Wodnik
Wodnik (język polski)
edytuj- wymowa:
- IPA: [ˈvɔdʲɲik], AS: [vodʹńik], zjawiska fonetyczne: zmięk.
- podział przy przenoszeniu wyrazu: Wod•nik
- homofon: wodnik
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy, nazwa własna
- (1.1) astr. zodiakalny gwiazdozbiór równikowy, w Polsce widoczny częściowo latem i jesienią; zob. też gwiazdozbiór Wodnika w Wikipedii
- (1.2) astr. astrol. jedenasty znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 21 stycznia do 19 (20) lutego; zob. też Wodnik (astrologia) w Wikipedii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik Wodnik Wodniki dopełniacz Wodnika Wodników celownik Wodnikowi Wodnikom biernik Wodnika[1] Wodniki narzędnik Wodnikiem Wodnikami miejscownik Wodniku Wodnikach wołacz Wodniku Wodniki - (2.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik Wodnik Wodnicy[2] / Wodnikowie[2] / Wodniki mzw[3] dopełniacz Wodnika Wodników celownik Wodnikowi Wodnikom biernik Wodnika Wodników / Wodniki mzw narzędnik Wodnikiem Wodnikami miejscownik Wodniku Wodnikach wołacz Wodniku Wodnicy / Wodnikowie / Wodniki mzw depr. M. i W. lm: (te) Wodniki[2]
- przykłady:
- (1.1) Wodnik bywa w legendach identyfikowany z Ganimedesem albo Deukalionem.
- (1.1) Najjaśniejszą gwiazdą w gwiazdozbiorze Wodnika jest Sadalsuud.
- (1.1) Konstelacja Wodnika góruje o północy we wrześniu.
- (1.1) W Wodniku znajduje się jedna z najbliższych Ziemi mgławic planetarnych – Ślimak.
- (1.2) Wodnik to jeden ze znaków zodiaku, który występuje po Koziorożcu, a przed Rybami.
- (1.2) Pod koniec stycznia Słońce wchodzi w znak Wodnika.
- (1.2) Wodnikiem, jednym z zimowych, powietrznych i stałych znaków zodiaku, rządzą planety Saturn i Uran.
- (2.1) Ona zachowuje się jak typowy Wodnik.
- (2.1) Mój tata jest zodiakalnym Wodnikiem, a mama – zodiakalną Rybą.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) Wodnik góruje / widnieje na niebie • Wodnik jest widoczny / widzialny • gwiazdozbiór / konstelacja Wodnika • fotografować / obserwować / podziwiać / zobaczyć Wodnika • leżeć / znajdować się w Wodniku
- (1.2) Wodnik i Baran / Bliźnięta / Byk / Koziorożec / Lew / Panna / Rak / Ryby / Skorpion / Strzelec / Waga • spod znaku / urodzić się pod znakiem / znak Wodnika • ascendent / descendent / Księżyc / Słońce w Wodniku
- (2.1) Wodnik i Baran / Bliźniak / Byk / Koziorożec / Lew / Panna / Rak / Ryba / Skorpion / Strzelec / Waga • typowy / zodiakalny Wodnik • horoskop dla Wodnika • być Wodnikiem • styczniowe / lutowe Wodniki
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. wodnik mos/mzw, wodniczek mrz, wodnica ż, wodnicha ż, wodnikowatość ż, wodnikowate nmos, woda ż, wody nmos, wodowanie n, wodniactwo n, wodniak mos/mzw/mrz, wodniackość ż, wodnicowatość ż
- czas. wodować ndk.
- przym. wodnikowaty, wodny, wodniacki, wodnicowaty
- przysł. wodniacko
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- (1.1) tłum. łac. Aquarius < łac. aquarius → nosiwoda, wodnik (nosiciel wody)
- (1.2) od (1.1)
- (2.1) od (1.2)
- uwagi:
- zob. też Wodnik w Wikipedii
- (1.1-2) zobacz też: Baran • Byk • Bliźnięta • Rak • Lew • Panna • Waga • Skorpion • Strzelec • Koziorożec • Ryby • Indeks:Polski - Astronomia • Indeks:Polski - Indeks terminów astronomicznych
- (2.1) zobacz też: Baran • Byk • Bliźniak • Rak • Lew • Panna • Waga • Skorpion • Strzelec • Koziorożec • Ryba
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) Waterdraer; (1.2) Waterdraer
- albański: (1.1) Ujori; (1.2) Ujori
- angielski: (1.1) Aquarius; (1.2) Aquarius
- arabski: (1.2) برج الدلو
- azerski: (1.1) Dolça, Долча; (1.2) Dolça, Долча
- baskijski: (1.1) Aquarius; (1.2) Aquarius
- białoruski: (1.1) Вадалей; (1.2) Вадалей
- bretoński: (1.1) Skuilher-dour; (1.2) Skuilher-dour
- bułgarski: (1.1) Водолей; (1.2) Водолей
- chorwacki: (1.1) Vodolija; (1.2) Vodolija
- czeski: (1.1) Vodnář m; (1.2) Vodnář m; (2.1) Vodnář m
- dolnosaksoński: (1.1) Watermann; (1.2) Watermann
- duński: (1.1) Vandmanden w; (1.2) Vandmanden w
- esperanto: (1.1) Akvisto, Verŝisto, Amforo; (1.2) Akvisto, Verŝisto, Amforo
- estoński: (1.1) Veevalaja; (1.2) Veevalaja
- farerski: (1.1) Vatnberin; (1.2) Vatnberin
- fiński: (1.1) Vesimies; (1.2) Vesimies
- francuski: (1.1) Verseau; (1.2) Verseau
- fryzyjski: (1.1) Wetterman; (1.2) Wetterman
- górnołużycki: (1.1) Wódny muž; (1.2) Wódny muž
- hiszpański: (1.1) Acuario m; (1.2) Acuario m; (2.1) acuario m/ż
- irlandzki: (1.1) an tUisceadóir; (1.2) an tUisceadóir
- islandzki: (1.1) Vatnsberinn; (1.2) Vatnsberinn
- kataloński: (1.1) Aquari; (1.2) Aquari
- kazachski: (1.1) Суқұйғыш; (1.2) Суқұйғыш
- kirgiski: (1.1) Көнөк; (1.2) Көнөк
- kornijski: (1.1) an Deger Dowr; (1.2) an Deger Dowr
- litewski: (1.1) Vandenis; (1.2) Vandenis
- luksemburski: (1.1) Wassermann; (1.2) Wassermann
- łaciński: (1.1) Aquarius m; (1.2) Aquarius m
- łotewski: (1.1) Ūdensvīrs; (1.2) Ūdensvīrs
- macedoński: (1.1) Водолија; (1.2) Водолија
- maltański: (1.1) Dak li Jġor l-Ilma; (1.2) Dak li Jġor l-Ilma
- niderlandzki: (1.1) Waterman; (1.2) Waterman
- niemiecki: (1.1) Wassermann; (1.2) Wassermann
- norweski (bokmål): (1.1) Vannmannen; (1.2) Vannmannen
- nowogrecki: (1.1) Υδροχόος; (1.2) Υδροχόος
- portugalski: (1.1) Aquário; (1.2) Aquário
- romansz: (1.1) Hom da l'Ova; (1.2) Hom da l'Ova
- rosyjski: (1.1) Водолей; (1.2) Водолей
- rumuński: (1.1) Vărsător; (1.2) Vărsător
- serbski: (1.1) Водолија; (1.2) Водолија
- słowacki: (1.1) Vodnár m; (1.2) Vodnár m; (2.1) Vodnár m
- słoweński: (1.1) Vodnar; (1.2) Vodnar
- szkocki gaelicki: (1.1) an Iolair; (1.2) an Iolair
- szwedzki: (1.1) Vattumannen; (1.2) Vattumannen
- tatarski: (1.1) Suqoyar, Сукояр; (1.2) Suqoyar, Сукояр
- turecki: (1.1) Kova; (1.2) Kova
- ukraiński: (1.1) Водолій Vodolij; (1.2) Водолій Vodolij
- uzbecki: (1.1) Qovg'a, Қовға; (1.2) Qovg'a, Қовға
- walijski: (1.1) y Cariwr Dŵr; (1.2) y Cariwr Dŵr
- węgierski: (1.1) Vízöntő; (1.2) Vízöntő
- włoski: (1.1) Acquario m; (1.2) Acquario m
- źródła:
- ↑ Hasło „Wodnik” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Hasło „Wodnik” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ Porada „Barany i Byki” w: Poradnia językowa PWN.