Tom Selleck

amerykański aktor

Thomas William „Tom” Selleck[1] (ur. 29 stycznia 1945 w Detroit) – amerykański aktor, producent i scenarzysta. Odtwórca roli detektywa Thomasa Sullivana Magnum w serialu CBS Magnum (Magnum, P.I., 1980–1988), za którą otrzymał Złoty Glob dla najlepszego aktora w serialu dramatycznym[2].

Tom Selleck
Ilustracja
Tom Selleck w 2014
Imię i nazwisko

Thomas William Selleck

Data i miejsce urodzenia

29 stycznia 1945
Detroit

Zawód

aktor, producent filmowy, scenarzysta

Współmałżonek

Jacqueline Ray (1971–1982; rozwód)
Jillie Mack (od 1987)

Lata aktywności

od 1969

W 1986 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6925 Hollywood Boulevard[3][4].

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodził się w Detroit[5][6][7], w stanie Michigan jako jeden z trzech synów i czworga dzieci Marthy (z domu Jagger), szkockiej Amerykanki, i inwestora Selleck Properties – Roberta Deana Sellecka (1921–2001)[8], Rusina, pochodzącego z północno-wschodniej Słowacji[9]. Jego rodzina była pochodzenia irlandzkiego, szkockiego i niemieckiego[10]. Dorastał w San Fernando Valley[11] z dwoma braćmi – starszym Robertem Jr. (ur. 1944) i młodszym Danielem (ur. 1950) oraz siostrą Marthą[12]. Kiedy miał cztery lata, jego rodzice przenieśli się do Sherman Oaks[13], dzielnicy Los Angeles, w Kalifornii. W 1962 ukończył szkołę średnią Ulysses S. Grant High School w Van Nuys[14], w Kalifornii, gdzie ujawnił swoje umiejętności gry w baseball i koszykówkę. Otrzymał stypendium koszykarskie[15][16] z Uniwersytetu Południowej Kalifornii[17] w Los Angeles, gdzie studiował administrację przedsiębiorstw. Podczas studiów dorabiał jako model i rozpoczął współpracę z telewizją, angażując się do reklam takich jak Pepsi-Cola, cygara Salem i Revlon.

Ukończył kurs aktorski w Talent School przy wytwórni filmowej 20th Century Fox i studiował aktorstwo w Beverly Hills Playhouse pod kierunkiem Miltona Katselasa[18]. Odbył służbę w kalifornijskiej Gwardii Narodowej Stanów Zjednoczonych.

Kariera

edytuj
 
Tom Selleck (1989)

W 1967 podpisał siedmioletni kontrakt z 20th Century Fox. Po gościnnym udziale w serialach: westernie CBS Lancer (1969) u boku Sama Elliotta jako kowboj w barze i NBC Świat orlicy (Bracken's World, 1969) z Natalie Wood zadebiutował na dużym ekranie w komedii Myra Breckinridge (1970)[19] u boku Mae West, Johna Hustona, Raquel Welch i Farrah Fawcett. Następnie zagrał niewielką rolę wydawcy Phila Sanforda w dramacie Siedem minut (The Seven Minutes, 1971) z Marianne McAndrew.

Pojawił się gościnnie w serialach: ABC FBI (The F.B.I., 1973), ABC Marcus Welby, lekarz medycyny (Marcus Welby, M.D., 1974, 1975), operze mydlanej CBS Żar młodości (The Young and the Restless, 1974–1975)[20], ABC Ulice San Francisco (The Streets of San Francisco, 1975), NBC Lucas Tanner (1975), ABC Aniołki Charliego (Charlie’s Angels, 1976) i sitcomie ABC Taxi (1978)[21]. Początkowo miał zagrać Indianę Jonesa, lecz ostatecznie rolę tę otrzymał Harrison Ford[22][23].

Uznanie i sławę zdobył kreacją tropikalnego detektywa Thomasa Sullivana Magnum w serialu Magnum (Magnum, P.I., 1980–1988)[24], za którą został uhonorowany w 1984 nagrodą Emmy i w 1985 odebrał nagrodę Złotego Globu. Wcześniej, w 1982 i 1983 odebrał nagrodę Złotego Jabłka. Zagrał jednego z trzech przybranych tatusiów w komedii romantycznej Trzech mężczyzn i dziecko (3 Men and a Baby, 1987) i jej sequelu Trzech mężczyzn i mała dama (3 Men and a Little Lady, 1990)[25]. Za rolę szczęśliwego męża i ojca, którego życie zmienia się w koszmar, gdy wprowadzają się do niego rodzice w komediodramacie Szalona rodzinka (Folks!, 1992)[26] był nominowany do Złotej Maliny dla najgorszego aktora, a postać króla Ferdynanda w biograficzno-przygodowym filmie Kolumb odkrywca (Christopher Columbus: The Discovery, 1992) przyniosła mu Złotą Maliną dla najgorszego aktora drugoplanowego. W 1991 był szóstym najlepiej opłacanym aktorem na świecie (z honorarium w wysokości 5,5 mln dol.)[27].

Za postać doktora Richarda Burke, przyjaciela Moniki Geller (Courteney Cox) w sitcomie NBC Przyjaciele (Friends, 1996–2000) otrzymał nominację do nagrody Emmy[28]. Za rolę reportera telewizyjnego i otwarcie przyznającego się do swojej orientacji seksualnej geja w komedii Przodem do tyłu (In & Out, 1997) zdobył nominację do nagrody Blockbuster Entertainment oraz za najlepszy pocałunek z Kevinem Kline był nominowany do MTV Movie Award. W 2001 zadebiutował na scenie Broadwayu w sztuce Tysiąc klownów (A Thousand Clowns)[29][30][31]. W serialu ABC Orły z Bostonu (Boston Legal, 2006) wystąpił w roli Ivana Tiggsa.

Był na okładkach magazynów takich jak „TV Guide”, „People”, „Parade”, „GQ”, „McCall’s” i „Entertainment Weekly[32].

Życie prywatne

edytuj

15 maja 1971 poślubił modelkę i aktorkę Jacquelyn Ray, z którą rozwiódł się 10 sierpnia 1982[33]. Spotykał się z Jill St. John (1981) i Mimi Rogers (1982–1983)[34]. 7 sierpnia 1987 roku ożenił się z aktorką i tancerką Jillie Joan Mack, z którą ma córkę Hannah Margaret (ur. 1988). Jest ojczymem Kevina (ur. 1966)[35].

Filmografia

edytuj
Rok Tytuł Rola Reżyser
1970 Myra Breckinridge Stud Michael Sarne
1971 Siedem minut Phil Sanford Russ Meyer
1972 Córki szatana (Daughters of Satan) James Robertson Hollingsworth Morse
1973 Terminal Island dr Milford Stephanie Rothman
1976 Bitwa o Midway doradca kapitana Cyrila Jack Smight
1977 The Washington Affair Jim Hawley Victor Stoloff
1978 Śpiączka (Coma) Sean Murphy Michael Crichton
1978 Superdome (TV) Jerry Jameson Michael Crichton
1978 Cygańscy wojownicy (The Gypsy Warriors) kapitan Theodore 'Ted' Brinkenhoff Lou Antonio
1983 Podniebna droga do Chin (High Road to China) Patrick O' Malley Brian G. Hutton
1984 Lassiter Nick Lassiter Roger Young
1984 Ucieczka (Runaway) Sierżant Jack R. Ramsay Michael Crichton
1987 Trzech mężczyzn i dziecko (Three Men and a Baby) Peter Mitchell Leonard Nimoy
1989 Niewinny człowiek (An Innocent Man) Jimmie Rainwood Peter Yates
1989 Jej alibi (Her Alibi) Phil Blackwood Bruce Beresford
1990 Quigley na Antypodach (Quigley Down Under) Matthew Quigley/Roy Cobb Simon Wincer
1990 Trzech mężczyzn i mała dama (Three Men and a Little Lady) Peter Mitchell Emile Ardolino
1992 Kolumb odkrywca (Christopher Columbus: The Discovery) król Ferdynand Aragoński John Glen
1992 Szalona rodzinka (Folks!) Jon Aldrich Ted Kotcheff
1992 Baseballista (Mr. Baseball) Jack Elliot Fred Schepisi
1995 Otwarty sezon (Open Season) Rock Maninoff Robert Wuhl
1996 Dzieciaki z charakterem (Kids for Character, dokumentalny) Narrator
1997 Przodem do tyłu (In & Out) Peter Malloy Frank Oz
1999 List miłosny (The Love Letter) George Matthias Peter Chan
2007 Rodzinka Robinsonów (Meet the Robinsons) Cornelius Robinson (głos) Stephen J. Anderson
2010 Pan i pani Kiler (Killers) Pan Kornfeldt (ojciec Jennifer) Robert Luketic
2012 Ted Tom Selleck (cameo) Seth MacFarlane

Filmy TV

edytuj
Rok film fabularny/serial TV Rola
1970 Nazywają mnie pan Tibbs (The Movie Murderer) Mike Beaudine
1974 A Case of Rape Stan
1975 Returning Home Fred Derry
1976 Bitwa o Midway (Midway) doradca kapitana Cyrila Simarda
1977 Bunco Gordean
1978 Superdome (reż. Michael Crichton) Jerry Jameson
1979 The Chinese Typewriter Tom Boston
1979 Bracia Sackettowie (The Sacketts) Orrin Sackett
1982 Divorce Wars: A Love Story Jack Sturgess
1982 Jeźdźcy cienia (The Shadow Riders) Mac Traven
1995 Kwestia zaufania (Broken Trust) Sądzia Timothy Nash
1996 Ruby Jean i Joe (Ruby Jean and Joe) Joe Wade
1997 Strzały nad Saber River (Last Stand at Saber River) Paul Cable
2001 Cena za życie (Crossfire Trail) Rafael „Rafe” Covington
2003 Touch 'Em All McCall Touch McCall
2003 Samotny kowboj (Monte Walsh) Monte Walsh
2003 Daleko od siebie (Twelve Mile Road) Stephen Landis
2004 Błędy odwracalne (Reversible Errors) Larry Starczek
2004 Ike: Odliczanie do inwazji (Ike: Countdown to D-Day) generał Dwight Eisenhower
2005 Zimny jak głaz (Stone Cold) Jesse Stone
2006 Jesse Stone: Śmierć w raju (Jesse Stone: Death in Paradise) Jesse Stone
2006 Jesse Stone: Nocne przejście (Jesse Stone: Night Passage) Jesse Stone
2007 Jesse Stone: Przemiana (Jesse Stone: Sea Change) Jesse Stone
2009 Jesse Stone: Kruchy lód (Jesse Stone: Thin Ice) Jesse Stone
2010 Jesse Stone: Bez żalu (Jesse Stone: No Remorse) Jesse Stone
2011 Jesse Stone: Skażona niewinność (Jesse Stone: Innocents Lost) Jesse Stone
2012 Jesse Stone: Siła wątpliwości (Jesse Stone: Benefit of the Doubt) Jesse Stone
2015 Jesse Stone: Zagubiony w raju (Jesse Stone: Lost in Paradise) Jesse Stone

Seriale TV

edytuj
Rok film fabularny/serial TV Rola
1969 Lancer Dobie
1969 Judd for the Defense Zastępca
1971 Sarge Kapitan Denning
1973 The Wide World of Mystery Mark Brolin
1973 FBI (The F.B.I.) Steve
1973 Owen Marshall: Counselor at Law Brinkley
1974 Marcus Welby, lekarz medycyny (Marcus Welby, M.D.) Pułkownik Rogers
1974–1975 Żar młodości (The Young and the Restless) Jed Andrews
1975 Marcus Welby, lekarz medycyny (Marcus Welby, M.D.) Sierżant Ed Brock
1975 Mannix Don Brady
1975 Ulice San Francisco (The Streets of San Francisco) Jimmy Desco
1976 Most Wanted Tom Roybo
1976 Aniołki Charliego (Charlie’s Angels) dr Alan Samuelson
1978 Taxi (serial telewizyjny) Mike Beldon
1978–1979 The Rockford Files PI Lance White
1979 Concrete Cowboys Will Eubanks
1980–1988 Magnum (Magnum, P.I.) Thomas Sullivan Magnum IV
1982 Simon i Simon (Simon & Simon) Thomas Magnum
1982 Mapeciątka (Muppet Babies) głos
1986 Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) Thomas Magnum
1996–2000 Przyjaciele (Friends) dr Richard Burke
1998 Podkomisarz Brenda Johnson (The Closer) Jack McLaren
2005 Żar młodości (The Young and the Restless) Jed Andrews
2006 Orły z Bostonu (Boston Legal) Ivan Tiggs
2007–2008 Las Vegas A.J. Cooper
2010– Zaprzysiężeni (Blue Bloods) komisarz Frank Reagan

Nagrody

edytuj
Rok Nagroda Kategoria Film / Serial
1981 People’s Choice Award Ulubiony wykonawca w nowym programie telewizyjnym[36]
1982 Złote Jabłko Gwiazda roku[36]
1983
People’s Choice Award Ulubiony męski wykonawca telewizyjny[36]
1984
Bravo Otto Najlepsza męska gwiazda telewizyjna
Nagroda Emmy Wybitny aktor pierwszoplanowy w serialu dramatycznym[36] Magnum
1985 Złoty Glob Najlepszy aktor w serialu dramatycznym[36]
People’s Choice Award Ulubiony wszechstronny artysta[36]
Ulubiony męski wykonawca telewizyjny[36]
1992 Nagrody Złotego Buta[36]
1993 Złota Malina Najgorszy aktor drugoplanowy[36] Kolumb odkrywca (1992)

Przypisy

edytuj
  1. Tom Selleck. Listal. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
  2. Tom Selleck Awards. AllMovie. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
  3. Tom Selleck. Walk of Fame. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
  4. Scott Collins: Hollywood Star Walk: Tom Selleck. „Los Angeles Times”, 2010-03-01. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
  5. Tom Selleck. MYmovies. [dostęp 2015-12-13]. (wł.).
  6. Tom Selleck. AdoroCinema. [dostęp 2015-12-13]. (port.).
  7. Tom Selleck: Biografie. Serienjunkies. [dostęp 2015-12-13]. (niem.).
  8. Thomas William Selleck - Genealogy. Geni. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
  9. Tom Selleck. TV.com. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
  10. Tom Selleck – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-27)]. (ang.).
  11. Tom Selleck Životopis. FDb.cz. [dostęp 2015-12-13]. (cz.).
  12. Thomas William Selleck - Family tree Tim Dowling. Geneanet. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
  13. Tom Selleck Bio. Starpulse.com. [dostęp 2015-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-30)]. (ang.).
  14. BIOGRAPHY: Tom Selleck. Lifetime. [dostęp 2015-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (ang.).
  15. Tom Selleck Bio. BuddyTV. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
  16. Tom Selleck. Rotten Tomatoes. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
  17. Sandra Brennan: Tom Selleck Biography. AllMovie. [dostęp 2022-08-03]. (ang.).
  18. Tom Selleck. FanPix.Net. [dostęp 2022-07-13]. (ang.).
  19. Tom Selleck Biography. „The New York Times”. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
  20. Tom Selleck. ČSFD.cz. [dostęp 2015-12-13]. (cz.).
  21. Tom Selleck. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-08-03]. (ang.).
  22. Indiana Jones with a moustache?. „Daily Mail”. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
  23. 10 great film roles rejected by star actors. „The Daily Telegraph”. [dostęp 2022-07-13]. (ang.).
  24. Tom Selleck. AlloCiné. [dostęp 2015-12-13]. (fr.).
  25. Tom Selleck (29 de Janeiro de 1945). Filmow. [dostęp 2015-12-13]. (port.).
  26. Tom Selleck. PORT.hu. [dostęp 2015-12-13]. (węg.).
  27. Peter Beresford: Hollywood. Romanse i skandale. Ring, 1991, s. 120–121. OCLC 830999173. (pol.).
  28. Tom Selleck - Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
  29. Tom Selleck. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
  30. A Thousand Clowns and Tom Selleck Crowd Broadway. Playbill.com. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
  31. Review: ‘A Thousand Clowns’. „Variety”. [dostęp 2021-12-13]. (ang.).
  32. Tom Selleck Magazines. FamousFix. [dostęp 2022-05-04]. (ang.).
  33. Scot Haller: Sincerely, Tom Selleck. „People”, 1984-03-12. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
  34. Tom Selleck Relationships. FamousFix. [dostęp 2022-08-03]. (ang.).
  35. Tom Selleck Biography (1945-). Film Reference. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
  36. a b c d e f g h i Tom Selleck Awards. FamousFix. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).

Bibliografia

edytuj