Uczelnie w Łodzi

Ten artykuł od 2021-01 wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji.

Uwagi: Wykres przedstawiający liczbę studentów oraz wykaz uczelni niepublicznych są nieaktualne.
Niektóre treści są na pewno lub najprawdopodobniej nieaktualne. Artykuł należy zweryfikować, wskazując w przypisach źródła informacji.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

W Łodzi swoją siedzibę ma 19 uczelni, w których studiuje 64,5 tys. studentów (dane za r.akad. 2022/2023)^[1]. Zdaniem Polskiego Instytutu Ekonomicznego, w 2023 r. Łódź zajmowała 8. miejsce w Polsce w rankingu uwzględniającym indeks akademickości miast, który „pozwala porównywać i oceniać miasta pod względem ich akademickiego potencjału"^[2].

Historia

Uniwersytet Łódzki

Pierwszą uczelnią akademicką powołaną do życia w Łodzi został Uniwersytet Łódzki (dekretem z dnia 24 maja 1945 roku, podpisanym przez Prezydenta Krajowej Rady Narodowej, Prezesa Rady Ministrów oraz Ministra Oświaty), jako kontynuator dorobku i tradycji działających w okresie międzywojennym Instytutu Nauczycielskiego, Wyższej Szkoły Nauk Społecznych i Ekonomicznych oraz oddziału Wolnej Wszechnicy Polskiej.

Instytut Nauczycielski funkcjonował w Łodzi w latach 1921–1928, a jego celem było dokształcanie nauczycieli szkół powszechnych i średnich. Wyższa Szkoła Nauk Społecznych i Ekonomicznych działała w latach 1924–1928, ale mimo formalnej niezależności, była w rzeczywistości filią warszawskiej Szkoły Nauk Politycznych. Oddział Wolnej Wszechnicy Polskiej w Łodzi prowadził działalność w latach 1928–1939.

11 grudnia 1937 rozpoczęto budowę pierwszego w mieście budynku przeznaczonego dla potrzeb uczelni^[której?]. Budynek ten, usytuowany przy zbiegu dzisiejszych ulic POW i Rewolucji 1905 r., ukończono dopiero po II wojnie światowej. Mieści się tu obecnie Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytetu Łódzkiego.

Politechnika Łódzka

W tym samym czasie co Uniwersytet Łódzki, powołano do życia Politechnikę Łódzką (dekret z dnia 24 maja 1945 r.) – obecnie jedną z największych uczelni technicznych w Polsce.

O utworzeniu uczelni technicznej w Łodzi myślano już w drugiej połowie XIX wieku. Wiązało się to z szybkim rozwojem przemysłu w mieście oraz ogromnym przyrostem liczby ludności, co wymagało wysoko wykwalifikowanych pracowników, absolwentów wyższych szkół technicznych. Pierwsze działania zmierzające do powołania Instytutu Politechnicznego podjęto w latach 60. XIX wieku. Na rzecz przyszłej uczelni przekazano nawet tereny, wynajęto tymczasowe pomieszczenia i pozyskano kadrę profesorską. Powstał projekt Ustawy Instytutu, której ostateczna wersja w dniu 13 lipca 1866 roku została przesłana do zatwierdzenia cesarzowi Rosji – Aleksandrowi II. Jednakże car nie zgodził się na utworzenie placówki.

Próby powołania uczelni technicznej w Łodzi ponowiono w latach 70. XIX wieku oraz latach 20. XX wieku (w 1921 roku wpłynął do Sejmu wniosek o utworzenie Politechniki Łódzkiej), ale i te starania okazały się bezskuteczne. Zrealizowano je dopiero po II wojnie światowej.