Tadeusz Łopalewski

Tadeusz Łopalewski (ur. 17 sierpnia 1900 w Ostrowach k. Kutna[1], zm. 29 marca 1979 w Warszawie) – polski poeta, prozaik, dramatopisarz, tłumacz literatury rosyjskiej, reżyser słuchowisk radiowych.

Tadeusz Łopalewski
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 sierpnia 1900
Ostrowy k. Kutna

Data i miejsce śmierci

29 marca 1979
Warszawa

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

literatura dla dzieci i młodzieży

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Srebrny Wawrzyn Akademicki
Grób Tadeusza Łopalewskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Życiorys

edytuj

Syn Franciszka, ślusarza-mechanika, i Heleny z Brudnickich. Ukończył gimnazjum w Petersburgu, następnie studia na Wydziale Humanistycznym Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie. W 1917 r. zadebiutował jako poeta na łamach polskiej prasy w Petersburgu. W 1921 r. ogłosił tomik Gwiazdy tańczące[2]. Od 1923 r. przebywał w Wilnie, gdzie podjął pracę w prasie, teatrze i radiu. W latach 1935–1937 zajmował się redakcją kwartalnika Środy Literackie. Przed wojną był kierownikiem literackiego Teatru Miejskiego w Wilnie, a także kierownikiem programowym rozgłośni wileńskiej. Natomiast w latach 1945–1949 pracował w radiu w Łodzi[3] i Warszawie. Był autorem sztuk teatralnych: Aurelciu, nie rób tego!, Rycerz z La Manczy, Romans z ojczyzną.

W 1933 r. otrzymał wraz z Czesławem Miłoszem nagrodę literacką im. Filomatów (przyznawaną przez Zw. Zaw. Literatów Polskich im. Filomatów w Wilnie[1][4]) za przekład bylin rosyjskich, a w roku 1963 nagrodę II stopnia Ministra Kultury i Sztuki za powieść Kaduk, czyli wielka niemoc.

Zmarł w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 212-2-23)[5].

Odznaczenia

edytuj

Dzieła

edytuj
  • Gwiazdy tańczące (1921)
  • Podwójny cień (1927)
  • Betleem Ostrobramskie (1928)
  • Rozmowa w drodze (1929)
  • Kabała (1936)
  • Romans z ojczyzną (1948)
  • Obok zagłady (1948)
  • Kroniki polskie (1952)
  • Bezdomne gminy (1954)
  • W domu niewoli (1955)
  • Wolni strzelcy (1956)
  • Serce i broń (1955)
  • Namiestnik narodu (1955)
  • Niebezpieczne igrzyska (1956)
  • Historie potępionych (1957)
  • Strachy na Lachy (1957)
  • Prowincjusze (1957)
  • Przesławna peregrynacja Tomasza Wolskiego (1959)
  • Mój iluzjon (1960)
  • Fryderyk (1962)
  • Kaduk, czyli wielka niemoc (1962)
  • Krasicki książę poetów (1963)
  • Tylko ludzie (1964)
  • Krótkie życie Mochnackiego (1964)
  • Brzemię pustego morza (1965)
  • Świat Marii Danuty (1966)
  • Czasy dobre i złe (1966)
  • Berło i desperacja (1969)
  • Znajomi z widzenia (1971)
  • Zatańczmy karmaniolę (1973)
  • Ostatni z pierwszych (1976)

Przypisy

edytuj
  1. Tadeusz Łopalewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2019-11-27].
  2. Almanach Literacki 1926, Wilno: nakładem Wil. Oddz. Polsk. Białego Krzyża, s. 33.
  3. Rozgłośnia łódzkiego radia, jej cel i zadania. Tadeusz Łopalewski kierownikiem programowym; [w:] „Dziennik Łódzki”, 9.08.1945, nr 35, s. 3.
  4. Zdjęcie portretowe z tej okazji w: „Łódź w Ilustracji”, 1 VII 1934, nr 26, s. 7.
  5. Cmentarz Stare Powązki: Gieniusia Łopalewska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-20].
  6. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
  7. M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 461 „za wybitną pracę organizacyjną w dziedzinie literatury pięknej”.

Bibliografia

edytuj