Richard Gere

amerykański aktor

Richard Tiffany Gere[1][2][3] (ur. 31 sierpnia 1949[4] w Filadelfii[5]) – amerykański aktor i producent filmowy pochodzenia irlandzkiego[6].

Richard Gere
Ilustracja
Richard Gere (2017)
Imię i nazwisko

Richard Tiffany Gere

Data i miejsce urodzenia

31 sierpnia 1949
Filadelfia

Zawód

aktor, producent filmowy

Współmałżonek

Cindy Crawford
(1991−1995; rozwód)
Carey Lowell
(2002–2016; rozwód)
Alejandra Silva
(od 2018)

Lata aktywności

od 1973

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodził się w Filadelfii w rodzinie metodystów jako drugi z pięciorga dzieci Doris Ann (z domu Tiffany, 1924–2016) i Homera George’a Gere (1922–1999)[7], farmera i agenta ubezpieczeniowego Nationwide Mutual Insurance Company[8]. W 1967 ukończył szkołę średnią North Syracuse Central High School[9].

W młodości interesował się muzyką i muzykował sobie w domu wraz z braćmi i siostrami. W wieku 18 lat po otrzymaniu stypendium sportowego zaczął studia na wydziale filozofii i dramatu Uniwersytetu Stanowego Massachusetts w Amherst, gdzie występował na studenckiej scenie. Po dwóch latach w 1969 porzucił studia i założył zespół rockowy Strangers, który szybko się rozpadł w atmosferze wzajemnych pretensji. Wkrótce potem zaczął występować na scenie Provincetown Playhouse i Seattle Repertory Theatre[10].

Kariera

edytuj

Pojawił się po raz pierwszy na małym ekranie w telewizyjnym dramacie ABC Chelsea D.H.O. (1973). Dwa lata później trafił na kinowy ekran w dramacie kryminalnym Raport dla komisarza (Report to the Commissioner, 1975) z Hectorem Elizondo, wystąpił gościnnie w jednym z odcinków serialu CBS Kojak (1976). Został dostrzeżony w roli barowego podrywacza w dramacie Richarda Brooksa W poszukiwaniu idealnego kochanka (Looking for Mr. Goodbar, 1977) z Diane Keaton, gdzie emanował witalizmem i zmysłowością, elektryzował spojrzeniem małych, ale wyrazistych oczu, niepokoił pojawiającym się czasem uśmiechem drapieżnika. Stworzył wyrazistą i sympatycznie wyciszoną postać amerykańskiego żołnierza w melodramacie wojennym Jankesi (Yanks, 1979). Za rolę romantycznego farmera i zdolnego do zbrodni kochanka w dramacie Niebiańskie dni (Days of Heaven, 1978) z Samem Shepardem został uhonorowany włoską nagrodą David di Donatello[11]. W 1980 zdobył nagrodę Theatre World za rolę Maxa, homoseksualnego mieszkańca Dachau, ofiary Holocaustu w sztuce Bent na Broadwayu[12].

 
Energa Camerimage 2019

W thrillerze Amerykański żigolak (American Gigolo, 1980) zagrał utrzymanka bogatych kobiet, oskarżonego o zamordowanie jednej z nich. Sugestywną i przemyślaną kreacją Zacka Mayo w melodramacie o moralnych problemach kariery wojskowej Oficer i dżentelmen (An Officer and a Gentleman, 1982) z Debrą Winger i Davidem Caruso zdobył nominację do nagrody Złotego Globu. Utrzymany w poetyce jaskrawych wideoklipów remake obrazu Jean-Luca GodardaDo utraty tchu (Breathless, 1983) u boku Valérie Kaprisky stał się niepowodzeniem. W gangsterskiej opowieści Francisa Forda Coppoli Cotton Club (The Cotton Club, 1984) zagrał świetnie zapowiadającego się muzyka jazzowego, który ratuje życie jednemu z najgroźniejszych gangsterów w mieście. Ekranowa biblijna postać Dawida w hollywoodzkiej produkcji Król Dawid (King David, 1985) otrzymała nominację do Złotej Maliny dla najgorszego aktora[11]. Zebrał przychylne recenzje za rolę skorumpowanego i bezwzględnego policjanta w dreszczowcu Wydział wewnętrzny (Internal Affairs, 1990) z Andy Garcią i Williamem Baldwinem. Niebywałym sukcesem okazała się kreacja bogacza zakochanego w prostytutce w komedii romantycznej Pretty Woman (1990) z Julią Roberts, za którą był nominowany do nagrody Złotego Globu[11]. W roku 1999 został mianowany przez „People” najseksowniejszym mężczyzną na świecie[13]. Postać adwokata-mistrza manipulacji mediami i opinią publiczną w kryminalnej komedii muzycznej Chicago (2002) z Catherine Zeta-Jones i Renée Zellweger przyniosła mu nagrodę Złotego Globu[11].

Zajął się także dubbingiem, m.in. jako Clair Patterson w serialu Cosmos: A Spacetime Odyssey (2014)[14].

Był na okładkach magazynów, takich jak „Vogue”, „Rolling Stone”, „People”, „Esquire”, „After Dark”, „GQ”, „Bravo”, „Interview”, „Vanity Fair”, „Cosmopolitan” i „L’Uomo Vogue[15].

Życie prywatne

edytuj

Spotykał się z Dianą Ross (1966), Carole Mallory (1970–1975), Barbarą Carrerą (1970), Penelope Milford (1971–1978), dyrektor Columbia Pictures Dawn Steel (1975–1978), Dalilą Di Lazzaro (1978–1980), modelką Tiną Chow (1950, zm. 1992 na AIDS), malarką Sylvią Martins-Niarchos, modelką Laurą Bailey (1980–1982), Barbrą Streisand (1980), Priscillą Presley (1983) i Kim Basinger (1986)[16]. W lipcu 1987 poznał modelkę Cindy Crawford, z którą 12 grudnia 1991 w Las Vegas zawarł związek małżeński. Jednak w 1995 doszło do rozwodu[17]. Spotykał się z Julią Roberts (1989), Laurą Bailey (1995) i Umą Thurman (w styczniu 1996). W latach 90. związany był także z modelką Elizabeth Nottoli i projektantką mody Diane von Furstenberg[18].

W lutym 1996 związał się z modelką i aktorką Carey Lowell, powszechnie znaną z roli Pam Bouvier w serii o Jamesie Bondzie Licencja na zabijanie (Licence to Kill, 1989) z Timothy Daltonem. Wzięli ślub 9 listopada 2002. Mają syna Homera Jamesa Jigme (ur. 6 lutego 2000)[19]. We wrześniu 2013, po 11 latach małżeństwa, doszło do separacji, a 18 października 2016 w New York Supreme Court rozwiedli się[20][21]. W kwietniu 2018 poślubił hiszpańską aktywistkę – Alejandrę Silvę[22], z którą ma dwóch synów.

Filmografia

edytuj
Rok Tytuł Rola Reżyser
1975 Strike Force Walter C. Spencer (oficer policji) Barry Shear
Raport dla komisarza (Report to the Commissioner) Billy Milton Katselas
1976 Baby Blue Marine Raider John D. Hancock
Kojak Geno Papas odc. 4.1: „Birthday Party”
1977 W poszukiwaniu idealnego kochanka (Looking for Mr. Goodbar) Tony Lopanto Richard Brooks
1978 Bracia krwi (Bloodbrothers) Thomas „Stony” De Coco Robert Mulligan
Niebiańskie dni (Days of Heaven) Bill Terrence Malick
1979 Jankesi (Yanks) Matt Dyson John Schlesinger
1980 Amerykański żigolak (American Gigolo) Julian Kaye Paul Schrader
1982 Oficer i dżentelmen (Officer and a Gentleman, An) Zack Mayo Taylor Hackford
1983 Konsul honorowy (The Honorary Consul) dr Eduardo Plarr John Mackenzie
Do utraty tchu (Breathless) Jesse Lujack Jim McBride
1984 Cotton Club (The Cotton Club) Dixie Dwyer Francis Ford Coppola
1985 Król Dawid (King David) Dawid Bruce Beresford
1986 Bez litości (No Mercy) Eddie Jillette Richard Pearce
Żądza władzy (Power) Pete St. John Sidney Lumet
1988 Witaj w domu (Miles from Home) Frank Roberts Jr. Gary Sinise
1989 Simpsonowie (The Simpsons) w roli samego siebie (głos)
1990 Wydział wewnętrzny (Internal Affairs) Dennis Peck Mike Figgis
Pretty Woman Edward Lewis Garry Marshall
1991 Sierpniowa rapsodia (Hachi-gatsu no kyôshikyoku) Clark Akira Kurosawa
Głosy, którym zależy (Voices That Care, film dokumentalny) chórzysta David S. Jackson, James Yukich
1992 Diagnoza zbrodni (Final Analysis) dr Isaac Barr Phil Joanou
1993 Mr. Jones Pan Jones Mike Figgis
Sommersby John Robert „Jack” Sommersby Jon Amiel
A orkiestra grała dalej (And the Band Played On) choreograf Roger Spottiswoode
1994 Na rozstaju (Intersection) Vincent Eastman Mark Rydell
1995 Rycerz króla Artura (First Knight) Lancelot Jerry Zucker
1996 Lęk pierwotny (Primal Fear) Martin Vail Gregory Hoblit
1997 Szakal (The Jackal) Declan Joseph Mulqueen Michael Caton-Jones
Leute heute (program ZDF) w roli samego siebie
Fatalna namiętność (Red Corner) Jack Moore Jon Avnet
1999 Uciekająca panna młoda (Runaway Bride) Ike Graham Garry Marshall
2000 Dr T. i kobiety (Dr. T and the Women) dr „T” Sullivan Robert Altman
Miłość w Nowym Jorku (Autumn in New York) Will Keane Joan Chen
2002 Przepowiednia (The Mothman Prophecies) John Klein Mark Pellington
Niewierna (Unfaithful) Edward Sumner Adrian Lyne
Chicago Billy Flynn Rob Marshall
2004 Zatańcz ze mną (Shall We Dance) John Clark Peter Chelsom
2005 Sezon na słówka (Bee Season) Saul Naumann David Siegel, Scott McGehee
2006 Blef (The Hoax) Clifford Irving Lasse Hallström
Emperor Zehnder Bruno P. Zehnder Gregory Hoblit
2007 W pogoni za zbrodniarzem (The Hunting Party) Simon Hunt Richard Shepard
I’m Not There. Gdzie indziej jestem Bob Dylan jako Billy Kid Todd Haynes
Drapieżnik (The Flock) agent Erroll Babbage Andrew Lau
2008 Noce w Rodanthe (Nights in Rodanthe) dr Paul Flanner George C. Wolfe
2009 Amelia Earhart (Amelia) George Palmer Putnam Mira Nair
Mój przyjaciel Hachiko (Hachiko: A Dog’s Story) jako profesor Parker Wilson Parker Wilson Lasse Hallström
2010 Gliniarze z Brooklynu (Brooklyn’s Finest) Eddie Dugan Antoine Fuqua
2011 The Double (Druga twarz) Paul Shepherdson Michael Brandt
2012 Arbitraż (Arbitrage) Robert Miller Nicholas Jarecki
2013 Movie 43 Boss (część „iBabe”) Steven Brill
2014 Cosmos: A Spacetime Odyssey Clair Patterson (głos) Brannon Braga
Henry i ja (Henry & Me) Henry (głos) Barrett Esposito
Poza czasem (Time Out of Mind) George Hammond Oren Moverman
2015 Drugi Hotel Marigold (The Second Best Exotic Marigold Hotel) Guy Chambers John Madden
Dobroczyńca (The Benefactor) Franny Andrew Renzi
2016 Norman Norman Oppenheimer Josef Cedar
2017 Kolacja (The Dinner) Stan Lohman Oren Moverman
Trzech Chrystusów (Three Christs) dr Stone Jon Avnet
2019 MotherFatherSon (serial) Max Charles Sturridge, James Kent
2023 Czym jest miłość? (Maybe I Do) Howard Michael Jacobs

Przypisy

edytuj
  1. Richard Gere. SensaCine.com. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  2. Richard Gere – Sztárlexikon. Starity.hu. [dostęp 2017-01-15]. (węg.).
  3. Richard Gere. Listal. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  4. Richard Gere. AlloCiné. [dostęp 2017-01-15]. (fr.).
  5. Richard Gere. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  6. Richard Gere – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  7. Richard Gere Biography (1949-). Film Reference. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  8. Richard Gere. MYmovies.it. [dostęp 2017-01-15]. (wł.).
  9. Richard Gere – Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2017-01-15]. (rum.).
  10. Richard Gere, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-01-15] (ang.).
  11. a b c d Richard Gere Awards. FamousFix. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).
  12. Richard Gere. Internet Broadway Database. [dostęp 2018-12-24]. (ang.).
  13. Dan Levy is a ‘niche’ amuse-bouche ahead of People’s Sexiest Man Alive reveal [online], Los Angeles Times, 17 listopada 2020 [dostęp 2022-09-30] (ang.).
  14. Lauren Davis: This Week’s TV: A Disturbingly Sexy French Comic Book Comes To TV!. Gizmodo. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  15. Richard Gere Magazine. FamousFix. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).
  16. Dating History. FamousFix. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  17. Cindy Crawford w bazie Notable Names Database (ang.)
  18. Richard Gere w bazie Notable Names Database (ang.)
  19. Carey Lowell w bazie Notable Names Database (ang.)
  20. Haidi Parker (2016-10-18): It’s over! Richard Gere and Carey Lowell 'finalize divorce settlement over his $120m fortune after four year battle’. Daily Mail. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  21. Jodi Guglielmi (2016-10-19): Richard Gere and Carey Lowell Finalize Divorce: Report. People. [dostęp 2017-01-15]. (ang.).
  22. Ale Russian: All About Richard Gere’s 35-Year-Old Wife Alejandra Silva: An Activist from Spain’s Elite Circle. 23 kwietnia 2018. [dostęp 2018-09-18].

Linki zewnętrzne

edytuj