Tylmanowa
Tylmanowa – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Ochotnica Dolna[5][6].
| wieś | |
 Fragment wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-451[4] |
| Tablice rejestracyjne |
KNT |
| SIMC |
0458325 |
Położenie na mapie gminy Ochotnica Dolna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |
 49°29′47″N 20°24′14″E/49,496389 20,403889[1]
| |
Położenie
edytujWieś rozciąga się na przestrzeni kilku kilometrów w dolinie Dunajca, przy drodze wojewódzkiej nr 969 Nowy Targ – Krościenko – Nowy Sącz. Położona pomiędzy gorczańskim pasmem Lubania i Beskidem Sądeckim.
| przysiółki | Brzezie |
| części wsi | Bliszcze, Brzegi, Buciorówka, Chlebki, Cyrchla, Czeczugi, Gabrysie, Gąszcze, Górki, Górzany, Grzebaki, Hardopadły, Jurki, Kaletówka, Kąt, Klępy, Kliniec, Kłodne, Kolebisko, Kotelnica, Kozielce, Kozuby, Króle, Królowo, Księżaki, Ligasy, Lachówka, Łęg Dolny, Łęg Górny, Łukowie, Łupienie, Makowica, Masztalerze, Maziarzówka, Miazgi, Morciakówka, Obidza, Padół, Paluchy, Piszczki, Płaśnie, Połanki, Potok, Rzeka, Stachówka, Talafusy, Wybrańce, Zabaście, Zagonie, Zaziąbły, Ziemianki |
Historia
edytujWieś założona przez niemieckiego zasadźcę Piotra Tylmana w 1336 roku. Wieś była lokowana na surowym korzeniu przez Salomeę, przełożoną klasztoru klarysek w Starym Sączu[7], która przekazała pas lasu klasztornego na założenie nowej wsi. Była to jedna z wielu miejscowości zakładanych na obszarze Gorców w okresie po III najeździe mongolskim z 1287 r., gdy cały region został splądrowany[8]. Tylmanowa jako wieś królewska w drugiej połowie XVI wieku znajdowała się w powiecie sądeckim województwa krakowskiego i należała do tenuty czorsztyńskiej[9]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Zabytki
edytujObiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[10].
- Dwór;
- kościół pw. św. Mikołaja.
Turystyka
edytujNieopodal osiedla Rzeka, poniżej ujścia Ochotnicy istnieje na Dunajcu tor do kajakarstwa górskiego.
20 maja 2019 roku w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie urodziły się pierwsze w historii Polski sześcioraczki, których rodzice zamieszkują w Tylmanowej[11].
Galeria zdjęć
edytuj-
Dwór Berskich z 1840 r. -
Kościół św. Mikołaja -
Dzwonnica parawanowa
.jpg)
.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142070
- ↑ Wieś Tylmanowa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-01-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-06-20].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1311 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Elżbieta Dybek, Lokacje na prawie niemieckim in cruda radice w południowej części województwa krakowskiego w latach 1334 - 1434, w: Roczniki Humanistyczne tom XLI, zeszyt 2, (1993), s. 70
- ↑ Janina Król, Lucyna Kozub, Michał Piętak (red.), Dawna kuchnia górali gorczańskich w rytmie czterech pór roku, Ochotnica Górna : Kraków : [Ochotnica Dolna]: Koło Gospodyń Wiejskich w Ochotnicy Górnej ; Wydawnictwo Wysoki Zamek ; [Gmina Ochotnica Dolna], 2020, s. 12, ISBN 978-83-956259-1-6 [dostęp 2024-07-23].
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 97.
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-15].
- ↑ PAP, Pierwsze sześcioraczki w Polsce, w: Głos dla Życia, nr 3(157)/2019, s. 7, ISSN 1231-207X
Linki zewnętrzne
edytuj- Tylmanowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 700.