Wologazes V (Wologezes V) – król Partów z dynastii Arsakidów w latach 191208. Pochodzący z dynastii armeńskiej Wologazes V pokonał powstanie Osroesa II i został następcą Wologazesa IV. Władał Armenią w latach 180–191 jako Wologazes II.

Wologazes V
Ilustracja
król Armenii
Okres

od 180
do 191

król Partów
Okres

od 191
do 208

Dane biograficzne
Dynastia

Arsakidów

Data śmierci

208

Dzieci

Wologazes VI,
Artabanus IV

Wologazes był synem Wologazesa IV. Zasiadał najpierw na tronie Armenii w 180–191, a następnie po walkach z buntem Orodesa II, który obalił rządy jego ojca Wologazesa IV w Partii, zajął tron partyjski. W czasie wojny domowej, która wybuchła w Rzymie w 193 po śmierci Pertynaksa między Septymiuszem Sewerem a Pescenniuszem Nigrem, udzielał pomocy Pesceniuszowi Nigrowi. Niger został ostatecznie pokonany w bitwie pod Issos w 194 i zginął w czasie próby ucieczki do Partii[1]. Zwycięski Septymiusz Sewer postanowił przeprowadzić wyprawę odwetową. Najpierw w 195 zaatakował przygraniczne państwa buforowe między Imperium Rzymskim a państwem Partów. Opanował Osroene, zdobył Nisibis i spustoszył Adiabene. Pod koniec roku zawarto pokój[2].

Pokój nie trwał długo, gdyż Wologazes zaatakował Nisibis, w którym bronił się rzymski garnizon. W 197 Septymiusz Sewer przybył z nową armią i odblokował Nisibis. Następnie wkroczył do środkowej Mezopotamii, gdzie bez walki zajął Seleucję oraz Babilon. Dopiero pod Ktezyfonem Wologazes stawił opór najeźdźcom. Miasto zaatakowano 28 stycznia 198 i po zdobyciu doszczętnie splądrowano. Potem Rzymianie zawrócili w stronę Syrii. Przedtem dwukrotnie próbowali bezskutecznie zdobyć twierdzę Hatra. W wyprawie Septymiusza towarzyszył Artabanus, brat Wologazesa, szykowany na króla Partów. Jednakże z tych planów nic nie wyszło i Rzym w 200 roku zawarł pokój z Wologazesem, który utracił Osroene i Mezopotamię[3][4].

Pod koniec rządów Wologazesa w Persydzie około 206 Sasanidzi opanowali Istachr, leżący niedaleko Persepolis. Były to pierwsze kroki do usamodzielnienia się wcześniejszych wasali, a ostatecznie do obalenia dynastii Arsakidów[4].

Wologazes zmarł w 208, a następcą został jego syn Wologazes VI, przedostatni władca Partów z dynastii Arsakidów, który zmagał się ze swoim bratem Artabanusem.

Przypisy

edytuj
  1. Kotula 1987 ↓, s. 41.
  2. Kotula 1987 ↓, s. 46–47.
  3. Kotula 1987 ↓, s. 48–50.
  4. a b Dyrlaga 2010 ↓, s. 44.

Bibliografia

edytuj