Splenomegalia – powiększenie śledziony, zwykle w przebiegu różnych chorób układowych. Splenomegalia określa powiększenie masy narządu ponad 350 g. Często prowadzi do hipersplenizmu. Część przypadków powiększenia śledziony przebiega z równoczesnym powiększeniem wątroby (hepatomegalią); sytuację taką określa się jako hepatosplenomegalię.

Powiększenie śledziony, gdzie indziej niesklasyfikowane
Klasyfikacje
ICD-10

R16.1

Etiologia

edytuj

Przyczyny powiększenia śledziony są bardzo zróżnicowane, ale na ogół są to choroby układowe, a nie ograniczone do śledziony.

Przyczyny powiększenia śledziony ze względu na typ czynnika wywołującego dzieli się następująco:

  1. Choroby zakaźne
  2. Niedokrwistości hemolityczne wrodzone i nabyte
  3. Zespoły mieloproliferacyjne
  4. Choroby limfoproliferacyjne
  5. Ostre białaczki
  6. Choroby spichrzeniowe
  7. Nadciśnienie wrotne
  8. Choroby autoimmunologiczne i układowe
  9. Inne
    • Bąblowica śledziony
    • Torbiel wrodzona
    • Torbiel pourazowa
    • Torbiel pozawałowa śledziony
    • Ropień śledziony
    • Przerzuty nowotworowe do śledziony
    • Nowotwory pierwotne śledziony.

Objawy i przebieg

edytuj

Można je podzielić ze względu na wielkość powiększenia śledziony, jakie wywołują: masywne, umiarkowane bądź niewielkie[1]. Podział splenomegalii ze względu na stopień powiększenia śledziony:

  1. Masywne powiększenie śledziony (powyżej 1000 g)
  2. Umiarkowane powiększenie śledziony (500-1000 g)
  3. Nieznaczne powiększenie śledziony (do 500 g)

Rozpoznanie

edytuj

Powiększoną śledzionę diagnozuje się w badaniu przedmiotowym opukiwaniem i obmacywaniem. Klinicysta bada pacjenta leżącego na prawym boku lub na plecach i określa, czy śledziona jest ukryta pod lewym łukiem żebrowym, czy też przekracza tę granicę. Jeżeli jest wyczuwalna palpacyjnie poniżej łuku żebrowego, określa się jej wielkość, spoistość i bolesność. Badania obrazowe pozwalają określić dokładnie wielkość i kształt narządu oraz zróżnicować przyczyny macalnego guza w jamie brzusznej w przypadkach niepewnych. W takich przypadkach wykonuje się badanie USG, TK albo MRI.

Klasyfikacja splenomegalii według WHO

edytuj
  • - Śledziona ukryta pod lewym łukiem żebrowym, niemacalna
  • II° - Śledziona poniżej lewego łuku żebrowego
  • III° - Śledziona sięga do wysokości pępka
  • IV° - Śledziona wyczuwalna w połowie odległości między pępkiem a dołem biodrowym lewym
  • - Narząd wypełnia lewy dół biodrowy

Różnicowanie guza w lewym nadbrzuszu

edytuj
  1. Splenomegalia
  2. Powiększenie lewej nerki
  3. Guz jelita grubego
  4. Guz trzustki, torbiel ogona trzustki
  5. Powiększenie lewego płata wątroby.

Przypisy

edytuj
  1. V. Kumar, R. Cotrani, S. Robbins Patologia Robbinsa Urban&Partner 2005 ISBN 978-83-89581-92-1

Bibliografia

edytuj
  • Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom II. Andrzej Szczeklik (red.). Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005, s. 1402-1403. ISBN 83-7430-031-0.
  • V. Kumar, R. Cotrani, S. Robbins Patologia Robbinsa Urban&Partner 2005 ISBN 978-83-89581-92-1
  • Gerd Herold i współautorzy Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów i lekarzy wyd. IV PZWL 2005 ISBN 83-200-3380-2
  • S.A. Grover, A.N. Barkun, D.L. Sackett. The rational clinical examination. Does this patient have splenomegaly?. „JAMA”. 270. 18, s. 2218-21, 1993. PMID: 8411607. 

Linki zewnętrzne

edytuj