Stan cywilny

stan cywilny osoby

Stan cywilny – sytuacja prawna osoby wyrażona przez cechy ją indywidualizujące, kształtowana przez zdarzenia naturalne, czynności prawne, orzeczenia sądów, lub decyzje organów, stwierdzona w akcie stanu cywilnego[1].

Stan cywilny oznacza w szczególności:

  • stanowisko, które jednostka zajmuje w rodzinie lub w społeczeństwie, z którego wynikają jej prawa i obowiązki
  • stanowisko prawne osoby, wynikające z jej przynależności do określonej rodziny
  • ustalony prawnie zespół cech charakteryzujących w społeczeństwie indywidualną pozycje człowieka
  • sytuacje prawną człowieka ze względu na jego przynależność (więzy wynikające z pokrewieństwa oraz więzy łączące małżonków) do rodziny
  • sytuację prawną osoby charakteryzującą się niepodzielnością i niezbywalnością, wynikającą z jej przynależności (pozostawania w stosunkach prawnych pokrewieństwa przysposobienia i małżeństwa) do rodziny
  • zespół cech osoby (przede wszystkim) podlegających obowiązkowej rejestracji
  • sumę cech osoby, charakteryzujących jej sytuację w rodzinie i jej sytuację czysto osobistą.

W Polsce rejestracja stanu cywilnego jest wykonywana przez gminy w urzędach stanu cywilnego jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej[2].

Funkcje stanu cywilnego

edytuj
  1. prywatnoprawna – w zakresie stwierdzenia pewnych faktów naturalnych (tzw. faktów granicznych, czyli urodzenia i śmierci) i faktów ze sfery stosunków rodzinnych (np. dotyczących małżeństwa czy przysposobienia)
  2. publicznoprawna (administracyjnoprawna) – wyrażającą się w możliwości, a niekiedy obowiązku posłużenia się tymi aktami w stosunkach publicznoprawnych (np. w celach ewidencyjnych bądź statystyki)

Przypisy

edytuj
  1. Iwona Basior, Alicja Czajkowska, Danuta Sorbian, Prawo o aktach stanu cywilnego z komentarzem. Przepisy wykonawcze i związkowe oraz wzory dokumentów, LEX, 2015.
  2. Art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1378).