydawnictwo Naukowe PWN.
↑ Hasło „wirus” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.