Stary Most w Mostarze
Stary Most[1] (bośn. Stari Most) – kamienny most przewieszony nad rzeką Neretwą w mieście Mostar w Bośni i Hercegowinie, wpisany na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
Państwo | |
---|---|
Część składowa | |
Typ |
kulturowy |
Spełniane kryterium |
VI |
Numer ref. | |
Region[b] |
Europa i Ameryka Północna |
Historia wpisania na listę | |
Położenie na mapie Bośni i Hercegowiny | |
43°20′13,6″N 17°48′53,5″E/43,337111 17,814861 | |
Historia
edytujMost został zbudowany za czasów osmańskich, na zlecenie tureckiego sułtana Sulejmana. Miał zastąpić istniejący w tym miejscu most drewniany. Jego budowniczym był mistrz Hajrudin. Budowę rozpoczęto w 1557 roku, a ukończono w 1565 roku[2]. Przez wieki był symbolem pojednania Wschodu z Zachodem – zarówno chrześcijaństwa z islamem, jak i katolickich Chorwatów z prawosławnymi Serbami. Symbol ten celowo zniszczyła chorwacka armia podczas wojny bośniackiej 9 listopada 1993 roku. Zaraz po wojnie, w 1995 roku, przy wsparciu UNESCO i Banku Światowego, rozpoczęto odbudowę mostu. Wydobyto z rzeki pozostałości starej budowli. Oficjalne otwarcie miało miejsce 24 lipca 2004 roku. W 2005 roku most wraz z otoczeniem został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO[3].
Skoki do wody
edytujZgodnie z tradycją młodzieńcy skaczą z mostu do rzeki dla udowodnienia swojej męskości. O skokach z niego wspominał żyjący w XVII wieku turecki pisarz i podróżnik Evliya Çelebi. Zawody skoków są organizowane formalnie od 1968 roku[4]. Wznowiono je po odbudowie mostu w 2004 roku i są organizowane w ostatni weekend lipca jako konkurs skoków Skokovi sa Starog mosta[5]. Bierze w nich udział około 100 skoczków. Pierwsze skoki mają miejsce w piątek wieczorem, a finały w niedzielę. Startują w nich głównie zawodnicy z klubu Mostari. Impreza przyciąga około 10 000 widzów[6]. Jury ocenia jakość skoków i wyznacza zwycięzcę[6]. Zawody odbyły się również w 2020 roku. Oglądało je około 2000 widzów, a skakało 33 zawodników z Serbii, Czarnogóry i Bośni. Organizatorzy uznali, że zostaną one zorganizowane pomimo braku, z powodu pandemii, wielu zawodników z innych państw, aby utrzymać wielowiekową tradycję[7].
Opis
edytujMost ma 4 metry szerokości i jest długi na 30 metrów. Wznosi się nad rzeką na 24 metry. Został wykonany z miejscowego wapienia noszącego nazwę tenelija[2].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Polski egzonim uchwalony na 104. posiedzeniu KSNG.
- ↑ a b Old Bridge in Mostar [online], architectuul.com [dostęp 2021-02-06] .
- ↑ Mostar, Bosnia and Herzegovina [online], Diversity of Cultural Expressions, 20 czerwca 2018 [dostęp 2021-02-06] (ang.).
- ↑ La plus grande compétition de plongeon au monde se tient à Mostar [online], Le Point, 4 sierpnia 2017 [dostęp 2021-02-06] (fr.).
- ↑ Lidia Pac-Pomarnacka , Tradycja skoków z mostu w Mostarze. Wielowymiarowa rola skoczków, a turystyka kulturowa, „Rozprawy Naukowe AWF we Wrocławiu” (58), 2017, s. 3–16 .
- ↑ a b Individual sports – CLUB DE PLONGEON MOSTARI (KLUB SKAKAČA U VODU MOSTARI) – Mostar [online], petitfute.co.uk [dostęp 2021-02-06] (ang.).
- ↑ Compétition de plongeon depuis le vieux pont de Mostar en Bosnie [online], Bruxelles.News, 28 lipca 2020 [dostęp 2021-02-06] (fr.).