Zbigniew Dunajewski

Zbigniew Dunajewski (ur. 14 sierpnia 1907 w Dynowie, zm. 19 listopada 1966 w Warszawie) – polski rzeźbiarz.

Zbigniew Dunajewski
Ilustracja
Zbigniew Dunajewski (1938)
Imię i nazwisko

Maria Zbigniew Dunajewski

Data i miejsce urodzenia

14 sierpnia 1907
Dynów

Data i miejsce śmierci

19 listopada 1966
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

rzeźba

Ważne dzieła
Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Grób Zbigniewa Dunajewskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Życie i twórczość

edytuj

Urodził się w rodzinie Stanisława[1] Floriana (1877–1929) i Jadwigi z Puchałów[2]. Od dzieciństwa cierpiał na chorobę Heinego-Medina, przez co całe życie poruszał się na wózku inwalidzkim.

Początkowo naukę pobierał w rodzinnym domu, następnie w Seminarium Nauczycielskim w Świsłoczy k. Wołkowyska. W 1926 przeniósł się do Krakowa, gdzie pod kierunkiem Jana Raszki studiował rzeźbę w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego. W 1931 planował rozpocząć studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, jednak z powodu swej choroby nie został przyjęty. W związku z tym postanowił spróbować ponownie, tym razem na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Został przyjęty i rozpoczął naukę w pracowni prof. Tadeusza Breyera[3]. W końcu lat 30. jego prace zaczęły pojawiać się na wystawach organizowanych przez Instytut Propagandy Sztuki oraz Zachętę.

W czasie okupacji niemieckiej utrzymywał się dzięki tworzeniu figurek z papier-mâché oraz świątecznych szopek.

Po zakończeniu II wojny światowej kontynuował pracę twórczą, uczestniczył w licznych wystawach i konkursach artystycznych.

Jego autorstwa był m.in. zdemontowany w 1989 pomnik Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie[4]. W Trzemesznie znajduje się wykonany przez niego pomnik Jana Kilińskiego[5]. Artysta wykonał też medal upamiętniający odsłonięcie rzeźby[6]. Na terenie gminy Żabia Wola, w Grzmiącej i w Słubicy, zachowały się dwie cementowe kapliczki[7].

Zachowane prace artysty znajdują się w kolekcjach prywatnych i w zbiorach różnych muzeów, m.in. Muzeum Niepodległości w Warszawie (brązowa rzeźba Józefa Piłsudskiego z 1935)[8].

Zmarł w Warszawie 19 listopada 1966 roku[9]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 338-6-4)[10].

Życie prywatne

edytuj

Był mężem Stanisławy z Czerniszewskich (1919–1987)[2].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  2. a b Maria Zbigniew Dunajewski - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], www.ogrodywspomnien.pl [dostęp 2023-11-15].
  3. Maria Anna Rudzka: Zadanie: forma. Pracownia profesora Tadeusza Breyera w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w latach 1923-1939. Wyd. 2. Warszawa: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, 2023, s. 47. ISBN 978-83-66835-50-4.
  4. Rafał Jabłoński: Utracony nos czekisty. rp.pl, 2012-09-11. [dostęp 2012-11-03].
  5. Pomnik Jana Kilińskiego w Trzemesznie. polska.travel. [dostęp 2012-11-03].
  6. Medal Jan Kiliński. wcn.pl. [dostęp 2012-11-04].
  7. Kościół w Skułach - parafialny pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła. zabiawola.pl. [dostęp 2012-11-04].
  8. Okres walk o niepodległość i granice. [w:] Muzeum Niepodległości [on-line]. muzeum-niepodleglosci.pl. [dostęp 2015-08-23].
  9. Dunajewski. dunajewski.net. [dostęp 2012-11-03].
  10. Cmentarz Stare Powązki: ZBIGNIEW MARIA DUNAJEWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-05-29].
  11. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Linki zewnętrzne

edytuj