Trzcina (Phragmites L.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Należy do niego 4–5 gatunków[3][4]. Rodzaj jest niemal kosmopolityczny, brak go tylko w Oceanii, na północy Ameryki Północnej, w Brazylii[4]. Najszerzej rozprzestrzenionym gatunkiem jest trzcina pospolita (Phragmites australis)[4] – jedyny przedstawiciel rodzaju w Polsce[5]. Jest to też gatunek typowy rodzaju[6]. Wszystkie gatunki tu należące są roślinami wodnymi i bagiennymi, często pokrywającymi rozległe obszary[7].

Trzcina
Ilustracja
Trzcina pospolita
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

trzcina

Nazwa systematyczna
Phragmites Adans.
Fam. 2: 34, 559. Jul-Aug 1763
Synonimy
  • Czernya C. Presl
  • Miphragtes Nieuwl., nom. inval.
  • Oxyanthe Steud.
  • Trichodon Benth., orth. var.
  • Trichoon Roth
  • Xenochloa Roem. & Schult.

Trawy te użytkowane są przemysłowo jako materiał budowlany, służą także jako surowiec celulozowy, w ograniczonym stopniu jako rośliny pastewne i ozdobne[7].

Morfologia

edytuj
Pokrój
Trawy o grubych i sztywnych źdźbłach, z silnie rozwiniętym systemem korzeniowym i z podziemnymi oraz nadziemnymi rozłogami[7].
Liście
Z otwartymi pochwami liściowymi, ze zwiniętymi za młodu blaszkami, dojrzałe sztywne, płaskie lub zwijające się na brzegach. U nasady blaszki ostróg brak, w miejscu języczka znajdują się włoski[7].
Kwiaty
Zebrane po 3–11 w kłoski, a te w wiechowate kwiatostany złożone. Skrajne kwiaty w kłosku często płonne lub tylko męskie. Kwiaty płodne osadzone są na osadkach pokrytych włoskami osiągającymi długość równą kłoskom. Plewy są 3–5-nerwowe, krótsze od kłosków. Plewki są zwykle 3-nerwowe, tępe lub zaostrzone, górna zakończona jest ością[7].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj należący do rodziny wiechlinowatych (Poaceae), rzędu wiechlinowców (Poales)[2]. W obrębie rodziny należy do podrodziny Arundinoideae, plemienia Arundineae[8].

Wykaz gatunków[3][9]

Zobacz też

edytuj
  • trzcina cukrowa (Saccharum officinarum) należy do innego rodzaju roślin (cukrowiec Saccharum), również z rodziny wiechlinowatych.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-21] (ang.).
  3. a b Phragmites. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2010-12-21]. (ang.).
  4. a b c Phragmites Adans.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-20].
  5. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 128, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-22].
  7. a b c d e Marian Falkowski (red.): Trawy polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982, s. 356-359. ISBN 83-09-00593-8.
  8. Poaceae (grass family). [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2010-12-21]. (ang.).
  9. Phragmites. [w:] Taiwan Plant Names [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2010-12-21]. (ang.).