Wzgórek oczny (łac. tuber ocularis, ang. ocular tubercle) – nazwa różnych struktur występujących w przedniej części ciała niektórych stawonogów.

U kosarzy wzgórek oczny położony jest pośrodku prosomy[1][2] i bywa silnie rozbudowany[1]. Na wzgórku osadzona jest para oczu głównych[1], których osie skierowane są na bok i do góry[2]. Wzgórek oczny opatrzony może być różnymi wyrostkami, np. u Megabunus diadema są to dwa rzędy bardzo długich kolców[3].

U kikutnic na wzgórku ocznym umieszczone są dwie pary oczu inwertowanych, a sam wzgórek jest prawdopodobnie pozostałością akronu[1]. W rodzinie Austrodecidae jest on silnie rozwinięty i sięga nasady ryjka lub wznosi się z przedniej krawędzi płata głowowego[4].

Struktury określane jako ocular tubercles występują także u skoczogonków, np. z rodzaju Americanura[5].

U pluskwiaków mianem ocular tubercles określa się dodatkowe oczy o wybrzuszonych w tylnej części fasetkach, występujące obok oczu złożonych[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 1. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 99, 238. ISBN 978-83-01-16568-0.
  2. a b Wojciech Staręga: Opiliones — Kosarze (Arachnoidea). T. 5. PWN, 1975, seria: Fauna Polski.
  3. Gordon Spears, Arp Kruithof: Opiliones in the UK and Continental Europe. [dostęp 2015-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-20)].
  4. Joel W. Hedgpeth, John C. McCain: A Review of Pycnogonid Genus Pantopipetta (Family Austrodecidae Emended) with Description of a New Species. W: Biology of the Antarctic Seas IV. George Albert Llano, I. Eugene Wallen. 1971.
  5. José G. Palacios-Vargas, Jorge Paniagua Nucamendi, Frans Janssens: Key to the species of Americanura. [w:] Checklist of the Collembola [on-line]. [dostęp 2015-06-21].
  6. Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 625.