Zbigniew Hołdys
Zbigniew Hołdys (ur. 19 grudnia 1951 w Lublinie[1]) – polski wokalista, muzyk, kompozytor i instrumentalista, poeta, dziennikarz, grafik oraz scenarzysta filmowy. W latach 1977–1991 lider, kompozytor i gitarzysta grupy muzycznej Perfect, której był współzałożycielem[2].
 Zbigniew Hołdys (2024) | |
| Data i miejsce urodzenia |
19 grudnia 1951 |
|---|---|
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód |
gitarzysta, kompozytor, wokalista, poeta, dziennikarz, grafik, scenarzysta |
| Aktywność |
od 1967 |
| Powiązania | |
| Zespoły | |
| Dzikie Dziecko (1974–1976) Perfect (1977–1991) I Ching (1983–1984) MWNH (1984–1985) Plugawy Anonim (1986) Hołdys Kosmos (2010–2011) Hołdys Waglewski Karimski Orchestra (od 2024) Zbigniew Hołdys i All Stars Band (2024) | |
| Odznaczenia | |
| |
Młodość
edytujW latach 60. Hołdys uczęszczał do XVII Liceum Ogólnokształcącego im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Warszawie, jednakże szkoły nie ukończył[3]. Pracował jako urzędnik w Zakładzie Technologii Spirytusu i Drożdży, a także w Głównym Urzędzie Statystycznym w Warszawie[4]. W latach 70. podjął naukę w szkole wieczorowej z zamiarem uzyskania dyplomu maturalnego[3]. Wkrótce potem muzyk ponownie porzucił naukę i wyjechał do Stanów Zjednoczonych[3]. W latach późniejszych nie kontynuował edukacji[3].
Kariera muzyczna
edytuj
Działalność muzyczną rozpoczął w wieku 16 lat[5], grając w hippisowskiej grupie Kwiaty Warszawy. Następnie został muzykiem zespołu RH−[5], z którym w 1969 wystąpił na festiwalu FAMA i otrzymał na nim nagrodę specjalną im. Zbigniewa Namysłowskiego za skomponowany przez siebie utwór „Hymn do zachodzącego słońca”. W 1970 dokonał pierwszych w Polsce nagrań techniką one-man-band, tj. sam zagrał na wszystkich instrumentach. Wkrótce później został członkiem zespołu Maryli Rodowicz[5][6]. W kolejnych latach zajmował się tworzeniem własnych projektów: stworzył zespół Dzikie Dziecko i zrealizował nagrania solowe, jak też pracował na rzecz innych artystów, takich jak Andrzej i Eliza, 2 plus 1 czy Anna Jantar. W 1976 wyjechał do USA, gdzie występował w polonijnych restauracjach. Po powrocie w 1977 nagrał piosenkę „Co się stało z Magdą K.”, wykonywaną później także przez grupę Strachy na Lachy[7].
Latem 1978 dołączył do grupy muzycznej Perfect Super Show and Disco Band, założonej na przełomie 1977 i 1978 przez Wojciecha Morawskiego, Zdzisława Zawadzkiego, Pawła Tabakę, Ewę Konarzewską i Barbarę Trzetrzelewską[8][9][10][11]. Dokonał z zespołem serii nagrań (m.in. zarejestrował autorskie kompozycje: „Jego nie ma”, „Nie ma mogiły rock and rolla”), które przyniosły mu znaczną popularność. Wkrótce jednak sprzeczne z ideologią komunistyczną wypowiedzi Hołdysa dla zagranicznej prasy ściągnęły represje ze strony władz PRL i zespół nie mógł w Polsce koncertować[12]. W 1978 Hołdys wraz z zespołem wyjechał do USA, gdzie z przerwami koncertował w klubach polonijnych do 1979. Tuż po powrocie do kraju zespół zakończył współpracę z Konarzewską i Trzetrzelewską[13]. Po przekształceniu stylu muzyki na rockową ze składu odszedł Tabaka[14], a w tym samym roku do zespołu dołączył Grzegorz Markowski[15][16]. Latem 1980 Hołdys oficjalnie zmienił nazwę zespołu na Perfect[17].
W 1981 Perfect uzyskał dużą popularność dzięki piosenkom: „Chcemy być sobą”, „Nie płacz Ewka”, „Ale wkoło jest wesoło” czy „Niewiele ci mogę dać”[18]. W 1982 Hołdys napisał kolejne znane kompozycje dla Perfectu, m.in. „Autobiografię”. W 1983 odszedł z zespołu, co spowodowało rozwiązanie formacji. W wywiadzie w 2006 podał, że odejście spowodowane było zmęczeniem popularnością i życiem wypełnionym całkowicie pracą: intensywnym koncertowaniem, za które honorarium wynosiło mniej niż trzy bilety na dany koncert, pracą organizacyjną, do której należały uzgodnienia z cenzurą i milicją, pogróżkami SB[19].
W 1983 poprowadził sesję nagraniową do albumu pt. I Ching, a jego kompozycje (z jego udziałem i pod jego kierunkiem) wykonali muzycy z zespołów Maanam, TSA, Krzak, Osjan, Breakout i Martyna Jakubowicz[20]. Wkrótce później wraz z Wojciechem Waglewskim, Andrzejem Nowickim i Wojciechem Morawskim założył grupę Morawski Waglewski Nowicki Hołdys (1984/1985). Po wydaniu płyty Świnie (1985) i kilkunastu koncertach zespół przestał istnieć[21].
W 1986 grał z formacją Plugawy Anonim[22]. W 1987 ponownie pojawił się na scenie z zespołem Perfect, z którym dał koncert na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie.
W czasie poprzedzającym pierwsze wolne wybory w 1989 został szefem kampanii wyborczej warszawskiej „Solidarności”. Po trasie koncertowej z grupą Perfect w USA wrócił do Polski, gdzie zajął się życiem rodzinnym.
W 2000 zagrał jeden koncert po latach milczenia na polskiej scenie muzycznej, a występ (w Sali Kongresowej) zadedykował wówczas 12-letniemu synowi, Tytusowi. Wkrótce później wydał album pt. Hołdys.com. W 2002 wystąpił z utworem „Stalker” na festiwalu w Opolu. W 2007, w 63. rocznicę powstania warszawskiego, nagrał piosenkę pt. „Pocałunek” do wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, upamiętniającą to wydarzenie. W 2010 stworzył zespół Hołdys Kosmos, w którym grali z nim: Kuba Koźba, Sajmon, Tytus Hołdys, Mateusz Owczarek, Artur Kempa, Bogdan Wawrzynowicz i Grzegorz Grzyb[23].
W następnych latach zaprzestał stałej działalności muzycznej. Okazjonalnie udzielał się jako gitarzysta podczas wspólnych występów z Krzysztofem Zalewskim. Jako solista wystąpił w ramach koncertu z okazji 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego pod szyldem "Ja płonę". Występował także w charakterze gościa z zespołami Dżem i Budka Suflera (podczas koncertu 50-lecia grupy).
Od 2024 współtworzy projekt muzyczny o nazwie Hołdys Waglewski Karmiński Orchestra. Z projektem tym po raz pierwszy wystąpił w ramach Gitarowego Rekordu Guinessa we Wrocławiu. W październiku 2024 zagrał w ramach reaktywowanego festiwalu Rockowisko wraz z zespołem All Stars Band[24].
Działalność pozamuzyczna
edytujPrzez kilkanaście miesięcy pracował jako technik statystyczny w Głównym Urzędzie Statystycznym[25].
W 1984 został członkiem honorowym Klubu Muzycznego im. Anny Jantar[26].
W latach 1988–1989 był redaktorem naczelnym muzycznego pisma „Non Stop”, w ramach którego próbował zmienić profil pisma na ogólnokulturalny, z elementami polityki, co jednak nie zostało zaakceptowane przez czytelników[27].
Podczas wyborów w czerwcu 1989 był szefem promocji kampanii wyborczej Komitetu Obywatelskiego w Warszawie[4].
Od 1990 był korespondentem polonijnych stacji radiowych w USA. Był wydawcą czasopism: „Grill” (1992) i „Ultra Szmata” (1998), które jednak upadały po kilku numerach[4]. W latach 2002–2004 prowadził własny program telewizyjny Hołdys Guru (MTV/TVP2). Pisał felietony dla portalu interia.pl. W latach 2012–2022 był publicystą tygodnika „Newsweek Polska”[28].
W 1989 założył sklep muzyczny w pawilonie handlowym przy ul. Szwankowskiego na warszawskim Bemowie. W latach 1992–2007 był właścicielem sklepu muzycznego Instrumenty Muzyczne przy ul. Wspólnej w Warszawie[29], gdzie odbywały się spotkania z gwiazdami rocka i pop, takimi jak m.in. Kirk Hammett, Mick Taylor, Vinnie Moore, Robert Fripp, Adrian Belew, Ritchie Blackmore, John Scofield, Pat Metheny oraz zespół Guano Apes[29]. Salon zabezpieczał również awaryjny sprzęt podczas koncertów Michaela Jacksona, King Crimson oraz The Rolling Stones[29].
Od 2004 do 2007 był wykładowcą w Warszawskiej Szkole Filmowej. Stworzył Akademię Sztuk Przepięknych – program edukacyjny, który jest prezentowany na Przystanku Woodstock.
Jako grafik jest autorem znaku graficznego filmu Kiler[30].
Jest producentem płyty Szmata zespołu Sto % Bawełny.
Jest autorem sztuk teatralnych i scenariuszy filmowych. Przetłumaczona przez niego sztuka „Pif paf, jesteś trup!” (autorstwa Williama Mastrosimone) została wystawiona m.in. w Teatrze Studio i na deskach Collegium Nobilium w Akademii Teatralnej.
Prowadzi działalność charytatywną, jest m.in. założycielem fundacji Dzieci Ulicy. Prowadził koncerty poświęcone pamięci Marka Kotańskiego, tzw. „Dzień Kotana”. Z grupą narkomanów i bezdomnych nagrał utwór Pomóż mi, będący hymnem koncertu.
Na początku 2012 podczas dyskusji nad przyjęciem przez Polskę umowy ACTA Hołdys jednoznacznie poparł zapisy umowy ACTA zaostrzające walkę z piractwem w Internecie. Jego wypowiedzi spotkały się z masową krytyką, szczególnie w portalach internetowych[31][32].
W kwietniu 2013 został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[33].
Życie prywatne
edytuj16 maja 1987 roku zawarł związek małżeński z Bogumiłą[34], z którą ma synów Tytusa, a także Dawida z jej pierwszego małżeństwa[35]. W 2020 urodził się jego wnuk, Bruno. Mieszka w Falentach[36].
Jest ojcem chrzestnym Piotra Zybowskiego, syna Urszuli Kasprzak i Stanisława Zybowskiego[37].
Dyskografia
edytujNagrania solowe
edytujAlbumy
edytuj| Rok | Tytuł |
|---|---|
| 2000 | Hołdys.com
|
Single
edytuj| Rok | Tytuł | Pozycja na liście | Album | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| LP3 [39] |
SLiP [40] | ||||||||
| 1977 | „Co się stało z Magdą K.” | 6[a] | – | – | |||||
| 2002 | „Stalker” | 11 | 55 | ||||||
| 2010 | „Kuba” | 3 | 2 | ||||||
| „–” pozycja nie była notowana. | |||||||||
Inne notowane utwory
edytuj| Rok | Tytuł | Pozycja na liście | Album | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| LP3 [39] |
SLiP [40] | ||||||||
| 2000 | „Pałac” | 27 | – | Hołdys.com | |||||
| „Kołysanka dla Tytusa” | 26 | – | |||||||
| „Fire” | 11 | – | – | ||||||
| „Będziesz moja” | 9 | 56 | Hołdys.com | ||||||
| „–” pozycja nie była notowana. | |||||||||
Muzyka filmowa
edytuj- Stan wewnętrzny – muzyka, wykonanie muzyki[30]
Albumy zespołowe
edytujPerfect
edytuj- Perfect – 1981
- UNU – 1982
- Live – 1983
- Live April 1’1987 – 1987
- 1971–1991 Historie Nieznane – 1991
Inne
edytuj- I Ching – 1984
- Świnie (Morawski, Waglewski, Nowicki, Hołdys) – 1985
- Hey Jimi – Polskie gitary grają Hendrixa – 2008
Gościnnie
edytuj- Halina Frąckowiak – Idę (1974) – gitara w utworach „Słońca, Moje Słońca”, „Bawimy się w życie” i „Panna Pszeniczna”
- Anna Jantar – „Ktoś między nami” (1979) – piosenka śpiewana wspólnie z Anną Jantar
- Lady Pank – Tacy sami (1988) – autor tekstów utworów „John Belushi”, „Mała Wojna” i „Giga – Giganci”
- Liroy – Dzień Szaka-l’a – Bafangoo cz. 2 (1999) – gitara w utworze pt. „Dzień Szaka-l’a”
- WWO – „Witam was w rzeczywistości” (2005) – gitara w tytułowym utworze „Witam was w rzeczywistości"
- Wojciech Pilichowski – „Fair of Noise” (2010) – wokal w utworze „Ludzie”
- Budka Suflera & Felicjan Andrzejczak – 10 lat samotności (2020) – autor tekstów utworów „10 lat samotności”, „Ziemia jest płaska”
Filmografia
edytuj- Moja krew, twoja krew (1986, film dokumentalny, reżyseria: Andrzej Kostenko)
- Kiler (1997, film fabularny, reżyseria: Juliusz Machulski) jako mężczyzna na lotnisku[30]
- Historia polskiego rocka (2008, film dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, Wojciech Słota)
- Beats of Freedom – Zew wolności (2009, film dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, Wojciech Słota)
- Wkręceni 2 (2015, film fabularny, reżyseria: Piotr Wereśniak) jako krytyk[30]
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Zbigniew Hołdys – Filmweb.
- ↑ Konrad Wojciechowski: Perfect. Wszystkie Pilne sprawy. Warszawa: In Rock, 2010, s. 58.
- ↑ a b c d Znani bez matury. Nie matura, lecz chęć szczera.... gala.onet.pl. [dostęp 2010-05-02]. (pol.).
- ↑ a b c Leszek Gnoiński, Jan Skaradziński: Encyklopedia Polskiego Rocka. Poznań: In Rock, 2006, s. 243-245. ISBN 83-60157-14-6.
- ↑ a b c Marian Butrym: Dola idola. Młodzieżowa Agenja Wydawnicza, 1985, s. 25. ISBN 83-203-2029-1.
- ↑ Zbigniew Hołdys w Salonie „Polityki”. [w:] Oblicza polskiego show-biznesu [on-line]. portel.pl, 2009-12-12. [dostęp 2009-12-16]. (pol.).
- ↑ Michał Boroń: Zbigniew Hołdys: Lufa i ogór. muzyka.interia.pl. [dostęp 2011-12-19]. (pol.).
- ↑ Perfect: Perfect – biografia. www.perfect.art.pl. [dostęp 2009-06-04]. (pol.).
- ↑ Perfect – historia. [dostęp 2009-06-04]. (pol.).
- ↑ Perfect – biografia. www.miastomuzyki.pl. [dostęp 2009-06-04]. (pol.).
- ↑ Perfect – biografia. www.80s.pl. [dostęp 2009-06-03]. (pol.).
- ↑ muzyka.wp.pl: Zbigniew Hołdys. [dostęp 2015-04-20]. (pol.).
- ↑ Kamil Rubik: Perfect – Niepokonany. Rozmowa z Grzegorzem Markowskim. Rock Magazyn. [dostęp 2009-06-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 lutego 2010)]. (pol.).
- ↑ Byli członkowie – Paweł Tabaka. www.perfect.art.pl. [dostęp 2009-06-08]. (pol.).
- ↑ Wiesław Królikowski. Grzegorz Markowski – jaskinia wyzwolonego dźwięku. „Tylko Rock”.
- ↑ Non Stop przedstawia: Grzegorz Markowski. „Non Stop”, 1979.
- ↑ Michał Kirmuć. Coś najuczciwszego. „Teraz Rock”, luty 2004. Warszawa: Orange Media.
- ↑ Marian Butrym: Dola idola. Młodzieżowa Agenja Wydawnicza, 1985, s. 27. ISBN 83-203-2029-1.
- ↑ Wojciech Staszewski: Jakby kolega na wysokości powiedział: „No masz, zasrańcu, w prezencie”. Rozmowa ze Zbigniewem Hołdysem. [w:] Duży Format [on-line]. 2006-11-21. [dostęp 2014-04-20]. (pol.).
- ↑ Fabryka Projektów: I ching – zapomniana perełka rocka. naszglos.info. [dostęp 2013-07-02]. (pol.).
- ↑ Morawski Waglewski Nowicki Hołdys – Świnie. muzyczny.jogger.pl. [dostęp 2007-05-03]. (pol.).
- ↑ Plugawy Anonim [online], The Perfect Rock Band Story, 27 października 2016 [dostęp 2019-01-02] (ang.).
- ↑ Hołdys raportuje ze studia. www.magazyngitarzysta.pl. [dostęp 2010-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-14)]. (pol.).
- ↑ Rockowisko 2024 - polskie gwiazdy rocka znów zagrają w Łodzi. Reaktywacja słynnego festiwalu w Klubie Wytwórnia [online], Express ilustrowany [dostęp 2024-11-21] (pol.).
- ↑ Marian Butrym: Dola idola. Młodzieżowa Agenja Wydawnicza, 1985, s. 26. ISBN 83-203-2029-1.
- ↑ Klub Anny Jantar Bloog Anny Jantar [dostęp 2013-08-22].
- ↑ Leszek Gnoiński, Jan Skaradziński: Encyklopedia Polskiego Rocka. Poznań: In Rock, 2006, s. 412–413. ISBN 83-60157-14-6.
- ↑ x, Zbigniew Hołdys przestał być publicystą „Newsweeka” [online], wirtualnemedia.pl, 21 listopada 2022 [dostęp 2022-11-21] (pol.).
- ↑ a b c Interia: Legendarny sklep znika. muzyka.interia.pl. [dostęp 2007-12-10]. (pol.).
- ↑ a b c d FilmPolski.pl – Zbigniew Hołdys. filmpolski.pl. [dostęp 2015-02-10]. (pol.).
- ↑ Łukasz Szewczyk: Zbigniew Hołdys znika z Facebooka. Zrobił się chlew. Media2, 2012-01-26. [dostęp 2012-02-07].
- ↑ Mariusz Cieślik: Hołdys: Mam gdzieś internetowy lincz. Newsweek.pl. s. 2012-01-31. [dostęp 2012-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-02)].
- ↑ ZAiKS ma 95 lat [online], mkidn.gov.pl, 24 kwietnia 2013 [dostęp 2013-04-24].
- ↑ Perfect. rmf.fm. [dostęp 2016-09-10]. (pol.).
- ↑ Liliana Śnieg-Czaplewska: Zbigniew i Tytus Hołdys – Chcemy być sobą. polki.pl. [dostęp 2015-05-13]. (pol.).
- ↑ Alex Kłoś: Hołdys wraca na scenę. „Nie lubię branży muzycznej”. warszawa.wyborcza.pl. [dostęp 2010-12-03]. (pol.).
- ↑ Urszula Kasprzak, Ewa Anna Baryłkiewicz, Urszula, Grupa Wydawnicza Foksal, 2022, s. 268, ISBN 978-83-280-9679-0.
- ↑ Zbigniew Hołdys – „Hołdys.com”. muzyka.onet.pl. [dostęp 2011-10-17]. (pol.).
- ↑ a b LP3 – Statystyki dla wykonawcy Zbigniew Hołdys. www.lp3.pl. [dostęp 2011-10-17]. (pol.).
- ↑ a b SLiP – Statystyki dla wykonawcy Zbigniew Hołdys. www.radio.szczecin.pl. [dostęp 2011-10-17]. (pol.).
- ↑ Co się stało z Magdą K. Kariera utworu na liście. [w:] Archiwum Listy Przebojów Programu Trzeciego [on-line]. [dostęp 2015-01-08].
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona zespołu Perfect
- Zbigniew Hołdys w bazie Archiwum Polskiego Rocka
- Kanał Zbigniewa Hołdysa w serwisie YouTube