Szkło kontaktowe

Szkło kontaktowe – magazyn satyryczno-publicystyczny, emitowany na antenie telewizji TVN24 od 25 stycznia 2005 roku.

Szkło kontaktowe

Rodzaj programu	satyryczny
Kraj produkcji	Polska
Język	polski
Prowadzący	Tomasz Sianecki Wojciech Zimiński Michał Kempa Tomasz Jachimek
Wydawca	Dominika Sekielska
Data premiery	25 stycznia 2005
Lata emisji	od 2005
Format nadawania	16:9 HDTV
Produkcja
Produkcja	TVN24
Stacja telewizyjna	TVN24
Strona internetowa

W programie omawiane są aktualne wydarzenia polityczne, zwykle w dość luźny i swobodny sposób. Wykorzystuje się w nim zarówno charakterystyczne lub nietypowe wypowiedzi polityków, jak i materiały przygotowane przez redakcję oraz produkcje widzów. Według danych AGB Nielsen Media Research dla portalu Wirtualne Media, średnia oglądalność Szkła kontaktowego na przełomie października i listopada 2015 roku wyniosła 500 tys. osób przy udziałach w rynku na poziomie 4,56%.

12 maja 2016 roku, po śmierci Marii Czubaszek, wyemitowano specjalny odcinek programu, w którym wspominano jej osobę. 26 sierpnia 2017 roku zmarł jeden z prowadzących Szkło kontaktowe, pomysłodawca programu Grzegorz Miecugow. 1 września 2017 roku wyemitowano specjalny odcinek, w którym wspominano jego osobę, natomiast rok później, w pierwszą rocznicę jego śmierci odcinek zatytułowany Wspominamy Grzegorza Miecugowa, w którym również go wspominano, jednak nie skupiając się na jego dziennikarstwie w Programie Trzecim Polskiego Radia, jak było to za pierwszym razem. W tym odcinku wzięli udział wszyscy prowadzący i komentatorzy Szkła kontaktowego oraz goście.

Z powodu inwazji Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku i nadawania na antenie stacji wydania specjalnego emisja programu została zawieszona. Ostatnie pełne wydanie programu sprzed inwazji zostało wyemitowane 22 lutego, a wznowienie nadawania nastąpiło 12 marca 2022.

O kulisach programu opowiada książka napisana przez Grzegorza Miecugowa i Tomasza Sianeckiego zatytułowana Kontaktowi, czyli szklarze bez kitu. W 2007 roku Newsweek Polska wydał na płytach DVD kolekcję wybranych fragmentów programu. 19 stycznia 2022 miała premierę książka Tomasza Jachimka, pod tytułem No i pogadali. „Szkło Kontaktowe”, gdy gasną kamery.

Prowadzący

Obecnie

• Tomasz Sianecki (od 2005)
• Wojciech Zimiński (od 2008)
• Michał Kempa (od 2019)
• Tomasz Jachimek (od 2005)
• Wojciech Fiedorczuk (od 2023)

Dawniej

• Grzegorz Miecugow (2005–2017)
• Grzegorz Markowski (2008–2024)
• Katarzyna Kasia (2020–2024)

Komentatorzy

Obecnie

• Tomasz Jachimek (od 2005)
• Marek Przybylik (od 2005)
• Wojciech Zimiński (od 2005)
• Michał Kempa (od 2016)
• Henryk Sawka (od 2016)
• Katarzyna Kwiatkowska (od 2018)
• Wojciech Fiedorczuk (od 2019)
• Tomasz Sianecki (od 2020)
• Szymon Jachimek (od 2020)
• Kamila Kalińczak (od 2023)
• Marcin Bisiorek (od 2024)
• Aleksandra Przegalińska (od 2024)
• Aleksandra Walczak (od 2024)

Dawniej

• Kamil Dąbrowa (2008–2011, 2016–2019)
• Andrzej Poniedzielski (2005)
• Ilona Łepkowska (2008–2010)
• Janusz Weiss (2013)
• Maciej Łubieński (2014)
• Maria Czubaszek (2011–2016)
• Krzysztof Miecugow (2018–2019)
• Jerzy Iwaszkiewicz (2010-2021)
• Krzysztof Daukszewicz (2005–2023)
• Robert Górski (2005, 2022–2023)
• Artur Andrus (2005–2023)
• Grzegorz Markowski (2008–2024)
• Katarzyna Kasia (2019–2024)

Kontrowersje

W 2010 roku Jarosław Kaczyński ogłosił, że „Szkło kontaktowe” powinno zostać zdjęte z anteny, gdyż zawsze jedna ze stron dyskusji jest atakowana. Według lidera PiS partia ta jest w sposób „wulgarny i obrzydliwy” obrażana przez satyryczne rozmowy.

15 maja 2023 roku Krzysztof Daukszewicz prowadząc program razem z Tomaszem Sianeckim omawiali w sposób drwiący wypowiedziane w 2022 słowa Jarosława Kaczyńskiego o osobach transpłciowych. Pod koniec programu połączyli się oni z Piotrem Jaconiem, który prowadził tego dnia Dzień po dniu. Nawiązując do słów prezesa PiS, Daukszewicz powiedział: „tego się spodziewałem... a jakiej płci on dzisiaj jest?”. W ostatnich minutach programu zorientował się on, że sytuacja jest niezręczna i stwierdził, że „chyba ja pierdolnąłem głupotę”. Wypowiedziane przez satyryka słowa spotkały się z reakcją prezentera w social mediach, którego słowa te dotknęły szczególnie, ze względu na jego zaangażowanie w walce o prawa dzieci transpłciowych. Zdarzenia te były szeroko komentowane przez media, a opinia publiczna szeroko debatowała nad kontekstem i znaczeniem tej sytuacji. W efekcie nieprzychylnych komentarzy kierowanych przez część lewicowo-liberalnych publicystów i mediów, TVN24 zaproponowało Daukszewiczowi występowanie w programie w znacznie okrojonej formule. W związku z hejtem i niezadowalającej artysty propozycji, po miesiącu od wydarzenia zrezygnował on z dalszego współprowadzenia satyrycznego programu. Na znak solidarności z programu odeszli też Artur Andrus i Robert Górski.

Oprawa graficzna

Od początku programu, czołówka i wygląd studia zmieniały się kilkukrotnie.

Czas trwania	Opis
od 25 stycznia 2005 do 30 grudnia 2005	W pierwszej wersji oprawy, czołówka jest najkrótsza. Na granatowym tle, pojawia się logo – w lewej górnej części znajduje się telewizor, a obok niego nazwa programu. Prowadzący i komentujący program siedzą na czarnych fotelach, które umieszczone są na granatowym podeście. Za nimi znajduje się umieszczony w szarej obudowie telewizor, pokazujący logo programu.
od 2 stycznia 2006 do 1 lutego 2009	Kolorem dominującym w czołówce jest czarny. Na ciemnym tle znajdują się przyciski, nad którymi znajdują się napisy, takie jak: SMS, internet, widzowie, telefon i e-mail. Następnie pojawia się logo programu – umieszczony na niebieskiej soczewce stylizowany napis Szkło Kontaktowe. Studio wygląda tak samo, jak w poprzedniej czołówce, lecz telewizor wyświetla nowe logo programu.
od 2 lutego 2009 do 8 stycznia 2012	W czołówce programu pojawiają się zabytki Warszawy – na początku widać Pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie, po niej pojawia się pompa ręczna, a na końcu Pałac Kultury i Nauki, następnie przyjeżdża parowóz, którym jadą Grzegorz Miecugow i Tomasz Sianecki, a tuż po nich armata. Jednym z głównych motywów oprawy jest lupa, która znajduje się również w logo. Zmiany nastąpiły również w studiu, które zostało po raz pierwszy wykonane przy użyciu green screena. Utrzymane jest ono w fioletowo-purpurowej kolorystyce, w którym wyeksponowane jest nowe logo.
od 9 stycznia 2012 do 22 stycznia 2015	Tematem przewodnim oprawy jest fabryka. Studio utrzymane w brązowej stylistyce. Na początku czołówki pojawia się maszyna parowa. W następnej sekwencji pojawia się fabryka, w której znajdują się prowadzący program – Grzegorz Markowski przegląda dokumenty, Grzegorz Miecugow rozmawia przez telefon, Wojciech Zimiński pojawia się w telewizorze, a Tomasz Sianecki umieszczony jest w środku kapsuły wypełnionej zielonym płynem. W ostatniej sekwencji czołówki widzimy logo programu – maszynę do pisania, na której wałku znajduje się zielony napis szkło, a litery klawiatury układają się w napis kontaktowe. W podobnej konwencji utrzymane jest również studio. Prowadzący i komentujący program siedzą na fotelach umieszczonych na rdzawym podeście, który jest otoczony balustradą. Za nimi znajduje się logo programu.
od 23 stycznia 2015 do 26 sierpnia 2018	Temat przewodni oprawy nawiązuje do prac M. C. Eschera, w szczególności do litografii Względność z 1953 r. Kolorami dominującymi w oprawie jest różowy i seledynowy. Grzegorz Miecugow rozpoczyna czołówkę, a po zbliżeniu na jego oko, pokazują się inni prowadzący, chodzący po schodach. Następnie, ukazuje się Grzegorz Markowski, który trzyma szklaną kulę. Sekwencja kończy się obraz z kalejdoskopu, zrobiony z profili postaci, następnie pokazuje się logo programu – napis Szkło Kontaktowe, który otoczony jest różowymi i seledynowymi liniami. Studio programu to pomieszczenie, z wieloma drabinami i schodami. Na ścianach umieszczone są zdjęcia, ze zmieniającymi się zdjęciami komentatorów. Wokół prowadzącego i komentującego, unoszą się jasnoniebieskie i różowe kule.
od 27 sierpnia 2018 do 5 lutego 2023	Kolorystyka utrzymana w kolorze niebieskim. W czołówce programu pojawiają się prowadzący programu – Sianecki trzymający szklaną kulę i robiący selfie, Grzegorz Markowski jadący samochodem, Wojciech Zimiński siedzący w fotelu z laptopem na kolanach. Autorem dżingla jest Karim Martusewicz. W studiu za komentatorem i prowadzącym pojawiają się sztalugi z umieszczonymi na nich portretami komentujących. Z prawej strony studia, znajdują się stare telewizory, a obok nich ściana z obrazem przedstawiających prowadzących program Grzegorza Miecugowa i Marię Czubaszek.
od 6 lutego 2023	Tematem przewodnim oprawy jest pralnia. W czołówce pojawiają się prowadzący, którzy wykonują liczne czynności związane z praniem – Katarzyna Kasia wlewa do pralki płyn do prania, Tomasz Sianecki puszcza bańki, Grzegorz Markowski celuje z procy, Michał Kempa prasuje, Wojciech Zimiński czyta gazetę, a Tomasz Jachimek wkłada do pralki marynarkę. W czołówce, jak i w studiu wielokrotnie pojawia się napis „Wolne media” – jedno z głównych haseł protestów przeciwko Lex TVN. Po prawej stronie studia umieszczone są pralki. Za prowadzącym i komentującym program, oprócz profili Jerzego Iwaszkiewicza, Katarzyny Kwiatkowskiej i Tomasza Jachimka, które są wywieszone na prześcieradłach, znajduje się bańka z czarno-białymi zdjęciami Grzegorza Miecugowa i Marii Czubaszek.

Zobacz też

• W tyle wizji

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa programu
• Archiwum sms-ów wysłanych do programu. szklanesmsy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-10)].